logo

VISUAL STUDIO DASTURLASH MUHITIDA MATIN MUHARRIRI DASTURINI TUZISH

Загружено в:

11.11.2024

Скачано:

0

Размер:

1075.2802734375 KB
1O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI SHAROF RASHIDOV
NOMIDAGI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI
INTELLEKTUAL TIZIMLAR VA KOMPYUTER
TEXNALOGIYALARI FAKULTETI
DASTURIY INJINIRING YO ` NALISHI  304-GURUH
TALABASI YO ` LDOSHEV DAVRONBEKNING
DASTURLASH ASOSLARI FANIDAN
KURS ISHI
MAVZU  :  VISUAL STUDIO DASTURLASH MUHITIDA MATIN 
MUHARRIRI DASTURINI TUZISH 
                                                      Bajardi  Yo’ ` ldoshev D .
   Ilmiy raxbar    Abdusalomova G .
Samarqand 2023 2 3Mundarija
KIRISH ........................................................................................................................................................................ 3
I. Nazariy qism ........................................................................................................................................................... 6
1.1.Visual C + + haqida .............................................................................................................................................. 6
1.2.Microsoft Visual C++ da forma yaratish .............................................................................................................. 9
II. Asosiy qism .......................................................................................................................................................... 12
2.1 Microsoft Visual Studioda IDE va WFA yaratish. ............................................................................................... 12
2.2 Matn muharriri dasturini loyihalash ................................................................................................................. 17
Xulosa ...................................................................................................................................................................... 23
1.  ............................................................................................................................................................................. 23
2.  ............................................................................................................................................................................. 23
3.  ............................................................................................................................................................................. 23
1.  ............................................................................................................................................................................. 23
2.  ............................................................................................................................................................................. 23
3.  ............................................................................................................................................................................. 23
1.  ............................................................................................................................................................................. 23
2.  ............................................................................................................................................................................. 23
3.  ............................................................................................................................................................................. 23
4.  ............................................................................................................................................................................. 23
5.  ............................................................................................................................................................................. 23
1.  ............................................................................................................................................................................. 23
2.  ............................................................................................................................................................................. 23
................................................................................................................................................................................. 26
Internet saytlari: ...................................................................................................................................................... 26
I. KIRISH
Bugungi kunda axborot-kommunikatsiya sohasini rivojlantirish-ning asosi
hisoblangan dasturiy mahsulotlarni ishlab chiqarish milliy iqtisodiyot 
rivojlanishining   muhim   sharti   sifatida   alohida   ahamiyat   kasb   etmoqda.
Hayotimizning   har   jabhasida   faol   qo‘llanilayotgan   axborot   almashinuv
texnologiyalaridan samarali foydalanish ulardagi dasturiy ta’minotlarning o‘ziga
xosligi,   ommabopligi   va   innovatsion   yangiligiga   bog‘liq.   “Axborotlashtirish
to‘g‘risida”gi,   “Telekommuni-katsiyalar   to‘g‘risida”gi,   “EHM   dasturlari   va
ma’lumotlar bazasini himoya qilish to‘g‘risida”gi qonunlar soha rivojida muhim
ahamiyat   kasb   etmoqda.   Bugun   yurtimizda   axborot-kommunikatsiya
texnologiyalari   kirib   bormagan   sohaning   o‘zi   yo‘q.   Bu   esa,   o‘z   navbatida,
softver sanoatining izchil  rivojlanishiga keng yo‘l  ochmoqda. Xususan, hozirgi
kunda mamlakatimizda dasturiy mahsulotlarni yaratish, ishlab chiqarish va joriy
qilish   bilan   shug‘ullanuvchi   260   dan   ziyod   tadbirkorlik   sub’ektlari   faoliyat
yuritmoqda. 
Mamlakatimizda dasturiy ta’minot sanoatini shakllantirish va rivojlantirish  4uchun   zarur   shart-sharoitlar,   sohaga   daxldor   mustahkam   qonunchilik   bazasini
yaratishga   e’tibor   qaratilmoqda.   Hozirgacha   10   dan   ziyod   qonun,   Prezident   va
Vazirlar Mahka-masining qator farmon hamda qarorlari qabul qilindi. 
