logo
Русский O'zbekcha
  1. Bosh sahifa
  2. Slaydlar
  3. Umumiy
  4. MISSIONERLIK VA PROZELITIZM TARIX VA BUGUN, TARG‘IBOT USULLARI

MISSIONERLIK VA PROZELITIZM TARIX VA BUGUN, TARG‘IBOT USULLARI

Yuklangan vaqt:

02.03.2025

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

5.3 MB
Ko'chirib olish shartlari
DINSHUNOSLIK HSM MISSIONERLIK VA PROZELITIZM: TARIX VA BUGUN, TARG‘IBOT USULLARI REJA: 1. Diniy sektalar va ular faoliyatining oqibatlari 2. Missionerlikka qarshi kurashning huquqiy- amaliy asoslari D I N S H U N O S L I K 2 DINIY SEKTALAR VА ULAR FAOLIYATINING OQIBATLARI Sektalarga xos xususiyatlar haqida gap ketar ekan, ayrim sektalar muayyan konfessiya doirasida shakllanib, asosiy e'tiborni sobiq e'tiqoddoshlari orasida targ‘ibot olib borishga, ba'zi sektalar esa boshqa konfessiyaga mansub insonlar orasidan ham o‘z tarafdorlarini shakllantirishga harakat qilishini ta'kidlash zarur. D I N S H U N O S L I K 3 DINIY SEKTALAR O‘Z MAQSADLARIGA ERISHISH UCHUN AMAL QILADIGAN QOIDALAR: D I N S H U N O S L I K 4insonning ma'naviy va jismoniy kamolatga erishishga bo‘lgan intilishidan foydalanish aholining diniy bilimlari pastligidan foydala nish oxiratning yaqinligi bilan qo‘rqitish asosan yoshlar va moddiy ehtiyojmand kimsalarni o‘z ta'sirlariga olish voqealarning ko‘pchilikka ma'lum bo‘lib qolmasligini qattiq nazorat qilish «XUDO PODSHOHLIGI» SEKTASI O‘tgan asrning 70-yillarida AQShning San- Fransisko shahrida Jim Jons ismli shaxs bir necha ming kishilik mahalliy protestantlarni o‘z ichiga olgan «Xalq ibodatxonasi» nomli jamoa tuzishga erishadi Sekta asoschisining turli «qiliq»lari shahar jamoatchiligiga ma'lum bo‘lib qolgach, Jons Gayana changalzorlariga ketib, «Xudo Podshohligi»ni qurish lozimligini e'lon qiladi. D I N S H U N O S L I K 5 «XUDO PODSHOHLIGI» SEKTASI 1978 yili «Xudo Podshohligi»dagi holatni o‘rgangani borgan AQSh Kongressi komissiyasi sekta izdoshlari «podshohlikda» juda og‘ir sharoitlarda yashayotgani, ularga qullardek munosabatda bo‘linayotgani, Jons barcha «banda»larini o‘ziga ibodat qilishga majbur qilganiga guvoh bo‘ladi Kirdikorlari fosh bo‘lib qolganini bilgan sekta rahbari bir kunning o‘zida barcha izdoshlarini o‘z jonlariga qasd qilishga majbur qiladi. Oqibatda Jonsga ishongan 912 kishi halok bo‘ladi. D I N S H U N O S L I K 6 «DOVUD AVLODI» SEKTASI AQShning Texas shtatidagi Ueyko shahrida Devid Koresh tomonidan adventistlik zamirida shakllantirilgan • O‘zini «Xaloskor» deb e’lon qilgan, jamoada o‘zining mutlaq hokimiyatini o‘rnatib, barchaga o‘z mulkidek munosabatda bo‘lgan sekta rahbari Ueyko shahrida qurilgan maxsus ranchoda izdoshlari bilan rohibona hayot kechiradi. 1993 yilda politsiya tomonidan uni qo‘lga olish bo‘yicha amalga oshirilgan tadbir davomida, qamalishni istamagan «payg‘ambar» o‘zi va barcha sekta a’zolari joylashgan ranchoni portlatib yuboradi. Oqibatda 100ga yaqin kishi, shu jumladan, 25 nafar bola halok bo‘ladi. D I N S H U N O S L I K 7 «FALUNGUN» SEKTASI 1992 yilda Xitoyda Lyu Xunchji tomonidan tuzilgan va 2 milliondan ortiq tarafdori bo‘lgan Lyu Xunchji faqat o‘zinigina zaminni halokatdan, kishilarni qiyinchiliklardan qutqaruvchi, jismoniy va ma’naviy yetuklikka boshlovchi, gunohlardan forig‘ qilishga qodir, deb hisoblaydi. Oxirat bilan qo‘rqitish markaziy o‘rinni egallagan Lyu Xunchji ta’limotiga ergashish 2000 dan ortiq kishining halok bo‘lishi, yuzlab odamlarning ruhiy kasallikka chalinishiga sabab bo‘lgan . D I N S H U N O S L I K 8 MISSIONERLIKNING MILLIY HAYOTGA TAHDIDI Din milliy ma'naviyatning tarkibiy