logo

TASVIRIY IFODA – KO‘TARINKI NUTQ VOSITASI

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

3670.0185546875 KB
 
TASVIR IY  IFODA – 
KO‘TAR INKI 
NUTQ VOSITASI   15.1-mashq. Mat nni  o‘qing v a unga sarlav ha t anl ang. Mat n mazmunini 
uch jumlada bay on et ing. A jrat i lgan ifodalarni  mos so‘zl ar bi lan 
almasht iring.
Bolaligimda  bir  kuni  onam  mendan  so‘radi:  ‘‘ Halol ’’   so‘zini 
ikki  labing  ochiq  holda  ayta  olasanmi ?   ‘‘ Halol ’’   kalimasini 
aytishga  harakat  qilib,  ikki  labimni  bir-biriga  yopishtirmay 
aytdim.  Onam  ma’qullab,  Endi  ‘‘ harom ’’   so‘zini  ham  ikki 
labing  ochiq  holda  ayt-chi“,  –  dedi.  Bu  so‘zni  talaffuz 
qilarkanman,  oxirida  ikki  labim  bir-biriga  tegib  qolaverdi. 
Shunda onam dedi: „O‘g‘lim, bu – halol va harom orasidagi 
farq.  Halol  odamning  yo‘li  doimo  ochiq ,   ik k i  duny osi 
obod  bo‘ladi.  Harom  ishlar  esa  illatdir,  ular  hayotingni 
oxir-oqibat  xarob qiladi“.        1. Xotira va qadrlash kuni arafasida Toshkentdagi G‘alaba 
bog‘ida barpo etilgan   ‘‘ Shon-sharaf muzeyi ’’  da birinchi 
o‘zbek generali – ...... ning o‘n tonnalik haykali qad rostladi. 
2. Bu kun nafaqat II jahon urushi qatnashchilari, balki ..... – 
afg‘onchilar holidan ham xabar olindi.
Tavsiya etilgan so‘zlar: Sobir Rahimov, 
baynalmilal jangchilar, yoshlar, harbiylar, 
ichki ishlar xodimlari, kabutarlar.15.2-mashq. Nuqtalar o‘rniga berilgan  ifodalarga mos so‘zlar qo‘ying.   3. Insoniyat	 tinchligi	 uchun	 jonini	 qurbon	 qilganlar	 poyiga	 kelajak	 
bunyodkorlari – ..... gulchambarlar qo‘yishdi. 
4. Davlatimiz	
 sarhadlarida	 tinim	 bilmay	 sergak	 turgan	 tinchlik	 
himoyachilari – .... va kun-u tun	
 halovatimizni	 ta’minlayotgan	 
osoyishtalik	
 posbonlari – ..... Hamisha	 hurmat-e’tiborga	 loyiqdirlar. 
5.	
 Yurtimiz	 tinch	 ekan,	 musaffo	 osmonda tinchlik elchilari  – .....
qanot	
 qoqib	 uchaveradilar.
Tavsiya	
 etilgan	 so‘zlar:	  Sobir Rahimov, 
baynalmilal jangchilar, yoshlar, harbiylar, ichki 
ishlar xodimlari, kabutarlar.15.2-mashq.	
 Nuqtalar o‘rniga berilgan  ifodalarga mos so‘zlar qo‘ying.                 15.3- mashq.  A dabi y   bilim ingizga  t ay anib,  beril gan  ifodalarga  mos  izohlarni 
aniqlang. Ro‘y xat ni dav om et t i rish bo‘y i cha musobaqalashing.
1) g‘azal mulk ining sult oni;
2) millat ni birlik k a chorlagan shoir;
3) o‘zbek  romanchiligi mak t abining asoschisi;
4) o‘zbek  she’riy at ida v afo v a sadoqat  t imsoli;
5) qisqa hik oy alar ust asi;
6) v aqt ga hay k al qo‘y gan shoir. Tasviriy ifoda Tasviriy ifoda  – narsalar 
nomining bo‘yoqdor muqobili 
bo‘lgan birikma. Tasv iriy  ifoda   U uslubiy chegaralangan, ko ’ proq 
publitsistikaga xos: 
1. Yoshlarning aql gimnastikasiga 
qiziqishlari ortib bormoqda. 
2.   Oltin qanot qushlar uchsin. Tasv iriy  ifoda Tasviriy ifoda tushunchani 
bildirishi bilan so‘zga teng, 
lekin bo‘yoqdorligi bilan 
farqlanadi. Tasviriy ifoda Tasviriy ifodaga ham 
omonimlik xos. Bit t a predmet ga ik k i v a 
undan ort iq 
t asv iriy  ifoda 
qo‘llanishiga 
doir misollar Ik k i predmet ga bit t a 
t asv iriy  ifoda 
qo‘llanishiga doir 
misollar
Maqol  – so ’ z ko ’ rki, otalar 
so ’ zi, fikr 
Qaymog ’ i, hikmatli so ’ z. Bahor elchisi  – 
qaldirg ’ och, boy-chechak.15.4-mashq. I k k i guruhga bo‘lining v a   ‘‘ Kim t opqir? ’’ 
bellashuv ini t ashk il qilib, jadv alni t o ’ ldiring. Must aqil bajarish uchun t opshiriqlar
15.1-t opshiriq. 
Berilgan  ma’nodosh  tasviriy  ifodalardan 
tanlab, matn tuzing.
15.2- t opshiriq. 
Rasm  asosida  tasviriy  ifodalar  ro‘yxatini 
tuzing va davom ettiring. E’ TIBORIN GIZ 
UCHUN  
RA HMAT!

