logo
  1. Bosh sahifa
  2. Referatlar
  3. Umumiy
  4. Video taqdimotlar yaratish dasturlari. Comtasiya studio, Captura dasturlaridan foydalanish asoslari

Video taqdimotlar yaratish dasturlari. Comtasiya studio, Captura dasturlaridan foydalanish asoslari

Yuklangan vaqt:

08.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1073.45703125 KB
Ko'chirib olish
Mavzu: Video taqdimotlar yaratish dasturlari. Comtasiya studio, Captura dasturlaridan foydalanish asoslari. Reja: 1. Video taqdimotlar yaratish dasturlari . 2. Comtasiya studio dasturlaridan foydalanish asoslari. 3. Captura dasturlaridan foydalanish asoslari. Camtasia Studio dasturi -bu kompyuter monitori ekranidagi tasvirlarni yozib olish imkonini beruvchi juda ham qulay kuchli dastur hisoblanadi. Ushbu dastur yordamida biz ekrandagi jarayonlari oson tasvirga olishimiz, veb-kameralar orqali videoga olishimiz, PowerPoint taqdimotlarini, hamda audio yozuvlarni yaratishimiz mumkin. Dastur videoni tahrirlash imkonini beradi: turli effektlar berish, to’g’rilash, ravshanlik, ularning o’lchamlarini almashtirish, kerakli formatlarda saqlash va boshqalar. Adobe Captivate (avvalgi RoboDemo sifatida tanilgan) — Microsoft Windows va dasturiy ta’minotni namoyish etish, video-darslarni yozish, dastur simulyasiyasini yaratish, o`quv taqdimotlarni yaratish va .swf formatda turli testlarni yaratish uchun qo’llanilishi mumkin bo’lgan Mac OS Xning 5 versiyalari uchun elektron ta’limda qo’llaniladigan elektron kurslarni yaratish va tahrirlash dasturi. Adobe Captivatedagi generatsiyalangan .swf ni .aviga videoxosting saytlarga konvertatsiya qilish imkoniyati mavjud. Multimedia-tizimlar hozirgi paytda ta’im va kasbga tayyorlash sohasida, nashriyot faoliyotida (elektron kitoblar), biznesni kompiyuterlashtirish uchun (reklama, mijozlarga xizmat ko’rsatish), axborot markazlarida (kutibxona, muzey) va Hakozolarda muvaffaqiyatli qo’llanilmoqda. Camtasia Studio dasturi – bu kompyuter monitori ekranidagi tasvirlarni yozib olish imkonini beruvchi juda ham qulay kuchli dastur hisoblanadi. Ushbu dastur yordamida biz ekrandagi jarayonlari oson tasvirga olishimiz, veb- kameralar orqali videoga olishimiz, PowerPoint taqdimotlarini, hamda audio yozuvlarni yaratishimiz mumkin. Dastur videoni tahrirlash imkonini beradi: turli effektlar berish, to’g’rilash, ravshanlik, ularning o’lchamlarini almashtirish, kerakli formatlarda saqlash va boshqalar.  Camtasia Studio – video darsliklar, taqdimotlar va boshqa shunga o’xshash kuzatuvchilarga namoyish etiladigan materiallar yaratish uchun mo’ljallangan. Camtasia Studio dasturida monitor ekranidagilarni video tasvirga olishdan tashqari videoni tahrirlash imkoniyati ham mavjud. Camtasia Studio dasturidan foydalanib kompyuter monitorida yuz berayogan barcha jarayonlarni osonlik bilan yozib borish mumkin. Monitor ekranidagi butun sohani yoki uning alohida ajratilgan sohasini yozib olish mumkin, shundan so’ng video va audioning turli effektlarini berishimiz mumkin bo’ladi. Monitor ekranida kuzatilayotgan jarayonlarni yozib olish uchun etarlicha yuqori unumdorlikka ega bo’lgan kompyuter tanlansa ish unumdorligi ortadi albatta. Camtasia Studio dasturining yana bir afzalligi shundaki, u o’zining shaxsiy TechSmit Screen Capture Codec kodekiga ega bo’lib, tasvirni kodlashtirishda yaxshi natijalarni beradi. Uning algoritmi tizimga bo’lgan ortiqcha yuklanishlarni minimallashtiradi, shuning uchun ushbu dasturdan unumdorligi past bo’lgan kompyuterlarda ham foydalanish mumkin.  Dasturning asosiy imkoniyatlari: 1. Monitor ekranidagi va veb-kameralar orqali kuzatilayotgan jarayonlarni, mikrofondagi ovozni sifatli yozib olish. 2. Videolavhalarga turli xil vizual effektlar berish. 3. Video yo’laklarni kesib olish, birlashtirish, o’chirish va qo’shish. 4. Audio yozuvlar qo’yish va tahrirlash. 5. Videoni bizga qulay bo’lgan formatlarda saqlash SWF, FLV, AVI, MOV, WMV, PPT, GIF, RM, CAMV.  Ish stolida navbatdagi lavhani yozib olgandan so’ng, video va audio fayl aks etadi. Olingan natijani ko’rish va tahrirlash uchun, uni sichqoncha orqali vaqt shkalasi maydoniga olib o’tish lozim. Camtasia Studio dasturining boshqaruv paneli. Boshqaruv panelida quyidagilarga murojaat qilish mumkin: ADD qismi. Import Media – audio yoki videomateriallarni import qilish. Title Clips – yuklanuvchi ekranni tayyorlash. Dasturda yaratilgan videolavhani yuklashdan oldin, foydalanuviga belgilangan axborotlarni (reklama, tabriknoma va b.) ko’rsatish kerak bo’lsa, ushbu bandda buni bajarish mumkin . Voice Narration bu opsiya fonli musiqalar yoki o’zining ovozli sharhlarini yozish imkonini beradi. Record Camera – bu opsiya suratda rasm effektini yasash imkonini beradi, masalan, videolavhaning burchagida yana bitta lavhani joylashtirish. EDIT qismi. Picture in Picture – suratda rasm effektini tahrirlash. Dastur interfeysi 1. Ish stoli; 2. Boshqaruv paneli; 3. Vaqt