logo

Erkin Vohidovning hayoti va ijoda hamda Nido dostoni tahlili

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

5214.37109375 KB
ERKIN VOHIDOVNING HAYOTI VA IJODA 
HAMDA "NIDO" DOSTONI TAHLILI     ERKIN VOHIDO
V HAYOT YO'LI.

Erk in Vohidov  — taniqli oʻzbek shoiri va 
jamoat arbobi. 1936 yilning 28 dekabrida 
Oltiariq tumanida oʻqituvchi oilasida 
tugʻilgan. Toʻqqiz yoshida otasidan, bir yildan 
soʻng onasidan ajralgan. Toshkentlik togʻasi 
Karimboy Sohiboev qoʻlida 
tarbiyalangan. ToshDU (hozirgi 
OʻzMU)ning oʻzbek filologiyasi fakultetida 
(1955—1960) tahsil olgan. Soʻng turli 
nashriyot va gazeta-jurnallarda ishladi. 
Respublikamiz yoshlarining birinchi 
jurnali «Yoshlik»ning asoschisi (1982). 
O qituvchi bo lib ishlagan otasi Cho yanboy Vohidov Ikkinchi ʻ ʻ ʻ
jahon urushida qatnashgan, qaytib kelganidan keyin vafot 
etgan. Vohidov o sha paytda to qqiz yoshda bo lgan. Vohidov 	
ʻ ʻ ʻ
o sha davr qiyinchiliklarini shunday eslaydi:	
ʻ

Otam frontda ekanida onam qishloq kengashida kotiba bo lib 	
ʻ
ishlar, qiyinchilik bilan kun kechirar edik. Jo xori poyasini 	
ʻ
shimib tilimni qonatganim, bolalarga qo shilib kunjara 	
ʻ
yeganim uchun onam yuzimga shapaloq urgani va o zi 	
ʻ
kechgacha yig laganini unutmayman.	
ʻ

Tog am kasbi yurist bo lsa ham adabiyot va san atga qiziqqan, 	
ʻ ʻ ʼ
she riyatni nozik tushunadigan kishi edi Uyimizga tez-tez 
ʼ
kelib turadigan shoir Chustiy, xonandalar aka-
uka Shojalilovlar, Ma rufxo ja Bahodirov, buyuk olim va 	
ʼ ʻ
tarjimon Alixon Sog uniy, oddiy pochta xizmatchisi Mulla 
ʻ
Shukurjon, savdo xodimi Akmalxon akalarning zukko 
bahslariga mahliyo bo lib o tirardim. 	
ʻ ʻ  ZERIKIB 
QOLMADINGIZMI
?    SHOIRNING IJODIY 
FAOLIYATI

Vohidov 1960-yildan 1963-yilgacha „Yosh 
gvardiya“ jurnali muharriri oʻlaroq ishlagan. 
1975—1982-yillarda jurnalning bosh 
muharriri lavozimida ishlagan. 1963—1970-
yillarda Gʻafur Gʻulom nomidagi Adabiyot va 
sanʼat nashriyoti bosh muharriri, 1985—1987-
yillarda esa direktori boʻlib ishlagan. 1982—
1985-yillarda „Yoshlik“ oylik jurnali bosh 
muharriri lavozimida 
ishlagan. Oʻzbekiston mustaqillikka 
erishganidan keyin Oʻzbekiston Oliy 
Majlisi Xalqaro ishlar va parlamentlararo 
aloqalar qoʻmitasi raisi (1995—2005) hamda 
Oliy Majlis Senatining Fan, taʼlim, madaniyat 
va sport masalalari qoʻmitasi raisi (2005—
2009) lavozimlarida ishlagan.  SHOIR HAYOTIDAN 
OLINGAN SABOQLAR      ERKIN VOHIDOV 
ADABIY MEROSI
•
E. Vohidovning ilk to‘plami 1961-yilda «Tong nafasi» 
nomi bilan chop etilgan edi. Shundan so‘ng birin-
ketin «Qo‘shiqlarim sizga», «Yurak va aql», «Mening 
yulduzim», «Nido», «Lirika», «Palatkada yozilgan 
doston», «Yoshlik devoni», «Charog‘bon», 
«Dostonlar», «Muhabbat», «Hozirgi yoshlar», «Tirik 
sayyoralar», «Iztirob» kabi kitoblari nashr etildi. E. 
Vohidov dramaturgiya sohasida ham o‘z qalamini 
sinab, «Oltin devor», «Istanbul fojiasi» kabi dramalar 
yaratdi. Ayniqsa, «Oltin devor» komediyasi uzoq yillar 
o‘zbek teatri sahnasidan tushmay keladi "NIDO" DOSTONI