Dasturchilarni   qo‘llab-quvvatlash   borasida   muntazam   chora-tadbirlar
amalga   oshirilayotir.Prezidentimiz   tomonidan   joriy   yilning   20   sentyabrida
imzolangan   “Mamlakatimizning   dasturiy   ta’minot   vositalari   ishlab
chiquvchilarini   rag‘batlantirishni   yanada   kuchaytirish   chora-tadbirlari
to‘g‘risida”gi qarori bu yo‘ldagi navbatdagi muhim qadam bo‘ldi. 
Hozirda   davlat   hokimiyati   va   boshqaruvi   organlari   dasturiy
mahsulotlarning faol iste’molchisi hisoblanadi. Keyingi vaqtda mamlakatimizda
vazirlik va idoralar, xo‘jalik birlashmalari, yirik korxonalarning xarajat smetasi
va   biznes   rejalarida   ishlab   chiqarish   jarayonlarini   avtomatlashtirish,   axborot
tizimlari   va   resurslarini   yaratish,   dasturiy   mahsulotlar   hamda   interfaol   davlat
xizmatlarini joriy etishga qaratilgan xarajatlarni nazarda tutish yuzasidan tegishli
ishlar   olib   borilmoqda.   Joriy   yildan   e’tiboran   davlat   hokimiyati   va   boshqaruvi
organlarining   idoralararo   integratsiyalashgan   axborot   tizimlarini   joriy   etish,
idoralararo   ma’lumotlar   uzatish   tarmoqlarini   yaratish,   “Elektron   hukumat”
tizimini   hamda   internet   tarmog‘ining   milliy   segmentini   shakllantirish   bo‘yicha
loyihalarni   ro‘yobga   chiqarish   uchun   davlat   buyurtmasini   shakllantirish   va
moliyalashtirish   borasidagi   ishlar   boshlab   yuborilgan.   Mazkur   hujjat   dasturiy
ta’minot   sanoatini   rivojlantirish,   davlat   organlarida   ixtisoslashtirilgan   dasturiy
mahsulotlardan foydalanishni tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy bazani yanada
takomillashtirish,   “Elektron   hukumat”   loyihasini   amalga   oshirishda   mahalliy
kompaniyalarning faol ishtirokini rag‘batlantiradi. 
2006   yildan   buyon   “Best   Soft   Uzbekistan”   dasturiy   mahsulotlar
ko‘rgazmasi tashkil etib kelinmoqda. Milliy dasturiy mahsulotlar ko‘rgazmasida
sohada erishilgan muvaffaqiyatlar namoyish etilib, mahorat darslari, taqdimotlar
va ta’lim seminarlarida respublikadagi soft industriyaning dolzarb loyihalari va
istiqbollari   sohasining   yetakchi   mutaxassislari   ishtirokida   muhokama   qilinadi.
Ko‘rgazmada   xalqaro   va   mahalliy   kompaniya   —   dasturiy   mahsulotlarni   ishlab 5chiqaruvchilar hamda integratorlar, kontent-ishlab chiqaruvchilar, provayderlar,
ilmiy va ta’lim muassasalari, vazirliklar, idoralar vakillari ham ishtirok etishadi. 6 I. Nazariy qism
1.1.Visual C + + haqida
Visual   studio   Microsoft   uchun   mo’ljallangan   dasturlash   muhiti
hisoblanadi.   U   console   (boshqaruv   paneli)   va   grafik   interfeysli   dasturlar,   shu
bilan   birga   Windows   tarkibidagi   dasturlar,   veb-saytlar,   veb   dasturlar,   va   veb
xizmatlarni   tarkibidagi   hamda   boshqa   kodlar   yordamida   Microsoft   Windows,
Windows Phone, Windows CE, .Net Framework, .Net Compact Framework va
Microsoft   Silverlight   kabi   dasturlar   muhitlarini   daturashda   ishlatialdi.   Visual
Studio   muhitidada   dast ur rur   tuzish   uchun   bir   qancha   elementlar:   menyular
paneli, standart uskunalar paneli, ochiq yoki ekranning o’ng, chap, yuqori, yoki
pastki qismida avtomatik yashiringan turli xildagi qo’shimcha uskunalar 
joylashgan. 