qismi, millatni birlashtirib turuvchi muhim omillardan biri hisoblanadi Bir tilda gaplashadigan, umumiy tarix va yagona davlatga ega bo‘lgan, ammo turli dinlarga yoki diniy yo‘nalishlarga e'tiqod qiladigan millatlar hamon ichki milliy birlikni ta'minlay olmayapti Kichkina bir sabab qayta - qayta nizoli vaziyatlar va fuqarolar urushining kelib chiqishiga zamin yaratmoqda Mamlakatlar o‘z taraqqiyotida o‘nlab yillarga orqada qolib ketmoqda D I N S H U N O S L I K 9 MISSIONERLIKNING MILLIY HAYOTGA TAHDIDI Livan aholisining 90 foizdan ortig‘i arablar. Rasmiy til - arab tili. Ammo livanliklarning bir qismi islomga (sunniy, shia, druz), qolgan qismi xristianlikka (maroniy, pravoslav, katolik) e'tiqod qilishi natijasida milliy birlikni ta'minlash qiyin kechmoqda Yugoslaviyaning parchalanib ketgani ham etnokonfessional ziddiyatlar qanday og‘ir oqibatlarga olib kelishi mumkinligini ko‘rsatadi D I N S H U N O S L I K 10 MISSIONERLIKKA QARSHI KURASHNING HUQUQIY- AMALIY ASOSLARI O‘zbekistonda mustaqillikning ilk yillaridanoq missionerlik va prozelitizmning salbiy oqibatlarga olib kelishini hisobga olgan holda bu borada tegishli qonuniy asoslar ishlab chiqildi. Qonunlarda missionerlik harakatlari taqiqlandi. «Bir diniy konfessiyadagi dindorlarni boshqasiga kiritishga qaratilgan xatti- harakatlar (prozelitizm), shuningdek boshqa har qanday missionerlik faoliyati man etiladi. Ushbu qoidaning buzilishiga aybdor bo‘lgan shaxslar qonun hujjatlarida belgilangan javobgarlikka tortiladilar» (O’zRning “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to’g’risida”gi Qonuni(Yangi taxriri) 5- modda, 3-band ). D I N S H U N O S L I K 11 Mazkur moddadan kelib chiqib, «O‘zbekiston Respublikasining Ma'muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksi»ga noqonuniy diniy xatti- harakatlarning oldini olish bilan bog‘liq bir qator moddalar kiritilgan. Jumladan: Diniy yig‘ilishlar, ko‘cha yurishlari va boshqa diniy marosimlar o‘tkazish qoidalarini buzish; Diniy mazmundagi materiallarni tarqatish maqsadida qonunga xilof ravishda tayyorlash, saqlash, O‘zbekiston Respublikasi hududiga olib kirish yoki tarqatish; O‘zbekiston Respublikasida g‘ayriqonuniy nodavlat notijorat tashkilotlari, oqimlar, sektalar faoliyatida qatnashishga undash; D I N S H U N O S L I K 12 Noqonuniy diniy faoliyat bilan shug‘ullanish; Diniy tashkilotlar rahbarlarining mazkur tashkilotlar ustavini ro‘yxatdan o‘tkazishdan bosh tortishi; Dindorlar va diniy tashkilotlar a'zolari tomonidan bolalar va o‘smirlarning maxsus yig‘ilishlari, shuningdek diniy marosimga aloqasi bo‘lmagan mehnat, adabiyot va boshqa xildagi to‘garaklar hamda guruhlarni tashkil etish va o‘tkazish; D I N S H U N O S L I K 13 Bir konfessiyaga mansub dindorlarni boshqasiga kiritishga qaratilgan xatti-harakatlar (prozelitizm) va boshqa missionerlik faoliyati Maxsus diniy ma'lumoti bo‘lmay turib va diniy tashkilot boshqaruvi markaziy organining ruxsatisiz diniy ta'limotdan saboq berish, xuddi shuningdek xususiy tartibda diniy ta'limotdan saboq berish bilan bog‘liq harakatlar sodir etilganda belgilangan eng kam ish haqqining tegishli miqdoridagi jarima solinishiga yoki belgilangan muddatga ma'muriy qamoqqa olishga sabab bo‘lishi haqidagi qoidalar mustahkamlab qo‘yilganini ta'kidlash zarur. D I N S H U N O S L I K 14 Amaldagi qonunchiligimizga ko‘ra, muayyan hollarda birinchi marta qonunni buzgan yoki jazo tashkilotga qo‘llaniladi.shaxs ma'muriy Agarda o‘sha shaxs yoki tashkilot shundan keyin ham qonunni buzishda davom etsa, unga endi jinoyat