shkalasi; 4. Proigryvatel Mavzu :Kompyuter grafikasi va ularning turlari. Kompyuter grafikasi. Kompyuter grafikasi turlari: vektorli, rastrli, fraktal, CD-grafika. Paint grafik muharririda grafik axborotlar bilan ishlash texnologiyasi. Grafik muharrirlari asosan uchta katta guruhga bo’linadi: rastrli, vektorli va fraktalli grafik muharrirlari. Bu guruhlarga kiruvchi dasturlarning asosiy farqi shundaki, rastrli grafik muharrirlarida tasvirlarning rangi asosiy vosita hisoblansa, vektorli grafik muharrirlarida esa tasvirlarning shakli asosiy vosita hisoblanadi. Rastrli grafik muharrirlarga kiruvchi dasturlarni shartli ravishda ikkita, ya’ni grafikli tasvirlarni tashkil qilish va tayyor grafikli tasvirlarni qayta ishlash guruhlariga ajratish mumkin. Axborotni grafik ko’rinishda ishlab chiqish, taqdim etish, ularga ishlov berish, shuningdek, grafik obyektlar va fayllarda bo’lgan nografik obyektlar o’rtasida bog’lanish o’rnatishni informatikada kompyuter grafikasi deb atash qabul qilingan. Kompyuter grafikasi(mashina grafikasi)nima degani? Kompyuter(mashina) grafikasi deganda obyektlarning hajm modellarini yaratish, saklash, ishlov berish va EHMlar yordamida ularni tasvirlash tushuniladi. Tasvirlarni tuzish usullari Grafik tasvirni hosil qilishning zamonaviy usullari bilan yaxshiroq tanishish maqsadida kompyuter grafikasining quyidagi usullari–rastrli, vektorli va fraktalli usullar yordamida grafikli obyeklarning hosil qilinishi bilan tanishib chiqamiz. Bu ikki usullarning asosiy farqi ekran yuzasi bo’yicha o’rni harakatlanishining tur- lichaligidadir. Vektorli kompyuter grafikasi -bunda tasvirlar chiziqlar vositasida hosil qilinadi. Chiziq sifatida egri va to’g’ri chiziqlardan foydalanadi. Shuning uchun vektorli grafikada yaratilgan tasvirlar juda aniq chiqadi. Vektorli grafika reklama agentliklarida, dizaynerlik byurolarida keng qo’llaniladi. Vektorli grafik dasturlarning eng mashhurlari bu Adobe ILLustrator, Macromedia Freehand, CorelDRAW va boshqalar kiradi. Rastrli kompyuter grafikasi- bunda tasvir uni hosil qiluvchi nuqtalar (piksellar, pellar) yordamida hosil qilinishi tushuniladi. Rastr-bu gorizontal rastr qatorlar to’plami bo’lib, bunda har bir qator alohida pellar yig’indisidan iborat bo’ladi. Rastrli grafikada tasvirlar nuqta(pixels)lar majmuasi orqali hosil qilinadi. Rastr–bu ekranning butun maydonini qoplovchi piksellar matrisasidir. Demak rastrli grafikaning asosiy elementi nuqtadan iborat ekan. Nuqtalar soni qanchalik zich bo’lsa, tasvir shunchalik aniq va tiniq chiqadi. Displeylar turli rejimda ishlashi mumkin. Bir qatordagi piksellar sonining ekrandagi qatorlar soniga ko’paytmasi displeyning sezuvchanlik darajasini ko’rsatadi. Sezuvchanlik darajasi qanchalik katta bo’lsa, shunchalik hosil qilinadigan tasvirni sifati ham yaxshi bo’ladi, lekin teskari nisbatda apparatura tannarxi qimmatlashib boradi. Shaxsiy kompyuterlarda ishlatiladigan displeylar 2-xil sezuvchanlikka ega: Past sezuvchanlik-200 vertikal nuqtalar 320 gorizontal nuqtalar (200*320); Yuqori sezuvchanlk-1280 vertikal nuqtalar 1024 gorizon-tal nuqtalar (1280*1024). Rastrli grafik muharrirlarda kompyuter ekrani juda zich chiziqlar bilan to’r ko’rinishiga keltiriladi. Chizilgan tasvirlar esa nuqtalarni ketma-ketligi orqali hosil qilinadi. Uni quyidagi misol orqali ko’rib chiqamiz. Chiziqlar joylashgan kataklarni 1 bilan, chiziqlar yo’q kataklarni esa 0 bilan belgilaymiz: Endi biz yuqoridagi 2-jadvaldagi raqamlarni ranglab chiqamiz va natijada yuqoridagi grafikni kompyuterda qanday qilib rastrli ko’rinishga o’tishini ko’ramiz: Ushbu ko’rinishda to’rni kattaroq olganimiz uchun tasviri miz unchalik aniq chiqmadi. To’rni qanchalik kichik va zich olsak, kompyuterdagi tasvir haqiqiysiga shunchalik yaqin bo’ladi. Tasvir chizilganda har bir katakdagi chiziq va uni qaysi rang bilan chizish yoki belgilash kerakligi belgilab qo’yiladi. Rastrli grafik muharrirlarining eng ommaviy va eng mashhurlari bu Paint va Photoshop dasturlaridir. Paint dasturida chizilgan rasmlar *.bmp kengaytmali fayllarida saqlanadi.Uning ma’nosi Windows Bitmape –Windowsning Vit kartasi demakdir. Bulardan tashqari *.jpg, *.gif, *.pdf, *.tiff va boshqa kengaytmali fayllarda ham saqlanadi. Rastrli grafikaning asosiy kamchiligi bu tasvirni kattalashtirish ya’ni masshtablashtirishda tasvirni buzilishidir. Chunki tasvir kattalashganida uni hosil qilgan nuqtalar hajmi ham kattalashadi. Fraktalli kompyuter grafikasi- esa hisoblanuvchi grafikadir. Bunda yaratilayotgan tasvirlar tenglamalar va ularning sistemalari vositasida hosil qilinadi. Shuning uchun bunday muharrirlarda hosil qilingan dasturlar katta hajm egallamaydi. Chunki xotirada tasvir emas uni hosil qiladigan tenglamalar saqlanadi. Fraktalli grafika badiiy kompozisiya yaratish, tasvirni chizish yoki jihozlash emas, balki uni dasturlash-dir, ya’ni bunda tasvirlar formulalar yordamida quriladi. Arxitektura va qurilish sohalarida bugun fraktalli grafika muhim o’rin tutmoqda. Jumladan konstruktorlik va loyihalash jamda dizaynerlik-jihozlash ishlarida. Bunday muharrirlardan eng ommalashganlari bu Avto CAD, DesingCAD, Grafic CAD va Archi CAD lardir. Rang modellari.  