IMS arxitekturasi. Tarmoq xizmatlari va ilovalar integratsiyasi

Загружено в:

08.08.2023

Скачано:

0

Размер:

52.6796875 KB

Скачать

IMS arxitekturasi. Tarmoq xizmatlari va ilovalar integratsiyasi
Reja:
1. IMS arxitekturasi
2.Tarmoq xizmatlari va ilovalar integratsiyasi
3.Tarmoq xizmatlari asosiy texnalogiyalari

1. IMS arxitekturasi
IMS konsepsiyasi quriladigan tamoyil shundan iboratki, bunda har qanday
xizmatni yetkazib berish kommunikatsiya infratuzilma (o’tkazish qobiliyati
bo’yicha chegaralash bo’lmagan) bilan hech bir tarzda munosabatda bo’lmaydi,
o’tkazish qobiliyati bo’yicha cheklanishlar bundan mustasno. Bu tamoyilni timsoli
IMS ni qurishda qo’llaniladigan ko’p sathli yondashuv hisoblanadi. U kirish
texnologiyasiga bog’liq bo’lmagan xizmatlarni yetkazib berishning ochiq
mexanizmini amalga oshirishga imkon beradi, bu esa tarmoqda xizmatlarni
yetkazib beruvchilarning ilovalarini ishga tushirish imkonini beradi. IMS tarkibida
uchta sath ajratiladi: transport sathi, boshqarish sathi va xizmatlar sathi (9.1- rasm).
Transport sathi. Transport sathi, abonentlarni IMS infratuzilmasiga
foydalanuvchining qurilmasi vositasida ulanishi uchun javob beradi (User
Equipment UE). Mazkur qurilma o’rnida istalgan IMS terminali ishtirok etishi
mumkin (masalan, telefon, smartfon, Wi-Fi yoki keng polosali ulanish).
Shuningdek, IMS bo’lmagan terminal shlyuzlari (masalan, UfTT terminallari)
orqali ulanish mumkin. Transport tekisligining asosiy qurilmalari:
- MRF (Media Resource Function) – mediaserver. MRFP (Media Resource
Function Processor) multimediyali resurslar protsessori va MRFC kontrolleridan
tashkil topgan. -MRFC konferens aloqa, xabardor qilish yoki uzatilayotgan
signalni qayta kodlash kabi xizmatlarning amalga oshirilishini ta‘minlaydi. MRFC,
S-CSCT (Serving Call Session Control Function) uzeli orqali olinadigan SIP
xabarlarni qayta ishlashi va MRFP protsessorni boshqarish uchun mediashlyuzni
(MGCP, H.248 MEGACO) boshqarish protokoli 198 buyruqlaridan foydalanish
nazarda tutiladi. Biroq hozir MRFC va MRFP orasidagi o’zaro bog’lanish uchun
SIP/XML asosidagi protokolni ilgari siljitish bo’yicha ish olib borilmoqda. Bundan
tashqari MRFC, tarifikatsiyalash va billing tizimlariga zarur axborotlarni taqdim
etishni ta‘minlaydi.

-MRFR – MRFR protsessori tarmoq mediaresurslarini MRFC dan keladigan
buyruqlarga muvofiq taqsimlaydi. Uning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: -
xabardor qilish xizmatlari va h.k. lar uchun oqimlarga, multimediyali
ma‘lumotlarga xizmat ko’rsatish; 199 -kiruvchi multimediyali oqimlarni qayta
ishlash, masalan, transkodlash; -MGW (Media GateWay) – transport shlyuzi, RTP
oqimlarini kanallarni kommutatsiyalash tarmoqlari (UfTT) oqimlariga to’g’ri va
teskari o’zgartirishni ta‘minlaydi;
-I-BGF (Interconnect Border Gateway Function) – tarmoqlararo chegara
shlyuzi, IPv4 va IPv6 tarmoqlari orasidagi o’zaro aloqalarni ta‘minlaydi.
Xavfsizlik funksiyalarining ta‘minlanishi uchun (NAPT adreslari va portlarini
translyatsiya qilish, Firewall funksiyalari, QoS vositalari) javob beradi; -GGSN
(Gateway GPRS Support Node) – GPRSni shlyuz uzeli yoki marshrutlash uzeli;
uyali tarmoqlar (uning GPRS qismi) va IMS o’rtasidagi shlyuzni ifodalaydi.
GDSN ning asosiy vazifasi SGSN orqali abonentga keluvchi va undan chiquvchi
ma‘lumotlar roumingi (marshrutlash) hisoblanadi. -SGSN (Serving GPRS Support
Node) – GPRS abonentlariga xizmat ko’rsatish uzeli; GPRS tizimining paketli
axborotni qayta ishlashning barcha funksiyalarini amalga oshirish bo’yicha asosiy
komponenti; -RAN — Radio Access Network – radio ulanish qurilmasi; uyali
telekommunikatsiya tizimi va IMS ni o’zaro aloqasini ta‘minlaydi; -PDG (Packet
Date Gateway) – paketli shlyuz. Mazkur tarmoq elementi WLAN foydalanuvchilar
qurilmasining IMSga ulanishini ta‘minlaydi. Oxiridagi IP-adresning
translyatsiyasiga va IMSda foydalanuvchilar qurilmasini ro’yxatdan o’tkazishga
javob beradi, xavfsizlik vazifasini bajarishni ta‘minlaydi; -WAG (Wireless Access
Gateway) – si
-WAG (Wireless Access Gateway) – simsiz ulanish shlyuzi WLAN va IMS
tarmoqlarining birikishini ta‘minlaydi; -A-BGF/BAS (Access Border Gateway
Function / Broadband Access Switch) – keng polosali foydalanuvchilar
qurilmasining IMSga kirishini ta‘minlaydi. I-BGE ga aynan o’xshash vazifalarni
bajaradi; -DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) – raqamli abonent

kirish shlyuzi – keng polosali kirishdan (statsionar, masalan, xDSL, KTV
tarmoqlari) foydalanuvchi abonentlarni ulanishini ta‘minlaydi. Boshqarish
tekisligi. Boshqarish sathi – bu aloqa seanslarini boshqarish bo’yicha barcha
amallarni bajaruvchi IMS funksiyalarining yig’indisidir. Asosiy elementlari: 200 -
CSCF (Call Session Control Function) – chaqiriqlar va seanslarni boshqarish
funksiyali element. CSCF funksiyasi IMS-platformasining boshqarish tekisligida
asosiy hisoblanadi. CSCF moduli SIP protokolidan foydalanib, IP transport
vositasida haqiqiy vaqt xizmatlari to’plamini yetkazib berishni ta‘minlovchi
vazifalarni bajaradi. CSCF funksiyasi tarmoq resurslarini (chegaraviy qurilmalar,
shlyuzlar va ilovalarning serverlari) foydalanuvchilarning va ilovalarning profiliga
bog’liq holda samarali boshqarish uchun dinamik axborotdan foydalanadi. CSCF
moduli uchta asosiy funksiyalarni o’z ichiga oladi: -Serving CSCF (S-CSCF) –
CSCF ga xizmat ko’rsatuvchi. Chetki qurilmalar almashadigan barcha SIP-
xabarlarni qayta ishlaydi; -Proxy CSCF (P-CSCF) – u orqali IMS tizimiga barcha
foydalanuvchilarning trafigi kelib tushadi; -Interrogating CSCF (I-CSCF) – CSCF
ni talab qilib oluvchi. U uy tarmog’i bilan ulanish nuqtasini ifodalaydi. I-CSCF
aniq bir abonent uchun S-CSCF ni topish uchun NSS ga murojaat qiladi; -S-CSCF
- ilovalar va foydalanuvchining profiliga bog’liq holda IP transportning
multimediyali xabarlarini yetkazib berish seanslarini boshqarishni, shu jumladan,
terminallarni ro’yxatga olish, NSS serveri bilan ikki tomonlama o’zaro aloqa
(undan foydalanuvchilar ma‘lumotlarini olish), xabarlarni tahlil qilish,
marshrutlash, tarmoq resurslarini boshqarishni (shlyuzlar, serverlar, chegaraviy
qurilmalar) ta‘minlaydi; -P-CSCF – mazkur tarmoqning IMS terminallari uchun
IMS yadrosi ichida signal sathidagi birinchi kontakt nuqtasini yaratadi. P-CSCF
funksiyasi terminaldan yoki terminalga talabni qabul qiladi va uni IMS yadrosi
elementlariga marshrutlaydi. Foydalanuvchining xizmat ko’rsatiladigan terminali,
qayd qilishning butun vaqtida tarmoqda ro’yxatga olishda P-CSCF ning
funksiyasiga mahkamlanadi. P-CSCF moduli foydalanuvchini autentifikatsiya
qilish bilan bog’liq funksiyalarni amalga oshiradi, hisobga olish yozuvlarini
shakllantiradi va ularni to’lovni hisoblash serveriga uzatadi. P-CSCF ning

