Kutubxona dasturiy taminotini loyihalashtirish

Yuklangan vaqt:

12.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2324.8720703125 KB

Ko'chirib olish

1“Kutubxona dasturiy taminotini loyihalashtirish” mavzusida
MUNDARIJA
KIRISH
1 “Kutubxona” tizimidagi o’zgarish va qulayliklar ………..………3
2 Loyihalash va tizimlashtirish……………………………………….7
I. NAZARIY QISM
1 .1 Kutubxonani boshqarish tizimi …………..
……………………….10
1.2 HTML, CSS va JavaScript qanday ishlaydi...……...
…………….13
1 .1 Node.js orqali saytning BackEnd qismini qilish …………...
……..18
II. AMALIY QISM
2. 1 HTML, CSS va JavaScript yordamida saytning FrontEnd qismini
tayyorlash ……………………………………………………………...19
Xulosa…………………… .. …………. ……………………………………….26
Foydalanilgan adabiyotlar………….…………………………………..……27

2KIRISH
1.1 “Kutubxona” tizimidagi o’zgarish va qulayliklar
Respublikada ijtimoiy-iqtisodiy sohani isloh qilishning hozirgi
sharoitida axborot-kutubxona faoliyatini rivojlantirishning maqsad va vazifalari
mamlakatda amalga oshirilayotgan o‘zgarishlarga va xalqaro amaliyotga mos
bo‘lishi zarur. Shu munosabat bilan fuqarolarning axborotdan erkin foydalanish
bo‘yicha konstitutsiyaviy huquqlarini, shu jumladan milliy qadriyatlar va jahon
madaniyati, amaliy va fundamental bilimlardan bahramand bo‘lishini
ta’minlaydigan aholiga axborot-kutubxona xizmatlari ko‘rsatishning sifat
jihatdan yangi tizimini yaratish, kutubxonalarda saqlanayotgan milliy madaniy
merosni asrab-avaylash va boyitish, axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini
keng joriy etish hisobiga axborot-kutubxona muassasalari faoliyatini tashkil
etishni takomillashtirish ustuvor vazifaga aylanmoqda.
Bu esa, axborot-kutubxona faoliyatiga, kitobxonlarga xizmat ko‘rsatish,
fondlarni to‘ldirish va saqlash, kutubxona jarayonlarini avtomatlashtirish, ilmiy-
tadqiqot va tashkiliy-uslubiy faoliyat, kadrlarni tayyorlash, qayta tayyorlash va
rag‘batlantirish, xalqaro hamkorlikni kengaytirishga jiddiy ta’sir ko‘rsatish
imkonini beradi. Aholiga axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatishni yanada
takomillashtirish, axborot-kutubxona muassasalari faoliyatini rivojlantirish
maqsadida:
1. Quyidagilar aholiga axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatishni sifat
jihatidan yanada rivojlantirish sohasidagi asosiy vazifalar etib belgilansin:
axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi va zamonaviy
umumjahon tendensiyalarini hisobga olgan holda axborot-kutubxona faoliyatini
isloh qilish; aholiga axborot-kutubxona xizmatlari ko‘rsatish bo‘yicha ijtimoiy
kafolatlarni sifatli ta’minlash hamda zamonaviy talablarni hisobga olgan holda,
axborot-kutubxona muassasalarini rivojlantirish maqsadida normativ-huquqiy

3bazani takomillashtirish; hududlarda aholiga axborot-kutubxona xizmatlari
ko‘rsatishni barqaror rivojlantirishga ko‘maklashish; axborot-kutubxona
muassasalarining moddiy-texnika bazasini mustahkamlash, shu jumladan yangi
bino va inshootlarni qurish, mavjud binolarni rekonstruksiya qilish, ularni
zamonaviy uskunalar bilan ta’minlash; kutubxona sohasida davlat-xususiy
sheriklikni, xususiy va elektron (virtual) kutubxonalar tarmog‘ini rivojlantirish;
kutubxonalar faoliyatining samaradorligini va foydalanuvchilarga xizmat
ko‘rsatish (shu jumladan, pulli xizmat ko‘rsatish) tezkorligini oshirish uchun
elektron kitoblar tarqatishga ixtisoslashgan internet-resurslar bilan hamkorlikni
kengaytirish; axborot-kutubxona muassasalari xavfsizligini hamda milliy va
jahon madaniy merosining bir qismi sifatida axborot-kutubxona fondlarining
yaxshi saqlanishini ta’minlash; jamiyatning axborot madaniyatini, tariximizga
va milliy madaniyatga qiziqishini shakllantirish va kuchaytirish, mutolaa
madaniyatini oshirish va targ‘ib qilish; axborot-kutubxona muassasalarini
malakali mutaxassislar bilan ta’minlash.
2. Quyidagilar:
a) 2019 — 2024-yillarda O‘zbekiston Respublikasida axborot-
kutubxona sohasini rivojlantirish konsepsiyasi 1-ilovaga muvofiq;
b) 2019 — 2024-yillarda O‘zbekiston Respublikasida axborot-
kutubxona sohasini rivojlantirish bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi 2-
ilovaga muvofiq;
v) Alisher Navoiy nomidagi O’zbekiston Milliy kutubxonasi – axborot-
resurs markazining tashkiliy tuzilmasi 3-ilovaga muvofiq;
g) Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi — axborot-
resurs markazining (keyingi o‘rinlarda — Milliy kutubxona) xodimlar umumiy
cheklangan soni 227 nafardan iborat boshqaruv apparati tuzilmasi 4-
ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