RGB modeli ning nomi   Red   - qizil,   Green   –   yashil va   Blue   – ko’k birlamchi ranglarning bosh xarflaridan olingan bo’lib, ushbu ranglarning turli proporsiyalarda aralashtirish natijasida ko’rinuvchi spektrning turli hil boshqa ranglarini olish mumkin. Birlamchi ranglarning aralashmasidan ikkilamchi moviy (cyan), pushti (magenta) va sariq (yellow) ranglar xosil bo’ladi.     RGB modeli.   RGB modelining tashkil etuvchilari 0 dan 255 gacha qiymat qabul qilishlari mumkin.   R =255,   G =255,   B =255 bo’lganda oq rang,   R =0,   G =0,   B =0 bo’lganda esa qora rang xosil qilishimiz mumkin.   CMYK modeli bo’yoqlarning nurni yo’tish qobiliyatiga asoslangan. Oq rangning nur o’tuvchi bo’yoqdan o’tishida spektrning bir qismi yutiladi. Yutilmagan nur qaytadi va odam ko’ziga tushadi. Rasm. 1.2. CMYK modeli. Ranglar moviy (Cyan) , pushti (Magenta) va sariq (Yellow) ranglar aralashmasidan paydo bo’ladi. Ularning to’liq aralashmasidan qora (blacK) rang xosil bo’ladi. Modelining tashkil etuvchilari 0 dan 100 gacha qiymat qabul qilishlari mumkin. HSB(HSV)   modeli . Model nomi o’nga asos bo’lgan uch komponentning bosh xarflaridan olingan: Hue - rang toni; Saturation - to’yinganlik; Brightness - yorqinlik. Model odam ko’zining rangni xis qilish qobiliyatiga asoslangan. Rang toni   0 dan 360 gradusgacha diapszondagi burchak kattaligi bilan tavsiflanadi.     1. h. To’yinganlik   (yoki xromatiklik) rangning tozalik darajasidir. U kul rangning boshqa rangga nisbati bilan aniqlanadi (0% –   kul rang , 100% – to’la to’yingan rang). Rangning   yorqinligi   0 dan 100 gacha o’zgarishi mumkin . Mavzu: Modellashtirish, algoritmlash va dasturlash vositalari. . Masalalarni kompyuterda yechish bosqichlari. Matematik modellar yaratishning asosiy bosqichlari. Masalalarni k ompy ut erda y echish bosqichlari. Har qanday masalani kompyuterga tayyorlash va uni o’tkazish quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi. 1. Masalani qo’yilishini aniqlash va matematik modelini ishlab chiqish. 2. Masalani yechishning sonli usulini tanlash. 3. Masalani yechish algoritmini ishlab chiqish. 4. Kompyuter uchun dastur tuzish. 5.Dasturni kompyuter xotirasiga kiritish, rostlash va tekshirish. 6.Hisoblash natijalarini qayta ishlash va tahlil qilis 1. Masalaning qo’y ilishini aniqlash v a mat emat ik modelini ishlab chiqish . Masalani yechishdan oldin uning qo’yilshi oydinlashtiriladi, ya’ni bunda uning maqsadi va yechilish shartlari aniqlanadi, boshlang’ich ma’lumotlar va natijalarning tarkibi asoslanadi. Bu ma’lumotlar asosida u matematik formulalar ko’rinishida ifoda qilinadi. 2. Masalani y echishning sonli usulini t anlash . Qo’yilgan matematik masalalar uchun ukning sonli yechish usulini tanlash kerak bo’ladi. Sonli usullar turli- tuman bo’lganligidan ularning eng samarali va qulayini tanlash kerak. Bu masala bilan matematikaning sonli usullar bo’limi shug’ullanadi. Yechish usulini tanlash masalaga qo’yilgan barcha talablarni va uni konkret kompyuterlarda hal qilish imkoniyatlarini hisobga olish kerak. 3 . Masalani y echish algorit mini ishlab chiqish . Masalani yechish uchun tanlangan sonli usulning algoritmi ishlab chiqiladi, ya’ni masalani yechish uchun bajariladigan arifmetik va mantiqiy amallar ketma- ketligi yoritiladi. Masalani yechish algoritmlari ko’rgazmaliroq bo’lishi uchun, ular ko’p hollarda blok- sxema ko’rinishida ifodalanadi. 4. Kompy ut er uchun dast ur t uzish . Kompyuter uchun dastur masalaning umumiy yechimidir . U algoritmning mashina buyruqlari ketma - ketligi shaklidagi yozuvdir . Buning uchun dasturlash tillari ( Besk , Fortran , Paskal , SI va boshqalar ) dan biri tanlanadi va unga mos dastur Matematik modelni qur ish bosqichlari. Matematik modelni ko’rishni 4 bosqichda amalga oshiriladi. 1. Sistemaning xulqi haqidagi model yordamida javobi izlanayotgan asosiy masalalar tuziladi. 2. Sistemaning xulqini boshqaradigan qonunlar tuplamidan muximlari xisobga olinadi. 3. Bu qonunlarga qo’shimcha holda, zarurat bulsa, sistema va uning sistema ostilari ishlashi haqida gipotezalar bayon qilinadi. 4. Qonunlar va gipotezalar matematik munosabatlar shaklida ifodalanadi va bu matematik munosabatlar birlashtiriladi. Shu bilan matematik model ko’riladi. Bundan keyin qqabul qilingan modelning amaliyot mezonlarin kanoatlantirishi aniqlanadi, ya‘ni ko’zatishlar natijasi modelning nazariy natijalari bilan ko’zatish aniqligi chegarasida mos kelishi masalasi aniqlanadi. Zarur bulsa, model takomillashtiriladi. Modellarni tanlash vositalariga qarab uni uch guruhga ajratish mumkin. Bular abstrakt, fizik va biologiya guruhlar. Abstrakt modellar qatoriga matematik, matematik-mantiqiy va shu kabi modellar kiradi. Fizik modellar qatoriga kichiklashtirilgan maketlar, turli asbob va qurilmalar, trenajyorlar va shu kabilar kiritiladi. 