logo

Python tili alifbosi. Pythoda izohlar

Загружено в:

08.08.2023

Скачано:

0

Размер:

40.4892578125 KB
Mavzu: Python tili alifbosi. Pythoda izohlar.
Reja:
1. Python tili alifbosi va uning tarkibi
2. Pythoda izohlar.
3. Amaliy qism
4. Xulosa Kirish
Python   — turli	 sohalar	 uchun	 yuqori	 darajadagi	 umumiy	 maqsadli   dasturlash	 tili .
Uning	
 dizayn	 falsafasi	 muhim	 chekinishdan	 foydalangan	 holda	 kodning	 o qilishigaʻ
urg u	
 beradi.	 Uning	 til	 konstruksiyalari	 va	 obyektga	 yo naltirilgan	 yondashuvi	ʻ ʻ
dasturchilarga	
 kichik	 va	 yirik	 loyihalar	 uchun	 aniq,	 mantiqiy	 kod	 yozishda	 yordam
berishga	
 qaratilgan.	 Shuningdek	 Python	 sun iy	 intellekt	 hamda	 ma lumotlar	ʼ ʼ
muhandisiligi	
 sohalarining	 tili	 hisoblanadi.
Python	
 deyarli	 barcha	 platformalarda	 ishlay	 oladi,	 xususan   Windows ,   Linux ,   Mac
OS	
 	X ,   Palm	 	OS ,   Mac	 	OS   va	 	boshqalar	 	shular	 	jumlasidandir.
Python   Microsoft.NET   platformasi	
 uchun	 yozilgan	 realizatsiyasi	 ham	 mavjud
bo lib,	
 uning	 nomi	ʻ   —   IronPython   dasturlash	 muhitidir.
Guido	
 van	 Rossum   1980-yillarning	 oxirida	 ABC	 dasturlash	 tilining	 davomchisi
sifatida	
 Python	 ustida	 ishlay	 boshladi	 va	 birinchi	 marta	 1991-yilda	 Python	 0.9.0
versiyasini	
 ommaga	 e lon	 qildi.	ʼ
Python	
 dasturlash	 tiliga	 bo lgan	 talab	 yildan	 yilga	 oshib	 bormoqda.	ʻ
CodingDojo   portalining	
 tadqiqotlariga	 ko ra,	 2020—2021-yillarda	 aynan	 Python	ʻ
tilida	
 dasturlovchi	 mutaxassislarga	 eng	 ko p	 talab	 bo lgan.	ʻ ʻ
Pythonning o'ziga xosligi
Oddiy,	
 o'rganishga	 oson,	 sodda	 sintaksisga	 ega,	 dasturlashni	 boshlash	 uchun	 qulay,
erkin	
 va	 ochiq	 kodlik	 dasturiy	 ta'minot.
O'z	
 dasturingizni	 yozish	 davomida	 quyi	 darajadagi	 detallarni,	 misol	 uchun	 xotirani
boshqarishni	
 xisobga	 olishingizga	 xojat	 qolmaydi.
Ko'plab	
 platformalarda	 hech	 qanday	 o'zgartirishlarsiz	 ishlay	 oladi.
Interpretatsiya( Интерпретируемый )	
 qilinadigan	 til.
Kengayishga	
 ( Расширяемый )	 moyil	 til.	 Agar	 siz	 dasturingizni	 biror	 joyini	 tezroq
ishlashini	
 xoxlasangiz	 shu	 qismni	 C yoki	 C++	 dasturlash	 tillarida	 yozib	 keyin	 shu
qismni	
 python	 kodingiz	 orqali	 ishga	 tushirsangiz(chaqirsangiz)	 bo'ladi. Juda xam	 ko'p	 hilma-hil	 kutubxonalarga	 ega.