4Milliy kutubxona direktoriga, zarur hollarda, Milliy kutubxona
boshqaruv apparati tuzilmasiga xodimlarning belgilangan umumiy soni va
mehnatga haq to‘lash fondi doirasida o‘zgartirishlar kiritish huquqi berilsin.
Jamiyatda yuksak ma’naviy qadriyatlarning qaror topishi axborot-
kutubxona muassasalari oldiga shaxsga e’tiborni kuchaytirish, uning
umummadaniy darajasini oshirish, ma’naviyatini yuksaltirish, odob-axloq
jihatdan tarbiyalash kabi vazifalarni qo‘yadi.
Hozirgi jamiyatda axborot-kutubxona muassasalari axborot olish,
madaniy-ma’rifiy va ta’lim muassasasi sifatida namoyon bo‘ladi.
Milliy madaniyatni chuqur anglash, uning rivoji va evolyutsiyasini tahlil
qilishda respublikaning universal fondga ega bo‘lgan axborot-kutubxona
muassasalari alohida ahamiyat kasb etadi. Ta’lim muassasalari maqomini
oshirish, tarmoq ilmiy axborot-kutubxona muassasalarining ilmiy va axborot
salohiyatini, shuningdek, axborot-kutubxona sohasida davlat-xususiy
sheriklikni, mamlakatdagi xususiy va raqamli (virtual) axborot-kutubxona
muassasalari tarmog‘ini rivojlantirish zarurati yuzaga kelmoqda.
Bolalar va ijtimoiy yordamga muhtoj fuqarolar guruhi (imkoniyati
cheklangan insonlar, nogironligi bo‘lgan shaxslar, ko‘p bolali oilalar va
boshqalar) axborot-kutubxona muassasalarining alohida e’tiborini talab etadi.
Mamlakatda yuz berayotgan ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar, jahon
hamjamiyatiga kirish, O‘zbekistonning xalqaro obro‘-e’tiborining ortishi
axborot-kutubxona muassasalari zimmasiga mamlakatda bo‘layotgan
islohotlarga ko‘maklashish, aholiga tezkor axborot taqdim etish bo‘yicha qator
majburiyatlarni yuklaydi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 23-fevraldagi “ 2011
— 2015-yillarda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari negizida axborot-
kutubxona va axborot-resurs xizmatlari ko‘rsatishni sifat jihatidan yanada

5rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida ”gi PQ-1487-son, 2012-yil 20-martdagi
“ Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi — axborot resurs
markazi faoliyatini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida ”gi PQ-1729-son,
2012-yil 21-martdagi “ Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini
yanada joriy etish va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida ”gi PQ-1730-son,
2017-yil 13-sentabrdagi “ Kitob mahsulotlarini nashr etish va tarqatish tizimini
rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda
targ‘ib qilish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar dasturi to‘g‘risida ”gi PQ-3271-
son, 2019-yil 2-fevraldagi “ O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi
faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida ”gi PQ-4151-son qarorlari.

61.2 Loyihalash va tizimlashtirish
Men kutubxona tizimini online qilshga va kitobxonlarga yaqindan
yordam berishga harakat qildim. Quyidagi kurs ishim online kutubxonani
rivojlantirish va kitoblarni o’tirgan joyingizda bron qilish va eng asosiysi vaqt
yo’qotmaslik hisoblanadi.
Yangi texnologiyalarning tatbiq etilishi, axborot-kutubxona muassasalari
tomonidan axborot tarqatish funksiyalarining amalga oshirilishi hamda axborot
olish imkoniyatini ta’minlash avtomatlashtirish va kompyuterlashtirish ko‘lami
va sur’atlariga bog‘liqdir . Kutubxonani boshqarish tizimi - bu kutubxonaning
birlamchi uy-joyni saqlash funktsiyalarini bajarish uchun qurilgan dasturiy
ta'minot. Kutubxonalar mol-mulk to plamlarini, shuningdek, ularning a zolariʻ ʼ
bilan munosabatlarni boshqarish uchun kutubxonani boshqarish tizimlariga
tayanadi. Kutubxonani boshqarish tizimlari kutubxonalarga kitoblarni va
ularning to'lovlarini, shuningdek, a'zolarning obunalari va profillarini kuzatib
borishga yordam beradi.
Shuningdek, kutubxonani boshqarish tizimlari yangi kitoblar kiritish va
o zlariga tegishli belgilangan sanalar bilan qarzga olingan kitoblarni yozib olish
ʻ
bo yicha ma lumotlar bazasini saqlashni nazarda tutadi.
ʻ ʼ
Kutubxonani boshqarish tizimini loyihalashda quyidagi talablar to'plamiga
e'tibor qaratamiz:
1. Har qanday kutubxona a'zosi kitoblarni o'z unvoni, muallifi, mavzu
toifasi bo'yicha, shuningdek nashr etilgan sana bo'yicha qidira olishi
kerak.
2. Har bir kitobda o'ziga xos identifikatsiya raqami va boshqa tafsilotlar, shu
jumladan kitobni jismonan topishga yordam beradigan raf raqami bo'ladi.

73. Kitobning birdan ortiq nusxasi bo lishi mumkin, kutubxona a zolari harʻ ʼ
qanday nusxani tekshirish va rezervatsiya qilish imkoniyatiga ega
bo lishlari kerak.
ʻ Kitobning har bir nusxasini, kitob buyumini chaqiramiz.
4. Tizim ma'lum bir kitobni kim olgani yoki kitoblar aniq kutubxona a'zosi
tomonidan tekshirilgani kabi ma'lumotlarni olishi kerak.
5. A'zo qancha kitobni tekshirishi mumkinligi haqida maksimal chegara (5)
bo'lishi kerak.
6. A'zo necha kun kitob saqlab qolishi mumkinligi haqida maksimal chegara
(10) bo'lishi kerak.
7. Tizim ma lum bir sanadan keyin qaytarilgan kitoblar uchun jarima yig a
ʼ ʻ
olishi kerak.
8. A zolar hozirda mavjud bo lmagan kitoblarni rezerv qila olishlari kerak.
ʼ ʻ
9. Tizim saqlangan kitoblar har safar mavjud bo'lganda, shuningdek, kitob
muddati ichida qaytarilmaganda xabarnomalarni yuborishi kerak.
10. Har bir kitob va a'zo kartasi noyob kodga ega bo'ladi. Tizimda kitoblar va
a zolarning kutubxona kartalaridan barkodlarni o qish imkoniyati bo ladi.
ʼ ʻ ʻ
Tizimimizda uchta asosiy aktyor bor:
 Kutubxonachi: Asosan kitob, kitob buyumlari va foydalanuvchilarni
qo'shish va o'zgartirish uchun mas'uldir. Kutubxonachi kitob buyumlarini
chiqarishi, saqlashi va qaytarishi ham mumkin.
 A'zo: Barcha a'zolar katalogni qidirishlari, shuningdek, kitobni ro'roq
qilish, saqlash, yangilash va qaytarishlari mumkin.
 Tizim: Muddati o'tgan kitoblar uchun bildirishnomalarni yuborish,
rezervasyonlarni bekor qilish va hokazo.