1. Fizik model. Tekshirilayotgan jarayonning tabiati va geo- metrik tuzilishi asl nusxadagidek, ammo undan miqdor (o’lchami, tezligi, qo’lami) jihatidan farq, qiladigan modellar, masalan, samolyot, kema, avtomobil, poyezd, GES va boshqalarning modellari fizik modelga misol bo’ladi. 2. Matematik modellar tirik organizmlarning tuzilishi, o’zaro aloqasi, vazifasiga oid qonuniyatlarning matematik va mantiqiy-matematik tavsifidan iborat bo’lib, tajriba ma’lumotlariga ko’ra yoki mantiqiy asosda tuziladi, so’ngra tajriba yo’li bilan tekshirib ko’riladi. 3. Biologii model turli tirik obyektlar va ularning qismlari-molekula, xujayra, organizm va shu kabilarga xos biologik tuzilish, funksiya va jarayonlarni modellashda qo’llaniladi. Biologiyada, asosan, uch xil modeldan foydalaniladi. Ular biologik, fizik va matematik modellardir. Biologik model - odam va hayvonlarda uchraydigan ma’lum bir holat yoki kasallikni laboratoriyada hayvonlarda sinab ko’rish imkonini beradi. Bunda shu holat yoki kasallikning kelib chiqish mexanizmi, kechishi, oqibati kabilar tajriba asosida o’rganiladi. Biologik modelda har xil usullar: genetik apparatga ta’sir qilish, mikroblar yuqtirish, ba’zi organlarni olib tashlash yoki ular faoliyati mahsuli bo’lgan garmonlarni kiritish va boshqa usullar qo’llaniladi. Bunday modellarda genetika, fiziologiya, farmokologiya sohasidagi bilimlar tadqiq qilinadi. 4. Fizik-kimyoviy modellar biologik tuzilish, funksiya yoki jarayonlarni fizik yoki kimyoviy vositalar bilan qaytadan hosil qilishdir. 5. Iqtisodiy modellar taxminan XVIII asrdan qo’llanila boshlandi. F.Kenening «Iqtisodiy jadvallar»ida birinchi marta butun ijtimoiy takror ishlab chiqarish jarayonining shakllanishini ko’rsatishga harakat qilingan. Matematik model deb o’rganilayotgan obyektni matematik formula yoki algoritm ko’rinishida ifodalangan xarakteristika- lari orasidagi funksional bog’lanishga aytiladi. Matematik modelni tahlil qilish o’rganilayotgan hodisaning mohiyatiga singish imkoniyatini beradi. Hodisalarni matematik model yordamida o’rganish to’rt bosqichda amalga oshiriladi. Birinchi bosqich — modelning asosiy obyektlarini bog’lovchi qonunlarni ifodalash. Ikkinchi bosqich — modeldagi matematik masalalarni tekshirish. Uchinchi bosqich — modelning qabul qilingan amaliyot mezonla- : rini qanoatlantirishini aniqlash. Boshqacha aytganda, modeldan olingan nazariy natijalar bilan olingan obyektni kuzatish na- tijalari mos kelishi masalasini aniqlash. To’rtinchi bosqich — o’rganilayotgan hodisa haqidagi ma’lu- motlarni jamlash orqali modelning navbatdagi tahlilini o’tka- zish va uni rivojlantirish, aniqlashtirish Ma’lumotlar modellari shakli qanday bo’lishidan qat’i na- zar quyidagi talablarni bajarishi kerak: Soddalik. Ma’lumotlar modeli kam sondagi bog’lanishli tuzilish turlariga ega bo’lishi lozim. Yaqqollik. Ma’lumotlar modeli vizual (ko’zga ko’rinadigan, tasvirlanadigan) bo’lishi kerak. Qimslarga bo’linishi. Ma’lumotlar modeli ma’lumotlar omborida oddiy o’rin almashtirish imkoniyatiga ega bo’lishi lozim. O’rin almashtirish. Ma’lumotlar modeli o’ziga o’xshash modellar bilan almashtirish imkoniyatiga ega bo’lishi kerak. Erkinlik. Ma’lumotlar modeli aniq bo’lakchalarnigina o’z ichiga olmasligi lozim. Mavzu: Dasturlash asoslari. Dasturlash tillari to'g'risida umumiy ma'lumotlar va asosiy tushunchalar. Yuqori darajali dasturlash tillari va ularning turlari. Python dasturlash muhitining chiziqli ,tarmoqlanuvchi, takrorlanuvchi va murakkab jarayonlar uchun dasturlar tuzish. Python dasturlash tili Python dasturlash tili o‗zoq tarixga bormasada, lekin uning rivojlanishi hozirgi vaqtda eng istiqbolli sohalardan hisoblanadi. Python dasturlash tili o‗tgan asrning 80-yillari oxirlarida ishlab chiqila boshlandi. Gido Van Rossum Python dasturlash tilini 1980- yillarda yaratgan va u til 9 yildan so‗ng, ya‘ni 1989 yil dekabrda Gollandiyadagi matematika va informatika laboratoriya markazida ishlab chiqilgan. Python istisno holatlarini ko‗rib chiqishga va Amoeba operatsion tizimiga ta‘sir ko‗rsatishga qodir bo‗lgan ABC dasturlash tilining avlodi hisoblanadi. Van Rossum Pythonning asosiy muallifidir va u 2018 yilgacha tilni rivojlantirish bo‗yicha bir qancha ishlar olib borgan. Python – bu o'rganishga oson va shu bilan birga imkoniyatlari yuqori bo'lgan oz sonlik zamonaviy dasturlash tillari qatoriga kiradi. Python yuqori darajadagi ma'lumotlar strukturasi va oddiy lekin samarador obyektga yo'naltirilgan dasturlash uslublarini taq dim etadi. Python dasturlash tilida chiziqli jarayon uchun dastur qutidagicha bo’ladi: a=input('a=') ikki son ya’ni a va b ni qo’shish dasturi. a=int(a) dastur ishlashi natijasida bizha quyidagi