elementlaridan biri Policy Decision Function (PDF) hisoblanadi – axborot trafigi
tavsiflari bilan amallar bajaruvchi (masalan, talab qilinadigan o’tkazish qobiliyati)
va seansni tashkil qilish yoki uni man qilish imkoniyatini, seans parametrlarini
o’zgartirish zaruriyatini aniqlovchi siyosatni tanlash funksiyasi; 201 -I-CSCF
mazkur tarmoqning abonentlari bilan barcha tashqi ulanishlar uchun IMS yadrosi
ichida signal sathida birinchi kontakt nuqtasini yaratadi. I-CSCF modulining asosiy
vazifasi – tashqi abonentning xizmatlardan foydalana olishi bo’yicha imtiyozlarni
identifikatsiya qilish, ilovalar serverini tanlash va unga kirishni ta‘minlashdir; -
BGCF (Breakout Gateway Control Function) – shlyuzlarni boshqarish funksiyasi,
kanallar kommutatsiyasi domeni (UfTT yoki GSM) va IMS tarmog’i orasidagi
chaqiriqlarni qayta uzatishlarni boshqaradi. Mazkur modul telefon raqamlari
asosida marshrutlashni amalga oshiradi va IMS tarmog’i orqali (BGCF serveri
joylashgan joyda) UfTT yoki GSM bilan o’zaro aloqada bo’ladigan kanallar
kommutatsiyasi (KK) domenida shlyuzni tanlaydi. Shuningdek, KK tarmoqlari
abonentlari uchun to’lovni hisoblash uchun tegishli hisob yozuvlarini ta‘minlash
amalga oshiriladi; -MGCF (Media Gateways Control Function) shlyuzlarni
boshqarish funksiyasi (Media Gateways) – H.248 / MEGACO dan foydalanib IMS
transport shlyuzlarida ulanishlarni boshqaradi; -SGW (Signaling Gateway) – signal
shlyuzi UfTT signalizatsiyani MGCF ga tushunarli ko’rinishga o’zgartirishni
ta‘minlaydi. IMS yadrosi bilan SIGTRAN protokollar guruhi interfeyslari orqali
bog’langan; -RACS (The Resource and Access Control) – resurslar va kirishlarni
boshqarish tizimosti – kirishni boshqarish (ixtiyorida bo’lgan mavjud resurslar,
mahalliy siyosat asosida yuklash) va tarmoqga shlyuzni boshqarish yordamida
kirish (gate control), shu jumladan, tarmoq adreslari va portlarini almashtirishni
boshqarish va ustuvorlikni biriktirish; -PDF (Policy Decision Function) – axborot
profili tavsiflari bilan amallarni bajaruvchi (masalan, talab etiladigan o’tkazish
qobiliyati) va seansni tashkil etish mumkinligini yoki uni ta‘qiqlash mumkinligini,
seans parametrlarini o’zgartirish zarurligini aniqlovchi siyosatni tanlash funksiyasi;
-NASS (Net)

2.Tarmoq xizmatlari va ilovalar integratsiyasi
UNIX, Windows NT va Netware Windows operatsion tizimlari uchun
masofadan boshqarish vositalari.Ular masofadan boshqarish pulti haqida
gapirganda, ular odatda SNMP bayonnomasi asosida tarmoqni boshqarish
platformasini hisobga olishadi. Eng keng tarqalgan platformalar orasida HP Oplinh
Viewew, Microsoft SMS, Novell Aematik SMS, ammo ular tarmoq qurilmalari
uchun juda mos keladi, ammo ularda xizmatchilar va OS operatsiyasini to'g'ridan-
to'g'ri boshqarish. Shunday qilib, tarmoq menejmenti platformasidan foydalanib,
foydalanuvchi qayd yozuvini yaratish, serverda dasturni ishga tushirish,
bajariladigan ssenariy yozing va boshqa ko'p narsalar yozing. Shuning uchun
“boshqaruv platformasi” o'rniga “monitoring platformasi” atamasini iste'mol qilish
yanada to'g'ri bo'ladi.Ma'lumki, eng qulay server ma'muriyati vositasi uning
konsolidir. (Amaliyot tizimi tizimidagi netware tizimi biz alohida ishni anglatadi)
Biz konsoldan, administrator serverdagi har qanday faoliyatni, shuningdek tarmoq
OS resurslarini boshqarishi mumkin. Biroq, administrator har doim Unix yoki
Windows NT konsolida bo'lish qobiliyatiga ega emas.
Hozirgi kunda har kuni fenomen maxsus server xonalarida serverlarni
joylashtirishga qaramay, tarmoq ma'murlari bunday binolarga ko'chib o'tishga
intilmaydi. Birinchidan, server xonalari nafaqat serverlar, balki faol tarmoq
uskunalari, kuchli uzluksiz quvvat manbalari, kabinetlar, vositalar bilan
to'ldiriladi. Noqulay elektromagnit fon tufayli va hokazo, server xonasida
xodimlarni doimiy ravishda topish keraksiz. Ikkinchidan, bunday xonalarda juda
ko'p shovqin mavjud, chunki ba'zida hatto telefonda hatto telefondan foydalanish
qiyin. Bunday sharoitda 8 soat ishlagandan so'ng, odam o'zini butunlay buzadi.
Uchinchidan, katta tashkilotdagi server xonalari bir necha bo'lishi mumkin.
Ko'rsatilgan sabablarga ko'ra, ma'mur server xonasidan tashqarida ish joyini

