boshqaruv jarayoni va vazifalari
M A V Z U : B O S H Q A R U V J A R A Y O N I V A V A Z I F A L A R I
REJA: • Kirish • A sosiy qism 1. Boshqaruv jarayoni va vazifalarining mohiyati 2. Tashkilotda boshqaruv tushunchasi va ularning tasnifi. 3. Boshqaruvning vazifalarini takomillashtirish. • X ulosa • Foy dalanilgan adabiy ot lar
KIRISH • Agar tashkiliy tuzilma , shakl sifatida, boshqaruvning statikasini aks ettiradi, keyin boshqaruv jarayoni dinamikani tavsiflaydi, ya'ni. boshqaruv tizimining ishlashi, tashkilotning boshqaruv tizimida o'z vaqtida sodir bo'ladigan barcha narsalar. Jarayon deganda tashkilot maqsadlariga erishish uchun menejment tomonidan amalga oshiriladigan har qanday harakatlar tushuniladi. • Men ej men t - muammolarni hal qilishning murakkab jarayoni, bu tendentsiyalarni kuzatish, maqsadlarni belgilash, muammolar va imkoniyatlarni shakllantirish, alternativalarni ishlab chiqish va tanlash, qarorlar qabul qilish, dasturlar va byudjetlarni tuzish, ularni amalga oshirish yo'nalishlari va chora-tadbirlarini belgilash sifatida ko'rsatilishi mumkin. • Masalan, menejer rejalashtirish, tashkil qilish va nazorat qilishni rejalashtirganda, qaror qabul qiladi. U vaziyatni tahlil qiladi, bir nechta alternativalarni ishlab chiqadi, alternativalarni taqqoslaydi, qaror qabul qiladi va natijani baholaydi. Qaror qabul qilish barcha boshqaruv funktsiyalari bilan bevosita bog'liqdir. Boshqaruv jarayoni vaqt va makon bo'yicha boshqaruv qarorlarini qabul qilish bilan bog'liq muayyan ishlarni amalga oshirish uchun alohida bosqichlarga bo'linadi. • Bo sh q aru v j arayo n i - boshqariladigan ob'ektga ta'sirni tayyorlash va amalga oshirish uchun bosh va boshqaruv apparati tomonidan amalga oshiriladigan ketma-ket harakatlar majmui.
1 .BOSHQARUV JA RAYONI VA VAZI FAL ARI NIN G MO HI YATI • Boshqaruvga jarayon sifatida qarash lozim.Boshqaruv jarayoni — bu tashkilot resurslarini u tomonidan o‘z maqsadlariga erishish uchun shakllantirish va foydalanish bo‘yicha uzluksiz, izchil bajariladigan, o‘zaro bog‘langan harakatlari majmuasidir. Bu harakatlarni boshqaruv vazifalari deb ataydilar. Shunday qilib, boshqaruv jarayoni barcha vazifalarning umumiy yig‘indisi hisoblanadi. Boshqaruv vazifalari — boshqaruv faoliyatining nisbatan mustaqil, ixtisoslashtirilgan va ajratilgan turlaridir. Bunday hisoblanishning boshqaruv vazifasi aniq aks ettirilgan mazmunga, uni amalga oshirishning ishlab chiqilgan mexanizmiga va doirasida uning tashkiliy ajralishi yakunlanadigan ma’lum tuzilmaga ega bo‘lishi kerak.
B O S H Q A RU V N I N G B E S H TA U M U M I Y VA Z I FA L A R I N I A J R AT I S H N I M A Q S A D G A M U V O F I Q D E B H I S O B L AY M I Z : • Rejalashtirish (maqsadlar va ularga erishish bo‘yicha harakatlar rejasini tanlash);— tashkil etish (vazifalarni bo‘linmalar yoki xodimlar o'rtasi-da taqsimlash va ular o‘rtasida o‘zaro hamkorlikni o‘rnatish);— motivatsiya (ijrochilarni rejalashtirilgan harakatlarni amalga oshirish va qo‘yilgan maqsadlarga erishishga rag‘batlan-tirish); — muvofiqlashtirish (oqilona aloqalarni o‘rnatish yo‘li bilan boshqarilayotgan tizimning har xil qismlari o‘rtasida moslik va muvofiqlikni ta’minlaydi);— nazorat (haqiqiy erishish mumkin bo‘lgan yoki erishilgan natijalarni rejalashtirilganlar bilan taqqoslash).Boshqaruvning bu umumiy vazifalari kommunikatsiya va qarorlar qabul qilishning bog‘lovchi jarayonlari bilan birlashtirilgan. Bu vazifalar o‘rtasidagi o‘zaro aloqa boshqaruvning har qanday jarayoni mazmunini ko‘rsatib beruvchi doiraviy diagramma bilan taqdim etilishi mumkin