Erkin Vohidovning «Nido» dostoni  urush va u olib 
kelgan kulfatlar, u yetkazgan jarohatlar haqida. Bu 
doston qisman avtobiografik xarakterga ega, ya’ni 
shoirning tarjimayi holi bilan bog‘liq. Chunki uning 
ayni qalam ushlab, savod chiqarish davri ana shu 
urush yillariga to‘g‘ri kelgan. Doston yigirma yil avval 
urushda halok bo‘lgan otasini xotirlayotgan 
farzandning xayollari, iztiroblari bilan boshlanadi. 
Oradan yigirma yil o‘tib ketgan bo‘lsa-da, hamon 
uning jarohatlari bitgani yo‘q. Hamon yer qa’ridan 
«O‘g‘lim!» degan nido yangrab turadi.  SHU O‘RINDA SHOIR OLIS BOLALIK YILLARINI ESLAB KETADI. KO‘Z OLDIDAN TO‘P-TO‘P 
BO‘LIB JANGGA KETAYOTGAN ODAMLAR O‘TA BOSHLAYDI. YOSHGINA BOLAKAY HALI URUSH 
NIMA EKANLIGINI TO‘LIQ TASAVVUR QILA OLMAYDI. BIROQ KO‘P O‘TMAY BU BOLAKAY 
KO‘CHA CHANGITIB YURGAN OLIS, SOKIN QISHLOQDA HAM URUSH O‘ZINING FOJIALI 
QIYOFASINI NAMOYON ETA BOSHLAYDI:
Rustamning akasi urushdan qaytdi, 
Qo‘ltiqtayog‘i bor, 
Bir oyog‘i yo‘q. 
Rustam aytib berdi: 
Ataka payti 
Tizzasidan olib ketgan emish o‘q.. URUSHNING ENG 
SALBIY  TOMONLARI 
NIMADA?      YOKI URUSHNING ANA SHU 
QISHLOQ BOSHIGA SOLGAN 
YANA BIR DAHSHATI:
Xol aka qaytganda uyga to‘satdan, 
O‘g‘li: «Dadajon», – deb chopib kelibdi. 
Ota quchay desa qo‘li yo‘q ekan, 
Tik turgan joyida yig‘layveribdi.
Rustamning akasi bilan Xol aka-ku nogiron bo‘lishsa ham 
qaytib kelishibdi. Ammo el-yurtning tinchligi, farzandlarning 
baxtiyor kelajagi deb jon bergan insonlar qancha!  DOSTONDA TINCHLIK UCHUN KURASHIB JON 
BERGANLAR NIDOSI, ULARNING ORTIDA QOLGAN 
FARZANDLAR, ONALAR, CHOL-U KAMPIRLAR NIDOSI 
UMUMLASHIB DAVR NIDOSIGA – TINCHLIK UCHUN 
KURASH NIDOSIGA AYLANIB KETADI:
Bo‘lurmiz gal kelsa har birimizga 
Tinchlik janggohining fidosi. 
Bu senga, bu menga, bu bizga 
Yigirmanchi asr nidosi  TINCHLIK NIMA?        MAVZUNI MUSTAHKAMLASH 
YUZASIDAN SAVOLLAR
1.Erkin Vohidovning bolaligi haqida nimalarni bildingsiz?
2.«Nido» dostonida qaysi urush tasvirlangan va bu urush insoniyat boshiga 
qanday falokatlar olib kelgan?
3.Urushningoddiybirqishloq boshiga solgan fojialari qaysi misralarda 
tasvirlangan?
4.
oston orqali shoir aytmoqchi bo‘lgan eng asosiy muddao nima? E'TIBORINGIZ UCHUN 
TASHAKKUR