olishni istaydi, ammo konsolning barcha afzalliklaridan zavqlanish.Bundan
tashqari, foydalanuvchilar doimiy ravishda muayyan muammolarga duch kelishadi
va ma'mur mijozlarning joylariga tashrif buyurishga majbur. Bunday holatlarda, bu
uchun tarmoq OAni masofadan boshqarish, masalan, yangi foydalanuvchi hisobini
yaratish, fayl tizimining hajmini oshirish va boshqa raqamlarni ko'paytirish juda
muhimdir.Va nihoyat, muammolar uyda bo'lganida va uyda paydo bo'lishi
mumkin. Bunday hollarda, uning uy kompyuter va modemidan foydalanib,
muammoni masofadan turib aniqlash va tuzatishlari ma'qul, boshi bilan ofisga
shoshilmasliklari kerak.Barcha tarmoq operatsion tizimlari uzoqdan boshqarish
vositalari yoki mustaqil kompaniyalar tomonidan ta'minlangan yoki o'rnatilgan.
Ulardan ba'zilari uzoq konsolni (yoki masofaviy terminal) kontseptsiyasini amalga
oshiradilar, qismi qismi faqat ma'lum bir vazifalarni hal qilishga qaratilgan
dismirate boshqaruv vositalarini taqdim etadi. Operatsion tizimlar va
ma'muriyatTarmoq OS-ning masofadan boshqarish pulti haqida gaplashishdan
oldin, biz eng mashhur operatsion tizimlarni boshqarish printsiplarini qisqacha
ko'rib chiqamiz: Windows NT, Unix va Netware. Ehtimol, eng kuchli tizim nafaqat
funktsional parametrlar uchun, balki ma'muriy imkoniyatlar bo'yicha ham Unix OS
hisoblanadi. UNIXda yadro grafik qobiqdan ajratilgan, grafik qobiq esa server
uchun kerak emas, garchi u juda ko'p ishlatiladi. Foydalanuvchi va OS o'rtasidagi
interfaol o'zaro ta'sir qobiq buyrug'i qobig'i orqali amalga oshiriladi. Unda bir
nechta dasturlarga ega, ayniqsa "Bote qobig'i (Sh), C Cvuch (Csh), Korn Shell
(KSH) va Born yana qobiq (bashang). Buyruqlarning har biri skriptlarni yozish
uchun o'z dasturlash tiliga ega. Bundan tashqari, Unix amaliy kommunal
xizmatlarning eng boy to'plami, shu jumladan, qayta tartiblash, izlash, leksik tahlil,
makrosni qayta ishlash, filtrlar va boshqa ko'plab narsalar bilan mashhur. Qobiq,
tizim yordamida dasturlar va UNIX konveyerlar bilan favqulodda moslashuvchan
dasturlarni yaratishga imkon beradi.
X deraza tizimi (X11) grafik konverti Unix-da ishlatiladi. Microsoft
Windows va Apple Macos-ning bir qismi sifatida bunday qobiqlardan farqli
o'laroq, X11 Atrof-muhit - bu tarmoq va yadrodan ajratilgan. Ya'ni, yadro nuqtai

nazaridan X11 tizimi an'anaviy foydalanuvchi dasturidir. X11da har qanday UNIX
kompyuter (tegishli huquqlarga ega) mijoz yoki server sifatida ishlay oladi. Shuni
yodda tutish kerakki, umuman olganda, X11 serveri kompyuter deb ataladi, aks
etuvchi displeyda rasm ko'rsatiladi va mijoz dastur boshlangan mashinasidir. X11
bo'yicha server ko'plab umumiy OS, jumladan Windows, Macos va boshqalar
uchun mavjud,, mijoz dasturi asosan Unix-da amalga oshiriladi.Zamonaviy Unix-
da Boshqarish vazifalari uchun, uchta interfeysli turdagi kommunal xizmatlar
qo'llaniladi: interfaol matn va grafik. Shunga qaramay, eng kuchli va eng kuchli
va qamrab olgan barcha OT-ning barcha imkoniyatlari buyruq satrida yordam
dasturidir. Bunday dasturlar yaratish kabi takrorlanadigan operatsiyalarni amalga
oshirish uchun faol ishlatiladi foydalanuvchi yoki foydalanish huquqlarini
tayinlash. Interfaol matn va grafik yordam dasturlari qariyb ahamiyatga ega
bo'lgan, ammo ulardan interfaol tabiati, ularni qobiq dasturlarining tarkibiga
kiritish foydaliligi sababli paydo bo'lgan. Bunday kommunal xizmatlar asosan
epizodik va yaxshi sozlamalar uchun ishlatiladi. Shunday qilib, matn terminali har
qanday emulyatori UNIX ma'muriyati uchun mos keladi.Keng tarqalganiga
qaramay, Microsoft Windows NT ma'muriy masalalarda Unix bilan to'ldirib
bo'lmaydi. Ma'muriyat qulayligi uchun - ha, lekin bu uning imkoniyatlari uchun
emas. Ma'lumki, Windows-ning grafik qobig'i yadroning yadrodan ajralmasidir.
Ishonchlilik nuqtai nazaridan bo'lsa-da, bu eng yaxshi variant emas, bu amalga
oshirish juda yuqori darajadagi ko'rsatkichlarga grafik operatsiyalar bo'yicha
yuqori ko'rsatkichlarga erishishga imkon beradi. Yana bir narsa shundaki, NT
serverda, bu birozdan bir oz - serverni tayinlash grafik ma'lumotlarning tez
chiqishida emas. Microsoft foydalanuvchilarni ahamiyatga ega bo'lgan burchakka
olib boradi, mijoz sifatida (NT ish stantsiyasi) va tizimda (NT Server) va bir xil
tizimga kiradi. Bundan tashqari, grafik Tarmoq emas.Windows NT uchun
buyruqlar liniyasi ma'lumotlar bazasida bir nechta ma'muriyat dasturlari mavjud.
Biroq, ularning to'plamlari juda cheklangan, bundan tashqari, o'rnatilgan buyruq
protsessorining imkoniyatlari u Unix-dan qobiq bilan taqqoslamaydi. Windows NT
serveriga kiritilgan foydalanuvchilarning bir qator masofadan boshqarish

dasturlari, domenlar, foydalanish huquqlari va boshqalarni o'z ichiga oladi. Bunday
dasturlar yoqilishi mumkin 9x va nt. Shunga qaramay, ko'plab tarmoq arizalari,
ayniqsa mustaqil ishlab chiqaruvchilar, masofadan boshqarish vositalariga ega
emaslar. Shuning uchun, tarmoq muhitini to'liq nazorat qilish uchun ma'mur
ixtisoslashtirilgan dasturlardan foydalanib konsolni konsol ortida o'tirishga yoki
konsolni taqlid qilishga majbur bo'ladi.
Netware menejmenti tuzilishi tarmoq OS tomonidan qabul qilingan tarmoqdan
tubdan farq qiladi. Barcha server sozlamalari operatsiyalari, shu jumladan
ilovalarni ishga tushirish konsoldan olib boriladi. Shu bilan birga, hisobvaraqlarni
boshqarish, printerlar, fayllar, NDS katalog xizmati mijozlar uchun mo'ljallangan.
To'g'ri, B. Netware 5 Netweon tarmoqlarini boshqarish bo'yicha yagona konsol
mavjud bo'lib, ularda ma'mur tarmoq resurslarini tarmoqning istalgan joyidan, shu
jumladan konsolni boshqarishi mumkin. Biroq, konseponning xususiyatlari juda
cheklangan va u Javaga yozilgani uchun asta-sekin ishlaydi. Bundan tashqari,
tarmoq OT bozorida Netware kompaniyasining ulushi unchalik ahamiyatsiz,
chunki Romanell tarmoqlarining asosiy qismi 4.x Netware Net versiyalari asosida
yaratilgan. Netware Conece Matn rejimida (Netware 5-da, server grafik rejimni
qo'llab-quvvatlaydi), shuning uchun boshqaruv buyruq satri va interfaol matn
interfeysi bilan dasturlar yordamida amalga oshiriladi. Netwarening buyruqli
buyrug'i etarlicha zaif, ammo asosiy va perol tarjimonlari OT qismi sifatida juda
jiddiy dasturlarni yaratishga imkon beradi. Masofadan ortiq konsol ro'yxati
Netware-ga kiritilgan ro'yxatda tarmoq orqali Serverdagi konsolga DOCCE
mijozlari, UNIX bilan tarmoqdagi server konsoliga kirishni ta'minlaydi.NDS,
hisoblar, printerlar, foydalanish huquqlarini boshqarish va mijozlar joylarida
ishlash uchun mo'ljallangan grafik va interfaol matn dasturlari mavjud. Buyruq
liniyasi asosida mavjud kommunal xizmatlar soni kichik va ularning qobiliyati
cheklangan. Agar biz qisqacha gapirsak, NDS menejmenti, grafik yordami
jihatidan eng kuchli xususiyatlarga ega (va birinchi - Netware ma'muri), keyin
interfaol matn dasturlari (Netadmin, PCONSESOSE va boshqalar) va undan faqat
buyruqlar sathining yordam dasturiga ega.Tarmoq OS boshqaruv tuzilmasining

