logo

Java dasturlash tilining komplyatorlari va ularning versiyalar, Komplyatoorlarning farqlari

Yuklangan vaqt:

08.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

213.748046875 KB
Java dasturlash tilining komplyatorlari va ularning versiyalar, Komplyatoorlarning
farqlari.
Reja:
1. Nazariy qism
a) Java dasturlash tili tarixi va imkoniyatlari
b) Java   dasturlash   tilining   komplyatorlari   va   ularning   versiyalar,
komplyatorlarning farqlari.
2. Amaliy qism
a) Java dasturlash tili sintaksisi
b) Misollar
3. Xulosa
4. Adabiyotlar 1 . 
Java   dasturlash   tili   -   eng   yaxshi   dasturlash   tillaridan   biri   bo'lib   unda
korporativ   darajadagi   mahsulotlarni   yaratish   mumkin.   Bu   dasturlash   tili   Oak
dasturlash tili asosida paydo bo'ldi. Oak (ma'nosi eman daraxti) dasturlash tili 90-
yillarning   boshida   Sun   Microsystems   (hozirda   Oracle   nomidan   ish   yuritadi)
tomonidan   platformaga   (operatsion   tizimga)   bog'liq   bo'lmagan   holda   ishlovchi
yangi   avlod   aqlli   qurilmalarini   yaratishni   maqsad   qilib   harakat   boshlagan   edi.
Bunga erishish uchun Sun hodimlari C++ ni ishlatishni rejalashtirdilar, lekin ba'zi
sabablarga   ko'ra   bu   fikridan   voz   kechishdi.   Oak   muvofaqiyatsiz   chiqdi   va   1995-
yilda   Sun   uning   nomini   Java   ga   almashtirdi   va   uni   WWW   rivojlanishiga   xizmat
qilishi uchun ma'lum o'zgarishlar qilishdi.
Java   1990   yillarda   ishlab   chiqarila   boshlangan   bo'lsa   ham,   uning   birinchi
versiyasi(Java   1.0)   1996   yil   ommaga   taqdim   etilgan.   Undan   so'ng   keyingi
versiyalar sekin-astalik bilan chiqa boshladi: 1998 yil - Java 2, 2004 yil - Java 5.0,
2006 yil - Java 6, 2011 yil - Java 7, 2014 yil - Java 8.
Java Obyektga yo'naltirilgan dasturlash tili va u C++ ga ancha o'xshash. Eng
ko'p   yo'l   qo'yildigan   xatolarga   sabab   bo'luvchi   qismalari   olib   tashlanib,   Java
dasturlash tili ancha soddalashtirildi.
Java   texnologiyasi   o'ta   sodda,   xavfsizlikni   yuqori   darajada   ta'minlab   bera
oladigan,   kuchli,   to'la   obyektga   yo'naltirilgan   dasturlash   tili   bo'lib,   muhit
(platforma)   ga   bog'liq   bo'lmagan   holda   ishlaydi.   U   bilan   xatto   eng   kichik
qurilmalarga   ham   dasturlar   yozish   mumkin.   Java   texnologiyasi   to'laligicha   Java
Virtual Machine(JVM) ga asoslangan. JVM ning vazifasi tarjimonlik ya'ni, dastlab
biz   yozgan   *.java   fayl   kompilyator   yordamida   bayt   kodga   o'giriladi   va   JVM
yordamida   esa   mashina   tiliga   aylantiriladi.   Bu   degani   JVM   qaysi   platformaga
tegishli bo'lsa, kodlarni ham o'sha platformaga moslab beradi. Java imkoniyatlari:
- WORA - Write Once, Run Anywhere (portable). Platforma tanlamaydi;
- xavfsizlik (ishonch yuq kodni havfsiz ishga tushirish);
- xotirani havfsiz boshqarish (avtomat ravishda musorlarni yig’adi);
- tarmoq uchun dasturlar yozish;
- ko’p oqimli (Multi-thread)    dasturlash
 - dinamik & kengaytirish;
- Class lar alohida fayllarda saqlanadi. Kerak bo’lsa ishlatiladi. Dinamik ravishda
imkoniyatini oshirish ham mumkin kerak bo’lsa.
Javada   kompilyator   biz   yozgan   kodni   bayt-kodga   o'giradi,odatda
kompilatsiyadan   o'tgan   klasslar   *.class   qisqartirmasi   bilan   tugaydi.   Va
kompilatsiyadan     o'tgan     klassni   Java   Virtual   Machine (JVM)   ga   yuklanadi   va
bayt-kodli fayllarni interpretatsiya qiladi, ya'ni mashina tiliga o'giradi va shu bilan
birga undagi kodni imkoni boricha optimallashtiradi.
Quyida ba'zi kompilyatorlar keltirilgan:
 javac -   Java Development Kit (JDK) tarkibidagi Sun Microsystem 
