logo
  1. Bosh sahifa
  2. Diplom ishlar
  3. Umumiy
  4. dev C++ dasturi mihitida ishlash

dev C++ dasturi mihitida ishlash

Yuklangan vaqt:

13.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

816.6728515625 KB
Ko'chirib olish
Mundarija: I. KIRISH ......................................................................... II. Asosiy qisim. I. BOB. 1.1. Dev C++ dasturi mihitida ishlash ……………… 1.2. C++ dasturlash tili alfaviti .................................. II. BOB. 2.1. C++ dasturi standart funktsiyalari ………… 2.2. Void turi ……………………………………………………………. III. Xulosa ………………………………………………. IV. Foydalanilgan adabiyotlar ………………………… 1 KIRISH C++ dasturlash tili nomi C dasturlash tilidan kelib chiqqan bo`lib, ++ belgisi inkrement amali, ya`ni o'zgaruvchining qiymatini bit- taga oshish amalidan olingan. C ++ dasturlash tili turli xil amaliy dasturlarni yaratish, operatsion tizimlarni, qurilma drayverlarini, shuningdek video o'yinlarni va boshqalarni yaratish uchun keng qo'llaniladi. C ++ dasturlash tili 1980-yillarning boshlarida Bell Laboratories fermasi xodimi Byorn Stroustrup tomonidan yaratilgan. Byorn Stroustrup Byorn Stroustrup o'zining ehtiyojlari uchun C dasturlash tiliga bir qator yangiliklar kiritmoqchi bo`ldi, ya'ni dastlab C ++ dasturlash tilini yaratish rejalashtirilmagan edi. U dastlab o`zi yaratgan dasturlash tilini “C with classes”(“C bilan sinflar”) deb nomladi. Dasturlash tilining 2 1-rasm dastlabki versiyasi 1980 yilda paydo bo'lgan. Straustrup dasturlash tiliga sinflar va ob'ektlar bilan ishlash imkoniyatini qo'shdi va shu bilan C sintaksisi asosida yangi dasturlash tili uchun zarur shart-sharoitlarni yaratdi. C++ sintaksisi C sintaksisiga asoslangan bo`lib, Byorn Stroustrup C tili bilan moslikni saqlashga intildi. 1983 yilda dasturlash tili "C ++ dasturlash tili" deb o'zgartirildi. C++ Cga ob'ektga yo'naltirilganlik xususiyatlarni qo'shdi. Oby’ektga yo`naltirilgan dasturlashning uchta xususiyatini mavjud:, meros (nasledovaniye), polimorfizm va inkapsulyatsiya. Usul(Metod) - bu sinf ichida e'lon qilingan va uning ob'ektlari bilan ishlashga mo'ljallangan funktsiyadir. Usullar sinf tanasida e'lon qilinadi. Meros ( Nasledovaniye ) C ++ tilida bitta sinf xossa- xususiyatlarini boshqa sinf meros qilib olishi mumkin. Merosxo`r klass o'z maydonlarini va funktsiyalarini yaratishi yoki asosiy sinfning funktsiyalarini qayta aniqlashi mumkin. Merosxo'r konstruktor asosiy sinf konstruktorlarini chaqiradi. Destruktor esa teskari tartibda ishlaydi. Meros umumiy(publik), himoyalangan (Protected) va xususiy (private) bo`lishi mumkin. Polimorfizm Ob'ektga yo'naltirilgan dasturlashda qo'llaniladigan polimorfizm- ning maqsadi, sinf uchun umumiy bo'lgan harakatlarni belgilash uchun bitta nomdan foydala-nishdir. Har bir harakatning bajarilishi ma'lumot- lar turiga qarab belgilanadi. Polimorfizmning afzalligi shundaki, u bitta 3 interfeysdan foydalanib yagona harakatlar sinfini aniqlashga imkon berish\ orqali dasturlarni soddalashtirishga yordam beradi. Inkapsulatsiya C++ da ma'lumotlarni tashkil qilish klasslar orqali amalga oshiriladi. C++ klassi maydonlar, turlar va funktsiyalaridan iborat bo'ladi. C++ tilidagi inkapsulatsiya klass a'zolarining ta’sir doirasini belgilaydi: ular ommaviy, himoyalangan va xususiy bo`lishi mumkin. Standart kutubxona C ++ dasturlash tilida standart kutubxona sinflar va funktsiyalar to'plamini anglatadi. Standart