asosiy xususiyatlarini ko'rib chiqsak, biz endi masofadan boshqarish pultining eng
keng tarqalgan vositasi bilan tanishishimiz mumkin. Rlogin.
Rlogin Unix shahrida birinchi marta paydo bo'lgan Rlogin dasturi bir
vaqtning o'zida Unix muhitda juda mashhur bo'lgan. Terminalga kirish vositasi
sifatida Rlogin Telnet-ga juda o'xshash, ammo OS bilan yaqin integratsiya tufayli
boshqa tizimlarda juda cheklangan. Rlogin telnetning xarakteri, xususan, mijoz va
serverlar: Terminal va boshqa parametrlar: Terminalning turi: shu sababli, Rlogin
dasturining o'lchami deyarli o'n baravar kamroq Telnet-dan ko'ra. Biroq, Rlogin
mezbonlar o'rtasidagi ishonch munosabatlarini ta'minlaydi: Maxsus tizim fayllarida
(Odatda /ETC/hsts.Sustseciv va uy / .Rhosts), ma'mur kompyuterlarni ro'yxatga
olish va kirish huquqi berilishi mumkin . Boshqa kompyuterlardan
foydalanuvchilar (ushbu fayllarda ro'yxatlanmagan) parolni kiritgandan keyingina
serverni kiritishi mumkin.Rlogin dasturining yana bir versiyasi, sizga masofaviy
mashinada dasturlarni bajarish va mahsulotni kiritish va chiqish mahalliy
kompyuterda amalga oshiriladi. Yana bir dastur - RCP - tarmoq kompyuterlari
o'rtasida fayllarni nusxalash uchun mo'ljallangan. Rlogin, RCP kommunal
xizmatlari ko'pincha R-buyruqlarning umumiy nomi ostida birlashadi.Afsuski,
amaliyotga ko'ra, mezbon nomlar asosida ishonchli munosabatlar ekstremal
xavfdir, chunki ular ruxsatsiz kirish imkoniyatini ochishadi. Xakerlar IP-manzilni
almashtirish texnologiyasi (IP upoling) va domen nomlari (DNS-Domening) R-
buyruqlarni himoyalanmagan holda amalga oshiradi. Hatto mezbonlar o'rtasidagi
ishonch munosabatlari umuman o'rnatilmagan bo'lsa ham. Shuning uchun Rlogin
xizmati faqat Internetdan to'liq yopilgan tarmoqlarda qo'llanilgan. Xuddi telnet,
ma'lumotlar va parollar kabi (ishonch munosabatlari yo'qligi) ochiq shaklda
uzatiladi.Bundan tashqari, DOS va Windows platformalarida R buyrlari uchun
mijoz dasturi telnetga qaraganda kamroq tarqaladi va u asosan juda qimmat tijorat
mahsulotlarining bir qismi sifatida mavjud. Xavfsiz qobiq.Shubhasiz, Telnet va
Rlogin dasturlarida ochiq shaklda ma'lumotlar uzatish va ayniqsa parollar mavjud
emas xavfsizlikka. Axborot tizimlarini bir necha jihatdan tajovuzkor hujumlardan
himoya qiling. Ulardan ba'zilari parolni himoya qilishni ta'minlaydilar, boshqalari

esa butun axborot oqimini shifrlashga qaratilgan. Eng yangi xavfsiz qobiq (SSH)
orasida UNIX Terminal kirishiga kirish har qanday telentmalning bir qismi
bo'lgan. Xavfsiz qobiqning notijorat versiyasi muallifning serveri T. Ovinosendan
yuklab olinishi mumkin ( http://www.ssh.fi. ). Biroq, bepul ssh versiyasi faqat Unix
uchun mavjud. Ma'lumotlar feles ( http://www.dataFellows.com. ) Tijorat,
takomillashtirilgan SSH versiyasini, shu jumladan Windows platformasini etkazib
beradi.Xavfsiz qobiq Telnet va R buyruqlarida mavjud bo'lgan xususiyatlarni, shu
jumladan nafaqat terminalga kirish huquqini, balki kompyuterlarni nusxalash
uchun vositalarni ham ta'minlaydi. Ammo, ulardan farqli o'laroq, SSH shuningdek
X11 tomonidan xavfsiz ulanishni ta'minlaydi.SSH Xavfsizlik operatsiyasi
Transport darajasida protokol, autentifikatsiya protokoli va ulanish protokolidan
foydalanish orqali SSH Xavfsizlik operasi erishiladi. Transport qatlami protokoli
serverni autentifikatsiya qilish, autentifikatsiya protokoli uchun ishonchli
identifikatsiya va mijoz autentifikatsiyasi uchun javobgardir. Ulanish protokoli
shifrlangan axborot kanalini shakllantiradi.Yuqorida aytib o'tilganidek, xavfsiz
qobiq xavfsiz kirish, shu jumladan Rossiyada mavjud standartga aylandi. Bu juda
uzoq vaqt sarflanishi mumkin bo'lgan juda qiziqarli mahsulot. Biroq, biz buni
qilmaymiz (M. Kuzminskiy »SSH - kunlik xavfsiz ishlashi -" Jurnalda "maqolasi"
maqolasida bilib olish mumkin. Gap shundaki, ushbu mahsulot Rossiyada
ishlatilgan shunga o'xshash va taqiqlanganlar kabi.Rossiya Federatsiyasi
Federatsiyasining 33,04,95 yillarda, shu jumladan jamoat, xususiy va aktsiyadorlik
jamiyatlariga, shu jumladan jamoat, xususiy va aktsiyadorlik jamiyatlari, shu
jumladan FAPPIda sertifikatlashdan o'tkazilmagan kriptografiya tizimlarining
ishlashi taqiqlanadi. Va xavfsiz qobiq shunchaki bunday tizim. Biroq, bizning
maxsus xizmatlarimiz tomonidan xafa emas - biz dunyoda yolg'iz emasmiz, ba'zi
mamlakatlarda biz Frantsiyada, masalan, Qoidalar yanada qattiqroqdir (adolat shu
yilning mart oyidan boshlab Frantsiyada ta'kidlash kerak shifrlash tizimlari
sohasidagi cheklovlar sezilarli darajada zaiflashadi). Shuningdek, biz maxfiy
ma'lumotlarni himoya qilishni taqiqlamoqchi ekanligimizni taxmin qilish shart
emas: tashkilotlar nafaqat mumkin, balki muhim ma'lumotlarni himoya qilishga

majburdirlar. Faqat shu sababli ular Internetda bemalol tarqatilmaydi. Albatta,
SSH, SSL, PGP va boshqalarga asoslangan dasturlar hamma joyda keng tarqalgan,
ammo shuni esda tutish kerakki, ulardan foydalanish juda ko'p muammolarga duch
kelishadi. Shunga o'xshash dasturlarning foydalanuvchilari maxsus xizmatlardan
ish yuritish xavfi ostida. Qanday bo'lmasin, bizda bu yondashuvni targ'ib qilish
istagi yo'q.
3.Tarmoq xizmatlari asosiy texnalogiyalari
Xavfsiz autentifikatsiya Ko'pgina ma'muriyatning boshqaruv vazifalari
uzatiladigan ma'lumotlar himoyasi, ammo foydalanuvchi autentifikatsiyasi bilan
qiziqmaydi, shunda tajovuzkor administrator parolini ushlab turolmaydi va ma'mur
parolini ushlab turolmaydi. Echimlar bir necha bo'lishi mumkin. Avvalo, manberos
texnologiyalari mandatlar berish asosida (chipta). (Aslida, Kerberos nafaqat
autentifikatsiyani ta'minlaydi, balki prezidentning farmonining ta'siri ostida bo'lgan
tarmoq aloqasini shifrlaydi.) To'g'ri, AQSh hukumatining eksport mexanizmi
sezilarli darajada susayadi. Korporativ kommutatsiya tizimlarida radiusi, Tacacs +
va XTACCS kabi ishonchli autentifikatsiya xizmatlaridan foydalanish mumkin.
Ammo barcha ushbu xizmatlar (shu jumladan Kerberos) yuqori xarajatlarga olib
keladigan tarmoq infratuzilmasining keng ko'lamli ochilishini anglatadi. Agar
masofadan kirishning vazifalari faqat tarmoq OSning tarmoq muammolari
cheklangan bo'lsa, oqlanadi.Bunday vazifalar uchun bir martalik parolni qo'llab-
quvvatlash vositasi ko'proq mos (bir martalik parol, otp). Bunday tizimlarning
mohiyati shundan iboratki, tarmoq orqali uzatiladigan foydalanuvchi parol faqat
bitta aloqa seansi uchun amal qiladi. Ya'ni tajovuzkor parolni ushlab olishga
muvaffaq bo'lsa ham, u undan foydalana olmaydi, chunki keyingi seansda parol
allaqachon o'zgartiriladi.Serverda OTP-dan foydalanish uchun, Rlogin, FTP
almashtirilishi kerak (albatta, yangi xizmatlarni tanlab olish mumkin, masalan,
yangilangan Telnetd-ni tanlang, ammo mahalliy FTPD-ni tark etish). Bunday
holda, mijoz dasturi yangilanishi shart emas, bu juda qulay. Birinchi marta,