1.  	
Har	 qanday	 tilni	 o'rganish	 alifboni	 o'rganishdan	 boshlanadi,	 harflar	 so'zlarni,
so'zlar	
 jumlalarni	 hosil	 qiladi.	 Xuddi	 shu	 narsa	 dasturlash	 tilini	 o'rganishda	 sodir
bo'ladi.	
 Avvalo,	 tilning	 so'zlarini	 qanday	 belgilar	 bilan	 yozish	 mumkinligini
tushunishimiz	
 kerak,	 ulardan	 ma'lum	 konstruktsiyalar	 tuzilishi	 mumkin.	 Shunday
qilib,	
 Python	 tilining	 alifbosi	 quyidagilarni	 o'z	 ichiga	 oladi:
1.	
 Lotin	 harflari	 a dan	 z gacha	 va	 A	 dan	 Z gacha.
Python-da	
 alifboning	 katta	 va	 kichik	 harflari	 o'rtasida	 farqlar	 mavjud,	 masalan,	 chislo,
CHISLO,	
 Chislo	 turli	 xil	 o'zgaruvchan	 nomlardir.
2. 0 dan 9 gacha raqamlar.
3. +, -, *, / kabi maxsus belgilar.
4. Zaxira (xizmat) so‘zlari: for, if, class, def kabilar.
Tilning	
 g'ayrioddiy	 xususiyati	 - kod	 bloklarining	 bo'sh	 bo'shliqlari.	 Asosiy
tilning	
 sintaksisi	 minimalistikdir,	 shuning	 uchun	 amalda	 kamdan-kam	 hollarda
hujjatlarga	
 murojaat	 qilish	 kerak	 bo'ladi .   Har	 qanday	 Python	 dasturi	 ma'lum	 tartibda
va	
 ma'lum	 qoidalarga	 muvofiq	 yozilgan	 ruxsat	 etilgan	 belgilar	 ketma-ketligidan	 iborat.
quyidagilar	
 kiradi:
Izohlar;
harflar;
tinish	
 belgilari;
identifikatorlar;
kalit
 so'zlar.
Sharhlar	
 ishlab	 chiquvchiga	 kodni	 tushuntirish	 uchun	 mo‘ljallangan	 (Python	 ularni
o‘tkazib	
 yuboradi)	 va	 # belgisi	 bilan	 boshlanadi,	 satr	 oxirigacha	 davom	 etadi.
  Identifikator	
 - ob'ektga	 murojaat	 qilish	 uchun	 berilgan	 umumiy	 nom.	 Har	 qanday
identifikatorda	
 ba'zi	 qoidalar	 va	 nomlash	 qoidalari	 mavjud:	 qoidalar:
harflar	
 (ASCII	 yoki	 Unicode),	 pastki	 chiziq	 _ yoki	 0-9	 raqamlaridan	 iborat	 bo'lishi
mumkin;raqam	
 birinchi	 navbatda	 bo'lishi	 mumkin	 emas; katta-kichik harf	 sezgir:	 Foydalanuvchi	 nomi,	 foydalanuvchi	 nomi	 va
USERNAME	
 turli	 identifikatorlardir;
Python	
 tilidagi	 kalit	 so'zlarning	 birortasiga	 mos	 kelmasligi	 kerak;
shartnomalar:snake_case	
 dan	 foydalaning:	 customer_account;
oldindan	
 belgilangan	 nomlardan	 foydalanmang;
identifikator	
 boshida	 va	 oxirida	 __	 va	 _	 yoki	 __	 2	 ta	 pastki	 chiziqdan
foydalanmang;	
 bu	 sintaksis	 alohida	 maqsadga	 ega.
 	
