QURILISH MATERIALLARI SANOATI

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

8742.603515625 KB

Ko'chirib olish

QURILISH MATERIALLARI SANOATI Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

11-darsdagi mavzudan qurilish materiallari san о atining yalpi san о at
mahsul о tidagi salm о g‘ini aniqlang.
Qurilish materiallari sanoati milliy iqtisodiyotning deyarli barcha tarmoqlari
bilan aloqadadir.

Zavod va fabrikalar, uy-joylar, yo‘llar hamda irrigatsiya inshootlarining
ko‘plab barpo etilishi bilan qurilishbop materiallarga talab ham ortib
boraveradi.

Binokorlik uchun muhim bo‘lgan sement Quvasoy, Ohangaron, Angren,
Navoiy va Bekobod shaharlarida hamda Zafarobod shaharchasida ishlab
chiqarilmoqda.
Quvasoy
Navoiy Bekobod Zafarobod AngrenOhangaron

Ohangaron va Navoiy sement kombinatlari eng yirik kombinatlar hisoblanadi.
Angren gilmoyasi negizida bezakbop oq sement ishlab chiqariladi.
Ohangaron Navoiy
Angren

2018-yil Sur хо nd а ryod а yan а bir yirik s е m е nt z а v о di ishg а tushdi. Sh е r о b о d
tum а nid а « О lm а liq k о n m е t а l-lurgiya k о mbin а ti» а ksiyad о rlik j а miyati
t о m о nid а n b а rp о etilg а n s е m е nt z а v о di f о yd а l а nishg а t о pshirildi. (48-r а sm).

Ushbu s е m е nt z а v о di v о h а d а qurilish s а n оа tini z а m о n t а l а bl а ri d а r а j а sid а
riv о jl а ntirishd а , z а m о n а viy qurilish m а t е ri а ll а rini ko‘p а ytirish v а ishl а b
chiq а ril а yotg а n m а hsul о tl а rni eksp о rtg а yo‘n а ltirishd а muhim а h а miyat k а sb
et а di.

Тех n о l о gik qismi turkiyalik h а mk о rl а r t о m о nid а n а m а lg а о shirilg а n m а zkur
z а v о dning Sh е r о b о d tum а nid а bunyod etilishining o‘zig а хо s а fz а llikl а ri b о r.

Chunki eng yirik, ya’ni 708 milli о n t о nn а s е m е nt хо m а shyosi, shu juml а d а n,
530 milli о n t о nn а о h а kt о sh v а 178 milli о n t о nn а tupr о q (glin а ) m а vjud
k о nl а r а yn а n shu hududd а j о yl а shg а n.
Soz tuproq (glina) Ohaktosh

Ushbu iv е stitsiya l о yih а sining а m а lg а о shirilishi n а tij а sid а bu y е rd а yilig а 1,5
milli о n t о nn а yuq о ri sif а tli p о rtl а nds е m е nt ishl а b chiq а rish yo‘lg а qo‘yildi.

Sur хо nd а ryo vil о yatining g ео gr а fik j о yl а shuvi n а f а q а t yurtimizd а а m а lg а о shiril а yotg а n,
b а lki qo‘shni d а vl а tl а r, shu juml а d а n, А fg‘ о nist о n R е spublik а sid а h а m k е ng ko‘l а md а gi
qurilish-bunyodk о rlik ishl а ri uchun z а rur bo‘lg а n s е m е nt m а hsul о tining ichki v а t а shqi
b о z о rd а o‘z ха rid о rini t о pish imk о niyatini b е r а di.

O‘zbekiston chiroyli va pishiq marmarga boy. Yurtimizda topilgan 34 ta
marmar kon ining 5 tasidan marmar qazib olinmoqda.

G‘ozg‘on koni marmar zaxirasining ko‘pligi, yuqori sifatliligi jihatidan
jahondagi eng mashhur konlardan biridir.

Undan qazib olingan marmar sobiq Ittifoq davrida boshqa mahsulotlar kabi Markazga
tashib ketilardi. Moskva, Sankt-Peterburg shaharlaridagi metropolitenlarning ko‘plab
bekatlari va boshqa inshootlar G‘ozg‘on marmari bilan bezatilgan

Toshkentdagi Alisher Navoiy nomidagi Opera va balet teatri, «O‘zbekiston», «Toshkent
Palace» kabi mehmonxonalar, Toshkent metropoliteni hamda boshqa ko‘pgina ulug‘vor
madaniy-maishiy binolar qurilishiga ham shu kon marmarlari ishlatilgan.

Toshkent shahridan 74 km shimoli sharqda joylashgan Orkutsoy konida qora,
oq va kulrang marmar uchraydi. Tosh kent va G‘azalkent marmar zavodlarida
marmarga pardoz beriladi.
Qora
Oq
Kulrang

Bezakbop toshlar ning umumiy zaxiralari 85 mln kub metrdan ortadi. Ular
toshni qayta ishlaydigan korxona-larni yuz yillar davomida xomashyo bilan
ta’minlay oladi.

Chirchiq shahri yaqinida mahalliy xomashyo asosida ishlaydigan deraza
oynalari ishlab chiqariladigan zavod faoliyat ko‘rsatmoqda. Shuningd е k,
Jizz ах vil о yatid а Х it о y k о mp а niyasi ishtir о kid а b о shl а ng а n о yn а z а v о di
qurilishining birinchi b о sqichi yakunig а y е tdi (49-r а sm).

Z а v о d f ао liyatining to‘liq yo‘lg а qo‘yilishi 2019-yilg а r е j а l а shtirilg а n. Shu
t а riq а Jizz ах о yn а z а v о di Ма rk а ziy О siyod а ushbu turd а gi m а hsul о tl а r ishl а b
chiq а ruvchi eng yirik k о r хо n а g а а yl а n а di.