Visual   Studioda   Console   Interfeys   ilovada   ishlashni   hosil   qilish   uchun
quyidagi amallarni bajarish lozim. Dastlab asosiy oynadan “New Project” qismi
orqali, 
“File”   tugmasi   orqali,   “New”   tugmasini   tanlab,   “Project”   qismini
tanlanadi, yoki  “Ctrl+Shift+A” tugmalarini bosishimiz mumkin. 7 1-rasm new poject
Visual   C++   da   dasturlar   ilovalar   deb   nomlanadi.   Ilovalar   maxsus
konstruksiya   ko’rinishidagi   muhitda   –   foydalanuvchi   uchun   bir   qancha   fayllar
majmui   ko’rinishidagi   loyihada   yaratiladi.   C   tilidagi   dastur   bu   –   belgilangan
talablarga   javob   beruvchi,   maxsus   dasturlash   tuzilishiga   ega   funksiyalar
majmuidir.   Ilova   –   bu   ichida   ilova   algoritmini   amalga   oshiruvchi   operatorlar
joylashtirilgan   asosiy   funksiyadir.   Operatorlar   ichida   shundaylari   ham   borki,
ular   algoritmni   amalga   oshishida   talab   qilinadigan   boshqa   funksiyalarni
chaqirishga   xizmat   qiladi.   Ixtiyoriy   dasturni   ishga   tushirish,   dasturning   qolgan
barcha qismini o’zida jamlagan asosiy funksiyani ishga tushirishdan boshlanadi.
Funksiyaning   bir   qismi   dasturchi   tomonidan,   qolgan   qismi   –   kutubxona
funksiyalari   –   foydalanuvchiga   dasturiy   muhit   tomonidan   taqdim   qilinadi   va
dasturni ishlab chiqish jarayonida foydalaniladi. 
Yaratiluvchi   ilovalarni   2   ta   katta   kategoriyaga   ajratish   mumkin.   Ular
ishchi stol ilovalari va Windows 8 ilovalaridir. Ishchi stol ilovalari bu biz bilgan
va sevadigan  ilovalardir. Ular  menyu paneli, instrumentlar paneli  va ko’pincha 8ilova   oynasining   pastki   qismida   joylashgan   holatlar   satriga   ega   bo’ladilar.   Biz
ushbu fanda ishchi stol ilovalarini yaratishni maqsad qilib qo’ydik. Windows 8
ilovalari   ishchi   stol   ilovalaridan   ancha   farqli.   Ularda   foydalanuvchi   interfeysi
mavjud bo’lib u ishchi stol ilovalaridan butunlay farq qiladi. Foydalanuvchining
to’g’ridan to’g’ri ma’lumotlar bilan bog’lanishi diqqat markazidadir.  91.2.Microsoft Visual C++ da  konsol ilova dasturlar forma  yaratish
C/C++   ni   o’rganishda   biz   maxsus   ilovalar   ko’rinishidan   foydalanamiz   –
shablonlarni   tayyorlash   muhitida   oldindan   tayyorlangan   konsol   ilovalar   forma
asosida shakllantiriladi. 