                             2.  Izohlar	 yordamida	 kodning	 vazifasini,	 mohiyatini	 tushunish.	 Izohlar	 kodni
sinovdan	
 o'tkazishda	 bajarilishining	 oldini	 olish	 uchun	 ishlatilishi	 mumkin.
Izoh yaratish
Sharhlar   #   bilan	
 boshlanadi	 va	 Python	 ularni	 e'tiborsiz	 qoldiradi:
Misol
#Bu izoh
print("Salom Dunyo!")
Izohlar	
 satr	 oxiriga	 joylashtirilishi	 mumkin	 va	 Python	 qatorning	 qolgan	 qismiga
e'tibor	
 bermaydi:
Misol
print("Salom dunyo!") #Bu izoh
Izohlar
 kodni	 tushuntirish	 uchun	 matn	 bo'lishi	 shart	 emas,	 shuningdek	 Python-ning
kodni	
 bajarishiga	 yo'l	 qo'ymaslik	 uchun	 ishlatilishi	 mumkin:
Misol
#print("Salom dunyo!")
print("JQuery zo'r!")
Ko'p qatorli izohlar
Python-da	
 ko'p	 satrli	 sharhlar	 uchun	 sintaksis	 mavjud	 emas.	 Ko'p	 qatorli	 izoh
qo'shish	
 uchun	 har	 bir	 satr	 uchun   #   qo'shishingiz	 mumkin:
Misol
#Bu izoh!
#Izohlaringizni shu yerga yozing
#JQuery eng kuchlisi!
print("I lov youe, JQuery!")
Yoki,	
 mo'ljalga	 ko'ra	 emas,	 siz	 ko'p	 satrli	 izohdan	 foydalanishingiz	 mumkin.
Buning	
 uchun	 3 ta	 qo'shtirnoqlardan	 foydalanasiz
Misol """
Mana shu yerga izoh 
yozing!
"""
print("Men JQuery-ni sevaman!!!")
Satr o'zgaruvchiga	 tayinlanmagan	 ekan,	 Python	 kodni	 o'qiydi,	 lekin	 keyin	 uni
e'tiborsiz	
 qoldiradi	 va	 siz	 ko'p	 qatorli	 izoh	 yozasiz.
Amaliy	
 qism
1.
a   =   2
b   =   3
area   =   a*b
perimeter   =   2   *   (a+b)print(area)  
print(perimeter)   #printing   peri
O/P   :	
 10
2.
x   =   14
y   =   23
z   =   6
f = 10
answer   =   (x   —   y)   *   z   /   f  
print (“Result =”, answer)
O/P	
 	:	 	Result	 	=	 	-5.4 e   =   ((x   -   y)   *   z)   /   f        
print("Result =",  answer)
O/P	
 	:	 	Result	 	=	 	-5.4 e   =   (x   -   y)   *   (z   /   f);        
print("Result =",  answer)
O/P	
 : Result	 = -5.4
3. a   =   6
b   =   2
c   =   a%b
print(c)
O/P 	:	 	0	 	#	 	number	 	is	 	even a   =   7
b   =   2
c   =   a%b
print(c)
O/P	
 : 1 # number	 is	 odd
4.
x   =   6
y   =   x**2
print(y)
O/P	
 : 36#(task	 2)	 take	 square	 root	 of	 the	 result	 you	 get	 from
task(1) import   math   #math   library
z   =   math.sqrt(y)   #using   sqrt()
print(z)
O/P	
 : 6
5.
a   =   30
area   =   6   *   a   *   a
volume   =   a   *   a   *   aprint(area)
O/P	
 : 5400
print(volume)
O/P	
 : 27000
6.
x   =   6
x+=5   #increment   5   times
print(x) O/P	
 : 11 7.  z = |x − y| * (x + y)
x   =   4
y   =   3
z   =   abs(x-y)   *   (x+y)
print(z) O/P : 7
Xulosa
Hozirgii	
 kunda	 Texnologiya	 kundan	 kunga	 rivojlanib	 bormoqda,	 va	 usha
texnologiyalarni	
 boshqarish,	 yaratishga	 va	 yaratuvchilarga	 ta’lab	 ham	 oshmoqda.
Bundan	
 kelib	 chiqib	 bemalol	 aytishimiz	 mumkinki	 dasturchilik	 kelajak	 kasbidir.
Agar	
 zamonaviy	 texnologiyalarga	 va	 yaratishga	 qiziqsangiz	 dasturlash	 aynan	 siz
uchun.
Iqtisodiy	
 jihatdan	 ham	 bu	 yaxshi	 manba	 hisoblanadi,	 chunki	 biz	 ko’ryapmizki	 21-
asirda	
 endi	 qazilma	 boylikar	 yoki	 yengil	 sanoatdan	 ko’ra	 raqamli	 texnologiyalar
xizmati	
 narx	 bo’yicha	 ilgarilab	 ketti.
Biz	
 buni	 Yaponiya,	 Janubiy	 Koreya,	 Hindiston	 yoki	 ayrim	 sharqiy	 Yevropa
davlatlari	
 misolda	 ko’ryapmiz	 ham.
Foydalanilgan	
 adabiyotlar:
1. “Лёгкий
 способ	 выучить	 Python”	 2021.	  Zed	 Shou.
2. “Fluent	
 Python”	 2015.	 Luciano	 Romalho.
3. 3.	
     
