logo

Abdulla Avloniyning “Chin do‘st”, “Yolg‘on do‘st” hikoyalarini o‘qish, tahlil

Загружено в:

16.08.2023

Скачано:

0

Размер:

20845 KB
  
     Mavzu: Abdulla Avloniyning “Chin do‘st”, 
“Yolg‘on do‘st” hikoyalarini o‘qish, tahlil
qilish  SAYOHATI        
ABDULLA  
AVLONIY O‘QITUVCHIJAMOATCHI
DRAMATURG JURNALIST
REJISSOR
TARJIMON ABDULLA  AVLONIY
Alifbo va o‘qish kitoblarini yozdi.“
“ Birinchi  
muallim”
   “ Ikkinchi  
muallim” 
  “ Turkiy 
guliston  
yoxud  
axloq”   “ Maktab  
gulistoni”
   “ Adabiyot 
yoxud milliy 
she’rlar”         Kitobda odob-axloqqa doir, 
halollik va poklikka oid turli 
ellikdan ortiq she rlar, hikoya, ʼ
masal va ertaklar jamlangan. 
Nasriy  va  she’riy  hikoyalari  
bolalarda  ilk  axloqiy  
ko‘nikmalarni shakllantirishga 
qaratilgan.  “ IKKINCHI MUALLIM” KITOBI Kitob “Maktab” she ri bilan boshlanadi. Unda ʼ
kimki maktabga borsa, o qisa, savodxon 	
ʻ
bo lsa, yuksak marralarni egallashi 	
ʻ
ta riflanadi:
ʼ
Maktab dur-u gavhar sochar,
Maktab sizga jannat ochar,
Maktab jaholatdan qochar,
G ayrat qilib o qing, o g lon!
ʻ ʻ ʻ ʻ CHIN DO‘ST
Ikki odam bir-biriga do‘st 
bo‘ldilar chunon,
Bir nafas ayrilmas erdi bir-
biridan ikki jon. 
Maslahat birla safar qilmoqni 
aylab ixtiyor, 
Bo‘ldilar sahro tamoshosi 
uchun bir kun ravon. CHIN DO‘ST
Yo‘lda bir daryodan o‘tmak 
to‘g‘ri keldi do‘stlara,
O‘lturub bir kemaga ketmog‘da 
erdilar hamon. 
Bir zamon to‘lqun kelub ul 
kemani qildi xarob, 
ul ikki o‘rtog‘ yiqildilar suv 
uzra nogahon. Suv yuzinda ul zamon ketmakda 
erdilar oqib, 
Suvchilar keldilar ushlab olg‘ali 
suvdan amon. 
ul ikki do‘stning birini tutsa, 
suvchig‘a dedi:
Qo‘y mani, avval borub, 
do‘stumni qutqar beziyon.  Suvchi borub ushlasa 
o‘rtog‘ini,
ul ham aylar do‘st qutulsun 
deb fig‘on. 
Ko‘rdingizmi, ey suchuk 
o‘g‘lonlarim, 
Do‘stlig‘dan bu siza bir doston. Do‘stligi - bir doston YOLG‘ON DO‘ST
Bir vaqt ikki kishi do‘st bo‘lub, 
safarga chiqmishlar edi. Bir tog‘ 
ichindan ketub borgonlarinda 
uzog‘dan bir yo‘lbarsni 
ko‘rmishlar. Do‘stlarning  biri  
darhol  yugurub  bir  daraxt  ustiga 
 chiqmish. Ikkinchisi shoshilub 
qolub, nima qilishin bilmay, yerga 
cho‘zulub, o‘lukg‘a o‘xshab 
yotmish.  YOLG‘ON DO‘ST
Yo‘lbars kelub iskab-iskab o‘luk gumon 
qilub qaytub ketmish. O‘rtog‘i daraxtdan 
tushub: “Birodar, yo‘lbars 
qulog‘inga  nima  deb  so‘zlab  ketdi”,   –  
deb  so‘ramish. Yo‘ldoshi: “Oh, do‘stim! 
Shodlig‘ingda o‘rtog‘ bo‘lub, g‘am 
vaqtingda tashlab qochadurg‘on nomard 
kishilar ila yo‘ldosh bo‘lma!” – deb 
so‘zlab ketdi, deb javob bermish. Avloniy fikricha, farzandlar ham har xil 
bo‘ladi. Onaning baxtiga sherik bo‘lib, 
baxtsizligida yolg‘iz tashlab ketadigan 
farzandlar  ham  topiladi.  Vatanning  ham 
 go‘zal  tabiatini, ko‘rkam  bog‘-rog‘larini  
xush  ko‘radigan,  lekin  tashvish  
g‘amlarini o‘ylamaydigan farzandlari yo‘q 
emas.E’TIBOR BERING! Qiyinchiliklarni birgalikda 
yengish, og‘ir damlarda 
yordamini taklif qilish 
o‘rniga faqat o‘zini o‘ylab 
yashaydigan odamlarni  
Avloniy  bobomiz  bir  so‘z  
bilan  “nomard”  deb 
ataydiki, bunga qo‘shilmay 
iloji yo‘q. E’TIBOR BERING! Do‘stlik va sadoqat 
tushunchalari bir-birga 
ma’nodosh .  To‘g‘rirog‘I 
sadoqat bu do‘stlik degani. 
Siz do‘stingizga o‘zingizga 
ishonganday ishonasiz.  CHINAKAM DO‘STLIK MEZONI BU  –  ISHONCH
O‘zgalar g‘amini chekmasa odam,
Unga loyiq emas inson degan nom.
S. Sheroziy . Mustaqil bajarish uchun topshiriqlar:
1. A. Avloniyning “Chin do‘st”, 
“Yalg‘on do‘st” hikoyalarini o‘qing.
2.  Do‘stlarning  chin  va  yolg‘on  
bo‘lishi  haqida  boshqa  kitoblarda  
ham o‘qiganmisiz? Nomini yozing.
3. O‘zingizning chin do‘stingizga 
ta’rif bering.

Mavzu: Abdulla Avloniyning “Chin do‘st”, “Yolg‘on do‘st” hikoyalarini o‘qish, tahlil qilish

SAYOHATI ABDULLA AVLONIY O‘QITUVCHIJAMOATCHI DRAMATURG JURNALIST REJISSOR TARJIMON

ABDULLA AVLONIY Alifbo va o‘qish kitoblarini yozdi.“ “ Birinchi muallim” “ Ikkinchi muallim” “ Turkiy guliston yoxud axloq” “ Maktab gulistoni” “ Adabiyot yoxud milliy she’rlar”

Kitobda odob-axloqqa doir, halollik va poklikka oid turli ellikdan ortiq she rlar, hikoya, ʼ masal va ertaklar jamlangan. Nasriy va she’riy hikoyalari bolalarda ilk axloqiy ko‘nikmalarni shakllantirishga qaratilgan. “ IKKINCHI MUALLIM” KITOBI

Kitob “Maktab” she ri bilan boshlanadi. Unda ʼ kimki maktabga borsa, o qisa, savodxon ʻ bo lsa, yuksak marralarni egallashi ʻ ta riflanadi: ʼ Maktab dur-u gavhar sochar, Maktab sizga jannat ochar, Maktab jaholatdan qochar, G ayrat qilib o qing, o g lon! ʻ ʻ ʻ ʻ