8Kutubxonani boshqarish tizimining eng yaxshi foydalanish holatlari
quyidagilar:
 Kitobni qo shish/olib tashlash:ʻ Qo'shish uchun kitob yoki kitob
elementini olib tashlash yoki o'zgartirish.
 Qidiruv katalogi: Kitoblarni sarlavha, muallif, mavzu yoki nashr sanasi
bo'yicha qidirish.
 Yangi hisob qaydnomasini ro'yxatdan o'tkazish/a'zolikni bekor
qilish: Yangi a'zo qo'shish yoki mavjud a'zoning a'zoligini bekor qilish.
 Ro'roq qilish kitobi: Kutubxonadan kitob qarz olish uchun.
 Rezerv kitob: Hozirda mavjud bo'lmagan kitobni rezervatsiya qilish.
 Kitobni yangilash: Allaqachon ro'qiqlangan kitobni qayta to'ldirish
uchun.
 Kitob qaytarish: A'zoga chiqarilgan kitobni kutubxonaga qaytarish.

9I. NAZARIY QISM
1 .1 . Kutubxonani boshqarish tizimi
Kutubxonani boshqarish tizimi - kutubxonaning rekordini saqlash uchun
foydalanadigan dasturiy ta'minot. Unda kutubxonada mavjud kitoblar soni,
kitoblar soni kitob yoki kech yaxshi zaryadli yozuv yoki boshqalar kabi ishlar
mavjud. Kutubxonani boshqarish tizimlari - bu yangi kitoblarni kiritish uchun
foydali bo'lgan ma'lumotlar bazasini saqlab qolishga yordam beradigan dasturiy
ta'minot & a'zolar tomonidan qarzga olingan kitoblarni yozib olish, tegishli
taqdim etish sanalari bilan. Bundan tashqari, bu kutubxonachining qo'lda rekord
yukini kamaytiradi.
Kutubxonani boshqarish tizimi kutubxonachiga kutubxona resurslarini o'z
vaqtlarini tejashga yordam beradigan operativroq tarzda saqlash imkonini
beradi. Kutubxonachiga kitoblarni ajratish va to lovni amalga oshirishʻ
jarayonini boshqarish ham qulay. Kutubxonani boshqarish tizimi, shuningdek,
kutubxonachi uchun do'kondagi barcha kitoblarning mavjudligini doimiy
kuzatib borish uchun foydalidir.
Kutubxonani boshqarish tizimining ahamiyati :
1 Kutubxonani boshqarish tizimi kutubxona bilan bog'liq barcha jarayonlarni
eng samarali usullar bilan boshqarish uchun eng mohir va oson foydalanish
tizimidir.
2 Ushbu tizim barcha qo'lda ishlashni kamaytiradi va butun jarayonni faqat
bitta bosish va tahrirlash orqali boshqarish mumkin.
3 Ma lumotlarni xavfsiz saqlash va shundan so ng har qanday shaxsning
ʼ ʻ
ma lumotlarini qidirishning bosh og rig i va shubhasi bo lmaydi.
ʼ ʻ ʻ ʻ

104 Har qanday kitob izlovchisi o'z tafsilotlari bilan kirish orqali kitobni ijaraga
olishi va uni qaytib kelgan sana bilan qaytarishi mumkin.
5 Xodimlar, shuningdek, ba'zi qo'shimcha ruxsatnomalar va imtiyozlar bilan
o'zlarini osonlashtirishlari mumkin.
6 Faqat, bir kishi hech qanday xatoga yo'l qo'ymasdan, butun tizimga
g'amxo'rlik qilishi kerak.
Kutubxonani boshqarish tizimining afzalligi:
1. U orqali qo'lda qog'ozbozlikni kamaytiradi va kitoblar haqida to'g'ri ma'lumot
beradi avtomatik ravishda yozib olingan.
2. Kutubxonachi kitoblarning ma'lumotlarini yangilashi va kitoblarning
mavjudligi va yetib kelgan yozuvlarini boshqarishi mumkin.
3. Inson harakatlari va vaqtini tejaydi.
4. Kutubxonani boshqarish dasturi yordamida xaridor kitoblarni osongina
qidirishi va topishi mumkin.
Kutubxonani boshqarish tizimidan kimlar foydalana oladi?
Kutubxonani boshqarish tizimi hozirgi kunda maktab, kollej, xususiy kutubxona
va boshqa tashkilotlar uchun zarur. Ular ushbu dasturiy ta'minotdan kitoblarni
chiqarish va yangilanish uchun qaytish maqsadi sifatida foydalanishlari
mumkin. Bundan tashqari, ushbu dasturiy ta'minot kutubxonachiga kitobni
oxirgi sanadan oldin kitob chiqarish va qaytarish to'g'risidagi ma'lumotlarni
saqlashga yordam beradi.

11Bunday tashkilot uchun kutubxonani boshqarish tizimi foydali:
- Maktab kutubxonalari
- Kollaj kutubxonalari
- Xususiy kutubxonalar
- Referat kutubxonalari
- Milliy kutubxonalar
- Ommaviy kutubxonalar
- Zamonaviy umumxalq kutubxonalari
- Ommaviy yetakchi kutubxonalar
Barcha kutubxonangizni samarali va organik boshqarish uchun samarali
kutubxonani boshqarish tizimi, MySchoolr sizning tashkilotingiz uchun bepul
kutubxonani boshqarish tizimini ta'minlaydi.