https://www.w3schools.com

Mavzu: Python tili alifbosi. Pythoda izohlar. Reja: 1. Python tili alifbosi va uning tarkibi 2. Pythoda izohlar. 3. Amaliy qism 4. Xulosa

Kirish Python   — turli  sohalar  uchun  yuqori  darajadagi  umumiy  maqsadli   dasturlash  tili . Uning  dizayn  falsafasi  muhim  chekinishdan  foydalangan  holda  kodning  o qilishigaʻ urg u  beradi.  Uning  til  konstruksiyalari  va  obyektga  yo naltirilgan  yondashuvi ʻ ʻ dasturchilarga  kichik  va  yirik  loyihalar  uchun  aniq,  mantiqiy  kod  yozishda  yordam berishga  qaratilgan.  Shuningdek  Python  sun iy  intellekt  hamda  ma lumotlar ʼ ʼ muhandisiligi  sohalarining  tili  hisoblanadi. Python  deyarli  barcha  platformalarda  ishlay  oladi,  xususan   Windows ,   Linux ,   Mac OS   X ,   Palm   OS ,   Mac   OS   va   boshqalar   shular   jumlasidandir. Python   Microsoft.NET   platformasi  uchun  yozilgan  realizatsiyasi  ham  mavjud bo lib,  uning  nomi ʻ   —   IronPython   dasturlash  muhitidir. Guido  van  Rossum   1980-yillarning  oxirida  ABC  dasturlash  tilining  davomchisi sifatida  Python  ustida  ishlay  boshladi  va  birinchi  marta  1991-yilda  Python  0.9.0 versiyasini  ommaga  e lon  qildi. ʼ Python  dasturlash  tiliga  bo lgan  talab  yildan  yilga  oshib  bormoqda. ʻ CodingDojo   portalining  tadqiqotlariga  ko ra,  2020—2021-yillarda  aynan  Python ʻ tilida  dasturlovchi  mutaxassislarga  eng  ko p  talab  bo lgan. ʻ ʻ Pythonning o'ziga xosligi Oddiy,  o'rganishga  oson,  sodda  sintaksisga  ega,  dasturlashni  boshlash  uchun  qulay, erkin  va  ochiq  kodlik  dasturiy  ta'minot. O'z  dasturingizni  yozish  davomida  quyi  darajadagi  detallarni,  misol  uchun  xotirani boshqarishni  xisobga  olishingizga  xojat  qolmaydi. Ko'plab  platformalarda  hech  qanday  o'zgartirishlarsiz  ishlay  oladi. Interpretatsiya( Интерпретируемый )  qilinadigan  til. Kengayishga  ( Расширяемый )  moyil  til.  Agar  siz  dasturingizni  biror  joyini  tezroq ishlashini  xoxlasangiz  shu  qismni  C yoki  C++  dasturlash  tillarida  yozib  keyin  shu qismni  python  kodingiz  orqali  ishga  tushirsangiz(chaqirsangiz)  bo'ladi.