oyna chiqadi b=input('b=') b=int(b) y=a*b print('y=',y); Bizdan a va b ni kiritishimizni so’radi. Bu yerda a va b butun tipdagi istalgan son bolishi mumkin.Biz a ga 4 ni b ga esa 5 ni ta’minladik va dastur ishlash jarayonida bizga a va b ni kop’paytmasini y ga ta’minlab berdi.ya’ni y=a*b y=4*5 y=20 natijani berdi va dastur to’xtadi. Tarmoqlanuvchi jarayonga misol: Bizga quyidagicha misol berilgan bo’lsin: a va b soni berilgan bo’lsin. Agar a>b bo’lsa ikkala sonni yig’indisini aks holda esa ayirmasini hisoblovchi dastur tuzing . a=input('a=') a va b ni butun tipda e’lon qilib oldik. So’ngra shartni qo’ydik, a=int(a) agar shart bajarilsa a+b ni aks holda esa a-b ni chiqaradi. b=input('b=') b=int(b) if a>b: y=a+b else: y=a-b print('y=',y) Dastur quyidagicha ishladi: 5>8 shart bajarilmaganligi uchun bizga y= 5-8 y=-3 natijani chiqardi. Tarmoqlanuvchi jarayonga misol: Noma’lum son berilgan. Agar son x>0 bolsa x ni kvadratini ,agar x=0 bolsa x+10 ni va agar x<0 bo’lsa “berilgan son manfiy” degan natijani beruvchi dastur tuzing. a=input('a=') Berilgan misolni dasturi quyidagicha tuzildi. a=int(a) if a>0: y=a**2 elif a==0: y=a+10 else: print('a manfiy son') print('y=',y) Dastur ishlash natijasida nomalum sonni qanday tanlashimizga kora bizga quyidacha natijani beradi.Men bu yerda noma’lum sonni musbat qilib tanladim: Mavzu:Algoritm tushunchasi, xossalari va berilish usullari. Blok-sxema Algoritmlarning turlari: chiziqli , tarmoqlanuvchi ,takrorlanuvchi va murakkab jarayonlar uchun algoritmlar tuzish. Tarif: Algoritm- bu biror bir masala yoki muommoni hal etish uchun kerak bo„lgan chekli sondagi buyruqlar ketma- ketligi. Algoritmning tasvirlash usullari Masala algoritmini tuzish vaqtida, bu masala qanday sohaga tegishliligiga qarab algoritm bir necha xil ko‗rinishda tasvirlanishi mumkin. Algoritmlarni bir nechta tasvirlash usullari mavjud. Iqtisodiy masalalar algoritmi jadvallar ko‗rinishida, matematik masalalar formula yoki grafik usullarda va sanoatda esa so‗zlar yordamida tasvirlanish mumkin. 1.Algoritmning so‘zlar orqali ifodalanishi. Bu usulda ijrochi uchun beriladigan har bir ko‗rsatma jumlalar, so‗zlar orqali buyruq shaklida beriladi. Misol. To‗g‘ri to‗rtburchakning yuzasi va peremetrini hisoblash algoritmi tuzilsin. 1. boshlanish 2. a,b lar kiritilsin; 3. S=ab va P=2(a+b) hisoblansin; 4. S va P chiqarilsin; 5. Tamom. 2.Algoritmlarning grafik shaklida tasvirlanishida algoritmlar maxsus geometrik figuralar yordamida tasvirlanadi va bu grafik ko‗rinishi blok-sxema deyiladi. Algoritmning blok-sxema ko‗rinishida tasvirlanishi beriladigan buyruqlar qandaydir shakllar orqali ifodalanadi. Algoritmning blok-sxemalar yordamida tuzishda foydalaniladigan asosiy sodda geometrik figuralar quyidagilardan iborat Misol. Teng yonli uchburchakning tomonlari berilganda uning yuzi va perimetrini topish algoritm blok-sxemasini yozing. Algoritmlarni umumlashtirgan holda quyidagi turlarga ajratamiz. - Chiziqli algoritmlar; - Tarmoqlanuvchi algoritmlar; - Takrorlanuvchi algoritmlar. Chiziqli algoritmlar Tarif: Algoritm bajarilish vaqtida hech qanday to„siqqa uchramasdan buyruqlar ketma-ketligi uzluksiz bajarilsa bunday algoritmlar chiziqli algoritm deyiladi. Misol: a ni qiymati berilganda quyidagi funksiyani hisoblash algoritmini keltiring. Tarmoqlanuvchi algoritmlar . Ta‟rif: Algoritm bajarilish vaqtida buyruqlar ketma-ketligi shartlar asosida u yoki bu qismga tarmoqlanishiga tarmoqlanuvchi algoritmlar deyiladi Takrorlanuvchi algoritmlar Ta‟rif: Algoritmning ma‟lum bir qismi qandaydir shartlar asosida ikki va undan ortiq bajarilishiga takrorlanuvchi algoritmlar deyiladi Mavzu : Komputer tаrmоqlаri. Ахbоrоtlаshgаn tizimlаr. Kоmmunikаtsiоn vоsitа vа tаrmоqlаr. Komputer tarmog’ining аsоsiy tushunchаlаri va turlari. Internetning sоnli mаnzillаri. Internet tarmog’idan foydalanish sohalari. 1960-yillarda birinchi kompyuter tarmoqlari (CN) paydo bo'ldi. O'sha vaqtdan boshlab tarmoq axborot texnologiyalari haqiqatda paydo bo'ldi, bu esa kompyuterda ma'lumotlarni yig'ish, saqlash, uzatish va qayta ishlash texnologiyalarini aloqa texnologiyasi bilan birlashtirishga imkon berdi Tarmoq (tarmoq) - aloqa liniyalari orqali bir-biriga bog'langan o'zaro ta'sir qiluvchi ob'ektlar to'plami. Tarmoq texnologiyalarining asosini kompyuter tarmoqlari - aloqa vositalari (telekommunikatsiya) tashkil etadi, ular yordamida fazoda tarqalgan kompyuterlar bir tizimga birlashtiriladi. Tarmoq texnologiyalarining asosini kompyuter tarmoqlari - aloqa vositalari (telekommunikatsiya) tashkil etadi, ular yordamida fazoda tarqalgan kompyuterlar bir tizimga birlashtiriladi. Hisoblash tarmog'i ham chaqiriladi kompyuter tarmog'i yoki kompyuter tarmog'i(kompyuter tarmog'i). U yagona tizimga birlashtirilgan kompyuterlar va ularning terminallarining geografik taqsimlangan tizimini o'z ichiga olgan hisoblash kompleksini ifodalaydi. Deyarli