kodeksidagi choralar qo‘llaniladi. D I N S H U N O S L I K 15 «O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat kodeksi» normalariga ko‘ra, «O‘zbekiston Respublikasining Ma'muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksi» ning yuqorida qayd etilgan bandlaridagi harakatlar ma'muriy jazo qo‘llangandan keyin yana sodir etilsa, bu «O‘zbekiston Respublikasining Ma'muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksi» da belgilanganidan ko‘ra og‘irroq jazolar qo‘llanishiga olib keladi. D I N S H U N O S L I K 16 Shu bilan birga, «O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat kodeksi»da «O‘zbekiston Respublikasining Ma'muriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksi»da nazarda tutilmagan bir qator harakatlar uchun ham jazolar belgilanganini qayd etish zarur. Jumladan: voyaga yetmagan bolalarni diniy tashkilotlarga jalb etish g‘ayriqonuniy jamoat birlashmalari yoki tashkilotlari faoliyatida faol qatnashish bilan bog‘liq harakatlar voyaga yetmagan bolalarni ularning ixtiyoriga, ota- onalari yoki ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar ixtiyoriga zid tarzda dinga o‘qitish; D I N S H U N O S L I K 17 dindorlardan majburiy yig‘im undirish va soliq olish; diniy ta'lim olishda hamda fuqaro dinga nisbatan, dinga e'tiqod qilish yoki e'tiqod qilmaslikka nisbatan, ibodat qilishda, diniy rasm- rusumlar va marosimlarda qatnashish yoki qatnashmaslikka nisbatan o‘z munosabatini belgilayotgan paytda majburlash bilan bog‘liq diniy faoliyat yuritish; g‘ayriqonuniy jamoat birlashmalari yoki diniy tashkilotlarni qonunga xilof ravishda tuzish yoki ularning faoliyatini tiklash D I N S H U N O S L I K 18 YOSHLAR ORASIDA MISSIONERLIK VA PROZELITIZMNING OLDINI OLISH BO‘YICHA TIZIMLI CHORA- TADBIRLAR Yosh avlodni hozirgi davrda mamlakatimizda din sohasida sodir bo‘layotgan o‘zgarishlar, yaratilgan imkoniyatlar bilan muntazam ravishda tanishtirib borish Ularni qiziqishlari, bilim darajalarini inobatga olgan holda yoshlarning din, shu jumladan, xalqimiz asrlar davomida e'tiqod qilib kelgan islom dini haqidagi bilimlarni va milliy-diniy an'analar asoslarini sog‘lom asosda egallashlariga ko‘maklashish Missionerlikning mohiyati haqida xolis va yetarli bilimga ega bo‘lishlari hamda unga qarshi immunitetni shakllantirish D I N S H U N O S L I K 19 MISSIONERLIK VA PROZELITIZMGA QARSHI KURASH Hech bir mintaqa, hech bir davlat bunday tahdiddan holi emas Bunday holatlarning oldini olish uchun esa missionerlikning mohiyatini to‘g‘ri va chuqurroq anglash, uni bartaraf etish yo‘lida maqsadli, tizimli va tadrijiy faoliyat olib borish zarur Shakllangan qadriyatlar tizimi esa turli tahdidlarning oldini olishga xizmat qiladi. D I N S H U N O S L I K 20 ADABIYOTLAR O zbekistonʼ Respublikasining Konstitutsiyasi. –Toshkent: O zbekiston, ʼ 2018. – 76 b. 2017 – 2021 yillarda O zbekiston ʼ Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo nalishi bo yicha ʼ ʼ harakatlar strategiyasi. O zbekiston ʼ Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi PF- 4947- sonli Farmoniga 1- ilova // http://www.lex.uz Dinshunoslik asoslari. O quv ʼ qo llanma ʼ / Ochildiev А. va boshqalar. – Toshkent: “Toshkent islom universiteti” nashriyot- matbaa birlashmasi, 2013. – 320 b. Ochildiev A., Najmiddinov J. Missionerlik: mohiyat, maqsadlar, oqibatlar va oldini olish yo‘llari (yuz savolga – yuz javob). –Toshkent: “Toshkent islom universiteti” nashriyot- matbaa birlashmasi, 2017. – 200 b D I N S H U N O S L I K 21 22MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT!