Juda xam  ko'p  hilma-hil  kutubxonalarga  ega. 1.   Har  qanday  tilni  o'rganish  alifboni  o'rganishdan  boshlanadi,  harflar  so'zlarni, so'zlar  jumlalarni  hosil  qiladi.  Xuddi  shu  narsa  dasturlash  tilini  o'rganishda  sodir bo'ladi.  Avvalo,  tilning  so'zlarini  qanday  belgilar  bilan  yozish  mumkinligini tushunishimiz  kerak,  ulardan  ma'lum  konstruktsiyalar  tuzilishi  mumkin.  Shunday qilib,  Python  tilining  alifbosi  quyidagilarni  o'z  ichiga  oladi: 1.  Lotin  harflari  a dan  z gacha  va  A  dan  Z gacha. Python-da  alifboning  katta  va  kichik  harflari  o'rtasida  farqlar  mavjud,  masalan,  chislo, CHISLO,  Chislo  turli  xil  o'zgaruvchan  nomlardir. 2. 0 dan 9 gacha raqamlar. 3. +, -, *, / kabi maxsus belgilar. 4. Zaxira (xizmat) so‘zlari: for, if, class, def kabilar. Tilning  g'ayrioddiy  xususiyati  - kod  bloklarining  bo'sh  bo'shliqlari.  Asosiy tilning  sintaksisi  minimalistikdir,  shuning  uchun  amalda  kamdan-kam  hollarda hujjatlarga  murojaat  qilish  kerak  bo'ladi . Har  qanday  Python  dasturi  ma'lum  tartibda va  ma'lum  qoidalarga  muvofiq  yozilgan  ruxsat  etilgan  belgilar  ketma-ketligidan  iborat. quyidagilar  kiradi: Izohlar; harflar; tinish  belgilari; identifikatorlar; kalit  so'zlar. Sharhlar  ishlab  chiquvchiga  kodni  tushuntirish  uchun  mo‘ljallangan  (Python  ularni o‘tkazib  yuboradi)  va  # belgisi  bilan  boshlanadi,  satr  oxirigacha  davom  etadi.   Identifikator  - ob'ektga  murojaat  qilish  uchun  berilgan  umumiy  nom.  Har  qanday identifikatorda  ba'zi  qoidalar  va  nomlash  qoidalari  mavjud:  qoidalar: harflar  (ASCII  yoki  Unicode),  pastki  chiziq  _ yoki  0-9  raqamlaridan  iborat  bo'lishi mumkin;raqam  birinchi  navbatda  bo'lishi  mumkin  emas;

katta-kichik harf  sezgir:  Foydalanuvchi  nomi,  foydalanuvchi  nomi  va USERNAME  turli  identifikatorlardir; Python  tilidagi  kalit  so'zlarning  birortasiga  mos  kelmasligi  kerak; shartnomalar:snake_case  dan  foydalaning:  customer_account; oldindan  belgilangan  nomlardan  foydalanmang; identifikator  boshida  va  oxirida  __  va  _  yoki  __  2  ta  pastki  chiziqdan foydalanmang;  bu  sintaksis  alohida  maqsadga  ega.                               

2.  Izohlar  yordamida  kodning  vazifasini,  mohiyatini  tushunish.  Izohlar  kodni sinovdan  o'tkazishda  bajarilishining  oldini  olish  uchun  ishlatilishi  mumkin. Izoh yaratish Sharhlar   #   bilan  boshlanadi  va  Python  ularni  e'tiborsiz  qoldiradi: Misol #Bu izoh print("Salom Dunyo!") Izohlar  satr  oxiriga  joylashtirilishi  mumkin  va  Python  qatorning  qolgan  qismiga e'tibor  bermaydi: Misol print("Salom dunyo!") #Bu izoh Izohlar  kodni  tushuntirish  uchun  matn  bo'lishi  shart  emas,  shuningdek  Python-ning kodni  bajarishiga  yo'l  qo'ymaslik  uchun  ishlatilishi  mumkin: Misol #print("Salom dunyo!") print("JQuery zo'r!") Ko'p qatorli izohlar Python-da  ko'p  satrli  sharhlar  uchun  sintaksis  mavjud  emas.  Ko'p  qatorli  izoh qo'shish  uchun  har  bir  satr  uchun   #   qo'shishingiz  mumkin: Misol #Bu izoh! #Izohlaringizni shu yerga yozing #JQuery eng kuchlisi! print("I lov youe, JQuery!") Yoki,  mo'ljalga  ko'ra  emas,  siz  ko'p  satrli  izohdan  foydalanishingiz  mumkin. Buning  uchun  3 ta  qo'shtirnoqlardan  foydalanasiz Misol