kutubxona bir nechta asosiy konteynerlarni, ushbu konteynerlar bilan ishlash funktsiyalarini, ob'ektlarni, satr va oqimlarning asosiy turlarini, ba'zi til xususiyatlarini va amallarni bajarish uchun tez-tez ishlatiladigan funktsiyalarni o`z ichiga oladi. Masalan, sonning kvadrat ildizini topish. Standart kutubxonaning funktsional xususiyatlari std nomlar fazosida e'lon qilinadi. C dasturlash tilidan dan farqli tomonlari: • ob'ektga yo'naltirilgan dasturlashni qo'llabquvvatlash; • andozalar orqali umumlashtirilgan dasturlashni qo'llab-quvvatlash; 4 • qo'shimcha ma'lumotlar turlari; • istisnolar; • nom maydonlari; • ichki funktsiyalar; • operatorning yuklanishi(peregruzka); • funktsiyalarning yuklanishi; • a xotirani erkin boshqarish operatorlari; • standart kutubxonaga qo'shimchalar. Afzalliklari: • C tili bilan yuqori muvofiqlik • Hisoblash samaradorligi 5 • Turli dasturlash uslublarini qo'llab-quvvatlash: tarkibiy, ob'ektga yo'naltirilgan, umumlashtirilgan dasturlash, funktsional dasturlash. • Ob’yekt destruktorlarni avtomatik ravishda chaqirish xotira va boshqa manbalarni boshqarish ishonchliligini soddalashtiradi va oshiradi. • Ortiqcha yuklangan operatorlar • shablonlar • To'g'ridan-to'g'ri kompilyatorlar tomonidan qo'llab- quvvatlanmaydigan paradigmalarni qo'llab-quvvatlash uchun tilni kengaytirish imkoniyati mavjudligi. • C ++ uchun turli tillarga tarjima qilingan juda ko'p o'quv adabiyotlari mavjud Kamchiliklari : • Noto'g'ri ishlab chiqilgan sintaksisning mavjudligi tilning qo'llanilishini pasaytiradi • Til ko'p muhim xususiyatlarga ega emas. • Dasturchilar uchun unumdorligi ancha past 6 • Noqulay sintaksis • Og'ir meros • Xotirani kuzatib borish zarurati 1.1. Dev C++ dasturi mihitida ishlash Dev-C ++ (Dev-Cpp) - bu C / C ++ dasturlash tillari uchun bepul dasturlarni ishlab chiqish muhiti. Dev-C ++ dastur oynasini quyidagi ko`rinishda bo`ladi: 7 Fayllardan birini ochish uchun navigatsiya panelida ko'rsatilgan element orqali yoki Ctrl + O tugmalaridan foydalanish mumkin. C ++ tilida yozilgan dasturlar ishga tushirishdan oldin kompilyatsiya qilinishi kerak va shundan keyingina ijro etilishi kerak. Buning uchun Dev-C ++ uchta piktogrammadan foydalanadi . - Скомпилировать - dastur kodini oddiy kompilyatsiya qilish. Ushbu bosqichda kompilyator yozilgan kodni xatolar uchun tekshiradi va agar hamma narsa tartibda bo'lsa, dastur kodini - *. exe bajaruvchi faylga uzatadi. Agar xatolar bo'lsa, unda kompilyator ishi to'xtatiladi va 8 2-rasm 4-rasm3-rasm xatolarni topish va tuzatishga yordam berish uchun " Компилятор " oynasida xato kodlari ko'rsatiladi. Tezkor tugma - F9. Выполнить - bu buyruq kodni qayta kompilyatsiya qilmasdan takroran ishlashimizga imkon beradi. Tezkor tugma - F10. - Скомпилировать и выполнить - agar biz kompilyatsiya qilinganidan keyin darhol dasturning bajarilishini konsolda ko'rishni istasak, unda biz ushbu belgidan foydalanamiz. Tezkor tugma - F11. Barcha ishlaydigan dasturlar konsol oynasida ochiladi. Agar dasturda rus tilidagi matnni ishlatsangiz, u holda bu matn konsolda tushunarsiz belgilar bilan ifodalanadi. 9 Buni tuzatish uchun konsol oynasining yuqori qismiga sichqonchaning o'ng tugmachasi bosish va paydo bo`lgan darchaning pastki qismida " Свойства " punktini tanlash kerak . 10 " Шрифт “ varag`iga o`tiladi - va "Lucida Console" buyrug`i tanlanadi. Konsol oynasida matnni ko'rsatish uchun shrift o`lchamini o`zgartirish mumkin. 