121.2 HTML, CSS va JavaScript qanday ishlaydi
Shunday qilib, veb-dizaynerga "bu sarlavhaga ega bo'lgan veb-sahifani yarating,
bu shrift, bu ranglar, bu rasmlar va foydalanuvchilar ushbu tugmani bosganda
ekran bo'ylab yurgan animatsion unikorn" kabi yakuniy maqsad berilganda,
veb-dizaynerning vazifasi o'sha katta fikrni olib, uni kichkina bo'laklarga
ajratish, so'ngra bu bo'laklarni kompyuter tushunishi mumkin bo'lgan
ko'rsatmalarga tarjima qilishdir. Shu jumladan, bu ko'rsatmalarning barchasini
to'g'ri qo'yishdir tartibi yo sintaksis.
Siz tashrif buyurgan veb-saytdagi har bir sahifa bir-biridan alohida ko'rsatmalar
ketma-ketligi yordamida qurilgan. Sizning brauzeringiz (Chrome, Firefox,
Safari va boshqalar) kodni ekranlarimizda ko'rishimiz va hatto o'zaro aloqada
bo'lishimiz mumkin bo'lgan narsaga tarjima qilishda katta aktyor. Brauzersiz
kod faqat matnli fayl ekanligini unutish oson bo'lishi mumkin — bu o'sha matn
faylini brauzerga qo'yganingizda sehr sodir bo'ladi. Veb sahifa ochganingizda
brauzeringiz HTML va boshqa dasturlash tillarini olib keladi va uni talqin
qiladi.
HTML va CSS aslida texnik jihatdan dasturlash tillari emas; ular faqat sahifa
tuzilishi va uslubiy ma'lumotlardir. Ammo JavaScript va boshqa haqiqiy tillarga
o'tishdan oldin, html va CSS asoslarini bilishingiz kerak, chunki ular har bir
veb-sahifa va dasturning oldingi qismida.
1990-yillarning boshlarida HTML veb-saytda mavjud bo'lgan yagona til
edi. Veb-ishlab chiquvchilar statik saytlarni sahifa bo'yicha astoydil kodlashlari
kerak edi. O'shandan beri ko'p narsa o'zgardi. Endi kompyuter dasturlash tillari
ko'p.
Ushbu postda HTML, CSS va eng keng tarqalgan dasturlash tillaridan biri
haqida gapiraman: JavaScript.

13Umumiy ma lumot:ʼ
 HTML saytlarning asosiy tuzilishini ta'minlaydi, bu CSS va JavaScript kabi
boshqa texnologiyalar tomonidan kengaytiriladi va o'zgartiriladi.
 CSS – prezentatsiya, formatlash va tartibni boshqarish uchun ishlatiladi .
 JavaScript turli elementlarning xatti-harakatlarini boshqarish uchun ishlatiladi.
Keling, har biri veb-saytdagi rollarni tushunishga yordam berish uchun alohida-
alohida o'tsak va keyin ular qanday qilib bir-biriga mos kelishini qamrab
olamiz. Yaxshi ol' HTML dan boshlaylik.
HTML
HTML saytning murakkabligi yoki bu bilan bog'liq texnologiyalar sonidan qat'i
nazar, har bir veb-sahifaning asosiy qismida joylashgan. Bu har qanday veb-
professional uchun juda muhim mahoratdir. Bu veb-sayt uchun kontent
yaratishni o'rgangan har bir kishi uchun boshlang'ich nuqta. Va, biz uchun
omad, buni o'rganish juda oson.
Markup tillari xuddi siz o'sha kontent turlarini etiketlaganingizda bo'lgani kabi
ishlaydi, faqat ular buni amalga oshirish uchun koddan foydalanadilar. Xususan,
ular "elementlar" deb ham ataladigan HTML teglaridan foydalanadilar. Ushbu
teglar juda intuitiv nomlarga ega: Sarlavha teglari, paragraf teglari, rasm teglari
va boshqalar.
Har bir veb-sahifa sahifadagi har bir kontent turini bildiruvchi ushbu HTML
teglaridan iborat. Sahifadagi har bir turdagi kontent "o'ralgan", ya'ni HTML
teglari bilan o'ralgan.
Masalan, siz hozir o'qiyotgan so'zlar paragrafning bir qismidir. Agar men ushbu
veb-sahifani noldan kodlayotgan bo'lsam (HubSpot-ning CMS-dagi WYSIWG
muharriridan foydalanish o'rniga), men ushbu paragrafni ochilgan paragraf

14yorlig'i bilan boshlagan bo'lardim: <p>. "Tag" qismi ochiq braketlar bilan
ta'kidlanadi. "p" harfi kompyuterga qandaydir boshqa turdagi kontent o'rniga
abzas ochayotganimizni aytadi.
Taglik ochilgandan so'ng, quyidagi tarkibning barchasi tegni
"yopmaguningizcha" o'sha tegning bir qismi deb hisoblanadi. Paragraf
tugagach, yopilish paragrafi tegini qo'yardim: </p>. E'tibor bering, yopish
teglari tagliklarni ochish bilan bir xil ko'rinadi, faqat chap burchak braketidan
keyin oldinga siljish mavjud. Mana bir misol:
<p></p>
HTML yordamida siz sarlavhalar qo'shishingiz, paragraflarni formatlashingiz,
chiziqni boshqarishingiz, ro'yxatlarni tuzishingiz, matnni ta'kidlashingiz,
maxsus belgilar yaratishingiz, rasmlarni qo'shishingiz, bog'lanishlarni
yaratishingiz, jadvallar yaratishingiz, ba'zi uslublarni boshqarishingiz va boshqa
ko'p narsalarni bajarishingiz mumkin.
HTML-da kodlash haqida ko'proq ma'lumot olish uchun asosiy HTML ga
yo'riqnomamizni tekshirishni va kodkademiya bo'yicha bepul darslar va
resurslardan foydalanishni tavsiya qilaman. Ammo hozirga qadar, keling, CSS-
ga o'tamiz.
CSS
CSS Cascading Style Sheets degan ma'nini anglatadi. Ushbu dasturlash tili veb-
saytning HTML elementlari aslida sahifaning old tomonida qanday paydo
bo'lishlari kerakligini belgilaydi.
HTML veb-saytingizning asosiy tuzilishi bo'lsa-da, CSS bu sizning veb-
saytingizga o'z uslubini beradi. Ushbu silli ranglar, qiziqarli shriftlar va fon
rasmlari? CSS tufayli. Ushbu til veb-sahifaning butun kayfiyati va tonusiga
ta'sir qiladi, bu esa uni juda kuchli vosita qilib qo'yadi. Veb-ishlab chiquvchilar