Operatsion OTP tizimi 1991 yilda Belgilangan S / tugma deb nomlangan qo'ng'iroq
markazi (hozirgi Telcordia texnologiyalari) tomonidan chiqarilgan. Schissning
muhim xususiyati shundaki, avvaliga bu erda ko'plab UNIX versiyalari bilan
ishlaydigan notijorat mahsulot edi. Endi OTP tizimlarining quyidagi versiyalari
(ularning barchasi S / tugmachasidan tashqari, 2.0 va undan yuqori versiyadan
tashqari, ulardan bepul tarqatiladi).
 Telcordiya Technologies Technologies (FTP://ftp.bellcore.com);
 AQSh harbiy-dengiz kuchlari ilmiy-tadqiqot laboratoriyasi
(FTP://ftp.navy.mil);
 VIES tomonidan ishlab chiqilgan logdaemon
(FTPTTP.Porcupine.org/pub/SQITe).
Ro'yxatli tizimlar orqaga S / tugmachasiga mos keladi. OTPning joriy amalga
oshirishlari MD4 va MD5 Hashoritms (S / tugmada 1.0 dan foydalangan holda
ishlatiladi).OTP tizimlari qanday ishlaydi? Serverda OTP-ni ishga tushirganda, har
bir foydalanuvchi ikkita parametrni tayinlaydi: tarmoq orqali (tarmoq orqali
tarmoq orqali) va I.E. ushbu maxfiy kalit harakat qiladigan tizimga kiritilgan
tizimga kiritilgan tizimlar soni. Serverda maxfiy kalitga, MD4 yoki MD5 algoritm
ishlatiladi va hoshi qiymat esda qoladi. Shundan so'ng, foydalanuvchi odatdagi
Telnet, FTP va boshqalar orqali tarmoq orqali ishlashi mumkin.Terminalga kirish
paytida foydalanuvchi autentifikatsiyasi quyidagicha amalga oshiriladi.
Foydalanuvchi nomini kiritgandan so'ng, keyingi amalga oshiradigan va ma'lum
bir manba (urug ') chiqarilgan. Autentifikatsiya qilish tartibining boshlanishi 2-
rasmda keltirilgan. Bu erda amalga oshiriladigan ko'chish raqami 967 va manba -
Jar564. Parol maydonida foydalanuvchi maxfiy kalitni va oltita so'zdan iborat
parolni kiritishi kerak. Ushbu ibora maxfiy kalit, iteratsiya raqamlari va maxsus
kalkulyator yordamida manba va manba asosida shakllanadi (3-rasmga qarang).
Parol muallifini olish uchun, foydalanuvchilar bunga kiradi, manba va uning
maxfiy kaliti (natijada bo'lgan misolda, oxirgi parolning oxirgi so'zi »," HUFY
KOG IT RAY "shakli mavjud.

$Parol jumlasi Terminalga kirish dasturining parol maydoniga kiritilgan, shundan keyin foydalanuvchi server tomonidan aniqlangan. Shuni yodda tutish kerakki, keyingi autentifikatsiya qilish bilan, iteratsiya raqami bir-biriga qisqaradi, manba o'zgarmaydi va parol butunlay boshqacha bo'ladi. Shunday qilib, parol jumlasi tajovuzkorga hech narsa bermaydi, chunki ro'yxatdan o'tgandan beri tizim uni aniqlamaydi. Asosiy xavfsizlikning asosiy tarkibiy qismi - maxfiy kalit va u hech qachon tarmoq orqali yuqmaydi. MD4 va MD5 algoritmlaridan foydalanganligi sababli, parol jumlani maxfiy kalitini, iteratsiya raqami va manba deyarli imkonsiz hisoblanadi.Qo'ng'iroqlar raqami yetganda, foydalanuvchi hisobi yana ishga tushirilishi kerak.Ehtimol, asosiy noqulaylik - bu kalkulyator. Ammo bu unchalik emas, chunki kalkulyator bu har qanday sozlamani talab qilmaydigan juda kichik dastur. Bunday kalkulyatorlar barcha mashhur platformalar uchun, jumladan, MS- DOS, Windows, Macintosh va Unix. Bundan tashqari, parol iboralari oldindan terminalga kirishning bir necha sessiyalariga, terminalga kirishning bir necha sessiyalariga doimiy ravishda kamaytirishi mumkin. Shunday qilib, serverni masofadan boshqarish, ma'mur ishlayotgan barcha mijozlarga kalkulyator o'rnatishi shart emas. Windows nt ServerMicrosoft Windows NT Serverni o'rnatishda OS boshqarmasi server konsolidan amalga oshiriladi deb taxmin qilinadi. Shunga qaramay, NT server to'plamida masofadan boshqarish pultini o'z ichiga oladi. Ular Windows NT serveridagi Server tarqatishda \\ SRVTOOOOOOOOOLS katalogi- da. Ushbu kommunal xizmatlarni Windows NT Windows-da va Windows 9x-da o'rnatilishi mumkin (4-rasmga qarang). Ularning yordami bilan siz foydalanuvchi hisoblari va guruhlari, huquqlar va imtiyozlar, NT domenlari, serverlar va ish stantsiyalari bo'yicha hisob qaydnomalari qayd etilishi mumkin. Aldalar NT Server nazorati yordami dasturlarining "mahalliy" kommunal dasturlariga o'xshash grafik rejimda ishlaydi. Masofadan boshqarish pulti yordamchi dasturlari sizga tizim ma'muriyatining ko'pchiligini bajarishga imkon beradi. Hech qanday muhim dasturlar yo'q. Masalan, ularning yordami bilan serverning qurilishi, zaxiralash, litsenziyani boshqarish, ishlashni monitoring qilish va boshqalarni amalga oshirish$

