logo

Kvadrat, elementlari, xossalari va yuzlari dars ish

Загружено в:

24.12.2024

Скачано:

0

Размер:

140.263671875 KB
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI  QURILISH VAZIRLIGI
SAMARQAND DAVLAT ARXITEKTURA-QURILISH INSTITUTI
AKADEMIK LITSEYI
O’quv ishlari bo’yicha    
             direktor o’rinbosari          
 ______  F.Xoliqulov   
"___" ______ 2024 yil
“ANIQ FANLAR” KAFEDRASI
 
SamDU MATEMATIKA  FAKULTETI AMALYOTCHISI
 
“GEOMETIRIYA” FANIDAN 102
GURUHDA O’TKAZILGAN
MA
VZU:  Kvadrat, elementlari, xossalari va yuzlari
                                                SAMARQAND-2024 OCHIQ DARS ISHLANMASIOCHIQ DARS ISHLANMASI Guruh              
Sana
O’quv predmetining nomi: Geometriya 
O’ quv m а shg’ul о tid а  t а ’lim t ех n о l о giyasi m о d е li
Mavzu:  Kvadrat, elementlari, xossalari va yuzlari
O‘quv soati:   80 - minut O‘quvchilar soni:        12
O‘quv mashg‘uloti shakli va turi   Yangi bilimlarni egallash bo‘yicha amaliy o‘ quv 
mashg‘ulot i.
M ashg‘ulot rejasi 1. O’tilgan mavzuni nazariy va amaliy mustahkamlash.
2. Kvadrat yuzi
3. Kvadratning xossalari
4. Mavzu bo’yicha misollar yechish.
O‘quv mashg‘ulotining maqsadi:   Kvadrat   yuzi   xossalariga   doyir   misollar   yechishni   har   bir  
o ’ quvchiga   tushuntirish   va   amaliy   misol   va   masalalarni   yechishda   qo ’ llay   olishni   o ’ rgatish
Ta’limiy maqsadi :  K vadrat   yuzini   topishmisollarni   qo ’ llash    bo ’ yicha  bilim va ko‘nikmalarni 
shakllantirish;
Tarbiyaviy  maqsadi: O‘quvchilarda t o‘ g‘ri s o‘zlik, bir-birini tushunish, xurmat  qilish, masalani 
yechishda estetik did bilan chiroyli yozish  ko‘nikmalarni shakllantirish;
Rivojlantiruvchi maqsadi: O‘quvchilarning nutqi, mantiqiy fikrlashi, tasavvuri, irodasi, qobiliyati, 
ijodiy ishlashini rivojlantirishdan iborat.
Ta’lim usullari Ma’ruza, tushuntirish. Aqliy hujum, elektron testlar  
Ta’lim  shakli Jamoaviy, kichik guruxlar
Ta’lim  vositalari Darslik, ma’ruza matni, yozuv taxtasi, videoproyektor, 