darhol, kompyuter tarmoqlarining paydo bo'lishi bilan ular turli xil ma'lumotlar (ma'lumotlar tarmoqlari) va ma'lumotlarni almashish uchun ishlatila boshlandi. Kompyuter tarmoqlari va tarmoq texnologiyalarining rivojlanishi ularning yordami bilan odamlarni keng ko'lamli axborot bilan ta'minlashni tashkil etish imkoniyatini ko'rsatdi. Bu axborot resurslari almashinuvini ta'minlaydigan kompyuter tarmoqlari "deb nomlana boshlaganiga olib keldi. axborot tarmoqlari”, bir turdagi aloqa tarmoqlarini ifodalaydi. Odatda ular hududiy asosda mintaqaviy va global tarmoqlarga bo'linadi. Shuning uchun mintaqaviy tarmoqlar ba'zan MAN (Metropolitan Area Network) tarmoqlari deb ataladi. Mintaqaviylar korporativ tarmoqlar (korporativ tarmoqlar) hududni qamrab olgan, qoida tariqasida, ushbu korporatsiya (korxona) tarkibiga kiruvchi bir yoki bir nechta yaqin joylashgan binolarni ifodalovchi LANlarni ulash. Ular taqsimlangan axborot arxitekturasiga ega murakkab axborot tizimlarini (infotizimlarni) tashkil qiladi. Korporativ axborot tizimi (MDH) "Intranet" ni o'z ichiga oladi. Ushbu texnologiya bir xil shaxs bo'lishi mumkin bo'lgan ichki foydalanuvchi va tashqi iste'molchi uchun birlikni nazarda tutadi. U o'z tashkiloti uchun ichki foydalanuvchi, uchinchi tomon kompaniyasi uchun esa tashqi iste'molchi hisoblanadi. global kompyuter tarmog'i(Wide Area Network, WAN) - bu bir-biridan geografik jihatdan uzoqda joylashgan, ma'lumotlarni uzatish kanallari va maxsus dasturiy ta'minot - tarmoq operatsion tizimlari yordamida bir-biri bilan o'zaro ta'sir qiluvchi kompyuterlar (host-tugunlar) to'plami. Xost-kompyuterlar - kuchli ko'p foydalanuvchili hisoblash tizimlari (serverlar), shuningdek, aloqa tugunlari funktsiyalarini bajaradigan maxsus kompyuterlar. Shaxsiy kompyuter foydalanuvchilari o'z kompyuterlarini uning asosiy tugunlariga ulagandan so'ng bunday tarmoqning abonentiga aylanadilar. Qabul qilinganiga qarab nazorat qilish usuli tarmoqlar quyidagilarga bo'linadi: markazlashtirilgan, markazlashmagan va aralash. Internet markazlashtirilmagan internet. Uni qurish printsipi markaziy uzel stansiyalari o'rtasida avtomobil yo'llarini (tezkor telefon, radio, sun'iy yo'ldosh va boshqa aloqa liniyalari) tashkil etishdan iborat. Axborot almashish va boshqa muammolarni hal qilish uchun o'zaro bog'langan axborot tizimlarining o'sishi xalqaro tarmoqlarni, keyin esa Internetni yaratishni boshladi. Bu Internet texnologiyalarining paydo bo'lishiga yordam berdi. Zamonaviy tarmoq texnologiyalari kechiktirilgan (oflayn) va interaktiv (onlayn) rejimda ishlash qobiliyatini ta'minlaydi, mavjud bo'lgan har qanday ma'lumot manbalari bilan aloqani ta'minlaydi, professional yo'naltirilgan maslahat va o'qitish imkonini beradi va hokazo. Onlayn texnologiyalarga Internetdagi interaktiv xizmatlar turlari kiradi: ISQ, Internet-telefoniya va boshqalar. Axborot tarmoqlarida boshqaruv tizimlari serverlar deb ataladi. "Server" atamasi (ing. "server" - xizmat ko'rsatuvchi protsessor, xizmat ko'rsatish tugunlari) ma'lum umumiy resurslarga, shuningdek, qoida tariqasida, ma'lum bir sonni birlashtirish qobiliyatiga ega bo'lgan tarmoqqa ulangan, etarlicha kuchli kompyuter sifatida tushuniladi. kompyuterlarning ham mahalliy, ham global axborot tarmoqlarida. Serverlar chaqirilgan tarmoq tugunlari xostlar(Inglizcha "xost" - egasi). Ular odatda Internet-provayderga aylanadi. Serverlar odatda tarmoqda ma'muriy funktsiyalarni bajaradi va chaqiriladi tizim ma'murlari. Ularning vazifalari tizimning ishlashini tekshirishni o'z ichiga oladi (kanallar, kompyuterlar, dasturlar va boshqalar); tarmoqdagi nosozliklar, ruxsatsiz kirish va boshqa qoidabuzarliklarni aniqlash; tarmoqni tiklash; tarmoq ishlashini hisobga olish, uning ishlashi bo'yicha hisobotlarni tayyorlash va foydalanuvchilarga tarmoq resurslari haqida ma'lumot berish. Uchrashuv bo'yicha serverlar quyidagilarga bo'linadi: fayl, aloqa, ilovalar, pochta va boshqalar. Bundan tashqari, tarmoqlar quyidagilardan foydalanadi: ma'lumotlar bazasi serveri ("Ma'lumotlar bazasi serveri"), chop etish serveri, faks serveri va boshqalar. Kompyuterlar axborot tarmog'ining so'nggi tizimlari sifatida harakat qilganligi sababli, u "kompyuter tarmog'i" deb ham ataladi. Bunda telekommunikatsiya tarmog‘i “ma’lumotlarni uzatish tarmog‘i” (uzatilayotgan axborot turiga ko‘ra ilgari qo‘llanilgan tasnif) sifatida tasniflanadi. Axborot tarmog'i- geografik jihatdan tarqoq so'nggi tizimlar to'plami va ularni birlashtirgan telekommunikatsiya tarmog'i, bu tizimlarning har qandayini qo'llash jarayonlariga barcha tarmoq resurslariga kirishni va ularni almashishni ta'minlaydi. Axborot tarmog'ining asosiy komponenti, o'zagi hisoblanadi telekommunikatsiya tarmog'i(TN - Telekommunikatsiya tarmog'i), ya'ni umumiylik texnik vositalar, masofaviy ob'ektlarning o'zaro ta'sirida axborot oqimlarini uzatish va taqsimlashni ta'minlaydigan.