Konsol   ilovalar Forma   yaratish   –   bu   grafik   interfeys li siz   ilovalar   bo’lib,
ular   foydalanuvchi   bilan   maxsus   buyruqlar   satri   orqali   o’zaro   aloqada   bo’ladi
yoki asosiy menyu muhitidagi maxsus buyruqlar bilan ishga tushiriladi. Bunday
ilovalar   File/New   Project   buyrug’i   bajarilishidan   so’ng   ochiluvchi   dialog
oynasiga   ega   bo’lgan   maxsus   shablonlar   yordamida   yaratiladi.   Konsol   ilovalar
shabloni yaratiluvchi ilovaga barcha zarur elementlarni qo’shadi, shundan so’ng
dasturchi   bu   shablonga   o’zining   C/C++   tilidagi   operatorlarini   qo’shadi.   Keyin
ilova   avtonom   ishga   tushuvchi   fayl   sifatida   kompilyatsiyalanadi   va   bajarish
uchun ishga tushirilishi mumkin.  Foydalanuvchi   bilan   muloqot   ilova   ishga
tushirilgandan   so’ng   ochiluvchi   maxsus   konsol   oynasi   orqali   amalga   oshiriladi
(shu oynada dastur habarlari tasvirlanadi, u orqali hisoblash uchun ma’lumotlar
kiritiladi va uning o’ziga hisoblangan natijalar chop qilinadi). Kompilyatsiya va
proyektni   bitta   joyga   jamlash   asosiy   menyuning   Build   buyrug’i   orqali   amalga
oshiriladi.   Kompilyatsiya   va   proyektni   bir   joyga   yig’ishdan   so’ng   uni   bajarish
uchun   ishga   tushirish   mumkin.   Bajarilish   uchun   ishga   tushurish   asosiy
menyuning  Debbug  buyrug’i yordamida amalga oshiriladi. 
Konsol ilovalar yaratish uchun quyidagi qadamlarni bajarish zarur: 
1. Visual C++ ni ishga tushirish. 
2. Asosiy menyuning  File/New/Project  buyrug’ini bajarish. 
1.2   –   rasmdagi   dialog   oynasi   hosil   bo’ladi.   Unda   quyidagilarni   ketma   –   ket
bajaring: Strelka ko’rsatayotgan joyga clr debyozamiz. Pastda bizga bir qancha
proektlardan   birini   tanlash   imkoni   yaratiladi.   Пустой   проект   CLR(.NET
fremwork) qismini tanlaymiz va  Дале  tugmasini bosamiz. 10 1.2-rasm
Proektimizning   nomini   yozamiz.   So’ngra   Создат   tugmasi
bosiladi.
1.3-rasm 11 12 II. Asosiy qism
2.1 Microsoft Visual Studioda IDE va WFA yaratish.
C++   dasturlash   muhitida   eng   keng   tarqalgan   IDE   bu   –   Visual   C++
hisoblanadi. Bu dastur o‘z ichiga dastur kodlarini yozishda juda muhim bo‘lgan .
NET  klasslari, ishchi muhit va albatta kompilyator integrallashtirilgan bo‘ladi.
IDE(integrallashgan   dasturlash   muhiti)   –   Har   bir   dasturlash   tilida   o‘z
ishchi   muhiti   bo‘ladi.   Bu   muhitda   kompilyator   bilan   birga   kod   yozishga
mo‘ljallangan   joy   bo‘ladi.   Bu   ishchi   muhitda   bir   necha   dastur   kodlarini   ham
yozsa   bo‘ladi   va   bu   muhit   avtomat   xatolarni   ham   ko‘rsatib   beradi.   Bu   ishchi
muhitda   ma’lum   kutubxonalar   joylashgan   bo‘lib,   kod   yozishda   kodni   to‘g‘ri
tashkil   qilish   uchun   ma’lum   bir   yordamlar   ekranga   chiqadi.   Ishchi   muhitga
oddiy   bloknot   misol   bo‘ladi,   lekin   bu   muhitning   kompilyatori   yo‘q,   shuning
uchun   alohida   kompilyator   o‘rnatiladi.   Bunda   2   ta   dastur   o‘rnatib   bir   biriga
moslashtirish kerak bo‘ladi. Bu 2 ishni yengillashtirish uchun, juda ko‘p ishchi
muhit dasturlari yaratilgan va ular kompilyatorlar bilan integrallashgan bo‘ladi.
WFA (Windows Forms Application) yaratish :
Windows   Forms   Application   (WFA),   Windows   operatsion   tizimida   ishlash
uchun   grafik   interfeysli   ilovalarni   yaratish   uchun   Microsoft   Visual   Studio-da
ishlatiladigan   bir   tekshiruv   dasturlash   kerakli   turdir.   Bu,   Windows   Forms
tekshiruv   dasturi   orqali   yaratilgan   ilovadagi   komponentlarni   va   interfeys
elementlarini o'z ichiga oladi.
