logo

EVOLYUTSION JARAYON

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

3633.5 KB
 REJA.
•
1.  Odamni paydo bo’lishi va uning 
rivojlanishi bosqichlari .
•
2.  Odamni eng daslabki vatani haqida.
•
3.  Odamni paydo bo’lishidagi poligenizim 
va monogelizim nazariyalari. •
  Odamning eng qadimgi ajdodalri . Inson tabiat 
yaratgan tirik mavjudodlarning eng oliysi va 
gul tojisi hisoblanadi . Yer yuzida bu oliy 
darajadagi mavjudodni paydo bolib , yashay 
boshlaganiga qarib 3 , 5-3,5 million yillar otdi . 
Mazkur davr mobaynida inson mehnat hilish to 
fayli hayvonlar olamidan ajralib chiqib , uzoq 
rivojlanish osqichini oz boshidan kechirib , 
nihoyat bundan 40-45 ming yil ilgari hozirgi 
zamon qiyofasidagi odamga aylandi . Shu 
bilan antropologenez jarayoni ham tugab , 
nihoyasiga etdi . O'zining kelib chiqishiga 
qiziqish , uni bilishga intilish odamlarda juda 
ham erta uyhongan . Lekin dastlabki 
kishilaming ilmiy bilimi juda oz bolganligi 
tufayli bu masalaga uzoq vaqt javob 
topmaganlar . Ammo kishilar oz ajdodlari 
haqida kopdan - kop afsona va rivoyatlar 
toqiganlar . Ilmiy bilimlaming to plana borishi 
natijasida odamlarda oz o'tmishiga 
qiziqishning tobora kuchayishiga olib kelgan . 
Natijada odamning paydo bolishi haqida xilma 
- xil nazariyalar paydo bo`lgan . •
1   Odam ajdodiga yaqinroq maymunlardan yana biri 
ramapitek bo'lib , ularning suyak qoldiqlari Shimoliy 
hindistondagi Sivalika tepaligining quyi pliotsen 
yotqiziqlaridan topilgan . Romaniteklarning qoldiqlari 
Sharqiy Afrikadagi Keniyadan topilib , uni 
keniyapitek ham deb ataladi . Ular 1014 million yil 
ilgari yashagan mavjudoddir . Bu bosqichda inson 
ajdodi hozirgi zamon odamsimon 
maymunlaridanajralib chiqqan bolib , ramantipikni 
odam ajdodi deb hisoblash mumkin emas edi . 
Romanitik tropik o'rmonlarda , daraxtlar ustida 
yashab .. O'simliklar bilan ovqatlanar va u ham 
odamsimon maymunning o'zginasi edi . Lekin ba'zi 
olimlar romanitekni nisbatan ochiq joylarda yashab , 
ikki oyoqda yurgan , degan fikrni ilgari suradilarki ,. 
Ammo bu qarashni ko'p olimlar qollab 
quvvatlamaydilar . Bu jihatdan sagarji uxobnopitegi 
ham diqqatga sazovor bo'lib , uning ikki tishi , yuqori 
jah suyagining sinihi 1939 yili Sharqiy Gruziyaning 
Sagarji rayonidagi Udobno degan joydan topilgan .  « Ishbilarmon odam » dastlabki mehnat qurolini tosh 
( chaqmoqtosh ) dan yasagan . Shuning uchun ham 
insoniyat tarixining boshi tosh asri ( tosh davri ) deb ataldi .  Ishlov berilib , bodom shaklida yasalgan va foydalanilgan tosh qurolning uzunligi 10-20 
santimetrni tashkil etgan .  •
Sharoitning keskin o'zgarishi tufayli drippiteklarning ba'zilari ikki oyoqlab 
yurishga o'tganlar . Natijada janubiy maymunlar - avstralopiteklar paydo 
bo lgan . Ularda ikki oyoqlab yurish tayyor tayoqlar , toshlar , yirik hayvon ʻ
suyaklaridan qurol sifatida faydalanish imkonini bergan .  Ular o’rmon – dasht ochiq yerlarda yashagan bo’yi  
120-140 sm  bo’lib tanasining massasi 35- 55 kg 
kalla suyagining xajmi 500- 600 sm bo’lgan . 
Avstralopiteklar chanoq suyagini tuzilishi 2 oyoqlar 
xarakatlanganidan darak beradi. E   
Ch . Darvin oz asarlarini yozayotgan davrda 
