Alisher Navoiy. Qit'alar va fardlar
Alisher N av oiy. Qit 'alar v a fardlar
Bu mav zuda biz: – Alisher Nav oiy qit ’alari v a fardlaridagi g‘oy alarni t ahlil qilamiz; – fard v a qit ’a haqidagi t ushunchalarga ega bo‘lamiz; – mumt oz adabiy ot dagi k ichik janrlarni solisht iramiz.
Alisher Navoiy haqida Alisher Navoiy (1441–1501) o‘z davrining iste’dodli shoiri, davlat arbobi, olim, ko‘plab asarlari bilan o‘zbek adabiyoti tarixida o‘chmas iz qoldirgan buyuk mutafakkirdir. U to‘rt yoshidan adabiyotga, she’riyatga va ilm olishga qiziqdi, o‘tkir zehni va tug‘ma qobiliyati bilan zamonasining obro‘li ijodkorlari, san’atkor va olimlari e’tiborini tortdi. O‘n – o‘n ikki yoshlaridan she’rlar yoza boshladi. Tarixchilarning yozishicha, mashhur shoir Lutfiy Alisherning bolalikda yozgan: Orazin yopqoch ko‘zimdin sochilur har lahza yosh, Bo‘ylakim, paydo bo‘lur yulduz, nihon bo‘lg‘och quyosh... misralari bilan boshlanadigan g‘azalini tinglab, “Agar mumkin bo‘lsa edi, men o‘zimning forsiy va turkiy tillarda aytgan o‘n-o‘n ikki ming she’rimni shu bir g‘azalga almashar edim”, – degan ekan. Navoiy iste’dodi keyinchalik tinimsiz mehnat va izlanishlar bilan uyg‘unlashib, jahon adabiyoti durdonalari darajasidagi buyuk asarlarning dunyoga kelishida muhim omil bo‘lib xizmat qildi.
Moskva shahridagi Alisher Navoiy haykali
Alisher Nav oiy qit ’alarini t ahlil qilamiz Qit ’a (arabcha “bo‘lak, qism, parcha” so‘zidan) mumtoz adabiyotda qo‘llangan janrlardan biri bo‘lib, unda muallifning turli mazmundagi fikr-mulohazalari, qarashlari ifodalanadi. Qit’a ikki bayt (to‘rt qator) va undan ortiq bo‘lishi mumkin. Unda har ikkinchi misra (qator) o‘zaro qofiyalanadi.