WFA yaratish uchun quyidagi qadamlar tugri keladi:
1.  Microsoft Visual Studio-ni oching va yangi proyekt yaratish.
2.  Proyekt turi sifatida "Windows Forms App (.NET Framework)" ni tanlang.
3.  Proyekt nomini va saqlash joyini tanlang.
Forma   yaratishimiz   uchun   Proektimiz   nomi   ustiga   sichqonchani   o’ng
tugmasini bosamiz,   добавить ->c оздат   елемент   qismi tanlanadi. 13 2.1-rasm
ИП   bandidan  Форма   windows Forms tanlanadi va   добавить  bosiladi.
2.2-rasm 14Cpp  fayliga quyidagi kodni yozamiz:
#include   <Windows.h>
using   namespace  matnMuharriri;
int   WINAPI  WinMain( HINSTANCE ,  HINSTANCE ,  LPSTR ,  int ) {
Application ::EnableVisualStyles();
Application ::SetCompatibleTextRenderingDefault( false );
Application ::Run( gcnew   MyForm );
return  0;
}
2.3-rasm
MyForm.h faylida quyidagi form hosil bo’ladi.
2.4-rasm 15 Uskunalar paneli.
Uskunalar panelida hamma zaruriy, ya’ni sizga foydalanuvchi interfeysini
tuzishda   kerak   bo’ladigan   buyruqlar   joylashgan.   Buni   siz   quyida   ko’rishingiz
mumkin.
2.5-rasm 16 2.6-rasm 172.2 Matn muharriri dasturini loyihalash
Tabiyki   barcha   davlat   va   nodavlat   idoralarida   hujjatbozlik   ya’ni   matn
bilan   ishlashga   ehtiyoz   sezadilar.   Bu   ishni   amalga   oshirish   uchun   matn
muharrirlariga   ehtiyoj   sezadilar.   Matn   muharrirlarining   bir   qancha   turlari
mavjud.   MS   Word,   WordPad   shular   jumlasidan.   Men   wordPad   ilovasiga
o’xshash ilova yaratishga harakat qildim.
Quyidagi   rasmda   men   yaratgan   matn   muharrining   yaratish   bosqichlari
bilan tanishasiz.
2.7-rasm
File,   bosh   sahifa   va   ko’rinish   bo’limlarini   toolStrip   instrumenti   orqali
amalga oshirdim. 18Ko’rib   turganingizdek   File   bo’limini   ichida   yaratish,   ochish,   saqlash,   print   va
chiqish bo’limlari bor. Ularning vazifalari nomi bilan ma’lum.
Bosh   safifa   bo’limida   ko’rib   turganingizdek   matnni   tahrirlaydigan
bo’imlari mavjud.
Color bo’limini o’zida 2ta bo’limlar mavjud, ya’ni backcolor va forecolor.
Backcolor - matnning orqa fonini rangini o’zgartiradi. 
Forecolor - matnning rangini o’zgartiradi. 19Ko’rinish   bo’limida   zoom+   va   zoom-   bo’limlari   bo’lib,   bular   ishchi
oynamizni uzoq yoki yaqinlashtirishimiz mumkin.
Kod   qismiga   keladigan   bo’lsak   File   bo’limidan   ochish   qismini   tanlasak,
bizga kompyuterimizdagi txt faylni ma’lumotlarini ochib beradi. Buning uchun
kompyuterimizdagi   txt   faylini   tanlashimiz   kerak.   Agar   bo’lmasa   yaratishimiz
kerak. 20Ko’rib   turganingizdek   txt   fayldagi   ma’lumotlarni   o’qidi.   Kodi
quyidagicha:
private: System::Void ochishToolStripMenuItem_Click(System::Object^ 
sender, System::EventArgs^ e) {
Stream^ Mystream;
OpenFileDialog^ openfiledialog1 = gcnew OpenFileDialog;
openfiledialog1->InitialDirectory = "c:\\";
openfiledialog1->Filter = "doc files (*.doc; *.docx)|*.doc;*.docx|
Text files (*.txt)|*.txt|All files (*.*)|*.*";
openfiledialog1->FilterIndex = 0;
openfiledialog1->RestoreDirectory = true;
if (openfiledialog1->ShowDialog() == 
System::Windows::Forms::DialogResult::OK) {
richTextBox1->LoadFile(openfiledialog1->FileName, 
RichTextBoxStreamType::PlainText);
}
}
File bo’limining qolgan bo’limlari shunga o’xshash bo’ladi.