Mavzu: Video taqdimotlar yaratish dasturlari. Comtasiya studio, Captura dasturlaridan foydalanish asoslari. Reja: 1. Video taqdimotlar yaratish dasturlari . 2. Comtasiya studio dasturlaridan foydalanish asoslari. 3. Captura dasturlaridan foydalanish asoslari. Camtasia Studio dasturi -bu kompyuter monitori ekranidagi tasvirlarni yozib olish imkonini beruvchi juda ham qulay kuchli dastur hisoblanadi. Ushbu dastur yordamida biz ekrandagi jarayonlari oson tasvirga olishimiz, veb-kameralar orqali videoga olishimiz, PowerPoint taqdimotlarini, hamda audio yozuvlarni yaratishimiz mumkin. Dastur videoni tahrirlash imkonini beradi: turli effektlar berish, to’g’rilash, ravshanlik, ularning o’lchamlarini almashtirish, kerakli formatlarda saqlash va boshqalar. Adobe Captivate (avvalgi RoboDemo sifatida tanilgan) — Microsoft Windows va dasturiy ta’minotni namoyish etish, video-darslarni yozish, dastur simulyasiyasini yaratish, o`quv taqdimotlarni yaratish va .swf formatda turli testlarni yaratish uchun qo’llanilishi mumkin bo’lgan Mac OS Xning 5 versiyalari uchun elektron ta’limda qo’llaniladigan elektron kurslarni yaratish va tahrirlash dasturi. Adobe Captivatedagi generatsiyalangan .swf ni .aviga videoxosting saytlarga konvertatsiya qilish imkoniyati mavjud. Multimedia-tizimlar hozirgi paytda ta’im va kasbga tayyorlash sohasida, nashriyot faoliyotida (elektron kitoblar), biznesni kompiyuterlashtirish uchun (reklama, mijozlarga xizmat ko’rsatish), axborot markazlarida (kutibxona, muzey) va Hakozolarda muvaffaqiyatli qo’llanilmoqda. Camtasia Studio dasturi – bu kompyuter monitori ekranidagi tasvirlarni yozib olish imkonini beruvchi juda ham qulay kuchli dastur hisoblanadi. Ushbu dastur yordamida biz ekrandagi jarayonlari oson tasvirga olishimiz, veb- kameralar orqali videoga olishimiz, PowerPoint taqdimotlarini, hamda audio yozuvlarni yaratishimiz mumkin. Dastur videoni tahrirlash imkonini beradi: turli effektlar berish, to’g’rilash, ravshanlik, ularning o’lchamlarini almashtirish, kerakli formatlarda saqlash va boshqalar.  Camtasia Studio – video darsliklar, taqdimotlar va boshqa shunga o’xshash kuzatuvchilarga namoyish etiladigan materiallar yaratish uchun mo’ljallangan. Camtasia Studio dasturida monitor ekranidagilarni video tasvirga olishdan tashqari videoni tahrirlash imkoniyati ham mavjud. Camtasia Studio dasturidan foydalanib kompyuter monitorida yuz berayogan barcha jarayonlarni osonlik bilan yozib borish mumkin. Monitor ekranidagi butun sohani yoki uning alohida ajratilgan sohasini yozib olish mumkin, shundan so’ng video va audioning turli effektlarini berishimiz mumkin bo’ladi. Monitor ekranida kuzatilayotgan jarayonlarni yozib olish uchun etarlicha yuqori unumdorlikka ega bo’lgan kompyuter tanlansa ish unumdorligi ortadi albatta. Camtasia Studio dasturining yana bir afzalligi shundaki, u o’zining shaxsiy TechSmit Screen Capture Codec kodekiga ega bo’lib, tasvirni kodlashtirishda yaxshi natijalarni beradi. Uning algoritmi tizimga bo’lgan ortiqcha yuklanishlarni minimallashtiradi, shuning uchun ushbu dasturdan unumdorligi past bo’lgan kompyuterlarda ham foydalanish mumkin. 

Dasturning asosiy imkoniyatlari: 1. Monitor ekranidagi va veb-kameralar orqali kuzatilayotgan jarayonlarni, mikrofondagi ovozni sifatli yozib olish. 2. Videolavhalarga turli xil vizual effektlar berish. 3. Video yo’laklarni kesib olish, birlashtirish, o’chirish va qo’shish. 4. Audio yozuvlar qo’yish va tahrirlash. 5. Videoni bizga qulay bo’lgan formatlarda saqlash SWF, FLV, AVI, MOV, WMV, PPT, GIF, RM, CAMV.  Ish stolida navbatdagi lavhani yozib olgandan so’ng, video va audio fayl aks etadi. Olingan natijani ko’rish va tahrirlash uchun, uni sichqoncha orqali vaqt shkalasi maydoniga olib o’tish lozim. Camtasia Studio dasturining boshqaruv paneli. Boshqaruv panelida quyidagilarga murojaat qilish mumkin: ADD qismi. Import Media – audio yoki videomateriallarni import qilish. Title Clips – yuklanuvchi ekranni tayyorlash. Dasturda yaratilgan videolavhani yuklashdan oldin, foydalanuviga belgilangan axborotlarni (reklama, tabriknoma va b.) ko’rsatish kerak bo’lsa, ushbu bandda buni bajarish mumkin . Voice Narration bu opsiya fonli musiqalar yoki o’zining ovozli sharhlarini yozish imkonini beradi. Record Camera – bu opsiya suratda rasm effektini yasash imkonini beradi, masalan, videolavhaning burchagida yana bitta lavhani joylashtirish. EDIT qismi. Picture in Picture – suratda rasm effektini tahrirlash. Dastur interfeysi 1. Ish stoli; 2. Boshqaruv paneli; 3. Vaqt shkalasi; 4. Proigryvatel

Mavzu :Kompyuter grafikasi va ularning turlari. Kompyuter grafikasi. Kompyuter grafikasi turlari: vektorli, rastrli, fraktal, CD-grafika. Paint grafik muharririda grafik axborotlar bilan ishlash texnologiyasi. Grafik muharrirlari asosan uchta katta guruhga bo’linadi: rastrli, vektorli va fraktalli grafik muharrirlari. Bu guruhlarga kiruvchi dasturlarning asosiy farqi shundaki, rastrli grafik muharrirlarida tasvirlarning rangi asosiy vosita hisoblansa, vektorli grafik muharrirlarida esa tasvirlarning shakli asosiy vosita hisoblanadi. Rastrli grafik muharrirlarga kiruvchi dasturlarni shartli ravishda ikkita, ya’ni grafikli tasvirlarni tashkil qilish va tayyor grafikli tasvirlarni qayta ishlash guruhlariga ajratish mumkin. Axborotni grafik ko’rinishda ishlab chiqish, taqdim etish, ularga ishlov berish, shuningdek, grafik obyektlar va fayllarda bo’lgan nografik obyektlar o’rtasida bog’lanish o’rnatishni informatikada kompyuter grafikasi deb atash qabul qilingan. Kompyuter grafikasi(mashina grafikasi)nima degani? Kompyuter(mashina) grafikasi deganda obyektlarning hajm modellarini yaratish, saklash, ishlov berish va EHMlar yordamida ularni tasvirlash tushuniladi. Tasvirlarni tuzish usullari Grafik tasvirni hosil qilishning zamonaviy usullari bilan yaxshiroq tanishish maqsadida kompyuter grafikasining quyidagi usullari–rastrli, vektorli va fraktalli usullar yordamida grafikli obyeklarning hosil qilinishi bilan tanishib chiqamiz. Bu ikki usullarning asosiy farqi ekran yuzasi bo’yicha o’rni harakatlanishining tur- lichaligidadir. Vektorli kompyuter grafikasi -bunda tasvirlar chiziqlar vositasida hosil qilinadi. Chiziq sifatida egri va to’g’ri chiziqlardan foydalanadi. Shuning uchun vektorli grafikada yaratilgan tasvirlar juda aniq chiqadi. Vektorli grafika reklama agentliklarida, dizaynerlik byurolarida keng qo’llaniladi. Vektorli grafik dasturlarning eng mashhurlari bu Adobe ILLustrator, Macromedia Freehand, CorelDRAW va boshqalar kiradi. Rastrli kompyuter grafikasi- bunda tasvir uni hosil qiluvchi nuqtalar (piksellar, pellar) yordamida hosil qilinishi tushuniladi. Rastr-bu gorizontal rastr qatorlar to’plami bo’lib, bunda har bir qator alohida pellar yig’indisidan iborat bo’ladi. Rastrli grafikada tasvirlar nuqta(pixels)lar majmuasi orqali hosil qilinadi. Rastr–bu ekranning butun maydonini qoplovchi piksellar matrisasidir. Demak rastrli grafikaning asosiy elementi nuqtadan iborat ekan. Nuqtalar soni qanchalik zich bo’lsa, tasvir shunchalik aniq va tiniq chiqadi. Displeylar turli rejimda ishlashi mumkin. Bir qatordagi piksellar sonining ekrandagi qatorlar soniga ko’paytmasi displeyning sezuvchanlik darajasini ko’rsatadi. Sezuvchanlik darajasi qanchalik katta bo’lsa, shunchalik hosil qilinadigan tasvirni sifati ham yaxshi bo’ladi, lekin teskari nisbatda apparatura tannarxi qimmatlashib boradi. Shaxsiy kompyuterlarda ishlatiladigan displeylar 2-xil sezuvchanlikka ega: Past sezuvchanlik-200 vertikal nuqtalar 320 gorizontal nuqtalar (200*320); Yuqori sezuvchanlk-1280 vertikal nuqtalar 1024 gorizon-tal nuqtalar (1280*1024).