mumkin emas. Bundan tashqari, uchinchi firmalar uchun ko'plab server dasturlari
mavjud emas.Microsoft tomonidan taqdim etilgan Windows NT server resurslari
to'plamining to'plamlari sonni o'z ichiga oladi ma'muriyat, shu jumladan buyruq
satri asosida. Ulardan eng muhimi - qo'shma.exe (yangi foydalanuvchi hisoblari va
guruhlari), Cacl.exe (kirish huquqlarini boshqarish), axlatxonaga yoki tadbirlar
jurnallaridan chiqadi yoki tadbirlar jurnalidan chiqadi), RMTSHHARE
(tarmoqlarni boshqarish ). Hatto zaif buyruq protsessor NT, ma'mur, avtomatik
huquq va imtiyozlar bilan yangi hisob qaydnomasini yaratish uchun standart dastur
yozish qiyin bo'lmaydi.Windows NT uchun telnet serverini amalga oshiradigan bir
nechta dasturlar mavjud. U bilan Administrator NT serveriga masofadan olishni
qabul qilishi va dasturni buyruq satrida ishga tushirishi mumkin. Yana shuni yodda
tutish kerakki, ko'pchilik telnet dasturlarida parol ochiq shaklda uzatiladi.Ammo,
yuqorida aytib o'tilganidek, masofaviy kirish va buyruq satrilar bazasidagi
dasturlar barcha ma'muriy vazifalarni hal qila olmaydi. Shuning uchun ba'zi
echimlar Emulaning Windows NT serveri uzoq kompyuterda.Birinchidan, men
Citrix va Windows Terminal serveri (WTS) ni Microsoft-ning WineFrame
mahsulotlari haqida aytib bermoqchiman. Ushbu mahsulotlarning arxitekturasiga
muvofiq NT serverida qo'llaniladi va ma'lumotlarning kiritilishi / ma'lumotlarini
kiritish mijoz kompyuterlarida amalga oshiriladi. Ularning ishlab chiqaruvchilariga
ko'ra, Winframe va WTS 28 Kbit / s tezlikda ishlash uchun maqbuldir, shuning
uchun siz uydan serverlarni boshqarishingiz mumkin. Ushbu mablag'lardan NT
serverda foydalanish uchun dasturiy ta'minotning server qismini, ma'muriy
dasturiy ta'minotning ish joylarida joylashtirish kerak. Winframe va WTS
parollarni ochiq shaklda o'tkazmaydi.Masalan, bunday echimlar ma'muriyat
vazifalarini ortiqcha deb aytishga arziydi. Winframe va WTS texnologiyasi bir
nechta mijozlar serveriga ulanishni anglatadi. (Odatda, administrator ushbu
mahsulotga asoslangan serverga kirish uchun etarli.) Ushbu mahsulotlar asosida
ushbu echim tufayli juda qimmat. Masalan, mijozning Winframe serveriga ulanishi
200 dan 400 dollargacha turadi, bu juda qimmat, chunki tashkilot bitta server
bo'lmasligi sababli bitta server emas, balki bitta server bo'lmasligi mumkin.

Menimcha, masofadan boshqarish uchun masofadan boshqarish uchun
maxsus boshqaruv paketlari, masalan, Symantec va STAPning ppanikasi kabi
maxsus boshqaruv paketlari. Bunday mahsulotlardan foydalanganda, NT server
ekranining tarkibi displeyda takrorlanadi. Ma'lumot kiritish mahalliy
kompyuterning klaviaturasidan (va sichqoncha) olib boriladi va masofadan
boshqarish pultiga (bu holatda - NT Serverga) uzatiladi. Hammasi administrator
server konsolida o'tiradi. Shifokor va boshqa shunga o'xshash mahsulotlar nafaqat
mahalliy tarmoq, balki sekin kommutatsiya liniyalarida ham ishlaydi. Biroq, ularda
bir vaqtning o'zida Serverga ulanishlar soni cheklangan (odatda faqat bitta
ulanish). Pheanyalerda joylashgan mahsulotlar o'rnatilgan shifrlash vositalarida,
shuning uchun parolni ushlab turish qobiliyati ehtimoldan xoli
emas.Derazalarining keng tarqalgan nogironlar mijozlar saytlarida qo'shimcha
dasturiy ta'minot ma'murlarini o'rnatish zarurati.Netware Netware.Novell Netware
arxitekturasining noyobligi tufayli, konsolga masofadan kirish muammolari tarmoq
resurslarini boshqarish muammolaridan ajratilishi kerak.Foydalanuvchi qayd
yozuvlari, guruhlar, NDS ob'ektlarini boshqarish mijozning o'rindiqlaridan
Netware Kirish huquqlari amalga oshiriladi, shuning uchun ma'muriyat dastlab
uzoq. Shunga qaramay, ma'murlar bitta to'siqqa duch kelishi mumkin: Netware-
ning beshinchi versiyasiga yaqinlashishi mumkin, tarmoq protokoli iPx / SPX edi.
U Internet orqali Netware serverlarini boshqarishda katta muammolarni yaratdi va
yaratadi. Agar ma'mur tarmoq OSni uy kompyuteridan boshqarishi kerak bo'lsa, u
IPx / SPX protokollarini qo'llab-quvvatlaydigan masofadan kirish serveri orqali
mahalliy tarmoqqa ulanish haqida o'ylashi kerak. Yaxshiyamki, aksariyat apparat
serverlari bunday rejimni qo'llab-quvvatlaydilar.Biroq, zarur infratuzilmani
yaratish xarajatlari nomaqbul bo'lishi mumkin, shuning uchun Internet orqali
ma'murlar kompyuter kompyuterlari Internet orqali mahalliy tarmoqqa ulanadi.
Bunday vaziyatda siz quyidagi variantni taklif qilishingiz mumkin: Phankyada
yoki shunga o'xshash) kompyuterlardan biriga o'rnating va uy kompyuteridan
tarmoq boshqaruvi ushbu oraliq havola orqali amalga oshiriladi. Aytgancha,
bunday yondashuv spektakl nuqtai nazaridan yanada jozibali bo'lishi mumkin,

chunki tarmoqni boshqarish dasturining (ayniqsa netware ma'muri) juda sekin
ishlaydi. Yana bir usul - Netware-ni beshinchi versiyaga ulash (yoki Netware / IP-
ni o'rnating).Masofadan foydalanish uchun CONTOL-ga kelsak, tarmoq dasturi
tarmoq ish stantsiyadan konsolga kirish uchun RConsol yordam dasturini o'z ichiga
oladi. Biroq, uning ikkita cheklovi bor: birinchi navbatda konsol paroli ochiq
shaklda uzatiladi, ikkinchidan, IPx / SPX protokol sifatida ishlatiladi. Parollarni
ochiq shaklda uzatishdan qochish, pul-yo'riqnomalarga konsolga xavfsiz kirishni
amalga oshiradigan mustaqil ishlab chiqaruvchilarning yordamchilariga ruxsat
beradi. Ular orasida Netware Protokomni rivojlantirish tizimlari uchun sektor-
sektor dasturi tijorat dasturi ( http://www.serersystems.com ). Kirish uchun u
shifrlangan ma'mur parolidan foydalanadi.Boshqa hollarda, IPx / SPX protokollari
shaklida bo'lgani kabi, Phalyumente dasturi (I.E. mahalliy tarmoqlardan birini
tishli nisbati sifatida ishlatish orqali yo'q qilinishi mumkin). Yana bir usul -
XCONSESE dasturini qo'llash, i.e. tomonidan TCP / IP orqali konsolga kirish
imkoniyatini uzatish. Xetware 5-ning bir qismi sifatida Java masofadan turib
kirishning Uzoqlashtirish dasturi tomonidan yozilgan, shuningdek, transport
vositasi TCP / IP transport sifatida ham foydalanadi. Biroq, xconsol va rconsolj
parol dasturlari ochiq shaklda uzatiladi. Sampsifikatsiya qilish, biz buni masofadan
boshqarish orqali boshqarish uchun peteranlar kabi ixtisoslashtirilgan
mablag'lardan foydalanish tavsiya etiladi.
Veb texnologiyasi texnologiyasi
Veb texnika tarmoqlarini boshqarishning ko'payishi ortib bormoqda.
Allaqachon, ko'p yo'llar, almashtirgichlar, tarmoqli printerlar veb-brauzerlar orqali
boshqaruvni boshqarish imkoniyatini beradi. Ammo bu ro'yxat ulardan juda
charchagandan yiroq, Internet tarmoq OSni boshqarish doirasiga kiradi. Avvaliga,
Internetdan faqat HTTP va FTP serverlarini boshqarishingiz mumkin, ammo ushbu
ro'yxatni doimiy ravishda kengaytira olasiz, ammo bu ro'yxat doimiy ravishda
kengayib, DNS tarmoq xizmatlari, DHCP xizmatlari, DHCP va boshqa narsalar.
Hatto NDS-ning kataloglari tomonidan maxsus tijorat dasturlaridan foydalangan

