MUNDARIJA: Kirish……………………………………………………. 3 I Bob. M aktabgacha pedagogikaning tarixi ……… ............ ... ....... 6 1.1 Maktabgacha pedogogikaning kelib chiqish tarixi…….. 6 1.2 M aktabgacha pedagogikaning maqsadi va vazifalari ...... 13 II B ob. Barkamol shaxsni tarbiyalashda maktabgacha pedagogikaning o’rni va roli …………………………… 17 2.1 Maktabgacha pedogogikaning boshqa fanlar bilan òzaro boģliqligi…………………………………………………. 17 2.2. Maktabgacha ta'lim tarixi,maktabgacha pedagogika fan sifatida…………………………………………………… 25 Xulosa …………………………………………………… 29 Foydalanilgan adabiyotlar ro ’ yxati………………………. 31 KIRISH 2

Mavzuning dolzarbligi : Mamlakatimizda ta’lim tizimiga,xususan maktabgacha ta’lim tizimiga davlat siyosati darajasida e’tibor qaratilmoqda. 1 O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018-yil ,30-sentyabrdagi “Maktabgacha ta’lim tizimini boshqarishni takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi 3955sonli qarorida ta’kidlanganidek: Maktabgacha ta’lim tizimini yaxlit uzluksiz ta’lim tizimining muhim bo‘g‘ini sifatida yanada takomillashtirish, maktabgacha ta’lim muassasalari tarmog‘ini kengaytirish hamda moddiy-texnika bazasini mustahkamlash, ularni malakali pedagog kadrlar bilan ta’minlash, bolalarni har tomonlama intellektual, ma’naviy-estetik va jismoniy rivojlantiruvchi zamonaviy ta’lim dasturlari va texnologiyalarini ta’lim-tarbiya jarayoniga joriy etish, ularning maktabga tayyorgarlik darajasini tubdan oshirish maqsadida keng ko’lamli islohatlar amalga oshirilib kelinmoqda. O’zbekiston Respublikasining Prezidenti Shavkat Mirziyoyev 2020-yil 29- yanvardagi Oliy Majlisga Murojaatnomasida ta’kidlaganidek:”Kelgusi yillarda maktabgacha ta’lim sohasini rivojlantirish borasidagi strategik maqsadimiz ijtimoiy axvolidan qat’iy nazar, bog’cha yoshidagi har bir bolani ushbu ta’lim yo’nalishi bilan to’liq qamrab olish uchun zarur sharoitlarni yaratishdan iborat.Shuningdek,2021-yilda maktabga tayyorlashning bepul tizimi bilan 560 ming nafar 6 yoshli bolalar yoki ularning 82 foizi qamrab olinadi .Uzoq qishloqlarda maktabgacha ta’limning muqobil shakllari yanada kengaytiriladi” 2 Bu maqsadlarni amalga oshirishda maktabgacha ta’lim sohasida,xususan tizimning boshqaruv siyosatini isloh qilish muhim ahamiyat kasb kasb etadi. Maktabgacha ta’limni boshqarishning zamonaviy mexanizmlarini joriy etish, tarbiya va o’quv jarayonini takomillashtirish, maktabgacha ta’lim tashkilotlarini yuqori malakali mutaxasisslar bilan to’ldirish, ularning infratuzilmasi va moddiy- texnik jihozlanishini yaxshilash,maktabgacha ta’lim tashkilotlari o’rtasida sog’lom raqobat muhitini yaratish maqsadida qator vazifalar amalga oshirilmoqda.O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “2017-2021 yillarda 1 O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018- yil ,30-sentyabrdagi “Maktabgacha ta’lim tizimini boshqarishni takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi 3955sonli qarori 2 O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2020-yil 29-yanvardagi Oliy Majlisga Murojaatnomasi 3