tomonodan ishlab chiqilgan, 2006 -yildan beri Ochiq kodli (Open Source) .
 GCJ - gcc   kompilyatoringing bo'lagi bo'lib ,Java dan tashqari C,Pascal, 
Fortan va boshqa tillar uchun ham kompilyator sifatida ishlatiladi.
 ECJ   - Eclipse ning java kompilyatori, IBM VisualAge kompilyatoriga 
asoslangan ochiq kodli kompilyator.   Davomini o'qish
Biz yuqoridagilardan   JDK tarkibidagi javac kompilyatoridan foydalanamiz.JDK 
o'zi nima?
JDK- bu javada ishlovchi dasturchi uchun kerak bo'ladigan bo'ladigan turli xil  yordamchi dastur umumiy majmuasi. Ularga javac dan tashqari quyidagilarni 
misol qilish mumkin:
1. jar - arxivlovchi bo'lib, javadagi *.jar kutubxonalarini boshqarishda va 
yozilgan kodlarni *.jar arxivi ko'rinishiga keltiruvchi yordamchi dastur.
2. javadoc - javada yozilgan kodlarga dokumentatsiya va kommentariyalar 
xosil qiluvchi yordamchi dastur.
3. jdb-debugger(yozilgan kodni qadamma-qadam tekshirib borish va shu kabi 
tekshirishlar uchun qulay yordamchi dastur)
4. jstat - JVM ning statistikasini ko'rsativchi yordamchi dastur.
Bulardan   tashqari   JDKda   yana   ko'pgina   yordamchi   dasturlari   bor,
masalan   apt,   javaws,   javah,   javap,   jps,   policytool,   wsimport,   jstatd,   jinfo   va
boshqalar. 2 . 
Java tilining sintaksisi yuqorida keltirilgan barcha komplyatorlarda
bir xil amalga oshiriladi.
Java   tili   obyektga   yo’naltirilgan   dasturlash   tili   bo’lganligi   sababli
jarayonlar to’liq classlar tarkibida amalga oshiriladi. Dasturning asosiy qismi 
public static void  main(String[] args) {} tarkibiga yoziladi.
Tilning mavjud alfavit va belgilariga quyidagilar kiradi: 
1. Katta va kichik lotin alfaviti harflari; 
2. Raqamlar - 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9; 
3. Maxsus belgilar: " {} | [] () + - / % \ ; ' : ? <=>_ ! & ~ # ^ . * 
Tilning alfavit belgilaridan tilning leksemalari shakllantiriladi: 
1.Identifikatorlar; 
2.Kalit (xizmatchi yoki zahiralangan) so‗zlar; 
3.O‗zgarmaslar; 
4.Amallar; 
5.Ajratuvchilar. Java dasturlash tilida “Salom dunyo!” dasturi quyidagicha yoziladi.
public   class   SalomDunyo {  public   static   void   main  (String[] args) 
{ System. out .println( "Salom, dunyo!" ); } } 
Misol .  1 dan 100 gacha sonlar orasidan faqat toq sonlarni ekranga chiqaruvchi 
dastur tuzing 
Dasturning Java dasturlash tilidagi kodi
public class Main {
public static void main(String[] args) {
for(int i=1;i<=100;++i){
if(i%2==0){
continue;
}
System.out.print(i+" ");
}
}
}
Dastur natijasi   Ikkita butun son berilgan, shu sonlarning yig’indisi, ayirmasi, ko’paytmasi va 
bo’linmasini ekranga chiqaruvchi dastur tuzing.
Dasturning Java dasturlash tilidagi kodi
import java.util.Scanner;
public class Main
{
public static void main(String[] args) {
Scanner kirit=new Scanner(System.in); 
int a; int b; 
a=kirit.nextInt(); 
b=kirit.nextInt();
System.out.println(a/b);
System.out.println(a+b);
System.out.println(a-b);
  System.out.println(a*b);
}
}
Natija;  Xulosa
Men   ushbu   ishni   bajarish   jarayonida   dasturlash   tillari,   ularning
klassifikatsiyasi,   shu   jumladan   Java   dasturlash   tili   va   uning   kelib   chiqishiga   oid
ma’lumotlar   bilan   tanishdim.   Java   dasturlash   tiling   kompilyatorlari,   ularning
o’xshash va farqli tomonlarini o’rgandim. Java dasturlash tilining sintaksisi,   Java
dasturlash tilining alfavitini o’rgandim va bir nechta misollar yechdim. Foydalanilgan adabiyotlar
1. Irmuhamedov   Z.M.   va   boshqalar.   Informatika.5.Axborot   texnologiyalari.
Toshkent, 1-qism.  2002, 2-qism. 2003
2. http:// hozir .org
3. https://www.onlinegdb.com/online_java_compiler