ERKIN VOHIDOVNING HAYOTI VA IJODA HAMDA "NIDO" DOSTONI TAHLILI

ERKIN VOHIDO V HAYOT YO'LI.  Erk in Vohidov  — taniqli oʻzbek shoiri va jamoat arbobi. 1936 yilning 28 dekabrida Oltiariq tumanida oʻqituvchi oilasida tugʻilgan. Toʻqqiz yoshida otasidan, bir yildan soʻng onasidan ajralgan. Toshkentlik togʻasi Karimboy Sohiboev qoʻlida tarbiyalangan. ToshDU (hozirgi OʻzMU)ning oʻzbek filologiyasi fakultetida (1955—1960) tahsil olgan. Soʻng turli nashriyot va gazeta-jurnallarda ishladi. Respublikamiz yoshlarining birinchi jurnali «Yoshlik»ning asoschisi (1982).

 O qituvchi bo lib ishlagan otasi Cho yanboy Vohidov Ikkinchi ʻ ʻ ʻ jahon urushida qatnashgan, qaytib kelganidan keyin vafot etgan. Vohidov o sha paytda to qqiz yoshda bo lgan. Vohidov ʻ ʻ ʻ o sha davr qiyinchiliklarini shunday eslaydi: ʻ  Otam frontda ekanida onam qishloq kengashida kotiba bo lib ʻ ishlar, qiyinchilik bilan kun kechirar edik. Jo xori poyasini ʻ shimib tilimni qonatganim, bolalarga qo shilib kunjara ʻ yeganim uchun onam yuzimga shapaloq urgani va o zi ʻ kechgacha yig laganini unutmayman. ʻ  Tog am kasbi yurist bo lsa ham adabiyot va san atga qiziqqan, ʻ ʻ ʼ she riyatni nozik tushunadigan kishi edi Uyimizga tez-tez ʼ kelib turadigan shoir Chustiy, xonandalar aka- uka Shojalilovlar, Ma rufxo ja Bahodirov, buyuk olim va ʼ ʻ tarjimon Alixon Sog uniy, oddiy pochta xizmatchisi Mulla ʻ Shukurjon, savdo xodimi Akmalxon akalarning zukko bahslariga mahliyo bo lib o tirardim.  ʻ ʻ

ZERIKIB QOLMADINGIZMI ?

SHOIRNING IJODIY FAOLIYATI  Vohidov 1960-yildan 1963-yilgacha „Yosh gvardiya“ jurnali muharriri oʻlaroq ishlagan. 1975—1982-yillarda jurnalning bosh muharriri lavozimida ishlagan. 1963—1970- yillarda Gʻafur Gʻulom nomidagi Adabiyot va sanʼat nashriyoti bosh muharriri, 1985—1987- yillarda esa direktori boʻlib ishlagan. 1982— 1985-yillarda „Yoshlik“ oylik jurnali bosh muharriri lavozimida ishlagan. Oʻzbekiston mustaqillikka erishganidan keyin Oʻzbekiston Oliy Majlisi Xalqaro ishlar va parlamentlararo aloqalar qoʻmitasi raisi (1995—2005) hamda Oliy Majlis Senatining Fan, taʼlim, madaniyat va sport masalalari qoʻmitasi raisi (2005— 2009) lavozimlarida ishlagan.