maktabgacha ta’lim tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’tisida”gi, “Maktabgacha ta’lim tizimi boshqaruvini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi “O’zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi faoliyatini tashkil etish to’g’risida”gi farmon va qarorlarning ijrosini ta’minlash bugungi kunda ushbu yo’nalishning qanchalik darajada dolzarbligidan dalolat beradi. Kurs ishining maqsadi : Maktabgacha pedagogika fanining maqsadi,vazifasi, uning shaxs kamolotidagi ahamiyatini o’rganish. Kurs ishining vazifalari: Ushbu maqsadni amalga oshirish quyidagi vazifalarning bajarilishini taqozo etdi: 1. Mavzuga oid ilmiy, huquqiy-normativ manbalarni o`rganish, tahlil qilish va umumlashtirish; 2. Maktabgacha pedagogika fanining maqsad va vazifalarining nazariy-amaliy jihatlarini o’rganish; 3. Kurs ishi materiallari doirasida tavsiyalar ishlab chiqish; Kurs ishining predmeti: Maktabgacha pedagogika fanining ilmiy asoslarini va umumiy tamoyillarini o’rganish. Kurs ishining metodologik asosi: O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining Qarorlari “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonuni, Vazirlar Mahkamasining tegishli qarorlari, “O’zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim vazirligi faoliyatini tashkil etish to’g’risida”gi farmon,sohaga oid qarorlar,farmonlar. Kurs ishining metodlari : -mavzuga oid normativ me’yoriy hujjatalarni o’rganish , pedagogik tahlil, kontent tahlil, so’rov, anketa. Kurs ishining tuzilishi va hajmi . Kurs ishi kirish, ikki bob, xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat. 4

I Bob. M aktabgacha pedagogikaning tarixi 1.1 Maktabgacha pedogogikaning kelib chiqish tarixi 5

Maktab uyda o'qish va yozishni o'rgangan bolalar uchun cheklangan davrda yetim bolalar yoki fabrikalarda ishlaydigan ayollarning bolalari uchun o'quv maskanini ochishga urinishlar ko'p bo'lgan. 1779-yilda Iogann Fridrix Oberlin va Luiza Scheppler Strassburgda ota- onalari kun davomida bo'lmagan maktabgacha yoshdagi bolalarga g'amxo'rlik qilish va o'qitish uchun dastlabki muassasaga asos solishdi. Taxminan bir vaqtning o'zida, 1780-yilda, xuddi shunday chaqaloqlar muassasalari Bavariyada tashkil etilgan 1802-yilda Pauline zur Lippe Detmoldda maktabgacha ta'lim markazini tashkil etdi. 1816-yilda faylasuf va pedagog Robert Ouen Shotlandiyaning Nyu-Lanark shahrida birinchi ingliz va ehtimol global miqyosda birinchi chaqaloqlar maktabini ochdi. Ouen tegirmon kooperativlari bilan birgalikda bolalaring har qanday mehnatga layoqatli bo'lishlari uchun bolalarga yaxshi axloqiy ta'lim berishni xohladi. Uning tizimi asosan savodxonlik va hisob-kitoblarga ega bo'lgan itoatkor bolalarni voyaga yetkazishda muvaffaqiyat qozondi. Samuel Uilderspin 1819-yilda Londonda o zining birinchi bolalar maktabiniʻ ochdi va yana yuzlab maktablarni tashkil etdi. U ushbu mavzu bo'yicha ko'plab asarlar nashr etdi va uning ishi butun Angliya va undan uzoqdagi bolalar maktablari uchun namuna bo'ldi. O'yin Vilderspin ta'lim tizimining muhim qismi edi. U o'yin maydonchasini ixtiro qilgan. 1823-yilda Uilderspin maktabga asoslanib, "On the Importance of Educating the Infant Poor" ("Kambag'al go'daklarni tarbiyalashning ahamiyati to'g'risida") kitobini nashr etdi. U keyingi yili chaqaloqlar maktabi jamiyatida ishlay boshladi va boshqalarga o'z qarashlari haqida ma'lumot berdi. Iogan Geynrix Pestalotsini tanigan va undan ta'sirlangan grafinya Tereza Brunsvik (1775–1861) 1828-yil 27-mayda Budadagi qarorgohida Angyalkert (vengriyacha "farishta bog'i")ni ochilishidan ilhomlandi va yosh bolalar uchun o'n bitta parvarishlash markaziga asos soldi.1836-yilda u maktabgacha ta'lim muassasalarini tashkil etish institutiga asos soldi. Bu g'oya zodagonlar va o'rta sinflar orasida mashhur bo'ldi va butun Vengriya qirolligiga tarqaldi. Fridrix 6