XVI XVIII asrlarda Usmoniylar imperiyasi
O ‘ rta asrlar tarixidan mustaqil talimi Mavzu: XVI XVIII asrlarda Usmoniylar imperiyasi
Usmonli imperiyasining tanazzulga uchrashi, 1566-1807 yillar Ichki muammolar Sulaymon I hukmronligi Usmonlilar ulug‘vorligining eng yuqori cho‘qqisini belgiladi, ammo zaiflik belgilari sekin, ammo barqaror tanazzulning boshlanishini ko‘rsatdi. Bu pasayishning muhim omili sultonlarning o'zlarining qobiliyatlari va kuchlarining kuchayib borishi edi. Sulaymon yurishlar va ma'muriyatning mashaqqatli vazifalaridan charchab, o'zini haramining rohatiga bag'ishlash uchun davlat ishlaridan tobora uzoqlashdi. Uning oʻrnini egallash uchun buyuk vazirlik idorasi hokimiyat va daromad boʻyicha sultondan keyin ikkinchi oʻrinni egallash uchun qurilgan
Sula ymo n yu rish lar va ma'm uri yatn ing mas haq qat li vazif alar idan cha rch ab, o 'zin i hara min ing roha tiga bag' ishla sh u chu n d avla t ishla rida n to bor a uz oqla shd i. Unin g oʻ rnin i eg allas h uc hun buyu k va zirl ik id oras i hoki miy at va da rom ad boʻy icha sul tond an k eyin ikkin chi oʻrin ni e gall ash uchu n q urilg an; Buy uk vazir ning ho kim iyati mu tlaq itoat korl ikni tala b qi lish va olish huq uqi ni o 'z ic higa olga n.
16-asr oʻrtalarida devshirme turk zodagonlari ustidan gʻalaba qozondi, u poytaxtdagi deyarli barcha kuch va mavqeini yoʻqotib, janubi-sharqiy Yevropa va Anadoludagi eski hokimiyat markazlariga qaytdi. Natijada, ilgari sipohi otliqlarni qoʻllab-quvvatlash uchun zodagonlarga tayinlangan koʻpgina timarlar devshirme tomonidan tortib olinib, yirik mulklarga aylantirilib, amaliy maqsadlarda xususiy mulk boʻlib, davlat xizmatlaridan hamda daromadlaridan mahrum boʻldi. soliq xo'jaliklariga aylantirilsa, ishlab chiqarishi mumkin edi. Sipohiylar harbiy kuch sifatida butunlay yoʻq boʻlib ketmagan boʻlsa-da, yangichalar va ular bilan bogʻliq artilleriya korpusi Usmonli armiyasining eng muhim qismlariga aylandi.