slaydlar,  tarqatma materiallar.
Ta’lim berish  sharoiti
Guruhlarda ishlashga mo‘ljallangan auditoriya.
Monitoring va baxolash O g’ zaki s o’rov: Tezkor-  s o’rov
Yozma: Misol va masalalar
O‘quv mashg‘ulotining   texnologik xaritasi 
Ish bosqichlari Faoliyatning mazmuni
O‘qituvchi O‘quvchi
1-bosqich.
O’quv
mashg’ulotiga
kirish
(10  min ) 1.1. Salomlashadi. Xonani darsga tayyorligini 
tekshiradi. Guruh o’quvchilarini 6 nafardan 2 ta 
kichik guruhlarga bo’lib joylashtiriladi. 
Davomatni aniqlaydi va jurnalni to’ldiradi.
(1-ilova)
1.2.  Adabiyotlar ro’yhatini ekranga chiqaradi.    Tinglaydilar.  
Joylariga o’tiradilar. 
Sardorlarni tanlab oladilar
Yozib oladilar.
Tinglaydilar, aniqlashtiradilar (2-ilova).
1.3.  Ma shg’ulotda baholash mezonlari bilan 
tanishtiradi. (3-ilova) .
1.4. Kichik guruhlarda ishlash qoidasini ekranga 
chiqaradi. (4-ilova); O’qib oladilar. 
2 – bosqich.
Asosiy qism  (60
min ) 2.1. O’tgan mavzu bo’yicha guruhlarga savollar 
beradi. (5-ilova).
2.2. Guruhlarga tarqatma materiallar orqali 
savollar va misollar beradi   (6-Ilova).
2.3. Guruhlar topshiriqlarni bajarishayotganda 
misollar tekshirib baholab boradi; .
Tinglaydilar, konspekt qilib 
boradilar.
3- bosqich
Yakunlovchi
qism 
( 1 0 min) 3.1  Guruhlarning berilgan topshiriqlarga bergan 
javoblarini tekshirishni tugatadi.  
3.2.  Darsda olingan bilimlarni baholash mezonlari
bo’yicha baholanadi. Jadval to’ldiriladi.  
( 3 -ilova)
3.3. Guruhlarning natijalarini o’rinlari bilan e’lon 
qiladi va uy vazifasini beradi.
(7-ilova) Savollar beradilar
Mavzu bo‘yicha mustaqil 
o‘rganish uchun topshiriqlarni
yozib oladilar. 
Bajaradilar
Yozadilar.
Kafedra mudiri:     ______________                                   B.Boboyev
Fan o`qituvchisi:    ______________                                   M.Azamov 1- Ilova
Mashg’ulot rejasi:
1. O’tilgan mavzuni nazariy va amaliy mustahkamlash.
2. Kvadrat yuzi
3. Kvadratning xossalari
      4.       Mavzu bo’yicha misollar yechish .
Kichik guruhlarni joylashish tartibi
 