15uchun o'rganish uchun muhim mahorat. Bundan tashqari, veb-saytlarga turli xil
ekran o'lchamlari va qurilma turlariga moslashishga imkon beradi.
CSS veb-saytga nima qilishini ko'rsatish uchun quyidagi ikkita skrinshotga
qarang. Birinchi skrinshot - bu mening hamkasbimning blog posti, lekin Asosiy
HTML-da ko'rsatilgan, ikkinchi skrinshot html va CSS bilan bir xil blog
yozuvi.
Oddiy qilib aytganda, CSS - bu HTML teglariga turli xil xususiyatlarni
tayinlashi mumkin bo'lgan qoidalar ro'yxati, yoki bitta teglar, bir nechta teglar,
butun hujjat yoki bir nechta hujjatlarga ko'rsatilgan. Bu mavjud, chunki shriftlar
va ranglar kabi dizayn elementlari ishlab chiqilganligi sababli, veb-dizaynerlar
HTML-ni ushbu yangi xususiyatlarga moslashtirishda juda ko'p muammolarga
duch kelishdi.
Ko'ryapsizmi, 1990 yilda ishlab chiqilgan HTML aslida hech qanday jismoniy
formatlash ma'lumotlarini ko'rsatish uchun mo'ljallanmagan. Dastlab bu faqat
hujjatning tarkibiy tarkibini aniqlash uchun mo'ljallangan edi, masalan,
sarlavhalar va paragraflar. HTML ushbu yangi dizayn xususiyatlarini ustun
qo'yadi va CSS 1996 yilda ixtiro qilindi va chiqarildi: Barcha formatlash
HTML-hujjatlardan olib tashlanishi va alohida CSS (.css) fayllarda saqlanishi
mumkin edi.
Xo'sh, CSS aniq nimani anglatadi? Cascading Style Sheets degan ma'nini
anglatadi. "Style sheet" esa hujjatning o'zini anglatadi. Har doim veb-brauzerda
standart uslub varag'i mavjud, shuning uchun u erdagi har bir veb-sahifaga
kamida bitta uslub varaqasi — veb-sahifaga tashrif buyuruvchi foydalanadigan
har qanday brauzerning andoza uslub varaqasi ta'sir ko'rsatadi. Veb-dizayner
har qanday uslublarni qo'llaydimi yoki yo'qmi. Masalan, brauzerimning andoza
shrift uslubi Times New Roman, o'lchami 12, shuning uchun dizayner

16o'zlarining uslub varag'ini qo'llamaydigan veb sahifaga tashrif buyursam, veb
sahifani Times New Romanda ko'rardim, hajmi 12.
Albatta, men tashrif buyurgan veb-sahifalarning katta qismi Times New Roman,
hajmi 12 dan foydalanmaydi. Buning sababi shundaki, o'sha sahifalar ortidagi
veb-dizaynerlar andoza shrift uslubiga ega bo'lgan andoza uslub varaqasi bilan
boshlangan, keyin ular brauzerimning andozalarini maxsus CSS bilan bosib
o'tgan. Shu yerda "kaskad" so'zi o'ynaydi. Suv toshqini haqida o'ylab ko'ring —
kuzdan pastga suv kaskad qilar ekan, pastga tushayotganda barcha qoyalarga
uriladi, ammo faqat pastdagi qoyalar oqib chiqadigan joyga ta'sir qiladi. Xuddi
shu tarzda, oxirgi aniqlangan uslub varaqasi brauzerimga qaysi ko'rsatmalarning
ustunligini ma'lum qiladi.
CSS-da kodlashning o'ziga xos xususiyatlari haqida ma'lumot olish uchun men
sizni codecademy-da bepul darslar va manbalarga yana bir bor
yo'llayman. Ammo hozirga kelib, Keling, JavaScript haqida bir oz gaplashaylik.
JavaScript
JavaScript HTML yoki CSS dan ko'ra murakkabroq til bo'lib, 1995-yilgacha
beta shaklida chiqarilmagan. Bugungi kunda JavaScript barcha zamonaviy veb-
brauzerlar tomonidan qo'llab-quvvatlanadi va veb-saytdagi deyarli har bir
saytda yanada kuchli va murakkab funktsiyalar uchun ishlatiladi.
JavaScript - bu mantiqqa asoslangan dasturlash tili bo'lib, u veb-sayt
kontentini o'zgartirish va foydalanuvchining harakatlariga javoban o'zini
turli yo'llar bilan tutishi mumkin. JavaScript uchun keng tarqalgan
foydalanish tasdiqlash qutilari, chaqiriqlar va mavjud ma'lumotlarga
yangi identifikatorlarni qo'shishni o'z ichiga oladi.
Qisqasi, JavaScript - bu veb-ishlab chiquvchilarga interaktiv saytlarni
loyihalash imkonini beruvchi dasturlash tili. Veb-sahifada ko'radigan dinamik

17xatti-harakatlarning aksariyati brauzerning odatiy nazorati va xatti-harakatlarini
kuchaytiradigan JavaScript tufaylidir.
1.3 Node.js orqali saytning BackEnd qismini tayyorlash.
Node.js JavaScript va turli xil asosiy funktsiyalarni bajaradigan "modullar"
to'plamidan foydalangan holda veb-serverlar va tarmoq vositalarini yaratishga
imkon beradi.
Modullar fayl tizimi I/O, networking
( DNS , HTTP , TCP , TLS/SSL , yoki UDP ),binar ma'lumotlar
(buferlar), kriptografiya funksiyalari, ma'lumotlar oqimlari va boshqa core
funksiyalar uchun taqdim etiladi. [32] [47] [49]
Node.js modullarida server dasturlarini
yozishning murakkabligini kamaytirishga mo'ljallangan API qo'llanadi. [32] [47]
JavaScript - bu Node.js mahalliy qo'llab-quvvatlaydigan yagona til,
ammo ko'plab compile-to-JS tillari mavjud.
Natijada, Node.js
dasturlari CoffeeScript ,
Dart , TypeScript , ClojureScript va boshqalarda
yozilishi mumkin.
Noutbuk.js asosan Web serverlar kabi tarmoq dasturlarini qurishda
ishlatiladi.
Node.js va PHP o'rtasidagi eng ahamiyatli farq
php blokdagi funksiyalarning ko'pchiligi tugatishgacha (buyruqlar faqat oldingi
buyruqlar tugagandan keyin bajariladi), Node.js funktsiyalari
esa bloklanmagan (buyruqlar bir vaqtning o'zida yoki hatto parallel ravishda
bajariladi , va to'liq tugatish yoki muvaffaqiyatsizlikni bildirish
uchun qo'ng'iroqlarni ishlatish).

