logo
  1. Главная страница
  2. Презентации
  3. Общий
  4. Tarbiya jarayoning mazmuni va mohiyati

Tarbiya jarayoning mazmuni va mohiyati

Загружено в:

23.11.2024

Скачано:

0

Размер:

936.2919921875 KB
Скачать
M A V ZU : TA R B I YA J A R AY O N I N G M A ZM U N I V A M O H I YAT I Tarbiya nazariyasining mohiyati. Tarbiya nazariyasi pedagogika fanining muhim tarkibiy qismi bo‘lib, tarbiyaviy jarayonning mazmuni, shakl, metod, vosita va usullari hamda uni tashkil etish muammolarini o‘rganadi. Hayotga yangicha siyosiy va iqtisodiy nuqati nazardan yondashish o‘sib kelayotgan yosh avlod tarbiyasi bilan bog‘liq jarayonni ham qaytadan ko‘rib chiqishni taqozo etmoqda. Tarbiya jarayonining mazmuni. Tarbiya – muayyan, aniq maqsad hamda ijtimoiy-tarixiy tajriba asosida shaxsni har tomonlama o‘stirish, uning ongi, xulq-atvori va dunyoqarashini tarkib toptirish jarayoni. Boshqacharoq talqin etilganda, tarbiya yosh avlodni muayyan maqsad yo‘lida har tomonlama voyaga yetkazish, unda ijtimoiy ong va xulq-atvorni tarkib toptirishga yo‘naltirilgan faoliyat jarayonidir. Tarbiya jarayoni o‘qituvchi va o‘quvchi (tarbiyachi va tarbiyalanuvchi)lar o‘rtasida tashkil etiluvchi hamda aniq maqsadga yo‘naltirilgan hamkorlik jarayonidir. Tarbiya jarayonida tarbiyalanuvchining ongi shakllana boradi, his-tuyg‘ulari rivojlanadi, ijtimoiy hayot uchun zarur bo‘lgan ijtimoiy aloqalarni tashkil etishga xizmat qiladigan xulqiy odatlar hosil bo‘ladi. axloqiy aqliy jismoniy estetik iqtisodiy ekologik huquqiy mehnat tarbiyasi ijtimoiy tarbiya yo‘nalishlari : A X L O Q I Y TA R B I YA N I TA S H K I L E T I S H J A R AY O N I D A O ‘ Q U V C H I L A R N I I J T I M O I Y - A X L O Q I Y M E ' Y O R L A R M A Z M U N I D A N X A B A R D O R E T I S H , U L A R G A A X L O Q I Y M E ' Y O R L A R N I N G I J T I M O I Y H AY OT D A G I A H A M I YAT I N I T U S H U N T I R I S H , U L A R D A I J T I M O I Y - A X L O Q I Y M E ' Y O R L A R ( TA L A B VA TA' Q I Q L A R ) G A N I S B ATA N H U R M AT H I S S I N I Q A R O R T O P T I R I S H A S O S I D A A X L O Q I Y O N G VA M A D A N I YAT N I S H A K L L A N T I R I S H ; aqliy tarbiyani yo‘lga qo‘yish chog‘ida o‘quvchilarni ilm-fan, texnika va texnologiya borasida qo‘lga kiritilayotgan yutuqlar, yangilik va kashfiyotlardan boxabar etish, ularga ijtimoiy va tabiiy fanlar asoslari xususidagi bilimlarni berish tarzida tafakkurni shakllantirish, dunyoqarashini rivojlantirish; jismoniy tarbiyani tashkil etish jarayonida o‘quvchilarni o‘z sog‘liqlarini saqlash va mustahkamlash, organizmni chiniqtirish, jismoniy jihatdan to‘g‘ri rivojlanishi hamda uning ishchanlik qobiliyatini oshirish borasida g‘amxo‘rlik qilish tuyg‘usini yuzaga keltirish, ularda yangi harakat to‘rlari borasida ko‘nikma va malakalarni hosil qilish, ularni maxsus bilimlar bilan qurollantirish, o‘quvchilarning yoshi, jinsiga muvofiq keladigan ularda shaxsiy gigienani saqlashga nisbatan ongli munosabatlarni tarbiyalash; o‘quvchilarga ekologik bilimlar berish asosida shaxs, jamiyat va tabiat birligi hamda aloqadorligini o‘quvchilarga tushuntirish, ularda ekotizimning inson, insoniyat, jamiyat taraqqiyotidagi muhim o‘rni va mohiyati borasidagi tushunchalarni qaror toptirish, tabiatga nisbatan ehtiyotkorona va mas'uliyat bilan munosabatda bo‘lish, tabiatni asrash to‘g‘risida g‘amxo‘rlik qilish kabi tuyg‘ularni qaror toptirish, shuningdek, ekologik madaniyatni shakllantirish estеtik tаrbiya ni оlib bоrish jаrаyonidа – o`quvchilаrdа estеtik his-tuyg`u, estеtik didni tаrbiyalаsh, ulаrning ijоdiy qоbiliyatlаri, estеtik ehtiyojlаri vа go`zаllikni sеvish, go`zаllikkа intilish tuyg`ulаrini rivоjlаntirish, estеtik mаdаniyatni shаkllаntirish; huquqiy tarbiyani tashkil etish jarayonida o‘quvchilarga davlat Konstitutsiyasi, davlat haqidagi ta'limot, fuqarolik, oila, mehnat, xo‘jalik, ma'muriy nafaqa, sud ishlarini yuritish va boshqarish huquqlarining ma'nosini tushuntirish, ular ogiga ijtimoiy-huquqiy me'yorlarning shaxs va jamiyat hayotidagi ahamiyati haqidagi tushunchalarni singdirish, huquqiy munosabatlar mohiyati yuzasidan tasavvurga ega bo‘lishlarini ta'minlash, ularda huquqiy ong, shuningdek, huquqiy faoliyatni tashkil etish borasidagi ko‘nikma va malakalarni hosil qilish, huquqiy madaniyatni shaklllantirish; iqtisоdiy tаrbiya ni tаshkil etish jаrаyonidа – o`quvchilаrgа iqtisоdiy bilimlаrni bеrish аsоsidа mаmаlаkаt iqtisоdiy bаrqаrоrligini tа’minlаsh, bоzоr infrаstrukturаsi qоidаlаrigа аmаl qilish, ichki bоzоrni to`ldirish, kichik vа o`rtа biznеsni yarаtish bоrаsidаgi fаоliyat jаrаyonidа ishtirоk etish ko`nikmа vа mаlаkаlаrini hоsil qilish, insоn mеhnаti bilаn bunyod qilingаn mоddiy bоyliklаrni аsrаsh, ulаrni ko`pаytirish bоrаsidа qаyg`urish tuyg`ulаrini qаrоr tоptirish, iqtisоdiy mаdаniyatni shаkllаntirish; Tarbiya jaray onining xususiyat lari Ko’p qir- rali jarayon . uzoq muddat davom etadi yaxlit holda va konsen- trik asosda amalga oshadi Ikki tomonlam a xususiyat, bolaning faolligi Qarama- qarshi- liklar ko’pligi Tarbiy a usuli -tarbiyachi va tarbiyalanuvchilarning hamkorlikdagi faoliyat va o’zaro ta’sir ko’rsatish usullaridir Tarbiy a v osit alari biron - bir tarbiyaviy masalani maqsadga muvofiq yo’l bilan hal qilishni tashkil etish uchun ishlatiladi. (Ko’rsatmali ko’nikmalar, kitoblar, radio,televideniye). Tarbiy a usullarini Ijt imoiy ongni shak llant ir uv chi usullar Faoliy at jaray onida ijt imoiy xulq t ajribalarini shak llant irish usullari Mashq v a o’rgat ish usullari O’z - o’zini t arbiy alash usullari rag’bat lant iri sh usulidan v a J azolash Rag’batlantirishning quyidagi turlari mavjud. O’quvchining kuchi yetadigan mas’uliyatli topshiriq berish orqali bolaga ishonch bildirish; Maqtash: (ota - ona, jamoa oldida); Esdalik sovg’a berish; Maqtov yorlig’i berish; Stipendiya bilan taqdirlash; teleko’rsatuvlarda maqtash; Hurmat taxtasiga rasmini qo’yish; Qo’llab- quvvatlash; Odamda izzat - nafs, odamiylik qancha kuchli bo’lsa, o’zini - o’zi avvalo hurmat qilsa unda or - nomus kuchli bo’ladi. Xalqimiz uyat - o’limdan qattiq deb bejiz aytmagan. Shu sababli bolani ha deb uyaltirmasdan boshqa vositalarni ham qo’llash kerak. Jazo haqqoniy me’yorda qo’llanilsa samarali bo’ladi. Mаktаblаrdа qo`llаsh mumkin bo`lgаn jаzо chоrаlаrigа quyidаgilаr kirаdi: j azolash usuli ga Tanbeh berish Ogohlantiri sh Hayfsan berish Uyaltirish