2 – Ilova
Adabiyotlar ro’yxati:
  1. L. S. A t a n a s y a n , V. F. B u 
t u z o v , S. B. K a d o m s e v , E. 
G . Poz n  у   а   к , Y u d i n a . G e o 
m e triy a. U c h e b n ik dlya 7 klassa sred n ey shkoli.  М  .: “ P ro sv e sh c h e n ie ” , 
1989.
2.  V. A. G u s e v, A. I . M e d  у  a n i k. Z a d a c h i po geom etrii dlya 8 klassa (d id ak 
tich esk ie m ateriali).  М .: “ P ro sv e sh c h e n ie ” , 1987.
3.  N. G 6 a y b u 1 l a y e v , A. O r t i q b o y e v . Geometriya. 8- sin f u c h u n o 'q u v
q o 'lla n m a . “ 0 ‘q itu v c h i" ,  Т  ., 1999  у
4.     N . G 1 a     у    b u 11 a     у    e v, A.     О     r t i q b     о       у    e v. G e o m e triy a . 9 -sin f u c h u n    
darslik. “ 0 ‘q itu v c h i” .     Т     ., 2002-y   
3 - Ilova
Guruhlar ishini baholash mezonlari:1-guruh
2-guruh Guruh1-2
topshiriq
uchun
Мах
балл:
5; 5   ball 3-4
topshiriq
uchun
Мах
балл: 
5; 5   ball 5 - 6
topshiriq
uchun
Мах
балл: 
5 ; 5  ball 7-8
topshiriq
uchun
Мах
балл: 
5; 5   ball 9-10
topshiriq
uchun
Мах
балл: 
5; 5   ball	
Qo’shimcha	
savol Jami
Мах балл: 
50   ball
1
2
4 – Ilova
Guruhlarda ishlash qoidasi
 Sherigingizni diqqat bilan tinglang.
 Guruh ishlarida o’zaro faol ishtirok eting, berilgan topshiriqlarga javobgarlik bilan
yondoshing.      
 Agar sisga yordam kerak bo’sa, albatta guruh a’zolariga murojaat qiling
 Agar sizdan yordam so’rashsa, albatta yordam bering.
 Guruhlar faoliyati natijalarini baholashda hamma ishtirok etishi shart!
Shuni tushunmog’ingiz lozim:
 Boshqalarga o’rgatish orqali o’zimiz o’rganamiz;
 Biz   bir   kemadamiz:   yoki   birgalikda   suzib   chiqamiz,   yoki   birgalikda   cho’kib
ketamiz;
5-Ilova
Mavzuning bayoni KVADRAT
Kvadrat:
1) tomonlari teng bo lgan to g ri burchakli to rtburchak. Kvadratning ʻ ʻ ʻ ʻ
karama-qarshi tomonlari o zaro	
ʻ   parallel , diagonallari o zaro teng va 	ʻ
perpendikulyar bo ladi;	
ʻ
2) burchaklari o zaro teng bo lgan romb;	
ʻ ʻ
Kvadrat  - to'rtburchaklar oilasiga mansub geometrik shakl bo'lib, uning 
barcha tomonlari teng va ichki burchaklari to‘g‘ri burchak (90°) hisoblanadi. 
Quyida kvadratning asosiy xossalari va yuzasini hisoblash haqida ma’lumot 
beraman:
Kvadratning xossalari
1) Kvadratning to‘rt tomoni bir xil uzunlikda.
2) Har bir ichki burchagi 90° ga teng.
3)  Diagonallari teng uzunlikda bo‘lib, ular bir-birini teng ikkiga bo‘ladi.
4) Kvadratning diagonallari kesishganda to‘g‘ri burchak hosil qiladi. 5) Kvadratda ikki diagonal va ikkita o‘qi bo‘ylab symmetriya mavjud.
Kvadratning yuzasi
Kvadratning yuzasini topish formulasi quyidagicha:
S = a^2
Bu yerda:
S — kvadratning yuzasi,
 a — kvadratning tomon uzunli
Agar kvadratning tomon uzunligi a=5  sm bo‘lsa, uning yuzasi 
quyidagicha bo‘ladi:
                           S=5*5=25sm
Perimetri:   P=4a
Bu yerda P — perimetr
Kvadrat geometriya, arxitektura va dizayn kabi ko‘plab sohalarda 
ishlatiladi. Shu bilan birga, uning simmetriya va xossalari tufayli 
muhandislikda va fizikada ham muhim ahamiyatga ega.
Kvadratning tomoni10 sm. Kvadratning diaganalini toping. Yechim : Kvadratning diagonali d va tomoni a o'rtasidagi bog'lanishni
Pifagor teoremasi yordamida topish mumkin:
a 2
+a 2
 =d 2
2a 2
=d 2
 a=10      Type equation here .
                                       2*100=d 2
                                      D=10*√2
  ABDC kvadrat berilgan Tomoni 4 teng kvadratning 
   diyaganalini  kvadratini  toping
                                          S= a 2
                                          S= ½ d 2
          
