Kompyuter va uning tuzilishi
![Kompyuter
va
uning tuzilishi](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_1.png)
![Kalit so‘zlar
Kompy ut er
01
02
03 Kompy ut er asosiy
qurilmalari
Kompy ut er qo‘shimcha
qurilmalari](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_2.png)
![Kompy ut er Bu bir necht a quri lmalardan
iborat murak k ab hisoblash
mashinasi .
Asosiy
Qo‘shimchaA sosiy t ushunchalar
Ushbu qurilmalar quyidagilar:](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_3.png)
![Kompyuterning asosiy qurilmalari
Monitor
Tizimli blok
Klaviatura
Sichqoncha Kompyuter ishlashi uchun ushbu
4 ta qurilma bo‘lishi shart,
shuning uchun ular asosiy
qurilmar deb nomlanadi](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_4.png)
![Monitor
Monitor - bu grafik yoki matn ma’lumotlarini aks
ettirish uchun ishlatiladigan kompyuter qurilmasi. Ya’ni,
barcha matnli hujjatlar, rasmlar va videofayllar monitor
ekranida aks etadi va biz ularni ko‘ra olamiz .
Monitorlarning bir necha
turlari mavjud:
Suyuq kristalli
Elektron nurli trubkali](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_5.png)
![Ushbu qurilma ma’lumot kiritish uchun
mo‘ljallangan tugmalar (tugmalar) to‘plamidan
tashkil topgan Klaviatura](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_6.png)
![Sichqoncha
Uning yordamida kompyuterni boshqarish hamda
dasturlar bilan ishlash juda ham qulay
Sichqoncha harakatining
natijasi monitorda kursor
ko‘rinishida namoyon
bo‘ladi va kursor
sichqoncha harakatini
aynan takrorlaydi. Sichqonchada 2 ta – chap va
o‘ng tugmachalar mavjud.
Ular yordamida foydalanuvchi
turli amallarni bajaradi.
Sichqonchaning old qismi
o‘rtasidan o‘rin olgan
g‘ildirakcha foydalanuvchiga
sahifani yuqoriga yoki pastga
siljitishiga yordam beradi.](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_7.png)
![Shaxsiy kompyuterning asosiy
funktsional tarkibiy qismlari
joylashgan blok
Tizimli blokda:
ASOSIY PLATA joylashgan va unda
●
MARKAZIY PROTSESSOR
●
RAM, ROM
●
VIDEO ADAPTER
●
OVOZ KARTASI
●
KONTROLLER
●
QATTIQ DISK o‘rnatilgan. Shuningdek, u
HDD, CD-ROM
disklari uchun
quvvat manbai.
Aynan tizimli blokiga
kompyuterning
boshqa qo’shimcha
qurilmalari ulanadiTizimli blok](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_8.png)
![Asosiy Plata
Asosiy plataga markaziy
protsessor, grafik karta,
ovoz kartasi, qattiq disk,
RAM ulangan](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_9.png)
![Operativ xotira
XOTIRA - ma’lumotlar va buyruqlarni
vaqtincha saqlash uchun mo‘ljallangan.
Operativ xotira ko‘rsatmalar va
ma’lumotlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri
protsessorga uzatadi.
Operativ xotira megabaytlarda o‘lchanadi
va xotira modullari bilan ifodalanadi( RAM, ОЗУ) – operativ (tezkor)
xotira qurilmasi](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_10.png)
![Ya’ni, biz kompyuterga kiritadigan
har qanday ma’lumot, albatta,
markaziy protsessor orqali o‘tadiMarkaziy protsessor - ma’lumotni raqamli ko’rinishda
qayta ishlaydi, arifmetik mantiqiy amallarni bajaradi va
kompyuterdagi barcha qurilmalarni boshqarish uchun
mas’ul bo‘lgan chip. Markaziy protsessor](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_11.png)
![Video adapter
Ovoz kartasi
Video adapter (shuningdek, grafik
karta, video karta deb nomlanadi) -
kompyuter xotirasida tasvirni
monitor uchun video signalga
o‘zgartiradigan qurilma . Ovoz kartasi (musiqa kartasi deb ham ataladi)
- kompyuterda ovoz bilan ishlashga imkon
beradi. Hozirgi vaqtda ovoz kartalari asosiy
plataga o‘rnatilgan yoki alohida ulangan
bo‘lishi mumkin](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_12.png)
![Qattiq disk
Qattiq disk (HDD) - bu
kompyuterda ma’lumotlarni
saqlash uchun asosiy joy.
Barcha filmlar, o‘yinlar,
fotosuratlar va hujjatlar qattiq
diskda saqlanadi.](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_13.png)
![CD-ROM
CD-rom va DVD-rom
bu CD va DVD
disklariga ma’lumot
o‘qish va yozish uchun
mo’ljallangan maxsus
qurilma.](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_14.png)
![Ma’lumot kiritish uchun
qo‘shimcha qurilmalar
Mikrofon SkanerGrafik planshet](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_15.png)
![Ma’lumotlarni chiqarish uchun
qo‘shimcha qurilmalar
Kolonkalar
Printer
Quloqchin
3D printer](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_16.png)
![Kompyuterni boshqaruvchi
qo‘shimcha qurilmalar
Joystik](/data/documents/84eb9b27-8ba9-4f97-8928-0a2b9cce0377/page_17.png)
Kompyuter va uning tuzilishi
Kalit so‘zlar Kompy ut er 01 02 03 Kompy ut er asosiy qurilmalari Kompy ut er qo‘shimcha qurilmalari
Kompy ut er Bu bir necht a quri lmalardan iborat murak k ab hisoblash mashinasi . Asosiy Qo‘shimchaA sosiy t ushunchalar Ushbu qurilmalar quyidagilar:
Kompyuterning asosiy qurilmalari Monitor Tizimli blok Klaviatura Sichqoncha Kompyuter ishlashi uchun ushbu 4 ta qurilma bo‘lishi shart, shuning uchun ular asosiy qurilmar deb nomlanadi
Monitor Monitor - bu grafik yoki matn ma’lumotlarini aks ettirish uchun ishlatiladigan kompyuter qurilmasi. Ya’ni, barcha matnli hujjatlar, rasmlar va videofayllar monitor ekranida aks etadi va biz ularni ko‘ra olamiz . Monitorlarning bir necha turlari mavjud: Suyuq kristalli Elektron nurli trubkali