logo

EKALOGIK MUAMMOLAR

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

637.4892578125 KB
Mavzu: EKALOGIK 
MUAMMOLAR Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza 
qilish  sohasida davlat
boshqaruvi tizimini takomillashtirish 
to‘g‘risida 0 ‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining “Ekologiya va atrof-
muhitni muhofaza qilish
sohasida davlat boshqaruvi tizimini 
takomillashtirish to‘g‘risida” 2017-
yil 21-apreidagi PF-5024-son Farmoniga 
muvofiq 0 ‘zbekiston
Respublikasi Ekologiya va atrof-muhitni 
muhofaza qilish davlat
qo‘mitasi qayta tashkil etildi   Ekotizimning rivojlanish
•
Ekotizimning rivojlanishi V.I.Vemadskiy tomonidan biosfera
ta’minotini ekologik asoslarda isbotlash imkonini berdi. Olimning
fikricha, biosfera global ekotizim sifatida shakllandi, u ekologik
qonuniyatlarga bo‘ysunadi, modda va energiya balanslarini bir holatda
ushlaydi.
1964-yilda Xalqaro biologik dastur qabul qilindi, dastur asosida
ona sayyoraning maksimal biologik hosildorligi va demografik holat,
yer sharidan foydaianishga boigan talab olimlar tomonidan o'rganib
chiqildi.
Ekologiya fani olimlarning olib borgan ishlari asosida sekin,
bosqichma-bosqich  о‘ sib, yangi ilmiy tushunchalar bilan boyib bordi.  Ekotizim biota va biotsenozdan 
iborat boiib, uning organik qismi
biotsenozlardan tirik 
organizmlaming turlari, 
anorganik qismi biotada
turlarning yashash joyini tashkil 
qiladi. Ko‘pchilik ekotizimlar, o‘z
navbatida birlashib, biosferani 
hosi! qiladi. Ekotizim atamasi 
fanga
ingliz ekolog olimi A.Tepsli (1935) 
tomonidan kiritildi. V.N.Sulcachev
“biogeotsenoz” atamasini fanga 
kiritdi.  Tashqi muhit 
•
Modda almashinuvi yoki metabolizm jarayonida tirik organizmlarda 
ko‘pgina kimyoviy reaksiyalar borishi natijasida organizmga
zarur moddalar ishlab chiqiladi va ular energiya bilan ta’minlanadi.
Boradigan asosiy reaksiyalardan biri fotosintez boiib, quyosh
yorugiigi evaziga anorganik moddalardan organik moddalar hosil
boiadi. Fotosintez bilan bir qatorda organik birikmalarning sintezi
jarayoni anorganik moddalar orqali boradi. Oltingugurt, vodorod,
serovodorod, temir, ammiak, nitrat va boshqa anorganik moddalaming
oksidlani.shi kimyoviy energiya orqali boradi. Bu jarayon xemosintez
debataladi.  Ekotizim biota va biotsenozdan 
iborat boiib, uning organik qismi
biotsenozlardan tirik 
organizmlaming turlari, anorganik 
qismi biotada
turlarning yashash joyini tashkil 
qiladi. Ko‘pchilik ekotizimlar, o‘z
navbatida birlashib, biosferani hosi! 
qiladi. Ekotizim atamasi fanga
ingliz ekolog olimi A.Tepsli (1935) 
tomonidan kiritildi. V.N.Sulcachev
“biogeotsenoz” atamasini fanga 
kiritdi.  Fanning vazifasi.  Ekologiya - tirik organizmlaming o‘zaro maqsadi hamda ular yashayotgan tashqi 
muhit bilan aioqasi va tirik organizmlar tizimidagi turli-tuman bogianishlarni o‘rgatadigan fandir.
Bu fan biologiya fanining tarkibiy boiagi boiishi bilan bir qatorda,
kimyo, fizika, geologiya, o‘rmonchilik, dehqonchilik, tuproqshunoslik,
matematika va boshqa tabiiy fanlar bilan chambarchas bogiiqdir.  Ek ologiy aning asosiy  t ushunchalari  
•
Tirik materiyaning mavjudligi haqida olingan ilmiy evolyutsion
ma’lumotlar mohiyati uning erda 3 mlrd. yillardan buyon davom
etayotganini asoslab berdi. Paleontolog olimlar oigan ma’lumotlar
yerda yashaydigan tirik organizmlar yashash jarayonida o'zgarib turishini 
ko‘rsatdi. Masalan, odamning paydo boiish evolyutsiyasidan
hozirgacha uzoq davr oigan, hozirgi odam o‘zining dastlabki 
o‘tmishdoshlaridan farq qiladi. Arxeologlaming asoslashiga ko‘ra, odamga
oiish davridagi o‘tmishdoshlar va maymunga o‘xshash o'tmishdoshlarning 
hamda oiib bitgan hayvonlarning DNK tahlili, jami yerda
yashagan tirik organizmlaming genetik jihatdan bir-biriga o‘xshashligi,
ularning umumiy bir avloddan kelib chiqqanligini koisatadi.

Mavzu: EKALOGIK MUAMMOLAR

Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish sohasida davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirish to‘g‘risida 0 ‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Ekologiya va atrof- muhitni muhofaza qilish sohasida davlat boshqaruvi tizimini takomillashtirish to‘g‘risida” 2017- yil 21-apreidagi PF-5024-son Farmoniga muvofiq 0 ‘zbekiston Respublikasi Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish davlat qo‘mitasi qayta tashkil etildi

Ekotizimning rivojlanish • Ekotizimning rivojlanishi V.I.Vemadskiy tomonidan biosfera ta’minotini ekologik asoslarda isbotlash imkonini berdi. Olimning fikricha, biosfera global ekotizim sifatida shakllandi, u ekologik qonuniyatlarga bo‘ysunadi, modda va energiya balanslarini bir holatda ushlaydi. 1964-yilda Xalqaro biologik dastur qabul qilindi, dastur asosida ona sayyoraning maksimal biologik hosildorligi va demografik holat, yer sharidan foydaianishga boigan talab olimlar tomonidan o'rganib chiqildi. Ekologiya fani olimlarning olib borgan ishlari asosida sekin, bosqichma-bosqich о‘ sib, yangi ilmiy tushunchalar bilan boyib bordi.

Ekotizim biota va biotsenozdan iborat boiib, uning organik qismi biotsenozlardan tirik organizmlaming turlari, anorganik qismi biotada turlarning yashash joyini tashkil qiladi. Ko‘pchilik ekotizimlar, o‘z navbatida birlashib, biosferani hosi! qiladi. Ekotizim atamasi fanga ingliz ekolog olimi A.Tepsli (1935) tomonidan kiritildi. V.N.Sulcachev “biogeotsenoz” atamasini fanga kiritdi.