logo

AXBOROTLASHGAN JAMIYAT TUSHUNCHASI

Yuklangan vaqt:

16.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

664.455078125 KB
  Mav zu: A X BOROTLA SHGA N  J A MI YAT TUSHUN CHASI
                                  RE J A
 

1. “Axborotlashgan jamiyat” tushunchasi to’g’risida

2. Insonoyatning axborotlashgan jamiyat sari bosib 
o’tgan yo’li

3. Zamonaviy jamiyatning axborot resurslari        
Axborotlashgan jamiyat termini Yaponiyada paydo bo’ldi . 
Mutaxassislar ushbu termin yuqori sifatli axborot mo’l-ko’l 
bo’lgan va uni saqlash, taqsimlash va foydalanish uchun barcha 
vositalarga ega bo’lgan jamiyatni ifodalaydi, deb e’tirof etadilar. 
Axborotlar manfaatdor kishilarga tez va  oson hamda qulay  
shak l da et k azib beril adi.Axborot  xi zmat lari uchun narxlar 
shu darajada past  bo’lishi k erak k i, jamiy at ning har bi r a’zosi 
undan  eht iy oj iga qarab foy dalana il sin.

Arademik  V.A. Izv ozchik ov  ax borot lashgan jamiy at   
xususi y at larini ifoda et uv chi quy idagi t a’rifni  t ak l if et gan: 
“Ax borot lashgan jamiy at  deb, jamiy at ning barcha sohalari 
hamda a’zol ari hay ot i v a faoliy at i da k ompy ut er, t elemat ik a 
v a boshqa v osit alar aql iy  mehnat  qurollari  sifat i da 
ishlat i luv chi , k ut ubxonalardan foy dalani sh, k at t a t ezli k  v a 
aniql ik da axborot l arni qay t a ishlash, real v a 
prognozlasht irilgan hodisalarni modellasht iri sh, , ishlab 
chiqarishni  boshqari sh, t a’limni av t omat lasht irish v a boshqa 
 v azifalarni bajarish  imk oniy at iga ega bo’lgan jamiy at ga 
ay t il adi.        Bunday 
jamiyatda Hohlagan kishi , gurux yoki ixtiyoriy 
korxona-tashkilot o’z faoliyati uchun zarur 
bo’ladigan axborot resurslaridan foydalana 
bilishi; Zamonaviy axborot texnologiyalari va 
aloqa vositalarining taqdim etilishi
Ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy rivojlanish 
masalalarini echish uchun zarur bo’lgan axborot 
resurslarini doimiy yangilash va to’ldirish 
imkoniyatini beruvchi rivojlangan axborot 
infrastrukturasiga ega bo’lish;           
Insoniy at ning       axborot lashgan jamiy at  sari 
bosib o’t gan y o’li.  Ax borot  hamisha jamiy at  hay ot ida ham, 
alohida shaxs hay ot ida ham muhim o’rin egallagan. Insoni y at  
t arixi da  axborot larni y ig’ish, saqlash v a uzat ish v osit alarining 
piv ojlanish jaray oni bir t ek is k echmagan  v a bir necha bor ax borot  
sohasida “ Informat sion inqil ob”  deb at aluv chi  global ahamiy at  
k asb et uv chi hodisalar y uz bergan.  

Birinchi inf ormat ion inqilob yozuvning k ashf  e t ilishi bilan bog’liq. 
Yozuv  i nsoniy at ga bi limlarni t o’plash v a uni av lodlarga uzat ish 
imk onini  berdi .        
O’z y ozuv iga ega bo’lgan siv ili zat siy al ar boshqalariga 
nisbat an uqori iqt isodiq v a madaniy  darajaga erishganligi 
ma’lum .  Bunga misol  qilib, Qadimgi Misr, Ik k i  dary o oralog’i  
dav lat lari,X it oy  k abil arni k el t irish mumk in.Bu borada 
pik t ografi k  v a i eroglifi k   y ozuv dan alfav i t li y ozuv ga o’t i sh  
alohida ahamiy at ga ega bo’ldi.

I k k inchi inf ormat ion inqilob ( X VI  asr o’rt alari ) – k it ob 
bosishning ix t iro qil inishi  bilan bog’liq.Bu hodisa 
axborot larni caqlabgina qol may, ul arni ommaga y oy ish 
imk oniy at ini y arat di.Sav odxonlik  alohoda t abaqalar 
doirasidan chi qib, ommav iy  t usga k i rdi .Bular ilmiy  t ex ni k a 
riv ojlanish jaray onini t ezl asht irdi. Kit oblar bili mlarning 
alohida mamlak at  chegarasidan chiqib, umuminsoniy  
si v ilizat siy a y arat ilish jaray onoga t urt k i bo’ldi.        Axborot katta 
oqimlarining 
vujudga kelishi 
Bilimlarning turli 
sohalari bo’yicha 
davriy nashrlarning 
ko’payib borishi; 
masalan,  ХХ   asr 
boshlarida ilmiy 
xodim uchun fizika 
sohasida chop 
etiladigan 10 tagacha 
oylik jurnal bilan 
tanishib borish etarli 
hisoblangan bo’lsa, 
asr oxiriga kelib, bu 
ro’rsatkich 100 ga 
etdi.  Ilmiy va amaliy 
faoliyat 
natijalari e’lon 
qilinadigan 
kitob, xujjatlar, 
hisobotlar, 
dissertatsiyalar 
va boshqalar 
miqdorining 
katta tezlik bilan 
ko’payib borishi.          Zamonav iy  
jamiy at  
axborot  
resurslari.  
Resurs bu – 
qay sidir 
v osit alarning 
manbasi y ok i 
zahirasidir        Har qandar 
jamiy at , dav lat , 
fi rma y ok i 
jismoniy  shaxs 
o’z  hay ot iy  
faoliy at i uchun 
zarur bo’lgan 
ma’lum 
resurslarga ega 
bo’ladi.  An’anav iy  
resurslarga xom 
ashy o (t abiiy ) 
resurslar, 
energet ic 
resurslar, mehnat  
resurslari, 
moliy av iy  
resurslar k abi 
mat erial 
resurslar k iradi.