DINSHUNOSLIK HSM MISSIONERLIK VA PROZELITIZM: TARIX VA BUGUN, TARG‘IBOT USULLARI

REJA: 1. Diniy sektalar va ular faoliyatining oqibatlari 2. Missionerlikka qarshi kurashning huquqiy- amaliy asoslari D I N S H U N O S L I K 2

DINIY SEKTALAR VА ULAR FAOLIYATINING OQIBATLARI Sektalarga xos xususiyatlar haqida gap ketar ekan, ayrim sektalar muayyan konfessiya doirasida shakllanib, asosiy e'tiborni sobiq e'tiqoddoshlari orasida targ‘ibot olib borishga, ba'zi sektalar esa boshqa konfessiyaga mansub insonlar orasidan ham o‘z tarafdorlarini shakllantirishga harakat qilishini ta'kidlash zarur. D I N S H U N O S L I K 3

DINIY SEKTALAR O‘Z MAQSADLARIGA ERISHISH UCHUN AMAL QILADIGAN QOIDALAR: D I N S H U N O S L I K 4insonning ma'naviy va jismoniy kamolatga erishishga bo‘lgan intilishidan foydalanish aholining diniy bilimlari pastligidan foydala nish oxiratning yaqinligi bilan qo‘rqitish asosan yoshlar va moddiy ehtiyojmand kimsalarni o‘z ta'sirlariga olish voqealarning ko‘pchilikka ma'lum bo‘lib qolmasligini qattiq nazorat qilish

Ko'chirib oling, shunda to'liq holda ko'ra olasiz

O'xshashlar

O’zbekistonda vijdon erkinligi
TOG`LI QORABOG` KECHA VA BUGUN
Tog`li Qorabog` mojarosi kecha va bugun
Etnogenez va etnik tarix
Yetakchi missionerlik markazlaridan biri - Grigorian (Vatikan)