uchlamchi davrning odamsimon maymunlari 
bilan undan kop million yillár keyin kelib 
chiqqan hozirgi zamon odamíni bir - biri bilan 
yuohlovchi topilgan emas edi . Lekin kop 
yillar davomida olib borilgan geologík , 
paleontologik va arxeologik tadqiqot ishlari 
oraliqdagi bu uzilishni bir darajada toldirdi . 
Odamning ham , gorilla va shimponzelarning 
yaqin umumiy ajdodi hisoblangan 
odamsimon qazilma maymunlar driopiteklar 
14-20 million yillar ilgari miotsen davrida , 
janubiy Osiyo , janubiy Yevropa va Afrikada 
tarqalgan edi . Bulardan yana biri darvin 
driopiteki bolib , uning qolidiqlari 
Avstraliyaning orta miotsen yotqiziqlaridan 
topilgan .   М о хенж а даро дан 
топилган 
 «Шо ҳ - коҳин” 
ҳайкалчаси
м.а.  2500  й
Миллий музей ,
Карачи ,  По кистан .•
Odam evolyutsi ... arxiv.uz Odam ajdodiga yaqinroq 
maymunlardan yana biri ramapitek bo'lib , ulaming 
suyak qoldiqlari Shimoliy hindistondagi Sivalika 
tepaligining quyi pliotsen yotqiziqlaridan topilgan . 
Romaniteklamning qoldiqlari Sharqiy Afrikadagi 
Keniyadan topilib , uni keniyapitek ham deb ataladi . 
Ular 1014 million yil ilgari yashagan mavjudoddir . Bu 
bosqichda inson ajdodi hozirgi zamon odamsimon 
maymunlaridan ajralib chiqqan bolib , ramantipikni 
odam ajdodi deb hisoblash mumkin emas edi . 
Romanitik tropik o'rmonlarda , daraxtlar ustida 
yashab ,. O'simliklar bilan ovqatlanar va u ham 
odamsimon maymunning o'zginasi edi . Lekin ba'zi 
olimlar romanitekni nisbatan ochiq joylarda yashab , 
ikki oyoqda yurgan , degan fikrni ilgari suradilarki ,. 
Ammo bu qarashni ko'p olimlar qollab 
quvvatlamaydilar . Bu jihatdan sagarji uxobnopitegi 
ham diqqatga sazovor bo'lib , uning ikki tishi , yuqori 
jah suyagining sinihi 1939 yili Sharqiy Gruziyaning 
Sagarji rayonidagi Udobno degan joydan topilgan . Suza I topilmalari  •
Sialk III 
topilmalari Mundigak 
topilmalari   Sinantrop . Ramapitek Avstrolopitek. Kromanon Pitekantrop •
Songi vaqtda olib borilgan qidiruv ishlari 
natijasida 400 dan ortiq avstrolopitek 
maymunlarining suyak qoldiqlari topildi . Ulaming 
aksariyati Janubiy va Sharqiy Afrikadan topilib , 
ikki urugga mansubdir . Bu Tuanga , 
Makapansgate va Styerkfonte yadan topilgan 
afrikali avstralopitek hamda Kromdraya va 
Svarkransadan topilgan parantropidir . Ulaming 
sanasi 900 ming yildan 3 million yilgacha borib 
taqaladi . Bular parantrop va boys zinjontropiga 
mansub bolib , Ta nzaniyaning Olduvay 
darajasidan , Keniyaning Turkona ( Rudolf ) koli 
atrofidagi Kanepoy , Kooa - fora , Lotegam , 
Ilyeret , Efioipiyaning janubidagi Omo daryosi 
vodiysidan topib o`rganlgan . Sharqiy Afrika 
avstrolopiteklarning sanasi kaliy - argon usuli 
bilan aniqlanishiga 5,5 bilan 0,7 million yil bilan 
chegaralanadi . Xulosa
•
Bu davirda asosan qadimgi odam evalutsiyasini korib 
chiqdik undan ko’zlangan maxsad o’sha davirdagi 
odamlarni evalutsion rivojlanishni ko’rib chiqamiz ularni 
yashashi qay tariqa yashash institini borligini qaday 
ekanligni ko’rib chiqamiz . U davrlarda jamo bolib 
yashashi rivojlanishi ongliy bolib shakilanishi unga nima 
turtki bo’lganligini o’rganish va xozirgi xayotga tatviq qilish. •
E’TIBORINGIZ  UCHUN RAXMAT

