EKALOGIK OMILLAR VA ULARNING AHAMIYATI
EKALOGIK OMILLAR VA ULARNING AHAMIYATI
Ekologik omillar — atrof muhitning organizmlar faoliyatiga o ziga xos ta sir ʻ ʼ etuvchi ma lum sharoitlari va elementlari ʼ majmui. Ekologik omillar 2 katta guruh — abiotik omillar va biotik omillarga bo linadi. Ekologiyada „cheklovchi ʻ omillar“ tushunchasi ham mavjud, ular tarkibiga organizmlar mavjudligi va rivojlanishini cheklovchi har qanday omilni kiritish mumkin.
Muhit — quruqlik, suv, havo va yer osti qismlaridan iborat.
Ekologik omillar 3 ta asosiy guruhga bo linadi: ʻ 1. Abiotik omillar — anorganik tabiat sharoitining yoki o lik ʻ tabiatning yig indisi. ʻ Bularga harorat, yorug lik, namlik, suv, ʻ tuproq, relyef kiradi.
2. Biotik omillar: Bunga tirik tabiat elementlari (tirik organizmlarning bir-biriga va yashash muhitiga ta siri) kiradi. Biotik ʼ omillar fitogen va zoogen omillarga bo linadi. Fitogen omillar deganda yuksak ʻ va tuban o simliklarning organizmga ta siri ʻ ʼ e tiborga olinsa, zoogen omillar deganda ʼ esa organizmga barcha hayvonlarning ta siri nazarda tutiladi. ʼ