S=S
                                 2*a 2
=d 2
                                                    
d 2
=2*16=32
                            
1-variant
 1)Kvadratning tomoni 5 martta qisqartirilsa uning yuzi necha matta 
kamayadi
 2) Agar kvadratning tomonini necha marta kamaytirilganda yuzi 4 
mata kichrayadi. 
3) Kvadratning peremetiri 20% ga uzaytirilsa uning yuzi necha % ga 
ko’payadi 2-variant
1) Tomoni 1 ga teng bo’lgan ikkita kvadrat ustma-ust qo’yilganidan
keyin ulardan biri kivadratlarning umumiy simmetriya markaziga
nisbatan 45 gardus ga buruldi hosil bo’lgan figuraning yuzini
hisoblang.
2) Tomoni 1 ga teng bo’lgan ikkita kvadrat ustma-ust qo’yilganidan
keyin ulardan biri kivadratlarning umumiy simmetriya markaziga
nisbatan 45 gardus ga buruldi hosil bo’lgan figuraning perimetirini
hisoblang

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI QURILISH VAZIRLIGI SAMARQAND DAVLAT ARXITEKTURA-QURILISH INSTITUTI AKADEMIK LITSEYI O’quv ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari ______ F.Xoliqulov "___" ______ 2024 yil “ANIQ FANLAR” KAFEDRASI SamDU MATEMATIKA FAKULTETI AMALYOTCHISI “GEOMETIRIYA” FANIDAN 102 GURUHDA O’TKAZILGAN MA VZU: Kvadrat, elementlari, xossalari va yuzlari SAMARQAND-2024 OCHIQ DARS ISHLANMASIOCHIQ DARS ISHLANMASI

Guruh Sana O’quv predmetining nomi: Geometriya O’ quv m а shg’ul о tid а t а ’lim t ех n о l о giyasi m о d е li Mavzu: Kvadrat, elementlari, xossalari va yuzlari O‘quv soati: 80 - minut O‘quvchilar soni: 12 O‘quv mashg‘uloti shakli va turi Yangi bilimlarni egallash bo‘yicha amaliy o‘ quv mashg‘ulot i. M ashg‘ulot rejasi 1. O’tilgan mavzuni nazariy va amaliy mustahkamlash. 2. Kvadrat yuzi 3. Kvadratning xossalari 4. Mavzu bo’yicha misollar yechish. O‘quv mashg‘ulotining maqsadi: Kvadrat yuzi xossalariga doyir misollar yechishni har bir o ’ quvchiga tushuntirish va amaliy misol va masalalarni yechishda qo ’ llay olishni o ’ rgatish Ta’limiy maqsadi : K vadrat yuzini topishmisollarni qo ’ llash bo ’ yicha bilim va ko‘nikmalarni shakllantirish; Tarbiyaviy maqsadi: O‘quvchilarda t o‘ g‘ri s o‘zlik, bir-birini tushunish, xurmat qilish, masalani yechishda estetik did bilan chiroyli yozish ko‘nikmalarni shakllantirish; Rivojlantiruvchi maqsadi: O‘quvchilarning nutqi, mantiqiy fikrlashi, tasavvuri, irodasi, qobiliyati, ijodiy ishlashini rivojlantirishdan iborat. Ta’lim usullari Ma’ruza, tushuntirish. Aqliy hujum, elektron testlar Ta’lim shakli Jamoaviy, kichik guruxlar Ta’lim vositalari Darslik, ma’ruza matni, yozuv taxtasi, videoproyektor, slaydlar, tarqatma materiallar. Ta’lim berish sharoiti Guruhlarda ishlashga mo‘ljallangan auditoriya. Monitoring va baxolash O g’ zaki s o’rov: Tezkor- s o’rov Yozma: Misol va masalalar O‘quv mashg‘ulotining texnologik xaritasi Ish bosqichlari Faoliyatning mazmuni O‘qituvchi O‘quvchi 1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish (10 min ) 1.1. Salomlashadi. Xonani darsga tayyorligini tekshiradi. Guruh o’quvchilarini 6 nafardan 2 ta kichik guruhlarga bo’lib joylashtiriladi. Davomatni aniqlaydi va jurnalni to’ldiradi. (1-ilova) 1.2. Adabiyotlar ro’yhatini ekranga chiqaradi. Tinglaydilar. Joylariga o’tiradilar. Sardorlarni tanlab oladilar Yozib oladilar. Tinglaydilar, aniqlashtiradilar