11 6-rasm 7-rasm « Цвета “ varag`iga o`tiladi. Bu erda konsol oynasida fon rangini va shrift rangini o'zgartirishimiz mumkin. Agar qora fonda oq shriftni afzal ko'rsangiz, unda hech narsaga tegish kerak emas. O'zgarishlardan so'ng dastur konsol oynasida quyidagi ko`rinishga keladi: 12 8-rasm 1.2. C++ dasturlash tili alfaviti C ++ dasturlash tili alifbosi quyidagilarni o'z ichiga oladi: • Katta va kichik lotin harflari va pastki chiziqcha; • 0 dan 9 gacha bo'lgan arab raqamlari; • maxsus belgilar: "{}, | [] () + - /% *. \? <=>! & # -; '' • bo'sh joy, tabulyatsiya, yangi qatorga o`tish belgilari. Alifbo belgilaridan tilning leksemalari shakllanadi (mustaqil ma'noga ega bo'lgan tilning minimal birligi): Leksemalar turlari : • identifikatorlar; • kalit so'zlar; • operatsiyalar belgilari; • o`zgarmas; • ajratuvchi (qavs, vergul, bo'sh joy belgilari). 13 Identifikator Identifikator - bu dastur ob'ektining nomi. Identifikatordagi birinchi belgi harf yoki pastki chiziq bo'lishi mumkin. Identifikator ichida bo'shliq bo`lmasligi kerak. Masalan: v1, _sum Identifikatorni tanlashda quyidagilarni yodda tuting: • identifikator kalit so'zlar va ishlatiladigan standart til ob'ektlarining nomlari bilan bir xil bo'lmasligi kerak; • identifikatorlarni pastki chiziq bilan boshlash tavsiya etilmaydi, chunki bu holda ular tizim funktsiyalari yoki o'zgaruvchilar nomlari bilan mos kelishi mumkin. Kalit so'zlar Kalit so'zlar - kompilyator uchun alohida ahamiyatga ega bo'lgan ajratilgan identifikatorlar. C ++ kalit so'zlar ro'yxati: 14asm auto bool break case catch char class const const_cast continue default delete do double dynamic_cast else enum float for friend goto if inline int long mutable namespace new operator private protected public register reinterpret_cast return static static__cast struct switch template this throw true try typedef typeid typename union unsigned using virtual void Amal belgilari Amal belgisi - operandlardagi harakatni belgilaydigan bir yoki bir nechta belgilar. Amallar ishtirok etadigan operandalar soniga ko'ra unar, binar va ternar turlarga bo'linadi. O`zgarmaslar O`zgarmas larga qiymati o`zgarmaydigan kattaliklar kiradi. Butun, haqiqiy, belgili va satr turidagi o`zgarmaslar mavjud. 15asm auto bool break case catch char class const const_cast continue default delete do double dynamic_cast else enum float for friend goto if inline int long mutable namespace new operator private protected public register reinterpret_cast return static static__cast struct switch template this throw true try typedef typeid typename union unsigned using virtual void Sharhlar Sharhlar alohida qismlarni yoki butun dasturni tushuntirish uchun ishlatiladi. Kompilyator sharhlarni e'tiborsiz qoldiradi. C ++ dasturi sharhlarning ikkita shaklidan foydalanadi: • sharh ikkita // belgi bilan boshlanadi. Masalan : • sharh quyidagi belgilar orasida yoziladi / * ... * /. Masalan: Eslatma: // yoki /* */ kabi izohlarga olingan qisimda kalit so’z ham satr ham hechqanday biz yozayotgan daturga halal bermaydi. 16 2.1. C++ dasturi standart funktsiyalari Ma'lumotlarning asosiy turlari: Asosiy ma'lumotlar turlari quyidagilardan iborat: • int (butun son); • char (belgi); • wchar_ t (kengaytirilgan belgi); • bool (mantiqiy); • float (haqiqiy); • double (ikkilangan aniqlikdagi haqiqiy). Standart turlarning qiymatlar diapazonini aniqlash uchun to'rt turdagi spetsifikatorlar ishlatiladi: • short (qisqa); • long (uzun); • signed (imzolangan); • unsigned (imzo qo'yilmagan). 