Bosh sahifada font qismini ko’rib chiqsak. 21Ok tugmasini bossak quyidagicha yozuv fonti o’zgaradi.
Kodi quyidagicha:
private : System:: Void  fontToolStripMenuItem_Click(System:: Object ^  sender , System:: EventArgs ^  e ) {
FontDialog ^ fontdialog1 =  gcnew   FontDialog ;
fontDialog1->ShowColor =  true ;
if  (fontDialog1->ShowDialog() == System::Windows::Forms:: DialogResult :: OK ) {
this ->fontDialog1->ShowDialog();
this ->Font =  this ->fontDialog1->Font;
}
} 22Color bolimini ishlatsak quyidagicha bo’ladi.
Ok tugmani bosamiz.
Rangi qizilga o’zgardi
Kodi quyidagicha:
private : System:: Void  forecolorToolStripMenuItem_Click_1(System:: Object ^  sender , 
System:: EventArgs ^  e ) {
ColorDialog ^ colorDialog1 =  gcnew   ColorDialog ;
colorDialog1->ShowDialog();
if  (colorDialog1->ShowDialog() == System::Windows::Forms:: DialogResult :: OK ) {
this ->richTextBox1->ForeColor= colorDialog1->Color;
} 23}
Xulosa
Men   xulosa   qilib   aytishim   kerakki   matn   muharrirlari   davlat   va   nodavlat
tashkilotlariga   juda   kerak.   Bu   matn   muharrirlarini   qulayliklarini   yanada
oshirishimiz   kerak.Matn   muharrirlaridan   biri   bo’lgan   MS   Word   dasturi   ham
yildan yilga takommillashib bormoqda. 
Men yasagan matn muharriri juda sodda matn muharrir hisoblanadi.
Bu matn muharririda 3ta menyu bor.
1.  File,
2.  Bosh sahifa,
3.  Ko’rinish.
File menyusida quyidagi bo’imlar bor.
1.  Ochish;
2.  Saqlash;
3.  Print;
4.  Chiqish.
Bosh sahifa menyusida quyidagi bo’limlar bor:
1.  Copy;
2.  Pase;
3.  Cut;
4.  Font;
5.  Color(forecolor, backcolor).
Ko’rinishda 2ta bo’lim bor.
1.  Zoom+;
2.  Zoom-;
           Bu   bo’limlar   orqali   matnlar   ustida   asosiy   tahrirlash   ishlarini   amalga
oshirishimiz mumkin.
Ushbu   kurs   ishi   visual   studioning   form   aplication   muhitida   qilingan
bo’lib,   asboblar   panelidagi   richtextbox,   button   va   toolstrip   asboblaridan
foydalanilgan. 24Matn muharriri barcha joylarda , barcha davlat va nodavlat korxona , firmalarda
ishlatiladi.   Ushbu   loyihada   matnlar   ustida   asosiy   tahririy   ishlarni   olib   borish
mumkin. Ya’ni  matnni  orqa fon va   harflar  rangini  o’zgartirsa  boladi.   Harflarni
shiriftini yozuv turini o’zgartirsak bo’ladi. Asosiy xus usiyatlaridan biri text fayl
hosil   qilib   saqlaydi   va   mavjud   text   fayl   ichidagi   yozuvlar ni   o`zining   oynasiga
chaqirib oladi.
