PSIX OLIN GVISTIKAN IN G AHA MIYATI VA UN IN G BOSHQA FA N LA R BILA N BOG‘LIQLIGI Reja: 1. Psixoli ngv ist ik aning oby ek t i v a predmet i 2. Psixoli ngv ist ik aning o‘zi ga xos xususiy at lari 3. Psixoli ngv ist ik a psi xologik fan sifat ida 4. Psixoli ngv ist ik a v a t il shunosli k

 Psixolingv ist ik aning oby ek t i v a predmet i  Psixolingvistikaning asosiy tadqiqot obye k t i nutqiy faoliyat subyekti bo‘lgan shaxs, til egasidir. Rus tilshunosligida mazkur soha rivojiga katta hissa qo‘shgan A.A.Zalevskaya psixolingvistikaning vazifasini “tilning amal qilinishini psixik fenomen sifatida tavsiflash va tushuntirish” bo‘lishi kerakligini ta’kidlagan edi. Psixolingvistikaning pre dme t i turli – obyektlarning mavhum tizimi yoki ayrim obyektlarning mavhum tizimi hisoblanadi. Psixolingvistika fanining predmetini belgilashda ayrim pisxolingvistlarning qarashlarini keltirish o‘rinli bo‘ladi. Amerikalik psixolingvistlarning fikricha, “psixolingvistika so‘zlovchilar niyatining mazkur madaniyatda qabul qilingan kodda signallarga aylanishi va bu signallarning tinglovchilar tushunchasiga aylanishi jarayonlarini o‘rganadi.

 Psixolingv ist ik a fanining oby ek t ini aniqlasht irishda A .A .Leont ev qay d qilgan f rey m t ushunchasini k elt irish maqsadga muv ofi qdir. Frey m u y ok i bu oby ek t y oxud hodisani t asv irlov chi o‘lchov lar t izimini ifodalay di.

Psixolingv ist ik a nut qiy faoliy at ni nut q ak t i mazmuni bilan so‘zlov chining maqsad-niy at i orasidagi aloqadorlik nuqt ay i nazaridan o‘rganadigan fan. U nut qni idrok et ish, t ilni egallash k abi masalalarni o‘rganadi. Psixolingv ist ik aning diqqat mark azida indiv id v a k ommunik at siy a t uradi. Unga k o‘ra, so‘zlov chi nut qni y uzaga chiqarar ek an, o‘zi o‘y lagan niy at ini ma’lum qoidalar asosida aniq t ilning nut q birlik lariga uzat adi. Tinglov chi nut qni qabul qilar ek an, nut q ifodalarining t ashqi shak lida o‘z ak sini t opgan ma’noni chiqarib oladi.

 Psixolingv ist ik aning o‘ziga xos xususiy at lari  Psixolingvistikaga qiziqish bildirgan tilshunoslarning maxsus adabiyotlar bilan tanishish jarayonida o‘ziga xos psixik to‘siqlarga duch kelishi tabiiy holdir. Chunki, muayyan “ilmiy paradigma” doirasida “tarbiyalangan” tilshunosning boshqa “ilmiy paradigma”ga kirishi, yangi terminologiya, tushunchalar, materiallar va noan’anaviy vazifalarni qabul qilishi qiyin kechadi. Shunda tilshunos o‘zi uchun qulay bo‘lgan yondashuvdan kelib chiqqan holda shunday xulosaga keladi: “ Psixolingv ist ik a shug‘ullanadigan masalalar juda qiziqarli bo‘lishi mumk in. Lek in bu t ilshunoslik emas!” .