TASVIR IY IFODA – KO‘TAR INKI NUTQ VOSITASI

15.1-mashq. Mat nni o‘qing v a unga sarlav ha t anl ang. Mat n mazmunini uch jumlada bay on et ing. A jrat i lgan ifodalarni  mos so‘zl ar bi lan  almasht iring. Bolaligimda bir kuni onam mendan so‘radi: ‘‘ Halol ’’ so‘zini ikki labing ochiq holda ayta olasanmi ? ‘‘ Halol ’’ kalimasini aytishga harakat qilib, ikki labimni bir-biriga yopishtirmay aytdim. Onam ma’qullab, Endi ‘‘ harom ’’ so‘zini ham ikki labing ochiq holda ayt-chi“, – dedi. Bu so‘zni talaffuz qilarkanman, oxirida ikki labim bir-biriga tegib qolaverdi. Shunda onam dedi: „O‘g‘lim, bu – halol va harom orasidagi farq. Halol odamning yo‘li doimo ochiq , ik k i duny osi obod bo‘ladi. Harom ishlar esa illatdir, ular hayotingni oxir-oqibat  xarob qiladi“.

1. Xotira va qadrlash kuni arafasida Toshkentdagi G‘alaba bog‘ida barpo etilgan  ‘‘ Shon-sharaf muzeyi ’’ da birinchi o‘zbek generali – ...... ning o‘n tonnalik haykali qad rostladi.  2. Bu kun nafaqat II jahon urushi qatnashchilari, balki ..... –  afg‘onchilar holidan ham xabar olindi. Tavsiya etilgan so‘zlar: Sobir Rahimov, baynalmilal jangchilar, yoshlar, harbiylar, ichki ishlar xodimlari, kabutarlar.15.2-mashq. Nuqtalar o‘rniga berilgan  ifodalarga mos so‘zlar qo‘ying.

  3. Insoniyat  tinchligi  uchun  jonini  qurbon  qilganlar  poyiga  kelajak   bunyodkorlari – ..... gulchambarlar qo‘yishdi.  4. Davlatimiz  sarhadlarida  tinim  bilmay  sergak  turgan  tinchlik   himoyachilari – .... va kun-u tun  halovatimizni  ta’minlayotgan   osoyishtalik  posbonlari – ..... Hamisha  hurmat-e’tiborga  loyiqdirlar.  5.  Yurtimiz  tinch  ekan,  musaffo  osmonda tinchlik elchilari  – ..... qanot  qoqib  uchaveradilar. Tavsiya  etilgan  so‘zlar:   Sobir Rahimov, baynalmilal jangchilar, yoshlar, harbiylar, ichki ishlar xodimlari, kabutarlar.15.2-mashq.  Nuqtalar o‘rniga berilgan  ifodalarga mos so‘zlar qo‘ying.

15.3- mashq.  A dabi y   bilim ingizga  t ay anib,  beril gan  ifodalarga  mos  izohlarni aniqlang. Ro‘y xat ni dav om et t i rish bo‘y i cha musobaqalashing. 1) g‘azal mulk ining sult oni; 2) millat ni birlik k a chorlagan shoir; 3) o‘zbek  romanchiligi mak t abining asoschisi; 4) o‘zbek  she’riy at ida v afo v a sadoqat  t imsoli; 5) qisqa hik oy alar ust asi; 6) v aqt ga hay k al qo‘y gan shoir.