Rastrli grafik muharrirlarda kompyuter ekrani juda zich chiziqlar bilan to’r ko’rinishiga keltiriladi. Chizilgan tasvirlar esa nuqtalarni ketma-ketligi orqali hosil qilinadi. Uni quyidagi misol orqali ko’rib chiqamiz. Chiziqlar joylashgan kataklarni 1 bilan, chiziqlar yo’q kataklarni esa 0 bilan belgilaymiz: Endi biz yuqoridagi 2-jadvaldagi raqamlarni ranglab chiqamiz va natijada yuqoridagi grafikni kompyuterda qanday qilib rastrli ko’rinishga o’tishini ko’ramiz: Ushbu ko’rinishda to’rni kattaroq olganimiz uchun tasviri miz unchalik aniq chiqmadi. To’rni qanchalik kichik va zich olsak, kompyuterdagi tasvir haqiqiysiga shunchalik yaqin bo’ladi. Tasvir chizilganda har bir katakdagi chiziq va uni qaysi rang bilan chizish yoki belgilash kerakligi belgilab qo’yiladi. Rastrli grafik muharrirlarining eng ommaviy va eng mashhurlari bu Paint va Photoshop dasturlaridir. Paint dasturida chizilgan rasmlar *.bmp kengaytmali fayllarida saqlanadi.Uning ma’nosi Windows Bitmape –Windowsning Vit kartasi

demakdir. Bulardan tashqari *.jpg, *.gif, *.pdf, *.tiff va boshqa kengaytmali fayllarda ham saqlanadi. Rastrli grafikaning asosiy kamchiligi bu tasvirni kattalashtirish ya’ni masshtablashtirishda tasvirni buzilishidir. Chunki tasvir kattalashganida uni hosil qilgan nuqtalar hajmi ham kattalashadi. Fraktalli kompyuter grafikasi- esa hisoblanuvchi grafikadir. Bunda yaratilayotgan tasvirlar tenglamalar va ularning sistemalari vositasida hosil qilinadi. Shuning uchun bunday muharrirlarda hosil qilingan dasturlar katta hajm egallamaydi. Chunki xotirada tasvir emas uni hosil qiladigan tenglamalar saqlanadi. Fraktalli grafika badiiy kompozisiya yaratish, tasvirni chizish yoki jihozlash emas, balki uni dasturlash-dir, ya’ni bunda tasvirlar formulalar yordamida quriladi. Arxitektura va qurilish sohalarida bugun fraktalli grafika muhim o’rin tutmoqda. Jumladan konstruktorlik va loyihalash jamda dizaynerlik-jihozlash ishlarida. Bunday muharrirlardan eng ommalashganlari bu Avto CAD, DesingCAD, Grafic CAD va Archi CAD lardir. Rang modellari.  RGB modeli ning nomi   Red   - qizil,   Green   –   yashil va   Blue   – ko’k birlamchi ranglarning bosh xarflaridan olingan bo’lib, ushbu ranglarning turli proporsiyalarda aralashtirish natijasida ko’rinuvchi spektrning turli hil boshqa ranglarini olish mumkin. Birlamchi ranglarning aralashmasidan ikkilamchi moviy (cyan), pushti (magenta) va sariq (yellow) ranglar xosil bo’ladi.     RGB modeli.   RGB modelining tashkil etuvchilari 0 dan 255 gacha qiymat qabul qilishlari mumkin.   R =255,   G =255,   B =255 bo’lganda oq rang,   R =0,   G =0,   B =0 bo’lganda esa qora rang xosil qilishimiz mumkin.   CMYK modeli bo’yoqlarning nurni yo’tish qobiliyatiga asoslangan. Oq rangning nur o’tuvchi bo’yoqdan o’tishida spektrning bir qismi yutiladi. Yutilmagan nur qaytadi va odam ko’ziga tushadi. Rasm. 1.2. CMYK modeli. Ranglar moviy (Cyan) , pushti (Magenta) va sariq (Yellow) ranglar aralashmasidan paydo bo’ladi. Ularning to’liq aralashmasidan qora (blacK) rang xosil bo’ladi. Modelining tashkil etuvchilari 0 dan 100 gacha qiymat qabul qilishlari mumkin. HSB(HSV)   modeli . Model nomi o’nga asos bo’lgan uch komponentning bosh xarflaridan olingan: Hue - rang toni; Saturation - to’yinganlik; Brightness - yorqinlik. Model odam ko’zining rangni xis qilish qobiliyatiga asoslangan. Rang toni   0 dan 360 gradusgacha diapszondagi burchak kattaligi bilan tavsiflanadi.    

O'xshashlar

Amaliy dasturlar yordamida video ishlanmalar yaratish (camtasia studio bandicam)
MC OFFICE DASTURLARIDAN FOYDALANISH
VISUAL STUDIO MUXITIDA BUDILNIK DASTURINI YARATISH
AUTO PLAY dasturiy vositasi va ELEKTRON DARSLIK YARATISH
Autoplay dasturiy vositasi.Uning vazifasi va o’quv jarayonida qo’llanishi