holda brauzerlar orqali boshqarilishi mumkin. Yuqoridagilarga qaramay, butun
tarmoq muhitini to'liq boshqarishdan oldin, Internet hali o'smagan. Muammo juda
yoqadi va ko'pgina arizalarga, ayniqsa, tarmoq qurilmalari, HTTP paroli ochiq
shaklda uzatiladi.
Xulosa
Masofaviy boshqarish serverlarini tashkil etishda ko'plab omillar, birinchi
navbatda, tarmoq OS, aloqa liniyalarining xususiyatlarini hisobga olish, aloqa
liniyalarining xususiyatlarini hisobga olishi kerak. Boshqaruv vositalarining eng
to'liq to'plamlari UNIXni vakolatli yondoshuv bilan ta'minlaydi, Windows NT va
Netware ma'murlari ham tashvishlanish uchun hech qanday sabab yo'q.Va server
portiga olib keladigan aralashma paydo bo'ladi, bu sizga tegishli dastur
darajasidagi tarmoq protokoli yordamida ikkita kompyuter bilan o'zaro aloqada
bo'ladi. Tarmoq xizmatlari orasida yo'naltirilmaganlarga ajratilishi mumkin va
ma'mur. Bunday xizmatlar tarmoqni tashkil qilish uchun ishlatiladi. Masalan,
Novell Netware 3.x operatsion tizimining batareyali xizmati ma'murga ushbu OS
ishlayotgan kompyuterdan kompyuter foydalanuvchilari ma'lumotlariga ega
bo'lishiga imkon beradi. Markazlashtirilgan ma'lumot xizmatini yaratish yoki, aks
holda ma'lumotlar bazasini nafaqat tarmoqning barcha foydalanuvchilari, balki
barcha tarmoq foydalanuvchilari, balki barcha dasturiy ta'minot va apparat
komponentlari haqida ma'lumot bazasini yanada progressiv yondashuv. Novell
NDS ko'pincha NDS katalog xizmati sifatida beriladi. Xizmat ma'muriga taqdim
etadigan tarmoq xizmatlarining boshqa namunalari - bu siz o'z funktsiyasini,
ayniqsa, parol bilan mantiqiy kirish protsedurasini qabul qilish va tahlil qilish
imkonini beradigan tarmoq monitoringi xizmati. Xizmatni tekshirish, zaxiralash va

arxivlash.Boy xizmat ko'rsatish to'plamidan qancha foydalanuvchilar foydalanish
tizimini taklif etadi, foydalanuvchilar va tarmoq ma'murlari tarmoq OSning
umumiy soniga bog'liq.Tarmoq xizmatlari ularning tabiatiga ko'ra mijoz-server
tizimidir. Har qanday tarmoq xizmatini amalga oshirishda, so'rovlar manbai va
so'rov manbai (Server) tabiiy ravishda paydo bo'ladi, keyin har qanday tarmoq
xizmatida ikkita assimetrik qismlar mavjud - mijoz va serverda. Tarmoq xizmati
operatsion tizimda yoki ikkalasi ham (mijoz va server) qismlarida yoki faqat
bittasida tasvirlangan.Odatda, server o'z manbalarini mijozga taqdim etadi va
mijoz ularni ishlatadi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1.ISO, “Information Processing Systems – Open Systems Interconnection
Reference Model – Part 1: Basic Reference Model”, ISO/IEC 7498 – 1. 38. ISO,
“Information 2.Processing Systems – Open Systems Interconnection Reference
Model – Part 2: Security Architecture”, ISO/IEC
3.Douglas E. Comer. Computer Networks and Internets (6th Edition). Pearson.
4.USA, 2014. 672-pages. 2. James F. Kurose, Keith W. Ross. Computer
networking: a top-down approach (6th Edition). Pearson Cloth Bound with Access
Card, 5.USA,2013,889-pages 3. M Aripov, B.Begalov va boshqalar. Axborot
texnologiyalari. O„quv qo„llanma- T.: “Noshir”, 2009 y. 4. Sattorov A.
Informatika va axborot texnologiyalari. Darslik. - Т .: O qituvchi, 2011y. 5.ʻ
M.Aripov, 6.M.Muhammadiyev. Informatika, informasion texnologiyalar. Darslik.
T.: TDYuI, 2004 y. 9 6.

IMS arxitekturasi. Tarmoq xizmatlari va ilovalar integratsiyasi Reja: 1. IMS arxitekturasi 2.Tarmoq xizmatlari va ilovalar integratsiyasi 3.Tarmoq xizmatlari asosiy texnalogiyalari

1. IMS arxitekturasi IMS konsepsiyasi quriladigan tamoyil shundan iboratki, bunda har qanday xizmatni yetkazib berish kommunikatsiya infratuzilma (o’tkazish qobiliyati bo’yicha chegaralash bo’lmagan) bilan hech bir tarzda munosabatda bo’lmaydi, o’tkazish qobiliyati bo’yicha cheklanishlar bundan mustasno. Bu tamoyilni timsoli IMS ni qurishda qo’llaniladigan ko’p sathli yondashuv hisoblanadi. U kirish texnologiyasiga bog’liq bo’lmagan xizmatlarni yetkazib berishning ochiq mexanizmini amalga oshirishga imkon beradi, bu esa tarmoqda xizmatlarni yetkazib beruvchilarning ilovalarini ishga tushirish imkonini beradi. IMS tarkibida uchta sath ajratiladi: transport sathi, boshqarish sathi va xizmatlar sathi (9.1- rasm). Transport sathi. Transport sathi, abonentlarni IMS infratuzilmasiga foydalanuvchining qurilmasi vositasida ulanishi uchun javob beradi (User Equipment UE). Mazkur qurilma o’rnida istalgan IMS terminali ishtirok etishi mumkin (masalan, telefon, smartfon, Wi-Fi yoki keng polosali ulanish). Shuningdek, IMS bo’lmagan terminal shlyuzlari (masalan, UfTT terminallari) orqali ulanish mumkin. Transport tekisligining asosiy qurilmalari: - MRF (Media Resource Function) – mediaserver. MRFP (Media Resource Function Processor) multimediyali resurslar protsessori va MRFC kontrolleridan tashkil topgan. -MRFC konferens aloqa, xabardor qilish yoki uzatilayotgan signalni qayta kodlash kabi xizmatlarning amalga oshirilishini ta‘minlaydi. MRFC, S-CSCT (Serving Call Session Control Function) uzeli orqali olinadigan SIP xabarlarni qayta ishlashi va MRFP protsessorni boshqarish uchun mediashlyuzni (MGCP, H.248 MEGACO) boshqarish protokoli 198 buyruqlaridan foydalanish nazarda tutiladi. Biroq hozir MRFC va MRFP orasidagi o’zaro bog’lanish uchun SIP/XML asosidagi protokolni ilgari siljitish bo’yicha ish olib borilmoqda. Bundan tashqari MRFC, tarifikatsiyalash va billing tizimlariga zarur axborotlarni taqdim etishni ta‘minlaydi.

