logo

Amerika o‘rta asrlarda

Yuklangan vaqt:

16.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3184.53515625 KB
Amerik a o‘rt a asrlarda Xo‘jalik taraqqiyoti.
Olimlarning fikricha, 
Amerika qit’asiga dastlabki 
odamlar Shimoliy Osiyodan 
hozirgi Bering bo‘g‘ozi orqali 
buyuk muzlik davrida, 
bundan 40 ming yil avval 
o‘ta boshlagan va bu 
jarayon uzoq davom etgan. Hindular hayotidan Bu qabilalarning asosiy qismi
ovchilik va baliqchilik bilan shug‘ullangan. Ammo Markaziy va Janubiy Amerikaning 
tog‘ va tog‘oldi hududlarida dehqonchilik
xo‘jaligi vujudga kelib, keng taraqqiy etgan.  Amerikaning katta qismida xonakilashtirilgan 
hayvonlar bo‘lmagan. 
Ular uy hayvonlaridan shimolda
itni, janubda tuyasimon – lamani boqishgan. Ot, sigir, qo‘y va 
echkilar qit’aga 
keyinchalik 
Yevropadan olib 
kelingan. 
Tuyasimon – lama May y alar dav lat i.
Markaziy Amerikaning Yukatan yarimorolida (hozirgi 
Meksika) qadimdan mayya xalqlari yashab kelgan. 
Milodiy I ming yillikda mayyalarda shahar- davlatlar 
vujudga keladi. Ast ek lar dav lat i.
Markaziy Amerikaning hozirgi Meksika hududida 
joylashgan. Bu yerlarga shimoldan kelgan asteklar katta 
ko‘l o‘rtasidagi orollarda XII asrda  Tenochtitlan  shahriga 
asos soladilar, ular sun’iy to‘g‘onlar bunyod etishgan, 
ibodatxonalar va saroylar qurishgan.
O‘rta asrlardagi Tenochtitlan shahri Asteklarda yer taqchil bo‘lganidan ko‘l tagidan 
suv o‘simliklari va unumdor loyni ko‘tarib, 
sollarda  «suzuvchi dalalar»  ham yaratganlar. 
Bu o‘ziga xos 
ekinzorlardan yiliga 
bir necha marta 
hosil olingan. Asteklar urug‘ jamoa bo‘lib 
yashaganlar. Jamoa 
boshliqlari saylab qo‘yilgan. 
Ekin maydonlari jamoa 
a’zolariga taqsimlab berilgan.
Asteklar  Ink lar dav lat i.
Kechua tillariga 
mansub inklar XII–XIII 
asrlarda Urubamba 
daryosi havzasida 
Kusko  shahriga asos 
soladilar.Janubiy Amerikaning And tog‘lari yonbag‘ridagi 
vohalarda inklar davlati vujudga kelgan. 
Kusko shahri Inklar boshqa qabilalar 
yerlarini bosib olib, And
tog‘laridan Tinch 
okeaniga qadar ulkan 
xududda o‘z
hokimiyatlarini 
o‘rnatadilar.
Inklar jangchilari
Bu davlatni  Oliy Inka  boshqargan. U «Quyoshning 
o‘g‘li», uning yerdagi ramzi sanalgan. Inklardan bo‘lmagan aholi jamoa bo‘lib yashab, 
hukmron toifa uchun ishlagan. 
Jamoa dehqonlar oilalaridan tashkil topib, ularning 
har biriga ma’lum yer, ekin maydoni biriktirib 
qo‘yilgan. Inklarda hunarmandchilik yuksak rivojlangan. Oltin, 
kumush qazib olinib, ulardan buyumlar tayyorlash, 
kulolchilik va zargarlik, to‘qimachilik, bo‘yoqchilik, 
qurilish sohalari ayniqsa yuksalgan. Poytaxt Kuskoni viloyatlar bilan bog‘laydigan, 
umumiy uzunligi 15 minglab kilometr bo‘lgan tosh 
yo‘llar barpo etilgan, viloyatlar orasida pochta 
xizmati o‘rnatilgan. Savol va topshiriqlar
1.  Amerika tub aholisining mashg‘ulotlari haqida 
gapirib bering.
2.  Mayyalar tarixi va madaniyati haqida nimalarni 
bilasiz?
3.  Astaklar kim? Ular haqida so‘zlab bering.
4.  Inklar davlati qachon va qayerda vujudga kelgan?

Amerik a o‘rt a asrlarda

Xo‘jalik taraqqiyoti. Olimlarning fikricha, Amerika qit’asiga dastlabki odamlar Shimoliy Osiyodan hozirgi Bering bo‘g‘ozi orqali buyuk muzlik davrida, bundan 40 ming yil avval o‘ta boshlagan va bu jarayon uzoq davom etgan. Hindular hayotidan

Bu qabilalarning asosiy qismi ovchilik va baliqchilik bilan shug‘ullangan.

Ammo Markaziy va Janubiy Amerikaning tog‘ va tog‘oldi hududlarida dehqonchilik xo‘jaligi vujudga kelib, keng taraqqiy etgan.

Amerikaning katta qismida xonakilashtirilgan hayvonlar bo‘lmagan. Ular uy hayvonlaridan shimolda itni, janubda tuyasimon – lamani boqishgan. Ot, sigir, qo‘y va echkilar qit’aga keyinchalik Yevropadan olib kelingan. Tuyasimon – lama