           Matn muharriri loyihasida “ fayl”, “bosh sahifa” va “ko`rinish” menyiulari
bor. Ushbu menyular quyidagi ins trumentlardan iborat:
File menyusi:
1.     Ochish,
2.     Saqlash,
3.     Print,
4.     Chiqish .
Bosh sahifa menyusi:
1.     Copy,
2.     Past,
3.     Cur,
4.     Font,
5.     Color
1.     Forecolor,
2.     Backcolor. 25Foydalanilgan ada biyotlar 26Foydalanilgan adabiyotlar
1. К .Паппас, У. Мюррей “Программирование на С и С++”, Киев,2000. 
2.   Атымтаева   Л.Б.   “Объектге   бағытталған   программалау   негиздери”.   А:
«Қазақ университети», 2005 
3. Бьярн Страуструп. “Язык программирования С++”. Киев: Диасофт, 
1993-1,2 часть. 
4. Павловская Т.А. “С/С++ программирование на языке высокого 
уровня”. Санкт-Петербург, 2002г. 
Internet saytlari:
http://lessons.itportal.uz/c/c-kompilyatorlari-va-muhiti/ 
http://lessons.itportal.uz/c/c-haqida-va-uning-tarixi/ 
http://software.uz/ru/software/view?id=1907
1. К .Паппас, У. Мюррей “Программирование на С и С++”, Киев,2000. 
2.   Атымтаева   Л.Б.   “Объектге   бағытталған   программалау   негиздери”.   А:
«Қазақ университети», 2005 
3. Бьярн Страуструп. “Язык программирования С++”. Киев: Диасофт, 
1993-1,2 часть. 
4. Павловская Т.А. “С/С++ программирование на языке высокого 
уровня”. Санкт-Петербург, 2002г. 
Internet saytlari:
http://lessons.itportal.uz/c/c-kompilyatorlari-va-muhiti/ 
http://lessons.itportal.uz/c/c-haqida-va-uning-tarixi/ 
http://software.uz/ru/software/view?id=1907 27

1O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI SHAROF RASHIDOV NOMIDAGI SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI INTELLEKTUAL TIZIMLAR VA KOMPYUTER TEXNALOGIYALARI FAKULTETI DASTURIY INJINIRING YO ` NALISHI 304-GURUH TALABASI YO ` LDOSHEV DAVRONBEKNING DASTURLASH ASOSLARI FANIDAN KURS ISHI MAVZU : VISUAL STUDIO DASTURLASH MUHITIDA MATIN MUHARRIRI DASTURINI TUZISH Bajardi Yo’ ` ldoshev D . Ilmiy raxbar Abdusalomova G . Samarqand 2023

2

3Mundarija KIRISH ........................................................................................................................................................................ 3 I. Nazariy qism ........................................................................................................................................................... 6 1.1.Visual C + + haqida .............................................................................................................................................. 6 1.2.Microsoft Visual C++ da forma yaratish .............................................................................................................. 9 II. Asosiy qism .......................................................................................................................................................... 12 2.1 Microsoft Visual Studioda IDE va WFA yaratish. ............................................................................................... 12 2.2 Matn muharriri dasturini loyihalash ................................................................................................................. 17 Xulosa ...................................................................................................................................................................... 23 1. ............................................................................................................................................................................. 23 2. ............................................................................................................................................................................. 23 3. ............................................................................................................................................................................. 23 1. ............................................................................................................................................................................. 23 2. ............................................................................................................................................................................. 23 3. ............................................................................................................................................................................. 23 1. ............................................................................................................................................................................. 23 2. ............................................................................................................................................................................. 