Java dasturlash tilining komplyatorlari va ularning versiyalar, Komplyatoorlarning farqlari. Reja: 1. Nazariy qism a) Java dasturlash tili tarixi va imkoniyatlari b) Java dasturlash tilining komplyatorlari va ularning versiyalar, komplyatorlarning farqlari. 2. Amaliy qism a) Java dasturlash tili sintaksisi b) Misollar 3. Xulosa 4. Adabiyotlar

1 . Java dasturlash tili - eng yaxshi dasturlash tillaridan biri bo'lib unda korporativ darajadagi mahsulotlarni yaratish mumkin. Bu dasturlash tili Oak dasturlash tili asosida paydo bo'ldi. Oak (ma'nosi eman daraxti) dasturlash tili 90- yillarning boshida Sun Microsystems (hozirda Oracle nomidan ish yuritadi) tomonidan platformaga (operatsion tizimga) bog'liq bo'lmagan holda ishlovchi yangi avlod aqlli qurilmalarini yaratishni maqsad qilib harakat boshlagan edi. Bunga erishish uchun Sun hodimlari C++ ni ishlatishni rejalashtirdilar, lekin ba'zi sabablarga ko'ra bu fikridan voz kechishdi. Oak muvofaqiyatsiz chiqdi va 1995- yilda Sun uning nomini Java ga almashtirdi va uni WWW rivojlanishiga xizmat qilishi uchun ma'lum o'zgarishlar qilishdi. Java 1990 yillarda ishlab chiqarila boshlangan bo'lsa ham, uning birinchi versiyasi(Java 1.0) 1996 yil ommaga taqdim etilgan. Undan so'ng keyingi versiyalar sekin-astalik bilan chiqa boshladi: 1998 yil - Java 2, 2004 yil - Java 5.0, 2006 yil - Java 6, 2011 yil - Java 7, 2014 yil - Java 8. Java Obyektga yo'naltirilgan dasturlash tili va u C++ ga ancha o'xshash. Eng ko'p yo'l qo'yildigan xatolarga sabab bo'luvchi qismalari olib tashlanib, Java dasturlash tili ancha soddalashtirildi. Java texnologiyasi o'ta sodda, xavfsizlikni yuqori darajada ta'minlab bera oladigan, kuchli, to'la obyektga yo'naltirilgan dasturlash tili bo'lib, muhit (platforma) ga bog'liq bo'lmagan holda ishlaydi. U bilan xatto eng kichik qurilmalarga ham dasturlar yozish mumkin. Java texnologiyasi to'laligicha Java Virtual Machine(JVM) ga asoslangan. JVM ning vazifasi tarjimonlik ya'ni, dastlab biz yozgan *.java fayl kompilyator yordamida bayt kodga o'giriladi va JVM yordamida esa mashina tiliga aylantiriladi. Bu degani JVM qaysi platformaga tegishli bo'lsa, kodlarni ham o'sha platformaga moslab beradi.

