logo

Yevrosiyo aholisi va uning tabiatga ta’siri

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

19802.5234375 KB
Yev rosiy o aholisi v a uning t abiat ga 
t a’siriБисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм      Mat erik  aholisi. 
Yevrosiyoda 
2020- yil 1- iyul 
hisobi bo‘yicha 5 
mlrd 373 mln 
kishi yashaydi 
(Yevropada 747 
mln, Osiyoda 4 
mlrd 626 mln). 
Bu dunyo 
aholisining 
asosiy qismini 
tashkil etadi. 747 4626
590
429
431338    Yevrosiyo aholining zichligi va o‘sishi bo‘yicha boshqa materiklarga 
nisbatan oldinda turadi. 
103,7
74,7 44,1
4,8
24,4 24,1   Aholining o‘sishi O‘rta Osiyoda, Osiyoning janubi va janubi-sharqiy 
qismida yuqori bo‘lsa, Yevropada ancha past.      Hindiston yarimoroli, Buyuk Xitoy tekisligi, Yevropada aholi zich, 
materikning  shimoliy qismi, tog‘lar va cho‘llarida esa juda siyrak 
yashaydi.    Yevrosiyoda asosan yevropeoid va mongoloid irqlariga mansub 
bo‘lgan aholi  yashaydi. Aholining deyarli yarmi yevropeoid irqiga 
tegishli bo‘lib, Yevropa va Osiyoning janubi-g‘arbida tarqalgan.   Odatda aholini xalqlarga ajratishda mezon hisoblangan tili, tarixan 
an’ana
bo‘lib kelgan madaniy-ma’naviy merosi (urf-odatlari), turmush tarzi 
hisobga
olinadi.    Jumladan, tiliga ko‘ra, Yevropa qit’asida uchta yirik guruh — 
german, roman, slavyan guruhlari mavjud. 
SlavyanGerman
Roman    Osiyoda esa xitoylar va hindlar dunyodagi eng ko‘p sonli xalqlardir.      Turklar, turkmanlar, o‘zbeklar, qozoqlar, qirg‘izlar, ozarbayjonlar, 
qoraqalpoqlar, tatarlar, boshqirdlar turkiy tilga mansub millatlardir.     Mat erik  t abiat iga insonning t a’siri.  
Yevrosiyo 
hududi 
qadimdan 
aholi yashab 
kelgan 
sivilizatsiya 
markazlaridan 
hisoblanadi.    O‘rta dengiz sohillaridagi qadimiy subtropik o‘rmonlar inson 
xo‘jalik faoliyati tufayli kesib yuborildi.    Sharqiy Yevropa tekisligidagi qora va kashtan tuproqli 
dashtlarning 80%
maydoni o‘zlashtirilgan. Ularning o‘rnida shahar va qishloqlar, 
bog‘lar va turli ekin maydonlari kabi antropogen komplekslar hosil 
bo‘lgan.     Shuningdek, Mesopotamiya va Buyuk Xitoy tekisliklari, Hindiston, Yevropa 
va O‘rta Osiyoning qadimdan o‘zlashtirilib kelinayotgan hududlarida, tog‘ 
yonbag‘irlarida antropogen landshaftlar barpo etilgan.         Yashash uchun qulay hududlar o‘zlashtirib bo‘lindi.      XX asrning ikkinchi yarmidan boshlab o‘rmonlar, cho‘llar va tog‘li 
zonalarni o‘zlashtirishga kirishildi. Natijada antropogen 
landshaftlar egallagan maydonlar tobora kengayib bormoqda.      Tabiatni muhofaza qilish maqsadida Yevrosiyo tabiat zonalarida va 
tog‘li
o‘lkalarda qo‘riqxonalar, milliy bog‘lar, buyurtmalar barpo etilgan.       Qo‘riqxonalar jamoalarining asosiy maqsadi tabiatning betakror 
joylarini, ajoyib relyef shakllarini, serjilo ma’danlarini, turli-tuman 
o‘simlik va hayvonot olamini va boshqa tabiat yodgorliklarini tabiiy 
holda saqlab qolishdir.       Ural tog‘ida Ilmen,
1     Oltoy, 
2      Yevropada Belovej pushchasi, 
3      Astraxan, 
4     Osiyoda Chotqol, 
5     Issiqko‘l,
6     Barguzin, 
7     Taman–Negara kabi qo‘riqxona va milliy bog‘lar tashkil etilgan ( -
rasm).
8     Ayni paytda tabiatni asrash, uning resurslaridan oqilona va 
tejamkorlik bilan
foydalanish masalasiga katta e’tibor berilmoqda.
Ekoduk –hayvonlar transport yo‘lidan 
havfsiz o‘tishi uchun qurilgan ko‘prik.       ©  Foydalanilgan adabiyotlar:
•
M. T. MIRAKMALOV, SH. M. SHARIPOV, M. M. AVEZOV, M. T. 
HOJIYEVA ,  umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 7-sinfi uchun darslik, 
Respublika ta’lim markazi.
•
@ edutrm_uz
•
A. Soatov, A. Abulqosimov, M. Mirakmalov. – Geografiya (Materiklar va 
okeanlar tabiiy geografiyasi), umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 6- sinfi 
uchun darslik – Toshkent: „O‘qituvchi“, 2017/  www.eduportal.uz

Yev rosiy o aholisi v a uning t abiat ga t a’siriБисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Mat erik aholisi. Yevrosiyoda 2020- yil 1- iyul hisobi bo‘yicha 5 mlrd 373 mln kishi yashaydi (Yevropada 747 mln, Osiyoda 4 mlrd 626 mln). Bu dunyo aholisining asosiy qismini tashkil etadi. 747 4626 590 429 431338

Yevrosiyo aholining zichligi va o‘sishi bo‘yicha boshqa materiklarga nisbatan oldinda turadi. 103,7 74,7 44,1 4,8 24,4 24,1

Aholining o‘sishi O‘rta Osiyoda, Osiyoning janubi va janubi-sharqiy qismida yuqori bo‘lsa, Yevropada ancha past.