Node.js rasmiy ravishda Linux, macOS va Microsoft Windows 8.1 va Server
2012 (va undan keyin),
smartOS va IBM AIX-ni 2-darajali qo'llab-quvvatlash
va FreeBSD uchun eksperimental qo'llab-quvvatlash bilan qo'llab-
quvvatlanadi. OpenBSD ham ishlaydi va IBM i (AS/ 400) uchun LTS
versiyalari mavjud.
Taqdim etilgan manba kodi, shuningdek, nonStop
OS
va Unix serverlari kabi boshqalarni qo'llab-quvvatlash uchun rasmiy

19 </li>
</ul>
<form class = "form-inline my-2 my-lg-0" >
<input class = "form-control mr-sm-2" id = "searchTxt"
type = "search" placeholder = "Search"
aria-label = "Search" >
<button class = "btn btn-outline-success my-2 my-sm-0"
type = "submit" > Search </button>
</form>
</div>
</nav>
<div id = "message" ></div>
<div class = "container my-3" >
<h1> Library System </h1>
<hr>
<form id = "libraryForm" >
<div class = "form-group row" >
<label for = "bookName" class = "col-sm-2 col-form-
label" > Name </label>
<div class = "col-sm-10" >
<input type = "text" class = "form-control"
id = "bookName" placeholder = "Book Name" >
</div>
</div>
<div class = "form-group row" >
<label for = "Author" class = "col-sm-2 col-form-
label" > Author </label>
<div class = "col-sm-10" >
<input type = "text" class = "form-control" id = "author"
placeholder = "Author" >
</div>
</div>
<fieldset class = "form-group" >
<div class = "row" >
<legend class = "col-form-label col-sm-2 pt-
0" > Type </legend>
<div class = "col-sm-10" >
<div class = "form-check" >
<input class = "form-check-input"
type = "radio" name = "type" id = "philippine" value = "philippine"
checked >
<label class = "form-check-label"
for = "philippine" >
Philippines History

20 </label>
</div>
<div class = "form-check" >
<input class = "form-check-input"
type = "radio" name = "type" id = "programming"
value = "programming" >
<label class = "form-check-label"
for = "programming" >
Computer Programming
</label>
</div>
<div class = "form-check disabled" >
<input class = "form-check-input"
type = "radio" name = "type" id = "science" value = "science" >
<label class = "form-check-label"
for = "science" >
Science
</label>
</div>
</div>
</div>
</fieldset>
<div class = "form-group row" >
<div class = "col-sm-10" >
<button type = "submit" class = "btn btn-primary" > Add
Book </button>
</div>
</div>
</form>
<div id = "table" >
<h1> Your books </h1>
<table class = "table table-striped" >
<thead>
<tr>
<th scope = "col" > Name </th>
<th scope = "col" > Author </th>
<th scope = "col" > Type </th>
</tr>
</thead>
<tbody id = 'tableBody' ></tbody>
</table>
</div>
</div>
<!-- Optional JavaScript -->

21 <!-- jQuery first, then Popper.js, then Bootstrap JS -->
<!-- <script src="index.js"></script> -->
<script src = "libraryscript.js" ></script>
<script src = "https://code.jquery.com/jquery-3.3.1.slim.min.js"

integrity = "sha384-q8i/X+965DzO0rT7abK41JStQIAqVgRVzpbzo5smXKp4YfRvH+8ab
tTE1Pi6jizo"
crossorigin = "anonymous" ></script>
<script
src = "https://cdnjs.cloudflare.com/ajax/libs/popper.js/1.14.7/umd/popper
.min.js"
integrity = "sha384-
UO2eT0CpHqdSJQ6hJty5KVphtPhzWj9WO1clHTMGa3JDZwrnQq4sF86dIHNDz0W1"
crossorigin = "anonymous" ></script>
<script
src = "https://stackpath.bootstrapcdn.com/bootstrap/4.3.1/js/bootstrap.mi
n.js"

integrity = "sha384-JjSmVgyd0p3pXB1rRibZUAYoIIy6OrQ6VrjIEaFf/nJGzIxFDsf4x
0xIM+B07jRM"
crossorigin = "anonymous" ></script>
</body>
</html>

22console.log( 'This is ITSOURCECODE Project' );
class Library {
constructor (name, author, type) {
this .name = name;
this .author = author;
this .type = type;
}
}
class Display {
add(bookoflibrary) {
console.log( "Adding to UI" );
let tableBody = document.getElementById( 'tableBody' );
let uiString = `<tr>
<td> ${ bookoflibrary.name } </td>
<td> ${ bookoflibrary.author } </td>
<td> ${ bookoflibrary.type } </td>
</tr>` ;
tableBody.innerHTML += uiString;
}
clear() {
let libraryForm = document.getElementById( 'libraryForm' );
libraryForm.reset();
}
validate(bookoflibrary) {
if (bookoflibrary.name.length < 2 ||
bookoflibrary.author.length < 2 ) {
return false
}
else {
return true ;
}
}

23 show(type, displayMessage) {
let message = document.getElementById( 'message' );
let boldText;
if (type=== 'success' ){
boldText = 'Success' ;
}
else {
boldText = 'Error!' ;
}
message.innerHTML = `<div class="alert alert- ${ type } alert-
dismissible fade show" role="alert">
<strong> ${ boldText } :</strong> $
{ displayMessage }
<button type="button" class="close"
data-dismiss="alert" aria-label="Close">
<span aria-hidden="true">×</span>
</button>
</div>` ;
setTimeout( function () {
message.innerHTML = ''
}, 5000 );

}
}
let libraryForm = document.getElementById( 'libraryForm' );
libraryForm.addEventListener( 'submit' , libraryFormSubmit);
function libraryFormSubmit(e) {
console.log( 'YOu have submitted library form' );
let name = document.getElementById( 'bookName' ).value;
let author = document.getElementById( 'author' ).value;
let type;
let philippine = document.getElementById( 'philippine' );
let programming = document.getElementById( 'programming' );
let science = document.getElementById( 'science' );
if (philippine.checked) {
type = philippine.value;
}
else if (programming.checked) {
type = programming.value;
}
else if (science.checked) {
type = science.value;
}
let bookoflibrary = new Library(name, author, type);

24 console.log(bookoflibrary);
let display = new Display();
if (display.validate(bookoflibrary)) {
display.add(bookoflibrary);
display.clear();
display.show( 'success' , 'Your book has been successfully
added' )
}
else {
// Show error to the user
display.show( 'danger' , 'Sorry you cannot add this book' );
}
e.preventDefault();
}

25Xulosa
Men bu ishimda sotilgan kitoblar ,xodimlar va mijozlar jadvalini JavaScript tili
va HTML dasturlash tili orqali yagona ma’lumotlar ba’zasiga bog’ladim,
SELECT ,UPDATE, INSERT, DELETE operatorlaridan foydalandim. Bu
saytni tuzish natijasida foydalanuvchilarga kitoblarni oson izlab topish,
ro’yxatdan tezkor o’tish,kitoblarni qulay holatda saqlash, turlari bo’yicha izlash
kabi amallarni bajara olaman undan foydalanib kelajakda “Kitob yetkazib
berish” va “Online Kutubxona” loyihasida ishlatish mumkin.“ Kutubxona