REJA. • 1. Odamni paydo bo’lishi va uning rivojlanishi bosqichlari . • 2. Odamni eng daslabki vatani haqida. • 3. Odamni paydo bo’lishidagi poligenizim va monogelizim nazariyalari.

• Odamning eng qadimgi ajdodalri . Inson tabiat yaratgan tirik mavjudodlarning eng oliysi va gul tojisi hisoblanadi . Yer yuzida bu oliy darajadagi mavjudodni paydo bolib , yashay boshlaganiga qarib 3 , 5-3,5 million yillar otdi . Mazkur davr mobaynida inson mehnat hilish to fayli hayvonlar olamidan ajralib chiqib , uzoq rivojlanish osqichini oz boshidan kechirib , nihoyat bundan 40-45 ming yil ilgari hozirgi zamon qiyofasidagi odamga aylandi . Shu bilan antropologenez jarayoni ham tugab , nihoyasiga etdi . O'zining kelib chiqishiga qiziqish , uni bilishga intilish odamlarda juda ham erta uyhongan . Lekin dastlabki kishilaming ilmiy bilimi juda oz bolganligi tufayli bu masalaga uzoq vaqt javob topmaganlar . Ammo kishilar oz ajdodlari haqida kopdan - kop afsona va rivoyatlar toqiganlar . Ilmiy bilimlaming to plana borishi natijasida odamlarda oz o'tmishiga qiziqishning tobora kuchayishiga olib kelgan . Natijada odamning paydo bolishi haqida xilma - xil nazariyalar paydo bo`lgan .

• 1 Odam ajdodiga yaqinroq maymunlardan yana biri ramapitek bo'lib , ularning suyak qoldiqlari Shimoliy hindistondagi Sivalika tepaligining quyi pliotsen yotqiziqlaridan topilgan . Romaniteklarning qoldiqlari Sharqiy Afrikadagi Keniyadan topilib , uni keniyapitek ham deb ataladi . Ular 1014 million yil ilgari yashagan mavjudoddir . Bu bosqichda inson ajdodi hozirgi zamon odamsimon maymunlaridanajralib chiqqan bolib , ramantipikni odam ajdodi deb hisoblash mumkin emas edi . Romanitik tropik o'rmonlarda , daraxtlar ustida yashab .. O'simliklar bilan ovqatlanar va u ham odamsimon maymunning o'zginasi edi . Lekin ba'zi olimlar romanitekni nisbatan ochiq joylarda yashab , ikki oyoqda yurgan , degan fikrni ilgari suradilarki ,. Ammo bu qarashni ko'p olimlar qollab quvvatlamaydilar . Bu jihatdan sagarji uxobnopitegi ham diqqatga sazovor bo'lib , uning ikki tishi , yuqori jah suyagining sinihi 1939 yili Sharqiy Gruziyaning Sagarji rayonidagi Udobno degan joydan topilgan .