Ilmiy bilish va ilmiy tadqiqot

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

2360.5 KB

Ko'chirib olish

Reja:

1. Bilish va uning turlari;

2. Taqdiqot va ilmiy bilish;

3. Ilmiy taqdiqot tushunchasi;

4. Ilk marta tadqiqot olib borilgan ilmiy dargohlar;

5. Ilmiy bilish xususiyatlari;

6.Xulosa

7.Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati. MAVZU: Ilmiy bilish va ilmiy tadqiqot

Bilish -olam, undagi narsa va hodisalarni,
ularning xossa va xususiyatlari,
munosabatlarini o`rganish.

Insonning olam haqidagi bilimlari 2 k o` rinishda
namoy on bo` ladi:

1.Oddiy, kundalik bilim;

2.Ilmiy, nazariy bilim.
Ilmiy bilimlar olamdagi narsa va
hodisalarni maxsus faoliyat orqali chuqur,
atroflicha o`rganish yordamida hal etiladi

HISSIY BILISH MAN TIQIY BILISH GN OSTISIZM AGN OSTISI ZM
SEN SUALIZM
SKEPTI SIZIM EMPIRIZIM EMPIRIK BILISH N AZARIY BILISH
RATSION ALIZMBI LI SH TURLA RI

Ilmiy bilish insondan maxsus t ay y orgarlik ni
talab qiladi va u inson ma`naviy faoliyatining
eng murakkab ko`rinishi – ilmiy t adqiqot
faoliy at i hisoblanadi.

Ilmiy bilish jaray oni t ark ibi:

Ilmiy bilish suby ek t i

Ilmiy bilish oby ek t i
Ilmiy bil ish shak llari

Ilmiy bilish met odlari

Ilmiy bilish shak llari

ilmiy dalil ilmiy muammo ilmiy t axmin
Ilmiy qonun ilmiy nazariy a

Ilmiy bilish xususiy at lari
Aniqlik Isbot langanl ik Mant iqan isbot langanlik
Oli ngan nat ijalarni Doimo y angi bi limga
boshqa muassasa y o` nalt i rilganlik
y ok i laborat oriy ada qay t a
t ik lash mumk inligi

ILMIY TADQI QOT TUSHUNCHASIN IN G
KELI B CHIQISHI
Tadqiqot + ilmiy bilish
=
ILMIY TADQIQOTILMIY TADQIQOT

ILMIY TADQIQOT - yangi bilimlarni ishlab chiqish
jarayoni,
bilish faoliyati turlaridan biri. Unga obyektivlik,
ishonchlilik,
aniqlik xos I LMI Y TA DQI QOT TUSHUN CHA SI

Ilmiy tadqiqot hamma shartlarga amal qilib takrorlanganda
hamisha
birdek natija berishi, bahs etilayotgan masalani
isbotlashi
lozim.
Ilmiy
tadqiqot bir-biri bilan bog‘langan ikki qism - tajriba va
nazariya dan
iborat.


muammoni aniqlash

mavzuni
belgilash

mavjud
axborotni, tadqiqot sohasidagi shart-sharoit va metodlarni, ilmiy
farazlarni
oldindan tahlil etish

tajriba
o tkazish ʻ

olingan
natijalarni tahlil etish va umumlashtirish

kelib
chiqqan farazlarni olingan dalillar asosida tekshirish, yangi fakt va
qonunlarni
ifodalab berish

ilmiy
bashorat yuritish ILMIY TADQIQOTNING ASOSIY KOMPONENTLARI:
Ilm iy- tad q iq o t

Tadqiqot bosqichlari
Kuzat uv
Gipot eza
Baholash
v a t ahlil Tajriba Muammo

ILK MA RTA TADQIQOT OLIB
BORILGA N I LMI Y DARGOHLAR
PIFAGOR MAK TA BI PLA TON
AK ADEMIY A SI X ORA ZM MA ’MUN
AKA DEMIY A SI
“ BA Y T-UL HIKMA ” MIRZO ULUG` BEK
RA SA DX ONA SI GA LILEO GA LILEY
LA BORA TORIY A SI

Ilmiy t adqiqot larni olib borish bo` y icha v ideo
qo` llanma

X ulosa qilib ay t ganda…X ulosa qilib ay t ganda…
Ilmiy bilish Ilmiy t adqiqot
1.Aniql ik ; 1.Muammoni aniqlash;
2.Isbot langanlik ; 2.Mav zuni belgilash;
3.Mant iqan asoslanganlik ; 3. Mavjud axborotni, tadqiqot
sohasidagi shart-sharoit va metodlarni,
ilmiy farazlarni oldindan tahlil etish;
4.Doimo yangi bilimga
y o` nalt i ri lganlik ; 4. Tajriba o tkazish;ʻ
5.Olingan nat ijalarni boshqa
muassasa
y ok i laborat oriy ada qay t a t ik l ash
mumk inli gi; 5. Olingan natijalarni tahlil etish va
umumlashtirish;
6. Kelib chiqqan farazlarni olingan
dalillar asosida tekshirish, yangi fakt va
qonunlarni ifodalab berish
7. Ilmiy bashorat yuritish

Nazorat uchun sav ollar

1. Bilish nima v a uning t urlari;

2. Ilmiy bilish deganda nimani t ushunasiz?

3. Bilim deganda …

4. I lmiy bilish jaray oni t ark ibi nimalardan iborat ?

5. I lmiy bilish shak llari

6. Ilmiy bilish xususiy at lari?

7. Ilmiy t adqiqot deganda nimani t ushunasiz?

8. Ilmiy t adqiqot ning asosiy k omponent lari?

9. Tadqiqot bosqichlarini sanab bering?

10.I lmiy bilish v a ilmiy t adqiqot t ushunchalarining farqi nimada?