26ma’lumotlar bazasini loyihalashtirish” tanlab olingan.Bu Kutubxona saytini
tayyorlashdan maqsad xodimlarni kitoblarni tezkor qidirib topish,
ma’lumotlarni saqlab borish, ro’yxatdan o’tkazish, qaysi kitobni kim
yozganligi, kitobning tavsifi, qachon nashr qilingani haqidagi ma’lumotlarni
ko’rsatadi. Kitoblarni kim tomonidan ijaraga olinganligi, nechta kitob
ijaradaligi, necha pulga sotilgani kabi amallarni bajaradi. Bu sayt yordamida
xodimlar bo’limi bor bunda xodimning nechta kitob ijaraga bergani, ismi
familyasi, kasbi ,tug’ilgan yili, telefon nomeri, E-mail kabi maydonlari bor. Bu
maydonlarga foydalanuvchilar tomonidan ma’lumotlar kiritiladi . Yana
ijaradagi kitoblar bo’limida nechta kitob sotilgani ,ijaradagi kitob idsi , ijaradagi
sanasi, kitob narxi kabi maydonlari mavjud. Bu maydonlarga foydalanuvchilar
tomonidan ma’lumotlar kiritiladi.Kitobga bo’lgan talabning kuchaygani sari
Kutubxona va kitob yetkazib beruvchi tashkilotning ishi og’irlashib bormoqda
hamma amallar qo’lda amalga oshiriladi, buyurtmalar ham shaxsan to’g’ridan
to’g’ri amalga oshiriladi. Yana hujjatbozlikning oshib borishiga sabab bo’liyabti
.Har safar do’kon egasi qancha kitob sotganini va bazada qancha kitob
qolganini, qancha foyda ko’rganini bilish uchun,bir kunlab, bazan ikki kunlab
vaqtini ketkazadi.Bu sohaga Axborot texnologiyalarini kirib kelishi bilan
xodimlarning ishi ancha yengillashdi, vaqtini tejadi.Natijada xodimlar reklama
ishlari bilan mashg’ul bo’lib ko’proq mijoz yig’shadi.Nashriyotlarga borib
buyurtma berib kelishning ham hojati yo’q.shundoq o’tirgan joyidan
ma’lumotlar bazasiga ulangan telefoni yoki komputeri orqali buyurtma berishi
va yangi mahsulotlar bilan tanishishi mumkin.Nashriyotlarida ishlaovchi yuk
yetkazib beruvchi xodimar do’kongacha yetkazib berishadi.Shu kabi
qulayliklarni yaratish uchun ma’lumotlar bazalari va dasturlar, ekspert
tizimlar ,netron tarmoqlar ishlab chiqishimiz lozim.
Foydalanilgan adabiyotlar:

271. JavaScript dasturlash: JavaScriptni o'rganish uchun mashqlar, maslahatlar
va fokuslar bilan yakuniy qo'llanma.
2. JavaScript Programming: The Ultimate Guide with Exercises, Tips and
Tricks to Learn JavaScript
3. JavaScript Computer programming for Beginners: The Practical Step by
Step Guide, to Master the Fundamentals of Node,js Database
Programming Made Simple and Stress-Free, that Will Get You Hired
4. Database Development For Dummies
5. Database Development For Dummies
6. Database Systems: Concepts, Design and Applications
7. Database Systems : A Practical Approach to Design, Implementation, and
Managemen
8. DATABASE MANAGEMENT SYSTEMS
9. Database Management System (DBMS)
10. Harris, M.H. History of Libraries in the Western World, 4th ed.
(Scarecrow, 2011)

1“Kutubxona dasturiy taminotini loyihalashtirish” mavzusida MUNDARIJA KIRISH 1 “Kutubxona” tizimidagi o’zgarish va qulayliklar ………..………3 2 Loyihalash va tizimlashtirish……………………………………….7 I. NAZARIY QISM 1 .1 Kutubxonani boshqarish tizimi ………….. ……………………….10 1.2 HTML, CSS va JavaScript qanday ishlaydi...……... …………….13 1 .1 Node.js orqali saytning BackEnd qismini qilish …………... ……..18 II. AMALIY QISM 2. 1 HTML, CSS va JavaScript yordamida saytning FrontEnd qismini tayyorlash ……………………………………………………………...19 Xulosa…………………… .. …………. ……………………………………….26 Foydalanilgan adabiyotlar………….…………………………………..……27

2KIRISH 1.1 “Kutubxona” tizimidagi o’zgarish va qulayliklar Respublikada ijtimoiy-iqtisodiy sohani isloh qilishning hozirgi sharoitida axborot-kutubxona faoliyatini rivojlantirishning maqsad va vazifalari mamlakatda amalga oshirilayotgan o‘zgarishlarga va xalqaro amaliyotga mos bo‘lishi zarur. Shu munosabat bilan fuqarolarning axborotdan erkin foydalanish bo‘yicha konstitutsiyaviy huquqlarini, shu jumladan milliy qadriyatlar va jahon madaniyati, amaliy va fundamental bilimlardan bahramand bo‘lishini ta’minlaydigan aholiga axborot-kutubxona xizmatlari ko‘rsatishning sifat jihatdan yangi tizimini yaratish, kutubxonalarda saqlanayotgan milliy madaniy merosni asrab-avaylash va boyitish, axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini keng joriy etish hisobiga axborot-kutubxona muassasalari faoliyatini tashkil etishni takomillashtirish ustuvor vazifaga aylanmoqda. Bu esa, axborot-kutubxona faoliyatiga, kitobxonlarga xizmat ko‘rsatish, fondlarni to‘ldirish va saqlash, kutubxona jarayonlarini avtomatlashtirish, ilmiy- tadqiqot va tashkiliy-uslubiy faoliyat, kadrlarni tayyorlash, qayta tayyorlash va rag‘batlantirish, xalqaro hamkorlikni kengaytirishga jiddiy ta’sir ko‘rsatish imkonini beradi. Aholiga axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatishni yanada takomillashtirish, axborot-kutubxona muassasalari faoliyatini rivojlantirish maqsadida: 1. Quyidagilar aholiga axborot-kutubxona xizmati ko‘rsatishni sifat jihatidan yanada rivojlantirish sohasidagi asosiy vazifalar etib belgilansin: axborot-kommunikatsiya texnologiyalarining rivojlanishi va zamonaviy umumjahon tendensiyalarini hisobga olgan holda axborot-kutubxona faoliyatini isloh qilish; aholiga axborot-kutubxona xizmatlari ko‘rsatish bo‘yicha ijtimoiy kafolatlarni sifatli ta’minlash hamda zamonaviy talablarni hisobga olgan holda, axborot-kutubxona muassasalarini rivojlantirish maqsadida normativ-huquqiy