-MRFR – MRFR protsessori tarmoq mediaresurslarini MRFC dan keladigan buyruqlarga muvofiq taqsimlaydi. Uning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: - xabardor qilish xizmatlari va h.k. lar uchun oqimlarga, multimediyali ma‘lumotlarga xizmat ko’rsatish; 199 -kiruvchi multimediyali oqimlarni qayta ishlash, masalan, transkodlash; -MGW (Media GateWay) – transport shlyuzi, RTP oqimlarini kanallarni kommutatsiyalash tarmoqlari (UfTT) oqimlariga to’g’ri va teskari o’zgartirishni ta‘minlaydi; -I-BGF (Interconnect Border Gateway Function) – tarmoqlararo chegara shlyuzi, IPv4 va IPv6 tarmoqlari orasidagi o’zaro aloqalarni ta‘minlaydi. Xavfsizlik funksiyalarining ta‘minlanishi uchun (NAPT adreslari va portlarini translyatsiya qilish, Firewall funksiyalari, QoS vositalari) javob beradi; -GGSN (Gateway GPRS Support Node) – GPRSni shlyuz uzeli yoki marshrutlash uzeli; uyali tarmoqlar (uning GPRS qismi) va IMS o’rtasidagi shlyuzni ifodalaydi. GDSN ning asosiy vazifasi SGSN orqali abonentga keluvchi va undan chiquvchi ma‘lumotlar roumingi (marshrutlash) hisoblanadi. -SGSN (Serving GPRS Support Node) – GPRS abonentlariga xizmat ko’rsatish uzeli; GPRS tizimining paketli axborotni qayta ishlashning barcha funksiyalarini amalga oshirish bo’yicha asosiy komponenti; -RAN — Radio Access Network – radio ulanish qurilmasi; uyali telekommunikatsiya tizimi va IMS ni o’zaro aloqasini ta‘minlaydi; -PDG (Packet Date Gateway) – paketli shlyuz. Mazkur tarmoq elementi WLAN foydalanuvchilar qurilmasining IMSga ulanishini ta‘minlaydi. Oxiridagi IP-adresning translyatsiyasiga va IMSda foydalanuvchilar qurilmasini ro’yxatdan o’tkazishga javob beradi, xavfsizlik vazifasini bajarishni ta‘minlaydi; -WAG (Wireless Access Gateway) – si -WAG (Wireless Access Gateway) – simsiz ulanish shlyuzi WLAN va IMS tarmoqlarining birikishini ta‘minlaydi; -A-BGF/BAS (Access Border Gateway Function / Broadband Access Switch) – keng polosali foydalanuvchilar qurilmasining IMSga kirishini ta‘minlaydi. I-BGE ga aynan o’xshash vazifalarni bajaradi; -DSLAM (Digital Subscriber Line Access Multiplexer) – raqamli abonent

kirish shlyuzi – keng polosali kirishdan (statsionar, masalan, xDSL, KTV tarmoqlari) foydalanuvchi abonentlarni ulanishini ta‘minlaydi. Boshqarish tekisligi. Boshqarish sathi – bu aloqa seanslarini boshqarish bo’yicha barcha amallarni bajaruvchi IMS funksiyalarining yig’indisidir. Asosiy elementlari: 200 - CSCF (Call Session Control Function) – chaqiriqlar va seanslarni boshqarish funksiyali element. CSCF funksiyasi IMS-platformasining boshqarish tekisligida asosiy hisoblanadi. CSCF moduli SIP protokolidan foydalanib, IP transport vositasida haqiqiy vaqt xizmatlari to’plamini yetkazib berishni ta‘minlovchi vazifalarni bajaradi. CSCF funksiyasi tarmoq resurslarini (chegaraviy qurilmalar, shlyuzlar va ilovalarning serverlari) foydalanuvchilarning va ilovalarning profiliga bog’liq holda samarali boshqarish uchun dinamik axborotdan foydalanadi. CSCF moduli uchta asosiy funksiyalarni o’z ichiga oladi: -Serving CSCF (S-CSCF) – CSCF ga xizmat ko’rsatuvchi. Chetki qurilmalar almashadigan barcha SIP- xabarlarni qayta ishlaydi; -Proxy CSCF (P-CSCF) – u orqali IMS tizimiga barcha foydalanuvchilarning trafigi kelib tushadi; -Interrogating CSCF (I-CSCF) – CSCF ni talab qilib oluvchi. U uy tarmog’i bilan ulanish nuqtasini ifodalaydi. I-CSCF aniq bir abonent uchun S-CSCF ni topish uchun NSS ga murojaat qiladi; -S-CSCF - ilovalar va foydalanuvchining profiliga bog’liq holda IP transportning multimediyali xabarlarini yetkazib berish seanslarini boshqarishni, shu jumladan, terminallarni ro’yxatga olish, NSS serveri bilan ikki tomonlama o’zaro aloqa (undan foydalanuvchilar ma‘lumotlarini olish), xabarlarni tahlil qilish, marshrutlash, tarmoq resurslarini boshqarishni (shlyuzlar, serverlar, chegaraviy qurilmalar) ta‘minlaydi; -P-CSCF – mazkur tarmoqning IMS terminallari uchun IMS yadrosi ichida signal sathidagi birinchi kontakt nuqtasini yaratadi. P-CSCF funksiyasi terminaldan yoki terminalga talabni qabul qiladi va uni IMS yadrosi elementlariga marshrutlaydi. Foydalanuvchining xizmat ko’rsatiladigan terminali, qayd qilishning butun vaqtida tarmoqda ro’yxatga olishda P-CSCF ning funksiyasiga mahkamlanadi. P-CSCF moduli foydalanuvchini autentifikatsiya qilish bilan bog’liq funksiyalarni amalga oshiradi, hisobga olish yozuvlarini shakllantiradi va ularni to’lovni hisoblash serveriga uzatadi. P-CSCF ning

elementlaridan biri Policy Decision Function (PDF) hisoblanadi – axborot trafigi tavsiflari bilan amallar bajaruvchi (masalan, talab qilinadigan o’tkazish qobiliyati) va seansni tashkil qilish yoki uni man qilish imkoniyatini, seans parametrlarini o’zgartirish zaruriyatini aniqlovchi siyosatni tanlash funksiyasi; 201 -I-CSCF mazkur tarmoqning abonentlari bilan barcha tashqi ulanishlar uchun IMS yadrosi ichida signal sathida birinchi kontakt nuqtasini yaratadi. I-CSCF modulining asosiy vazifasi – tashqi abonentning xizmatlardan foydalana olishi bo’yicha imtiyozlarni identifikatsiya qilish, ilovalar serverini tanlash va unga kirishni ta‘minlashdir; - BGCF (Breakout Gateway Control Function) – shlyuzlarni boshqarish funksiyasi, kanallar kommutatsiyasi domeni (UfTT yoki GSM) va IMS tarmog’i orasidagi chaqiriqlarni qayta uzatishlarni boshqaradi. Mazkur modul telefon raqamlari asosida marshrutlashni amalga oshiradi va IMS tarmog’i orqali (BGCF serveri joylashgan joyda) UfTT yoki GSM bilan o’zaro aloqada bo’ladigan kanallar kommutatsiyasi (KK) domenida shlyuzni tanlaydi. Shuningdek, KK tarmoqlari abonentlari uchun to’lovni hisoblash uchun tegishli hisob yozuvlarini ta‘minlash amalga oshiriladi; -MGCF (Media Gateways Control Function) shlyuzlarni boshqarish funksiyasi (Media Gateways) – H.248 / MEGACO dan foydalanib IMS transport shlyuzlarida ulanishlarni boshqaradi; -SGW (Signaling Gateway) – signal shlyuzi UfTT signalizatsiyani MGCF ga tushunarli ko’rinishga o’zgartirishni ta‘minlaydi. IMS yadrosi bilan SIGTRAN protokollar guruhi interfeyslari orqali bog’langan; -RACS (The Resource and Access Control) – resurslar va kirishlarni boshqarish tizimosti – kirishni boshqarish (ixtiyorida bo’lgan mavjud resurslar, mahalliy siyosat asosida yuklash) va tarmoqga shlyuzni boshqarish yordamida kirish (gate control), shu jumladan, tarmoq adreslari va portlarini almashtirishni boshqarish va ustuvorlikni biriktirish; -PDF (Policy Decision Function) – axborot profili tavsiflari bilan amallarni bajaruvchi (masalan, talab etiladigan o’tkazish qobiliyati) va seansni tashkil etish mumkinligini yoki uni ta‘qiqlash mumkinligini, seans parametrlarini o’zgartirish zarurligini aniqlovchi siyosatni tanlash funksiyasi; -NASS (Net)

IMS arxitekturasi. Tarmoq xizmatlari va ilovalar integratsiyasi

08.08.2023

0

52.6796875 KB

Похожие