logo

Qizil dengiz haqida umumiy tushuncha

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

283.7177734375 KB
Mavzu :Qizil 
dengiz haqida 
umumiy 
tushuncha.         
j   Buni hamma bilishni istaydi, chunki Qizil dengiz nomi 
berilmagan, chunki suvlar haqiqiy qizil rangga ega. Ushbu 
ism kelib chiqadi dengizda mavjud bo'lgan ba'zi 
siyanobakterial suv o'tlarining mavjudligi. Ehtimol, ushbu 
suv o'tlari va siyanobakteriyalar ushbu dengizda yuzaga 
keladigan qizil oqim uchun javobgardir. Qizil dengiz fasllari 
dengiz yuzasi yaqinida hosil bo'lgan mavsumiy chiqishlar 
tufayli yuzaga keladi. Bu suv o'tlari suvni qizil rangga 
bo'yaydiganlardir. Bu kabi qizil emas, lekin u qizg'ish. Ushbu 
hodisani Karib dengizi suvlarida ham kuzatish mumkin.  Hind okeanining materiklar oraligʻidagi dengizi. Afrika va Arabiston 
yarim orol oraligʻida. Misr, Sudan, Eritreya, Isroil, Iordaniya, Saudiya 
Arabistoni va Yaman davlatlari qirgʻoqlariga tutash. Bob ulMandab 
boʻgʻozi orqali Hind okeani, Suvaysh kanali orqali Oʻrta dengiz bilan 
tutashgan. Maydoni 460 ming km². Eng chuqur joyi 3039 m. 
Dengizning qirgʻoq chizigʻi tekis, shakli tektonik uzilma chegarasiga 
mos. Shimolida Suvaysh va Aqaba qoʻltiqlari, ular orasida Sinay yarim 
orol bor. Eng yirik oroli — Dahlak. Dengiz tubi relyefi xilmaxil, katta 
qismi soylik (chuq. 1000 m), uning oʻrta qismida tor va chuqur novlar 
bor. Chuq. 200 m gacha boʻlgan joylarda marjon va materik oroli 
koʻp. Dengiz tubining katta qismi kristalli zamindan iborat boʻlib, 
ustini 1–4 km qalinlikdagi ohaktosh va evaporitlar qoplagan Iqlimi mussonli, biroq dengiz Arabiston yarim orol va Shim. 
Afrikadagi choʻllar oraligʻida joylashganligi uchun ancha quruq. 
Tez-tez changli tuman va saroblar boʻlib turadi. Qizil dengiz suvi 
iliq (32° gacha) va shoʻr (38—42%o) dengizlardan. Sababi Qizil 
dengizda bugʻlanish nihoyatda kuchli boʻlib, chetdan daryo 
quyilmaydi. Suv sathining koʻtarilishi har yarim sutkada 
takrorlanadi (balandligi 0,6 m gacha). Chuqurlikdagi shoʻr suv 
Bob ulMandab boʻgʻozi orqali Hind okeaniga oʻtib turadi. Qizil dengizda oʻsimlik turi kam, biroq hayvonot 
dunyosi xilmaxil. Dengizdan baliq ovlanadi, marvarid 
olinadi. Muhim portlari: Suvaysh (Misr), PortSudan 
(Sudan), Jidda (Saudiya Arabistoni), Hudayda 
(Yaman) va boshqalar Dengizda suvoʻtlar toʻplanib, 
unga qizgʻish rang berishi sababli shunday 
nomlangan, degan taxmin bor.

Mavzu :Qizil dengiz haqida umumiy tushuncha. j

Buni hamma bilishni istaydi, chunki Qizil dengiz nomi berilmagan, chunki suvlar haqiqiy qizil rangga ega. Ushbu ism kelib chiqadi dengizda mavjud bo'lgan ba'zi siyanobakterial suv o'tlarining mavjudligi. Ehtimol, ushbu suv o'tlari va siyanobakteriyalar ushbu dengizda yuzaga keladigan qizil oqim uchun javobgardir. Qizil dengiz fasllari dengiz yuzasi yaqinida hosil bo'lgan mavsumiy chiqishlar tufayli yuzaga keladi. Bu suv o'tlari suvni qizil rangga bo'yaydiganlardir. Bu kabi qizil emas, lekin u qizg'ish. Ushbu hodisani Karib dengizi suvlarida ham kuzatish mumkin.

Hind okeanining materiklar oraligʻidagi dengizi. Afrika va Arabiston yarim orol oraligʻida. Misr, Sudan, Eritreya, Isroil, Iordaniya, Saudiya Arabistoni va Yaman davlatlari qirgʻoqlariga tutash. Bob ulMandab boʻgʻozi orqali Hind okeani, Suvaysh kanali orqali Oʻrta dengiz bilan tutashgan. Maydoni 460 ming km². Eng chuqur joyi 3039 m. Dengizning qirgʻoq chizigʻi tekis, shakli tektonik uzilma chegarasiga mos. Shimolida Suvaysh va Aqaba qoʻltiqlari, ular orasida Sinay yarim orol bor. Eng yirik oroli — Dahlak. Dengiz tubi relyefi xilmaxil, katta qismi soylik (chuq. 1000 m), uning oʻrta qismida tor va chuqur novlar bor. Chuq. 200 m gacha boʻlgan joylarda marjon va materik oroli koʻp. Dengiz tubining katta qismi kristalli zamindan iborat boʻlib, ustini 1–4 km qalinlikdagi ohaktosh va evaporitlar qoplagan

Iqlimi mussonli, biroq dengiz Arabiston yarim orol va Shim. Afrikadagi choʻllar oraligʻida joylashganligi uchun ancha quruq. Tez-tez changli tuman va saroblar boʻlib turadi. Qizil dengiz suvi iliq (32° gacha) va shoʻr (38—42%o) dengizlardan. Sababi Qizil dengizda bugʻlanish nihoyatda kuchli boʻlib, chetdan daryo quyilmaydi. Suv sathining koʻtarilishi har yarim sutkada takrorlanadi (balandligi 0,6 m gacha). Chuqurlikdagi shoʻr suv Bob ulMandab boʻgʻozi orqali Hind okeaniga oʻtib turadi.