logo

SUYAKLAR TUZILISHI

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

382.9228515625 KB
Mav zu: 
SUYAKLAR
TUZILISHI  RE JA
•
1.Naysimon va g’ovak suyaklar.
•
2. G’alvirsimon suyaklar.
•
3. Qo’l va oyoq suyaklari. •
Odam organizmi doimo 
tashqi muxit bilan 
chambarchas bog’liq. 
Bu boglanishda tayanch 
harakatlanish sistemasi 
muxim rol o’ynaydi. 
Suyak sistemasi odam 
skeletini tashkil qilib 
uning funksiyalari ko’p 
qirrali. Gavdada u 
tayanch va ximoya 
vazifasini bajaradi.  •
Odam skeleti 206 
ta suyakdan 
tashkil topgan 
bo’lib, ularni 85 
tasi juft, 36 tasi 
toq suyaklardan 
iborat. Suyaklar 4 
xil shaklda 
bo’ladi. •
1. Naysimon 
suyaklar - ikki xil 
bo’ladi: uzun 
naysimon suyaklar 
(yelka, bilak, son, 
boldir suyaklari) 
kalta naysimon 
suyaklar (qo’l va 
oyoqning kaft va 
barmoq suyaklari). •
G’ovak suyaklar 2 
xil bo’ladi; uzun 
G’ovaksimon 
(qovurg’a to’sh, 
o’mrov) kalta 
G’ovak (umurtqa, 
qo’l va oyoqning 
kaft, kaft-ust 
bilakuzuk) 
suyaklar.   •
Yassi - bosh suyakdagi tepa, ensa, yuz, kurak va chanoq 
suyaklari.
•
G’alvirsimon suyaklar - yuqoridagi jag’, peshona bosh 
suyagining pastki asos qismdagi ponasimon va 
g’alvirsimon  suyaklar kiradi.
•
Odam tanasidagi suyaklar joylashishiga qarab: Bosh, 
gavda, qo’l va oyoq suyaklariga bo’linadi. Bosh suyagi 23 
ta suyaklarning birikishidan tashkil topgan bo’lib, ikki 
qismga bo’linadi: miya qutisi suyaklari va yuz suyaklari. 
Miya qutisi suyaklariga: peshona - 1, tepa - 2, chakka - 
2, ensa - 1, asosiy - 1, g’alvirsimon - 1 ta suyaklari kiradi. •
Yuz suyaklariga: 
yuqori jag’- 2, 
yonoq - 2, burun 
- 2, ko’zyosh - 2, 
pastki burun 
chanog’i - 2,  
janglay - 2,  
pastki  jag’-1, 
dimog’- 1, til osti 
- 1 ta suyaklar 
kiradi. •
Pastki jag’ va chakka 
suyaklari bir-biri bilan 
bo’g’im hosil qilib 
birikadi. Yosh bolalarda 
bosh suyagi 23 ta 
aloxida suyaklardan 
tashkil topgan bo’lib, ular 
bir-biri bilan choklar 
yordamida birikadi.
•
Gavda skeleti: 
Odamning gavda skeleti 
ikki qismdan iborat: 
umurtqa pog’onasi va 
ko’krak qafasi. •
Umurtqa pog’onasi 33-34 
umurtqaning birikishidan 
hosil bo’lib, uzunligi 
odamning bo’yiga qarab 
70-90 sm gacha bo’ladi. 
Umurtqa pog’onasi odam 
skeletining markaziy qismi 
bo’lib unga barcha 
suyaklar tutashib turadi va 
u tananing tayanchi bo’lib 
xizmat qiladi.
•
Umurtqa pog’onasi 5 ta 
qismdan iborat: bo’yin-7, 
ko’krak-12, bel-5, 
dumg’aza-5 va dum-4-5 ta 
umurtqadan iborat. Qo’l suyaklari.
•
Suyaklar ikki qismdan: 
Yelka kamari suyaklari 
va qo’lning erkin 
suyaklariga bo’linadi. 
Yelka kamari 
suyaklariga kurak va 
o’mrov suyaklari kiradi.
•
Qo’lning erkin 
suyaklariga yelka, bilak, 
tirsak, kaft ust, kaft va 
panja suyaklari kiradi. Oyoq suyaklari.
•
Oyoq suyaklari ikki 
guruxga: chanoq va 
oyoqning erkin 
suyaklariga 
bo’linadi. Oyoqning 
erkin suyaklariga 
son, boldir va oyoq 
panjasining 
suyaklari kiradi.

Mav zu: SUYAKLAR TUZILISHI

RE JA • 1.Naysimon va g’ovak suyaklar. • 2. G’alvirsimon suyaklar. • 3. Qo’l va oyoq suyaklari.

• Odam organizmi doimo tashqi muxit bilan chambarchas bog’liq. Bu boglanishda tayanch harakatlanish sistemasi muxim rol o’ynaydi. Suyak sistemasi odam skeletini tashkil qilib uning funksiyalari ko’p qirrali. Gavdada u tayanch va ximoya vazifasini bajaradi.

• Odam skeleti 206 ta suyakdan tashkil topgan bo’lib, ularni 85 tasi juft, 36 tasi toq suyaklardan iborat. Suyaklar 4 xil shaklda bo’ladi.

• 1. Naysimon suyaklar - ikki xil bo’ladi: uzun naysimon suyaklar (yelka, bilak, son, boldir suyaklari) kalta naysimon suyaklar (qo’l va oyoqning kaft va barmoq suyaklari).