17 Turlarning o'lchamlari va qiymatlarining Tur O`lchami (байт) Qiymatning o`zgarish oralig`i bool 1 true, false signed char 1 -128 ... 127 unsigned char 1 0 ... 255 signed short int 2 -32768 ... 32767 unsigned short int 2 0 ... 65535 signed long int 4 -2 147 483 648 ... 2 147 483 647 unsigned long int 4 0 ... 4 294 967 295 float 4 3.4e-38 ... 3.4e+38 double 8 1.7e-308 ... 1.7e+308 long double 3.4e-4932 ... 3.4e+4932 18 o`zgarish oralig`i: 19 2.2. Void turi Void turi C ++ tilining asosiy turlaridan biri. Ushbu turning qiymatlari bo'sh to`plamni tashkil etadi. Undan qiymatni qaytarmaydigan funktsiyalarni aniqlash uchun, funktsiya argumentining bo'sh ro'yxatini ko'rsatish uchun ishlatiladi. C ++ dasturi funksiyalar, tavsiflar va preprotsessor ko'rsatmalaridan iborat. (Preprocessor - kompilyatsiya qilishdan oldin dastlabki kod faylini qayta ishlaydigan dastur). Eng oddiy dasturni ko'rib chiqamiz: Birinchi satrda ma’lumotlarni kiritish / chiqishni boshqarish uchun zarur ma'lumotni o`z ichiga oluvchi <iostream> , sarlavha faylini kiritish uchun #include direktivasidan foydalaniladi. Keyingi using ko`rsatmasi yordamida C ++ tilining standart kutubxonasi vositalarini belgilaydigan std nomlar fazosi islatiladi. ( Nomlar fazosi - bu identifikatorlarni mantiqiy guruhlash uchun yaratilgan to'plamdir). 20 Har qanday C ++ dasturi main () funktsiya bilan boshlanadi. Ushbu funksiya to'rt elementni o'z ichiga oladi: • qaytish turi (bizning holatlarimizda int ); • funksiya nomi ( main ); • Qavslar ichidagi parametrlar ro'yxati (bu holda ro'yxat bo'sh); • figurali qavslar bilan chegaralangan, ko'rsatmalar blokini ifodalovchi funksiya tanasi. Ko'rsatma - bu harakatni belgilaydigan va protsessor ko'rsatma bo'lmagan dasturning qismi. Bizning dasturimizda funksiya tanasi ikkita ko'rsatmalarni o'z ichiga oladi: cout << "Hello, World!"; return 0; Birinchidan, ekranga Hello, World satri chiqariladi, so`ng dastur muvaffaqiyatli bajarilganligini anglatuvchi 0 raqami chiqariladi. C ++ tilidagi har bir buyruq nuqta-vergul bilan tugaydi. Quyidagi istisnolar mavjud: # Belgi bilan boshlanadigan protsessor protseduralari (masalan: #include ); figurali qavs bilan chegaralangan murakkab operator- lar va funksiyani aniqlash bloklari - {}. Ifoda lar ba'zi qiymatlarni hisoblash uchun ishlatiladigan dasturlarning asosiy tarkibiy elementlaridir. Ifoda lar operandalar, amal belgilari va qavslardan iborat. Operandlar hisoblash uchun ma'lumotlarni beradi. Operatsiyalar, ustuvorliklarga muvofiq, kerakli harakatlarni aniqlaydi. 21 O'zgaruvchilar O'zgaruvchi -ma'lum bir turdagi ma'lumotlar saqlanadigan xotiraning nomlangan maydoni. O'zgaruvchiga berilgan ma'lumot qiymat deb ataladi. Dastur davomida o'zgaruvchining qiymati o'zgarishi mumkin. Ishlatishdan oldin har qanday o'zgaruvchini e'lon qilish kerak, ya'ni, nomi, turi va (ixtiyoriy) boshlang'ich qiymati e`lon qilinadi. O'zgaruvchini e`lon qilishning umumiy shakli quyidagicha: • tur o'zgaruvchilar ro`yxati Bu yerda tur - bu ma'lumotlar turi; o'zgaruvchilar ro`yxati - ko'rsatilgan turdagi o'zgaruvchan nomlar ro'yxati. O'zgaruvchilarni e’lon qilishga misollar: • int i, k, x; • double d, dBalans ; E’lon qilish jarayonida o'zgaruvchini inisializatsiya qilish mumkin: • teng belgi bilan: int a = 10, b = 20 ; 22