23 3. ............................................................................................................................................................................. 23 4. ............................................................................................................................................................................. 23 5. ............................................................................................................................................................................. 23 1. ............................................................................................................................................................................. 23 2. ............................................................................................................................................................................. 23 ................................................................................................................................................................................. 26 Internet saytlari: ...................................................................................................................................................... 26 I. KIRISH Bugungi kunda axborot-kommunikatsiya sohasini rivojlantirish-ning asosi hisoblangan dasturiy mahsulotlarni ishlab chiqarish milliy iqtisodiyot rivojlanishining muhim sharti sifatida alohida ahamiyat kasb etmoqda. Hayotimizning har jabhasida faol qo‘llanilayotgan axborot almashinuv texnologiyalaridan samarali foydalanish ulardagi dasturiy ta’minotlarning o‘ziga xosligi, ommabopligi va innovatsion yangiligiga bog‘liq. “Axborotlashtirish to‘g‘risida”gi, “Telekommuni-katsiyalar to‘g‘risida”gi, “EHM dasturlari va ma’lumotlar bazasini himoya qilish to‘g‘risida”gi qonunlar soha rivojida muhim ahamiyat kasb etmoqda. Bugun yurtimizda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari kirib bormagan sohaning o‘zi yo‘q. Bu esa, o‘z navbatida, softver sanoatining izchil rivojlanishiga keng yo‘l ochmoqda. Xususan, hozirgi kunda mamlakatimizda dasturiy mahsulotlarni yaratish, ishlab chiqarish va joriy qilish bilan shug‘ullanuvchi 260 dan ziyod tadbirkorlik sub’ektlari faoliyat yuritmoqda. Mamlakatimizda dasturiy ta’minot sanoatini shakllantirish va rivojlantirish

4uchun zarur shart-sharoitlar, sohaga daxldor mustahkam qonunchilik bazasini yaratishga e’tibor qaratilmoqda. Hozirgacha 10 dan ziyod qonun, Prezident va Vazirlar Mahka-masining qator farmon hamda qarorlari qabul qilindi. Dasturchilarni qo‘llab-quvvatlash borasida muntazam chora-tadbirlar amalga oshirilayotir.Prezidentimiz tomonidan joriy yilning 20 sentyabrida imzolangan “Mamlakatimizning dasturiy ta’minot vositalari ishlab chiquvchilarini rag‘batlantirishni yanada kuchaytirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi qarori bu yo‘ldagi navbatdagi muhim qadam bo‘ldi. Hozirda davlat hokimiyati va boshqaruvi organlari dasturiy mahsulotlarning faol iste’molchisi hisoblanadi. Keyingi vaqtda mamlakatimizda vazirlik va idoralar, xo‘jalik birlashmalari, yirik korxonalarning xarajat smetasi va biznes rejalarida ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish, axborot tizimlari va resurslarini yaratish, dasturiy mahsulotlar hamda interfaol davlat xizmatlarini joriy etishga qaratilgan xarajatlarni nazarda tutish yuzasidan tegishli ishlar olib borilmoqda. Joriy yildan e’tiboran davlat hokimiyati va boshqaruvi organlarining idoralararo integratsiyalashgan axborot tizimlarini joriy etish, idoralararo ma’lumotlar uzatish tarmoqlarini yaratish, “Elektron hukumat” tizimini hamda internet tarmog‘ining milliy segmentini shakllantirish bo‘yicha loyihalarni ro‘yobga chiqarish uchun davlat buyurtmasini shakllantirish va moliyalashtirish borasidagi ishlar boshlab yuborilgan. Mazkur hujjat dasturiy ta’minot sanoatini rivojlantirish, davlat organlarida ixtisoslashtirilgan dasturiy mahsulotlardan foydalanishni tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy bazani yanada takomillashtirish, “Elektron hukumat” loyihasini amalga oshirishda mahalliy kompaniyalarning faol ishtirokini rag‘batlantiradi. 2006 yildan buyon “Best Soft Uzbekistan” dasturiy mahsulotlar ko‘rgazmasi tashkil etib kelinmoqda. Milliy dasturiy mahsulotlar ko‘rgazmasida sohada erishilgan muvaffaqiyatlar namoyish etilib, mahorat darslari, taqdimotlar va ta’lim seminarlarida respublikadagi soft industriyaning dolzarb loyihalari va istiqbollari sohasining yetakchi mutaxassislari ishtirokida muhokama qilinadi. Ko‘rgazmada xalqaro va mahalliy kompaniya — dasturiy mahsulotlarni ishlab

5chiqaruvchilar hamda integratorlar, kontent-ishlab chiqaruvchilar, provayderlar, ilmiy va ta’lim muassasalari, vazirliklar, idoralar vakillari ham ishtirok etishadi.