Test sav ollari

1. “Axborot – materiya ham emas, energiya ham emas, axborot bu axborotdir”, degan
fikr muallifi?
A. N. Viner
B. Shennon
S. Tofler
D. Tomas Kun

2. Adabiyotlarni o‘rganishning muhim shartlari qanday nomlanadi?
A . Qat’iyat, muntazamlik
B . Mehnat mustaqilligi, shaxsiy fikr
S. Ilhomlanish, aniqlash
D. ko‘chirma. Annotatsiya

3. Ilmiy bilishning hali bilib olinmagan va hal qilinmagan, yechilishi
lozim bo‘lgan shakli?
A. Muammo
B. Ilmiy g‘oya
S. Gipoteza
D. Nazariya
4. Ilmiy bilishning eng yuqori shakli?
A. Nazariya
B. Gipoteza
S. Ilmiy g‘oya
D. Muammo

Foy dalanilgan adabiy ot lar ro` y xat i
Nazariy -met odologik :
1. Kubay ev a Sh. Ilmiy t adqiqot met odologiy asi. O’quv qullanma. Samarqand. 2022
y .174 b.
2. Shermuhamedov a N.A . Ii miy t adqi qot met odologiy asi .Т: Innov at siy a ziy o, 2021
y .453 b.
3. Qo’shoqov Sh.S. Ilmiy t adqiqot met odolsogiy asi. Samarqand: SamDU,2014, 134 b.
4. Peregudov L.V ., Sai dov M.X ., Al iqulov D.Y e. Ilmiy i jod met odologiy asi. – Toshk ent :
« Moli ya» nashri y ot i, 2002.
5. Tav si ya qilinadigan qoʻshimcha adabi y ot l ar
6. A lemasov V., Mamadaliy ev Sh.O. « Il miy t adqi qot : met odologiy a, met odik a,
ijodiy ot » k ursidan k at t a ilmiy xodimlar-izlanuv chilar v a must aqil izlanuv chilar
uchun o’quv qo’llanma – T.: O’zbek ist on Respublik asi IIV Ak ademi y asi, 2015. –
102 b.
7. A zizqulov A.A . Ilmi y ij odi y ot ida rasi onall ik v a norasionallik : k onsept ual t ahli liy
y ondashuv lar: Dis. ... Fal. fan. nom.; O’zR Oliy v a o’rt a max sus t a’l im v azirligi,
A lisher Nav oiy nomidagi Samarqand Dav lat un-t i. - Samarqand, 2007, 146-b .

Reja:  1. Bilish va uning turlari;  2. Taqdiqot va ilmiy bilish;  3. Ilmiy taqdiqot tushunchasi;  4. Ilk marta tadqiqot olib borilgan ilmiy dargohlar;  5. Ilmiy bilish xususiyatlari;  6.Xulosa  7.Foydalanilgan adabiyotlar ro`yxati. MAVZU: Ilmiy bilish va ilmiy tadqiqot

Bilish -olam, undagi narsa va hodisalarni, ularning xossa va xususiyatlari, munosabatlarini o`rganish.  Insonning olam haqidagi bilimlari 2 k o` rinishda namoy on bo` ladi:  1.Oddiy, kundalik bilim;  2.Ilmiy, nazariy bilim. Ilmiy bilimlar olamdagi narsa va hodisalarni maxsus faoliyat orqali chuqur, atroflicha o`rganish yordamida hal etiladi

HAQI QATLAR ISHONCHLARBI LI M

HISSIY BILISH MAN TIQIY BILISH GN OSTISIZM AGN OSTISI ZM SEN SUALIZM SKEPTI SIZIM EMPIRIZIM EMPIRIK BILISH N AZARIY BILISH RATSION ALIZMBI LI SH TURLA RI

Ilmiy bilish insondan maxsus t ay y orgarlik ni talab qiladi va u inson ma`naviy faoliyatining eng murakkab ko`rinishi – ilmiy t adqiqot faoliy at i hisoblanadi.  Ilmiy bilish jaray oni t ark ibi:  Ilmiy bilish suby ek t i  Ilmiy bilish oby ek t i Ilmiy bil ish shak llari  Ilmiy bilish met odlari

O'xshashlar

Ilmiy tadqiqot darajalar

Ilmiy tadqiqot metodlari va metodologiyasi

Pedagogikaning Ilmiy Tadqiqot metodlari

Psixologiyaning Ilmiy tadqiqot me’todlari.Ko’zatish me’todi

Ilmiy tadqiqot ishlarining asosiy bosqichlari