M A V ZU : TA R B I YA J A R AY O N I N G M A ZM U N I V A M O H I YAT I

Tarbiya nazariyasining mohiyati. Tarbiya nazariyasi pedagogika fanining muhim tarkibiy qismi bo‘lib, tarbiyaviy jarayonning mazmuni, shakl, metod, vosita va usullari hamda uni tashkil etish muammolarini o‘rganadi. Hayotga yangicha siyosiy va iqtisodiy nuqati nazardan yondashish o‘sib kelayotgan yosh avlod tarbiyasi bilan bog‘liq jarayonni ham qaytadan ko‘rib chiqishni taqozo etmoqda. Tarbiya jarayonining mazmuni.

Tarbiya – muayyan, aniq maqsad hamda ijtimoiy-tarixiy tajriba asosida shaxsni har tomonlama o‘stirish, uning ongi, xulq-atvori va dunyoqarashini tarkib toptirish jarayoni. Boshqacharoq talqin etilganda, tarbiya yosh avlodni muayyan maqsad yo‘lida har tomonlama voyaga yetkazish, unda ijtimoiy ong va xulq-atvorni tarkib toptirishga yo‘naltirilgan faoliyat jarayonidir.

Tarbiya jarayoni o‘qituvchi va o‘quvchi (tarbiyachi va tarbiyalanuvchi)lar o‘rtasida tashkil etiluvchi hamda aniq maqsadga yo‘naltirilgan hamkorlik jarayonidir. Tarbiya jarayonida tarbiyalanuvchining ongi shakllana boradi, his-tuyg‘ulari rivojlanadi, ijtimoiy hayot uchun zarur bo‘lgan ijtimoiy aloqalarni tashkil etishga xizmat qiladigan xulqiy odatlar hosil bo‘ladi.

Похожие

Ta’lim tog’risidagi qonuning mazmuni va mohiyati
Tarbiya turlari mazmuni maqsad va vazifalari, shakl va metodlari
Talabalarni tarbiyalash pedagogik jarayoning asosiy shakli
MAKTAB GEOGRAFIYASINING MAZMUNI,
Taʼlim va Tarbiya psixologiyasi