Mundarija: I. KIRISH ......................................................................... II. Asosiy qisim. I. BOB. 1.1. Dev C++ dasturi mihitida ishlash ……………… 1.2. C++ dasturlash tili alfaviti .................................. II. BOB. 2.1. C++ dasturi standart funktsiyalari ………… 2.2. Void turi ……………………………………………………………. III. Xulosa ………………………………………………. IV. Foydalanilgan adabiyotlar ………………………… 1

KIRISH C++ dasturlash tili nomi C dasturlash tilidan kelib chiqqan bo`lib, ++ belgisi inkrement amali, ya`ni o'zgaruvchining qiymatini bit- taga oshish amalidan olingan. C ++ dasturlash tili turli xil amaliy dasturlarni yaratish, operatsion tizimlarni, qurilma drayverlarini, shuningdek video o'yinlarni va boshqalarni yaratish uchun keng qo'llaniladi. C ++ dasturlash tili 1980-yillarning boshlarida Bell Laboratories fermasi xodimi Byorn Stroustrup tomonidan yaratilgan. Byorn Stroustrup Byorn Stroustrup o'zining ehtiyojlari uchun C dasturlash tiliga bir qator yangiliklar kiritmoqchi bo`ldi, ya'ni dastlab C ++ dasturlash tilini yaratish rejalashtirilmagan edi. U dastlab o`zi yaratgan dasturlash tilini “C with classes”(“C bilan sinflar”) deb nomladi. Dasturlash tilining 2 1-rasm