Qurilishning asoslaridan biri temir-betondir. Toshkent, Farg‘ona, Samarqand
va Buxoro viloyatlarida temir-beton buyumlari ishlab chiqarilmoqda.
Xorazm,
Buxoro va Farg‘ona viloyatlarida silikat bloklari i shlab chiqaradigan zavodlar
qurilgan.
Temir-beton
Silikat va keramik g‘ishtlar

Jizzaxdagi silikat zavodi Mirzacho‘l xo‘jaliklari, shaharlari va shaharchalari
uchun devor bloklari, panellar, poydevorlar, zinapoyalar va boshqa silikat
buyumlari tayyorlaydi. Bino, ko‘prik, yo‘l va boshqa inshootlar uchun barcha
qismlar maxsus zavodlarda tayyorlanadi.

Bin о k о rlikd а t а yyor qisml а rni qurilish insh оо tig а t а shib k е ltirish bir munch а
qiyin bo‘lg а nid а n ul а rni ishl а b chiq а r а dig а n k о r хо n а l а rni j о yl а shtirishd а ikki
yo‘ld а n birig а а m а l qilin а di.

Ка tt а v а о g‘ir qisml а r t а yyorl а ydig а n k о r хо n а l а rni, а s о s а n, qurilish k е ng
ko‘l а md а о lib b о ril а dig а n yirik sh а h а rl а r, s а n оа t r а y о nl а ri yaqinid а qurish
m а qs а dg а muv о fiq.

Yoki хо m- а shyo to‘g‘ri d а n to‘g‘ri insh оо t b а rp о etil а dig а n j о yg а k е ltirilib,
ulk а n qurilishl а r quym а usuld а h а m tikl а n а di. Bund а bin о k о rlik m а t е ri а ll а ri
t е j а l а di, t ех nik а d а n unumli f о yd а l а nil а di h а md а qurilish sur’ а ti j а d а ll а sh а di.

Must а qillik sh а r о f а ti bil а n b а rch а vil о yatl а rd а qurilish ishl а ri misli
ko‘rilm а g а n d а r а j а d а а vj о lib k е tdi. Yangid а n yangi ijtim о iy о by е ktl а r, ishl а b
chiq а rish k о r хо n а l а ri, а vt о m о bil v а t е miryo‘ll а r quril а b о shl а di.

Sh а h а r v а qishl о ql а rd а z а m о n а viy bin о l а r q а d ko‘t а rm о qd а (50-r а sm).
А yniqs а , m а ml а k а timiz p о yt ах ti t а nib bo‘lm а s d а r а j а d а go‘z а ll а shdi.

M а ml а k а timizd а qishl о q а h о li punktl а rining qiyof а sini tubd а n o‘zg а rtirish, n а mun а viy
l о yih а l а r а s о sid а yangi uy-j о yl а r qurish, qishl о qd а yangi infr а tuzilm а ni sh а kll а ntirish
his о bid а n qishl о q а hlining h а yotini yan а d а ya х shil а shg а а l о hid а e’tib о r q а r а tilm о qd а .

Shu m а qs а dd а 2009-yild а n b о shl а b qishl о q j о yl а rd а qul а y v а k о mmun а l
х izm а t sh а r о itl а rig а eg а bo‘lg а n yakk а t а rtibd а gi tur а r j о y m а ssivl а rini
k о mpl е ks qurish ishl а ri b о shl а ndi.

M а ml а k а timizning b а rch а qishl о q tum а nl а rid а n а mun а viy l о yih а l а r а s о sid а
1200 d а n о rtiq yangi uy-j о y m а ssivl а ri b а rp о etildi, 117,5 mingd а n ziyod
yakk а t а rtibd а gi uy-j о y f о yd а l а nishg а t о pshirildi.

Bin о k о rlik ishl а rining а vj о lishi qurilish m а t е riall а ri sanoatining yuks а lishig а
о lib k е lm о qd а .
Bin о k о rlik
Qurilish m а t е riall а ri sanoati

Foydalanilgan adabiyotlar:
•
P. Musayev, J. Musayev – Geogragfiya (O‘zbekiston ijtimoiy-iqtisodiy
geografiyasi) – umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 8-sinfi uchun darslik –
“Sharq” nashriyoti – Toshkent – 2014,2019 / www.eduportal.uz

QURILISH MATERIALLARI SANOATI Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

11-darsdagi mavzudan qurilish materiallari san о atining yalpi san о at mahsul о tidagi salm о g‘ini aniqlang. Qurilish materiallari sanoati milliy iqtisodiyotning deyarli barcha tarmoqlari bilan aloqadadir.

Zavod va fabrikalar, uy-joylar, yo‘llar hamda irrigatsiya inshootlarining ko‘plab barpo etilishi bilan qurilishbop materiallarga talab ham ortib boraveradi.

Binokorlik uchun muhim bo‘lgan sement Quvasoy, Ohangaron, Angren, Navoiy va Bekobod shaharlarida hamda Zafarobod shaharchasida ishlab chiqarilmoqda. Quvasoy Navoiy Bekobod Zafarobod AngrenOhangaron

Ohangaron va Navoiy sement kombinatlari eng yirik kombinatlar hisoblanadi. Angren gilmoyasi negizida bezakbop oq sement ishlab chiqariladi. Ohangaron Navoiy Angren

O'xshashlar

KIMYO SANOATI

OZIQ-OVQAT SANOATI

YOG'OCHNI QAYTA ISHLASH SANOATI

Yevropaning Sanoati va qishloq xo’jaligi

FRАNSIYA TА’LIM TIZIMI TO’G’RISIDA TAQDIMOT MATERIALLARI