Java imkoniyatlari: - WORA - Write Once, Run Anywhere (portable). Platforma tanlamaydi; - xavfsizlik (ishonch yuq kodni havfsiz ishga tushirish); - xotirani havfsiz boshqarish (avtomat ravishda musorlarni yig’adi); - tarmoq uchun dasturlar yozish; - ko’p oqimli (Multi-thread) dasturlash - dinamik & kengaytirish; - Class lar alohida fayllarda saqlanadi. Kerak bo’lsa ishlatiladi. Dinamik ravishda imkoniyatini oshirish ham mumkin kerak bo’lsa. Javada kompilyator biz yozgan kodni bayt-kodga o'giradi,odatda kompilatsiyadan o'tgan klasslar *.class qisqartirmasi bilan tugaydi. Va kompilatsiyadan o'tgan klassni Java Virtual Machine (JVM) ga yuklanadi va bayt-kodli fayllarni interpretatsiya qiladi, ya'ni mashina tiliga o'giradi va shu bilan birga undagi kodni imkoni boricha optimallashtiradi. Quyida ba'zi kompilyatorlar keltirilgan:  javac - Java Development Kit (JDK) tarkibidagi Sun Microsystem tomonodan ishlab chiqilgan, 2006 -yildan beri Ochiq kodli (Open Source) .  GCJ - gcc kompilyatoringing bo'lagi bo'lib ,Java dan tashqari C,Pascal, Fortan va boshqa tillar uchun ham kompilyator sifatida ishlatiladi.  ECJ - Eclipse ning java kompilyatori, IBM VisualAge kompilyatoriga asoslangan ochiq kodli kompilyator. Davomini o'qish Biz yuqoridagilardan JDK tarkibidagi javac kompilyatoridan foydalanamiz.JDK o'zi nima? JDK- bu javada ishlovchi dasturchi uchun kerak bo'ladigan bo'ladigan turli xil

yordamchi dastur umumiy majmuasi. Ularga javac dan tashqari quyidagilarni misol qilish mumkin: 1. jar - arxivlovchi bo'lib, javadagi *.jar kutubxonalarini boshqarishda va yozilgan kodlarni *.jar arxivi ko'rinishiga keltiruvchi yordamchi dastur. 2. javadoc - javada yozilgan kodlarga dokumentatsiya va kommentariyalar xosil qiluvchi yordamchi dastur. 3. jdb-debugger(yozilgan kodni qadamma-qadam tekshirib borish va shu kabi tekshirishlar uchun qulay yordamchi dastur) 4. jstat - JVM ning statistikasini ko'rsativchi yordamchi dastur. Bulardan tashqari JDKda yana ko'pgina yordamchi dasturlari bor, masalan apt, javaws, javah, javap, jps, policytool, wsimport, jstatd, jinfo va boshqalar.

2 . Java tilining sintaksisi yuqorida keltirilgan barcha komplyatorlarda bir xil amalga oshiriladi. Java tili obyektga yo’naltirilgan dasturlash tili bo’lganligi sababli jarayonlar to’liq classlar tarkibida amalga oshiriladi. Dasturning asosiy qismi public static void main(String[] args) {} tarkibiga yoziladi. Tilning mavjud alfavit va belgilariga quyidagilar kiradi: 1. Katta va kichik lotin alfaviti harflari; 2. Raqamlar - 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9; 3. Maxsus belgilar: " {} | [] () + - / % \ ; ' : ? <=>_ ! & ~ # ^ . * Tilning alfavit belgilaridan tilning leksemalari shakllantiriladi: 1.Identifikatorlar; 2.Kalit (xizmatchi yoki zahiralangan) so‗zlar; 3.O‗zgarmaslar; 4.Amallar; 5.Ajratuvchilar.