Маълумот дар бораи забони Авестоӣ
МАВЗӮЪ : МА Ъ ЛУМОТ ДАР БОРАИ ЗА БОНИ АВЕСТОӢ
• Авасто яке аз бостонитарин осори таърихиву адабй ва динии мардумони ориёинажод буда, матнҳои он дар асоси оини пешин – Маздоясно ва ривоёти динии ҳиндуориёӣ, ки дар асоси мифҳои ҳиндуурупой мураккаб шудааст • Пиндори нек, гуфтори нек, рафтори нек! • Азбаски материали забони порсии қадим хеле кам боқй мондааст, олимону донишмандон барои қазовати хусусияти савту сарф ва наҳву каламоти порсии қадим ба забонҳои ба он ҳамонанд, аз қабили санскрит ва авастой мурочиат менамоянд. Аз ин рў аҳамияти забони Авесто дар таърихи забони точикй ниҳоят бузург аст.
• Як е аз забонҳ ои эронии бостон буда, бо ном и к итоби А весто, к и к у ҳ антарин ёдгори м у ш тарак и м арду м они ориёи ст, ном гу зорӣ ш удааст. Ин забон бинобар м атни к итоби А весто дорои ду лаҳ ҷ а – лаҳ ҷ аи готҳ о ё “ су рудҳ о” -и Зарду ш т ва лаҳ ҷ аи бах ш ҳ ои дигар – Х у рд-А весто (дар ф орсии м и ёна X ordag-A past āg) ва ё Авестои ох ир м ебош ад . Забони авестоӣ аз забони ф орсии бостон ф арқ м ек ард ва таи ҳ азорсолаҳ о то зам они к итобати он дар ш ак ли ш иф оҳ ӣ ҳ ам чу н забони динӣ ҳ иф з ш уда ва дар зам они к итобат ин забон м атру к будааст. А лиф бои авестоӣ дар зам они Сосониён бар асоси расм улхати паҳ лавии к итобӣ танзим ш удааст, к и онро диндабира м егуф танд
• Дар бораи пай до и ш ва м аъни и ном и “А весто” то ба и м рӯ з назароти м у х тали ф е ву ҷ уд дорад. Бархе аз дони ш м андон чу ни н м еш у м оранд, к и и н вож а ба к али м аи a β ast ā γ [< ф орси и м и ёна apast ag < upa-st ā-k a < реш аи st a – “ и стодан” ] рабт дош та, м аънояш “асос, бу нёд” м ебош ад. Ба андеш аи Х . Бартолом э, вож аи ф орси и м и ёнаи apast āk барги ри ф та аз upa-st aw -ā - аст, к и м аъни и реш аи он st aw “ си тои ш ” м ебош ад. Ба назари ди гарон, ба таваҷ ҷ у ҳ ба ҷ у м лаи Ahuramazdām upast ām abara “ А ҳ у рам аздо ба м ан ёрӣ расонд” бояд м аъни и st a- [> upast a-] “ ёрӣ , к ӯ м ак ” бош ад.
• Хати Авесто «дин – дабира» ном дошт. Вай асосан, аз хати оромӣ сар задааст ва аз рост ба чап навишта мешуд . Шакли навишти ҳарфҳои авестоӣ ба ҳарфҳои паҳлавӣ монанд аст .