dastlabki versiyasi 1980 yilda paydo bo'lgan. Straustrup dasturlash tiliga sinflar va ob'ektlar bilan ishlash imkoniyatini qo'shdi va shu bilan C sintaksisi asosida yangi dasturlash tili uchun zarur shart-sharoitlarni yaratdi. C++ sintaksisi C sintaksisiga asoslangan bo`lib, Byorn Stroustrup C tili bilan moslikni saqlashga intildi. 1983 yilda dasturlash tili "C ++ dasturlash tili" deb o'zgartirildi. C++ Cga ob'ektga yo'naltirilganlik xususiyatlarni qo'shdi. Oby’ektga yo`naltirilgan dasturlashning uchta xususiyatini mavjud:, meros (nasledovaniye), polimorfizm va inkapsulyatsiya. Usul(Metod) - bu sinf ichida e'lon qilingan va uning ob'ektlari bilan ishlashga mo'ljallangan funktsiyadir. Usullar sinf tanasida e'lon qilinadi. Meros ( Nasledovaniye ) C ++ tilida bitta sinf xossa- xususiyatlarini boshqa sinf meros qilib olishi mumkin. Merosxo`r klass o'z maydonlarini va funktsiyalarini yaratishi yoki asosiy sinfning funktsiyalarini qayta aniqlashi mumkin. Merosxo'r konstruktor asosiy sinf konstruktorlarini chaqiradi. Destruktor esa teskari tartibda ishlaydi. Meros umumiy(publik), himoyalangan (Protected) va xususiy (private) bo`lishi mumkin. Polimorfizm Ob'ektga yo'naltirilgan dasturlashda qo'llaniladigan polimorfizm- ning maqsadi, sinf uchun umumiy bo'lgan harakatlarni belgilash uchun bitta nomdan foydala-nishdir. Har bir harakatning bajarilishi ma'lumot- lar turiga qarab belgilanadi. Polimorfizmning afzalligi shundaki, u bitta 3

interfeysdan foydalanib yagona harakatlar sinfini aniqlashga imkon berish\ orqali dasturlarni soddalashtirishga yordam beradi. Inkapsulatsiya C++ da ma'lumotlarni tashkil qilish klasslar orqali amalga oshiriladi. C++ klassi maydonlar, turlar va funktsiyalaridan iborat bo'ladi. C++ tilidagi inkapsulatsiya klass a'zolarining ta’sir doirasini belgilaydi: ular ommaviy, himoyalangan va xususiy bo`lishi mumkin. Standart kutubxona C ++ dasturlash tilida standart kutubxona sinflar va funktsiyalar to'plamini anglatadi. Standart kutubxona bir nechta asosiy konteynerlarni, ushbu konteynerlar bilan ishlash funktsiyalarini, ob'ektlarni, satr va oqimlarning asosiy turlarini, ba'zi til xususiyatlarini va amallarni bajarish uchun tez-tez ishlatiladigan funktsiyalarni o`z ichiga oladi. Masalan, sonning kvadrat ildizini topish. Standart kutubxonaning funktsional xususiyatlari std nomlar fazosida e'lon qilinadi. C dasturlash tilidan dan farqli tomonlari: • ob'ektga yo'naltirilgan dasturlashni qo'llabquvvatlash; • andozalar orqali umumlashtirilgan dasturlashni qo'llab-quvvatlash; 4

• qo'shimcha ma'lumotlar turlari; • istisnolar; • nom maydonlari; • ichki funktsiyalar; • operatorning yuklanishi(peregruzka); • funktsiyalarning yuklanishi; • a xotirani erkin boshqarish operatorlari; • standart kutubxonaga qo'shimchalar. Afzalliklari: • C tili bilan yuqori muvofiqlik • Hisoblash samaradorligi 5

O'xshashlar

Dev C++ dasturi,uning interfeysi,imkoniyatlari hamda foydalanilishi
Dev C++ dasturi, uning interfeysi, imkonyatlari, hamda foydalanish ushullari.
C ++ tilida #delfine bilan ishlash
C++ tilining grafik tartibida ishlash asoslari
C# dasturlash tilida massivlar bilan ishlash