logo
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Umumiy
  4. Miloddan avvalgi I mingyillikda Yaqin Sharqdagi vaziyat

Miloddan avvalgi I mingyillikda Yaqin Sharqdagi vaziyat

Yuklangan vaqt:

15.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

6044.396484375 KB
Ko'chirib olish
Mavzu: Miloddan avvalgi I mingyillikda Yaqin Sharqdagi vaziyat 3ta guruh davlatlar 1 Xett va Mitanni 2 Misr Bobil 3 O’rta Yer dengizi bo’yidagi Old Osiyo davlatlari Xett davlati xaritasi Mitanni davlati xaritasi “ Bronza asri halokati,, xususiyatlariMil.avv 2-ming yillikda yuz berdi Yaqin Sharq qiyofasini tubdan o’zgartirdi Miken, Xett ,Suriya , Anatoliya davlat tuzilmalari faoliyatiga chek qo’yadi Bronza davri oxiri va temir davriga o’tishda davlatchilik tuzilmalarida vayronkorlik va iqtisodiy inqirozni keltirib chiqardi Iqtisodiy aloqalar izdan chiqib ketdi,qator yozuv madaniyatlari unutildi, mintaqada mavjud ko’plab shahrlar vayron bo’ld Frigiya davlati xaritasi Miken davlati madaniyati Bronza asri halokati boshlab bergan“Qorong’ ulik asri,,dan keying o’zgarishlar ‘ halokatdan,,keyin umuman oldingi davrda merosxo’r bo’lmagan yangi davlatchiliklar yuzaga keladi.davlatlarida temirdan foydalanish kengayishi quruqlik va suv saavdo yo’llari yana qaytadan o’z iziga tusha boshlashi xalqaro almashinuv yo’lga qo’yilishi uchun odam;larning qulay hayot kechirishi uchun qulay joylarga joylashuv kabilar o’z navbatida iqtisodiy ri8vojlanishga ijobiy ta’sir ko’rsatdi Davlatlar o’rtasida doimiy birinchi nabvavtda savdo uning ortidab siyosiy diplomatic aqloqalar kuchaydi mil.avv 1-ming yillikda Yaqin sharqda sodir bo’lgan ayrim voqealar asosida oqibatida mazkur mintaqa deyarli tugamas urushlar o’chog’iga aylanib qoldi.Mintaqadagi qadimiy davlatlarning noteng ijtimoiy iqtisodiy va siyosiy taraqqiyoti natijasida Yaqin Sharqning va mintaqaning kuchlar muvozanatida o’zgarishlar boshladi Yuqoridagi davlatlardan keyin vujudga kelgan yangi davlatlar Urartu Kush Frigiya Midiya Fors Bir paylar mintaqa atrofida tinch va osuda turmush guzaronlik qilib kelgan ko’chmanchilar (qabilalar)n dunyosi mil.avv. 1-ming yillikning boshlaridan e’tiboran Yaqin Sharq davlatlari taqdirida muhim ro’l o’ynay boshlaydi Midiya gerbi  Ko‘chmanchi turmush sharoiti, eski yaylovlarning kamayishi vayangilarini izlash, cho‘l va dashtlar qa'ridan boshqa ko‘chmanchi qabilalarning bosimi va buning natijasida kelib chiqqan etnik harakatlar, urug‘chilik tuzumi inqirozi sharoitida ushbu qabilalarning kuchaygan jangovarligi yirik qabilaviy ittifoqlarning Qadimgi Sharq davlatlari bilan to‘qnashuvlari rivojiga ta’sir ko‘rsatdi. Vaqti-vaqti bilan bunday to‘qnashuvlar davlatchilik bosqichidagilar uchun halokatli oqibatlar bilan tugadi, jumladan, kimmereylarning Urartu, Frigiya va Lidiya davlatlarining zaiflashuvidagi roli hammaga ma’lum, skif qabilalari yigirma sakkiz yil davomida Midiyada va Old Osiyoning boshqa yerlarida “gegemonlik” qildi . Midiya davlati xaritasi  . O‘z navbatida, Yaqin Sharqdagi barcha hududlar allaqachonlar taqsimlanganligi va ularni bo‘lish yo‘lidagi istalgan xattiharakatlar va urinishlar qonli urushlarga, bu yerlarda hukmronlik qilgan davlatlarning qattiq qarshiligiga va ko‘chmanchilar dunyosi tomonidan egallangan zaminlarning ichkarisigacha kirib borishiga olib keldi. Masalan,Yangi Ossuriya va Yangi Bobil davlatlari Arabiston yarim orolining ichkarisigacha, Fors davlati Shimoliy Qora dengizbo‘yi va O‘rta Osiyo hududlarigacha kirib bordi. Agar mil. avv. III-ming yillikda asosiy kurash cheklangan mintaqa chegaralari doirasida hukmronlik uchun raqobatga kirishilgan bo‘lsa (masalan,Shumer shahar- davlatlar o‘rtasidagi, Shumer va Akkad davlatlari o‘rtasidagi kurashlar),  mil.avv. II-ming yillikka kelganda Bobil, Misr, Xett va Ossuriya davlatlari o‘rtachidagi kurashlar o‘zlarining asl hududlariga qo‘shni begona yerlarni qo‘shib olish va “hududiy podsholik” deb ataluvchi davlat yaratish uchun olib borildi. Mil.avv. I-ming yillikka kelganda endi bu kurashlar o‘z davri masshtabiga ko‘ra “jahoniy gegemonlik” uchun olib borildi, bunda katta ko‘lamni kasb etgan kurash kuchli tomonning g‘alabasi bilan tugagan va o‘sha davr uchun “jahoniy” derjava bo‘lgan yirik harbiy-siyosiy birlashmalar shaklidagi birinchi “imperiyalarning” tuzilishiga olib keldi. Yaqin Sharqda anashunday darajaga erishgan ilk davlatlardan biri Yangi Ossuriya davlati bo‘ldi.  Bobil podsholigi

Mavzu: Miloddan avvalgi I mingyillikda Yaqin Sharqdagi vaziyat

3ta guruh davlatlar 1 Xett va Mitanni 2 Misr Bobil 3 O’rta Yer dengizi bo’yidagi Old Osiyo davlatlari

Xett davlati xaritasi

Mitanni davlati xaritasi

“ Bronza asri halokati,, xususiyatlariMil.avv 2-ming yillikda yuz berdi Yaqin Sharq qiyofasini tubdan o’zgartirdi Miken, Xett ,Suriya , Anatoliya davlat tuzilmalari faoliyatiga chek qo’yadi Bronza davri oxiri va temir davriga o’tishda davlatchilik tuzilmalarida vayronkorlik va iqtisodiy inqirozni keltirib chiqardi Iqtisodiy aloqalar izdan chiqib ketdi,qator yozuv madaniyatlari unutildi, mintaqada mavjud ko’plab shahrlar vayron bo’ld

O'xshashlar

Miloddan avvalgi 1 ming yillikda yaqin sharqdagi vaziyat
Miloddan avvalgi 1.-ming yillikda yaqin sharqdagi vaziyat.
Mil.avv. I-ming yillikda Yaqin Sharqdagi vaziyat
Peloponnes urushi 459-404 Miloddan avvalgi
Yaqin sharq mamlakatlari