SOG’LIQNI SAQLASH SOHASINI BOSHQARISH
MAVZU:SOG’LIQNI SAQLASH SOHASINI BOSHQARISH
REJA: 1.Sog’liqni saqlash sohasini boshqaruvchi davlat organlari 2.Sog’liqni saqlash sohasida davlat nazorati 3.Davlat sanitariya nazorati
Sog‘l iqni saqlash sohasini boshqaruv chi dav lat organlari v a ularning huquqiy maqomi . O‘zbek ist on Respublik asida fuqarolarning sog‘lig‘i ni saqlash: sog‘liqni saqlash sohasida inson huquql ariga ri oy a qil inishi ; aholining barcha qat lamlari t ibbi y y ordamdan bahramand bo‘la ol ishi ; profi l ak t ik a chora-t adbirlarining ust unligi; sog‘lig‘ini y o‘qot gan t aqdirda fuqarolarning i jt i moiy himoy a qilinishi; t ibbi y ot fanining amaliy ot bil an birligi k abi asosiy pri nsiplarga t ay angan holda amalga oshiriladi . O‘zbek ist on Respublik asi fuqarolari sog‘liqni saql ash borasida daxlsiz huquqqa egadirlar. Dav l at y oshi, j insi , irqi, mill at i, t ili , dinga munosabat i, ijt imoi y k elib chiqi shi, e’t iqodi, shaxsiy v a ijt imoiy mav qeidan qat ’i nazar fuqarolarning sog‘lig‘i saqlani shini t a’mi nlay di. Dav lat fuqarol arda k asallik larning har qanday shak llari borl igidan qat ’i nazar, ul arning k amsit ishlardan hi moy a qi linishini k afol at lay di. Ushbu qoidani buzi shda ay bdor bo‘lgan shaxslar qonunda belgil angan t art ibda j av obgar bo‘ladi lar. O‘zbek ist on Respublik asi hududidagi ajnabi y fuqarolarning sog‘liqni saqlash huquqi O‘zbek i st on Respublik asining xal qaro shart nomalariga muv ofi q k afolat lanadi. O‘zbek ist on Respublik asida doimiy y ashov chi fuqaroli gi bo‘lmagan shaxslar, bashart i O‘zbek i st on Respublik asining xal qaro shart nomalarida o‘zgacha qoida nazarda t ut ilmagan bo‘lsa, sog‘liqni saqlashda O‘zbek ist on Respublik asining fuqarolari bilan t eng huquqdan foy dalanadi lar.
Hukumat huzurida Sanitariya-epidemiologiya nazorati davlat inspeksiyasi hududiy boʻlinmalari bilan, Sogʻliqni saqlash vazirligi huzurida esa - Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik agentligi tashkil etilmoqda ( 9.09. 2019 yildagi PF-5814 -son Farmonga qarang ) Sogʻliqni saqlash vazirligining Sanitariya-epidemiologiya nazorati bosh boshqarmasi tugatilmoqda. Qayta tashkil etilayotgan Respublika davlat sanitariya-epidemiologiya nazorati markazining laboratoriya хizmati negizida yangidan tashkil etilgan Agentlik huzurida Laboratoriya kompleksi tashkil etiladi
Profilaktika, tashxis qo’yish, davolashning yangi usullarini, dori-darmonlar, immunobiologiya preparatlari va dezinfektsiya vositalarini qo’llash hamda biologik-tibbiy tadqiqotlar o’tkazish tartibi Sog’liqni saqlash amaliyotida faqat qonun hujjatlarida belgilangan tartibda qo’llashga ruxsat etilgan profilaktika, tashxis qo’yish, davolash usullaridan, tibbiyot texnologiyalari, dori-darmonlar, immunobiologiya preparatlari va dezinfektsiya vositalaridan foydalaniladi. Qo’llanishga ruxsat etilmagan, lekin belgilangan tartibda ko’rib chiqilayotgan tashxis qo’yish, davolash usullari va dori vositalardan bemorni davolash manfaatini ko’zlab faqat uning ixtiyoriy ravishdagi yozma roziligi olinganidan keyin, o’n to’rt yoshga to’lmagan shaxslarni davolashda esa faqat ularning hayoti bevosita xavf ostida qolgan taqdirda va qonuniy vakillarining yozma roziligi bilangina foydalanish mumkin. (QR 18.08.2018 y. 200/XXII-sonli Qonuniga asosan o’zgartirishlar kiritilgan) Ushbu moddaning ikkinchi qismida nazarda tutilgan tashxis qo’yish, davolash usullari va dori-darmonlarni, immunobiologiya preparatlari va dezinfektsiya vositalarini, shu jumladan, chet elda foydalaniladiganlarini qo’llash tartibi Qoraqalpog’iston Respublikasi Sog’liqni saqlash vazirligi tomonidan belgilanadi. Insonni ob’ekt sifatida jalb etib, biologik-tibbiy tadqiqot o’tkazishga faqat laboratoriya tajribalari o’tkazilganidan va fuqaroning yozma roziligi olinganidan keyingina davlat sog’liqni saqlash tizimi muassasalarida yo’l qo’yiladi. Fuqaroni biologik-tibbiy tadqiqotlarda qatnashishga majburlash mumkin emas. Biologik-tibbiy tadqiqot o’tkazishga fuqarodan rozilik olinayotganda unga tadqiqotning maqsadi, usullari, qo’shimcha oqibatlari, ehtimol tutilgan xavfi, tadqiqotning qancha davom etishi va kutilayotgan natijalariga oid ma’lumotlar berilishi lozim. Fuqaro tadqiqotning istalgan bosqichida unda qatnashishdan bosh tortish huquqiga ega. Belgilangan tartibda tekshiruv sinovlaridan o’tmagan profilaktika, tashxis qo’yish, davolash usullari va dori-darmonlarni targ’ib qilish, shu jumladan, ommaviy axborot vositalarida targ’ib qilish taqiqlanadi. Ushbu normani buzish qonunda belgilanganidek javobgarlikka tortishga sabab bo’ladi.