3bazani takomillashtirish; hududlarda aholiga axborot-kutubxona xizmatlari ko‘rsatishni barqaror rivojlantirishga ko‘maklashish; axborot-kutubxona muassasalarining moddiy-texnika bazasini mustahkamlash, shu jumladan yangi bino va inshootlarni qurish, mavjud binolarni rekonstruksiya qilish, ularni zamonaviy uskunalar bilan ta’minlash; kutubxona sohasida davlat-xususiy sheriklikni, xususiy va elektron (virtual) kutubxonalar tarmog‘ini rivojlantirish; kutubxonalar faoliyatining samaradorligini va foydalanuvchilarga xizmat ko‘rsatish (shu jumladan, pulli xizmat ko‘rsatish) tezkorligini oshirish uchun elektron kitoblar tarqatishga ixtisoslashgan internet-resurslar bilan hamkorlikni kengaytirish; axborot-kutubxona muassasalari xavfsizligini hamda milliy va jahon madaniy merosining bir qismi sifatida axborot-kutubxona fondlarining yaxshi saqlanishini ta’minlash; jamiyatning axborot madaniyatini, tariximizga va milliy madaniyatga qiziqishini shakllantirish va kuchaytirish, mutolaa madaniyatini oshirish va targ‘ib qilish; axborot-kutubxona muassasalarini malakali mutaxassislar bilan ta’minlash. 2. Quyidagilar: a) 2019 — 2024-yillarda O‘zbekiston Respublikasida axborot- kutubxona sohasini rivojlantirish konsepsiyasi 1-ilovaga muvofiq; b) 2019 — 2024-yillarda O‘zbekiston Respublikasida axborot- kutubxona sohasini rivojlantirish bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi 2- ilovaga muvofiq; v) Alisher Navoiy nomidagi O’zbekiston Milliy kutubxonasi – axborot- resurs markazining tashkiliy tuzilmasi 3-ilovaga muvofiq; g) Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi — axborot- resurs markazining (keyingi o‘rinlarda — Milliy kutubxona) xodimlar umumiy cheklangan soni 227 nafardan iborat boshqaruv apparati tuzilmasi 4- ilovaga muvofiq tasdiqlansin.

4Milliy kutubxona direktoriga, zarur hollarda, Milliy kutubxona boshqaruv apparati tuzilmasiga xodimlarning belgilangan umumiy soni va mehnatga haq to‘lash fondi doirasida o‘zgartirishlar kiritish huquqi berilsin. Jamiyatda yuksak ma’naviy qadriyatlarning qaror topishi axborot- kutubxona muassasalari oldiga shaxsga e’tiborni kuchaytirish, uning umummadaniy darajasini oshirish, ma’naviyatini yuksaltirish, odob-axloq jihatdan tarbiyalash kabi vazifalarni qo‘yadi. Hozirgi jamiyatda axborot-kutubxona muassasalari axborot olish, madaniy-ma’rifiy va ta’lim muassasasi sifatida namoyon bo‘ladi. Milliy madaniyatni chuqur anglash, uning rivoji va evolyutsiyasini tahlil qilishda respublikaning universal fondga ega bo‘lgan axborot-kutubxona muassasalari alohida ahamiyat kasb etadi. Ta’lim muassasalari maqomini oshirish, tarmoq ilmiy axborot-kutubxona muassasalarining ilmiy va axborot salohiyatini, shuningdek, axborot-kutubxona sohasida davlat-xususiy sheriklikni, mamlakatdagi xususiy va raqamli (virtual) axborot-kutubxona muassasalari tarmog‘ini rivojlantirish zarurati yuzaga kelmoqda. Bolalar va ijtimoiy yordamga muhtoj fuqarolar guruhi (imkoniyati cheklangan insonlar, nogironligi bo‘lgan shaxslar, ko‘p bolali oilalar va boshqalar) axborot-kutubxona muassasalarining alohida e’tiborini talab etadi. Mamlakatda yuz berayotgan ijtimoiy-iqtisodiy o‘zgarishlar, jahon hamjamiyatiga kirish, O‘zbekistonning xalqaro obro‘-e’tiborining ortishi axborot-kutubxona muassasalari zimmasiga mamlakatda bo‘layotgan islohotlarga ko‘maklashish, aholiga tezkor axborot taqdim etish bo‘yicha qator majburiyatlarni yuklaydi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 23-fevraldagi “ 2011 — 2015-yillarda axborot-kommunikatsiya texnologiyalari negizida axborot- kutubxona va axborot-resurs xizmatlari ko‘rsatishni sifat jihatidan yanada

5rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida ”gi PQ-1487-son, 2012-yil 20-martdagi “ Alisher Navoiy nomidagi O‘zbekiston Milliy kutubxonasi — axborot resurs markazi faoliyatini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida ”gi PQ-1729-son, 2012-yil 21-martdagi “ Zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini yanada joriy etish va rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida ”gi PQ-1730-son, 2017-yil 13-sentabrdagi “ Kitob mahsulotlarini nashr etish va tarqatish tizimini rivojlantirish, kitob mutolaasi va kitobxonlik madaniyatini oshirish hamda targ‘ib qilish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar dasturi to‘g‘risida ”gi PQ-3271- son, 2019-yil 2-fevraldagi “ O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida ”gi PQ-4151-son qarorlari.

O'xshashlar

KUTUBXONA BOSHQARUVINI AVTOMATLASHTIRISH

KUTUBXONALAR FAOLIYATIDAGI ILMIY ADABIYOTLAR UCHUN ELEKTIRON KATALOGNING MODELI,ALGORITMI VA DASTURIY TAMINOTINI YARATISH

KUTUBXONA ma’lumotlar bazasini loyihalash

Pedagogik dasturiy vositalar

Dasturiy ta’minot haqida