(2-ilova). 1.3. Ma shg’ulotda baholash mezonlari bilan tanishtiradi. (3-ilova) . 1.4. Kichik guruhlarda ishlash qoidasini ekranga chiqaradi. (4-ilova); O’qib oladilar. 2 – bosqich. Asosiy qism (60 min ) 2.1. O’tgan mavzu bo’yicha guruhlarga savollar beradi. (5-ilova). 2.2. Guruhlarga tarqatma materiallar orqali savollar va misollar beradi (6-Ilova). 2.3. Guruhlar topshiriqlarni bajarishayotganda misollar tekshirib baholab boradi; . Tinglaydilar, konspekt qilib boradilar. 3- bosqich Yakunlovchi qism ( 1 0 min) 3.1 Guruhlarning berilgan topshiriqlarga bergan javoblarini tekshirishni tugatadi. 3.2. Darsda olingan bilimlarni baholash mezonlari bo’yicha baholanadi. Jadval to’ldiriladi. ( 3 -ilova) 3.3. Guruhlarning natijalarini o’rinlari bilan e’lon qiladi va uy vazifasini beradi. (7-ilova) Savollar beradilar Mavzu bo‘yicha mustaqil o‘rganish uchun topshiriqlarni yozib oladilar. Bajaradilar Yozadilar. Kafedra mudiri: ______________ B.Boboyev Fan o`qituvchisi: ______________ M.Azamov

1- Ilova Mashg’ulot rejasi: 1. O’tilgan mavzuni nazariy va amaliy mustahkamlash. 2. Kvadrat yuzi 3. Kvadratning xossalari 4. Mavzu bo’yicha misollar yechish . Kichik guruhlarni joylashish tartibi 2 – Ilova Adabiyotlar ro’yxati: 1. L. S. A t a n a s y a n , V. F. B u t u z o v , S. B. K a d o m s e v , E. G . Poz n у а к , Y u d i n a . G e o m e triy a. U c h e b n ik dlya 7 klassa sred n ey shkoli. М .: “ P ro sv e sh c h e n ie ” , 1989. 2. V. A. G u s e v, A. I . M e d у a n i k. Z a d a c h i po geom etrii dlya 8 klassa (d id ak tich esk ie m ateriali). М .: “ P ro sv e sh c h e n ie ” , 1987. 3. N. G 6 a y b u 1 l a y e v , A. O r t i q b o y e v . Geometriya. 8- sin f u c h u n o 'q u v q o 'lla n m a . “ 0 ‘q itu v c h i" , Т ., 1999 у 4. N . G 1 a у b u 11 a у e v, A. О r t i q b о у e v. G e o m e triy a . 9 -sin f u c h u n darslik. “ 0 ‘q itu v c h i” . Т ., 2002-y 3 - Ilova Guruhlar ishini baholash mezonlari:1-guruh 2-guruh

Guruh1-2 topshiriq uchun Мах балл: 5; 5 ball 3-4 topshiriq uchun Мах балл: 5; 5 ball 5 - 6 topshiriq uchun Мах балл: 5 ; 5 ball 7-8 topshiriq uchun Мах балл: 5; 5 ball 9-10 topshiriq uchun Мах балл: 5; 5 ball Qo’shimcha savol Jami Мах балл: 50 ball 1 2 4 – Ilova Guruhlarda ishlash qoidasi  Sherigingizni diqqat bilan tinglang.  Guruh ishlarida o’zaro faol ishtirok eting, berilgan topshiriqlarga javobgarlik bilan yondoshing.  Agar sisga yordam kerak bo’sa, albatta guruh a’zolariga murojaat qiling  Agar sizdan yordam so’rashsa, albatta yordam bering.  Guruhlar faoliyati natijalarini baholashda hamma ishtirok etishi shart! Shuni tushunmog’ingiz lozim:  Boshqalarga o’rgatish orqali o’zimiz o’rganamiz;  Biz bir kemadamiz: yoki birgalikda suzib chiqamiz, yoki birgalikda cho’kib ketamiz; 5-Ilova Mavzuning bayoni