Mav zu: A X BOROTLA SHGA N J A MI YAT TUSHUN CHASI   RE J A    1. “Axborotlashgan jamiyat” tushunchasi to’g’risida  2. Insonoyatning axborotlashgan jamiyat sari bosib o’tgan yo’li  3. Zamonaviy jamiyatning axborot resurslari

 Axborotlashgan jamiyat termini Yaponiyada paydo bo’ldi . Mutaxassislar ushbu termin yuqori sifatli axborot mo’l-ko’l bo’lgan va uni saqlash, taqsimlash va foydalanish uchun barcha vositalarga ega bo’lgan jamiyatni ifodalaydi, deb e’tirof etadilar. Axborotlar manfaatdor kishilarga tez va oson hamda qulay shak l da et k azib beril adi.Axborot xi zmat lari uchun narxlar shu darajada past bo’lishi k erak k i, jamiy at ning har bi r a’zosi undan eht iy oj iga qarab foy dalana il sin.  Arademik V.A. Izv ozchik ov ax borot lashgan jamiy at xususi y at larini ifoda et uv chi quy idagi t a’rifni t ak l if et gan: “Ax borot lashgan jamiy at deb, jamiy at ning barcha sohalari hamda a’zol ari hay ot i v a faoliy at i da k ompy ut er, t elemat ik a v a boshqa v osit alar aql iy mehnat qurollari sifat i da ishlat i luv chi , k ut ubxonalardan foy dalani sh, k at t a t ezli k v a aniql ik da axborot l arni qay t a ishlash, real v a prognozlasht irilgan hodisalarni modellasht iri sh, , ishlab chiqarishni boshqari sh, t a’limni av t omat lasht irish v a boshqa v azifalarni bajarish imk oniy at iga ega bo’lgan jamiy at ga ay t il adi.

Bunday jamiyatda Hohlagan kishi , gurux yoki ixtiyoriy korxona-tashkilot o’z faoliyati uchun zarur bo’ladigan axborot resurslaridan foydalana bilishi; Zamonaviy axborot texnologiyalari va aloqa vositalarining taqdim etilishi Ijtimoiy-iqtisodiy va ilmiy-texnikaviy rivojlanish masalalarini echish uchun zarur bo’lgan axborot resurslarini doimiy yangilash va to’ldirish imkoniyatini beruvchi rivojlangan axborot infrastrukturasiga ega bo’lish;

 Insoniy at ning axborot lashgan jamiy at sari bosib o’t gan y o’li. Ax borot hamisha jamiy at hay ot ida ham, alohida shaxs hay ot ida ham muhim o’rin egallagan. Insoni y at t arixi da axborot larni y ig’ish, saqlash v a uzat ish v osit alarining piv ojlanish jaray oni bir t ek is k echmagan v a bir necha bor ax borot sohasida “ Informat sion inqil ob” deb at aluv chi global ahamiy at k asb et uv chi hodisalar y uz bergan.  Birinchi inf ormat ion inqilob yozuvning k ashf e t ilishi bilan bog’liq. Yozuv i nsoniy at ga bi limlarni t o’plash v a uni av lodlarga uzat ish imk onini berdi .

 O’z y ozuv iga ega bo’lgan siv ili zat siy al ar boshqalariga nisbat an uqori iqt isodiq v a madaniy darajaga erishganligi ma’lum . Bunga misol qilib, Qadimgi Misr, Ik k i dary o oralog’i dav lat lari,X it oy k abil arni k el t irish mumk in.Bu borada pik t ografi k v a i eroglifi k y ozuv dan alfav i t li y ozuv ga o’t i sh alohida ahamiy at ga ega bo’ldi.  I k k inchi inf ormat ion inqilob ( X VI asr o’rt alari ) – k it ob bosishning ix t iro qil inishi bilan bog’liq.Bu hodisa axborot larni caqlabgina qol may, ul arni ommaga y oy ish imk oniy at ini y arat di.Sav odxonlik alohoda t abaqalar doirasidan chi qib, ommav iy t usga k i rdi .Bular ilmiy t ex ni k a riv ojlanish jaray onini t ezl asht irdi. Kit oblar bili mlarning alohida mamlak at chegarasidan chiqib, umuminsoniy si v ilizat siy a y arat ilish jaray onoga t urt k i bo’ldi.