So’ngi paleolit arxeologik yodgorliklari
SO’NGI PALEOLIT ARXEOLOGIK YODGORLIKLARI
RE JA 1 . so’ngi paleolet davri haqida ma’lumot. 2. so’ngi paleolet davri yodgorliklari. 3 . ”Samarqand Makoni” haqida tushuncha. 4 . ”ko’lbuloq Makoni haqida tushuncha.
PALEOLIT DAVRI BOSQICHLAR Paleolit ILK PALEOLET O’RTA PALEOLET SO’NGI PALEOLET Olduvay Ashel Must’e Levallua -Must’e Orin’yak Solyutre Madlen
Ilmiy adabiyotlarda yuqori paleolit so‘nggi paleolit tuchunchasi bilan ham ishlatiladi. U 100-12ming yilliklarni o‘z ichiga oladi. So‘nggi paleolit davrida ajdodlarimiz hayotida bir qator o‘zgarishlar sodir bo‘ld.Asosiysi ajdodlarimiz hayotida urug‘chilik tuzumi boshlandi. Endilikda to‘da to‘da bo‘lib yashamasdan urug‘, qarindoshlik aloqalari ularni birlashtira boshladi.Urug‘da hukmronlik ayollar qo‘lida bo‘lgan, chunki erkaklar doimo ovda bo‘lganlar, ayollar esa doimo uy yumushi bilan band bo‘lganlar. Bunday davr tarixda matriarxat, ya’ni onalar hukmronligi deb ataladi. Ijtimoiy hayotdagi bu o‘zgarish asosan insonning jismoniy va aqliy o‘zgarishi sababli ham sodir bo‘lgan. So‘nggi paleolit davrida hozirgi zamon odami qiyofasi o‘xshash- kromanon odami yashagan. Kromanon odami suyak qoldiqlari dastlab Fransiyaning Kromanon makonidan topilgani uchun shunday nom olgan .
So’ngi paleolit davri yodgorliklari O’zbekiston hududida o`rta paleolitga nisbatdan kam topilgan. Bunga asosiy sabab muzlilar eriy boshlagach, odamlar vodiy va daryo bo’ylarida chayla, yertro`lalarda yashay boshlagach. Chayla va yarim yerto’lalar vaqt o’tishi bilan shamol, yomg’ir, insonlar tomonidan yerlarning o’zlashtirilishi natijasida yo’q bo’lib ketgan. Yerto’lalarni toppish esa, qiyin. Shu sababli songi paleolit davri makonlarining ko’pchiligi tasodifiy ravishda topilgan. So`ngi paleolet davri odamlari xo’jaligining asosini ovchilik tashkil etgan. Asosan bug’u, yovvoyi ot, sirtlon, arhar, qulon, tuya kabi yiriki hayvonlar ovlagan. Daraxt mevalari, don va ildiz mevalari o’simliuklarni ham ovqat sifatida ishlatganlar. Baliqchilikning ha dastlabgi kurtaklari paydo bo’lgan.