logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Umumiy
  4. ERKIN RAQOBATNING IQTISODIY MAZMUNI

ERKIN RAQOBATNING IQTISODIY MAZMUNI

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

152.1962890625 KB
Ko'chirib olish
ERKIN RAQOBATNING IQTISODIY MAZMUNI REJA: 1. Raqobat tushunchasi 2. Raqobatning iqtisodiy asosi 3. Raqobatning turlari va shakllari 4. Raqobatning vazifalari 5. Erkin raqobatning belgilari RAQOBAT TUSHUNCHASI  Raqobat - bu bozor mexanizmining muhim va ajralmas jihati bo’lib, yuqori natija va mavqega ega bo’lish uchun bozor ishtirokchilari o’rtasidagi iqtisodiy kurashdir.  Raqobat yana – yuqori foyda olish hamda naflilikning eng yuqori darajaga yetkazish maqsadida bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining to’qnashuvi deb ham e’tirof etiladi  . RAQOBATNING TURLARI VA SHAKLLARI Raqobat o’z mavqeyiga ko’ra quyidagi shakllarga bo’linadi :  Erkin raqobat  Sof monopoliya  Monopolistik raqobat  Oligapoliya  Sof monopoliya – bu tarmoqda yagona ishlab chiqaruvchi mavjud bo’lib, u yakkahukumronlik mavqeyiga ega bo’lgan bozor holatidir.  Monopolistik raqobat – bu bir vaqtning o’zida ham raqobat, ham monopoliya xususiyatlariga ega bo’lgan raqobatdir.  Oligapolya – tarmoqda u qadar ko’p bo’lmagan korxonalarning mavjud bo’lishi va hukmronlik qilishi sharoitidagi raqobatdir. ERKIN RAQOBAT  Erkin raqobat – bu bir turdagi mahsulot ishlab chiqaruvchi tarmoqda juda ko’p sonli koxonalar mavjudligi sharoitidagi raqobatdir. Erkin raqobatning xususiy belgilari: - alohida korxona yoki tadbirkor tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotni tarmoq umumiy ishlab chiqarish hajmidagi ulushining katta emasligi; - ishlab chiqaruvchining o’z mahsulot narxi ustidan nazorat o’rnata olmasligi: - tarmoqqa kirish va undan chiqishning erkinligi  Raqobatning asosiy to’rtta vazifasi mavjud bo’lib ular quyidagilardan iborat:  Tartibga solish  Resurslarni joylashtirish  Innovatsiyani rag’batlantirish  Taqsimlash  Nazorat qilish  Raqobatning tartibga solish vazifasi - ishlab chiqarishni talab (istemolga)ga muvofiqlashtirish maqsadida taklifga ta’sir o’tkazishdan iborat.  Raqobatning resurslarni joylashtirish vazifasi ishlab chiqarish omillarini eng ko’p samara beradigan korxona, hudud va mintaqalarga oqilona joylashtirish imkonini beradi.  Raqobatning moslashtirish vazifasi – korxona (firma)larning ichki va tashqi muhit sharoitlariga ratsional tarzda moslashishiga yonaltirilgan bo’lib, ularning shunchaki o’zini – o’zi saqlab, iqtisodiy jihatdan yashab qolishidan xo’jalik faoliyati sohalarining kengayishiga o’tishini bildiradi.  Innovatsion vazifasi fan texnika taraqqiyoti yutuqlariga asoslanuvchi hamda bozor iqtisodiyoti subyektlarining rivojlanishini taqozo etuvchi turli ko’rinishdagi yangiliklarning joriy etilishini anglatadi  Raqobatning taqsimlash vazifasi ishlab chiqarilgan ne’matlar yalpi hajmi (YaIM)ning is’temolchilar o’rtasida taqsimlanishiga bevosita va bilvosita ta’sir o’tkazadi.  Nazorat qilish vazifasi bozordagi ba’zi ishtirokchilarning boshqa bir ishtirokchilar ustidan monopolistik hukmronlik o’rnatishiga yo’l qo’ymaslikka yo’naltiriladi. E’tiboringiz uchun rahmat1 Вставка рисунка

ERKIN RAQOBATNING IQTISODIY MAZMUNI

REJA: 1. Raqobat tushunchasi 2. Raqobatning iqtisodiy asosi 3. Raqobatning turlari va shakllari 4. Raqobatning vazifalari 5. Erkin raqobatning belgilari

RAQOBAT TUSHUNCHASI  Raqobat - bu bozor mexanizmining muhim va ajralmas jihati bo’lib, yuqori natija va mavqega ega bo’lish uchun bozor ishtirokchilari o’rtasidagi iqtisodiy kurashdir.  Raqobat yana – yuqori foyda olish hamda naflilikning eng yuqori darajaga yetkazish maqsadida bozor subyektlari iqtisodiy manfaatlarining to’qnashuvi deb ham e’tirof etiladi  .

RAQOBATNING TURLARI VA SHAKLLARI Raqobat o’z mavqeyiga ko’ra quyidagi shakllarga bo’linadi :  Erkin raqobat  Sof monopoliya  Monopolistik raqobat  Oligapoliya

O'xshashlar

Erkin Vohidov
IQTISODIYOTDA XORIJIY INVESTITSIYALARNI JALB ETISHDA ERKIN IQTISODIY ZONALARNING TUTGAN O‘RNI
MAKTAB GEOGRAFIYASINING MAZMUNI,
ERKIN VOHIDOVNING HAYOTI VA IJODI
ERKIN VOHIDOVNING HAYOTI VA IJODI