logo

XUDAYBERDI TO`XTABOYEV

Yuklangan vaqt:

10.08.2023

Ko'chirishlar soni:

0

Hajmi:

1378.7548828125 KB
X UDAY BERDI 
TO` X TABOY EV
(1932)       O
  193 2 -yil                  
    17-dekabrda 
Farg‘ona 
viloyatining             
     Katta tagob 
qishlog‘ida 
tug‘ilgan.    O
Otadan juda erta yetim 
qolgan Xudoyberdi      
bobosi  Erkaboy  va                
  buvisi  Robiyabibi larning 
tarbiyasida o‘sadi.   Yo z uv chi  
bolaligi  haqida
O
1943 - yili  Toshkent  «detdom»iga  majburlab 
keltirilgan  qo‘qonlik  13  bola  uyga  qochdik. 
Qo‘qongacha  piyoda  ketdik.  Qishloqma-qishloq 
tilanchilik  qildik.  Duch  kelgan  joyda  tunadik.  Bir 
qizcha  yo‘lda  o‘ldi,  yana  bir  sherigimiz  non  olib 
kelaman  deb  qaytmadi.  Sentyabrda  yo‘lga 
chiqqandik,  so‘nggi  kecha  bir  chuqurda  tunadik  — 
uyg‘onsak,  ustimizga  qor  yog‘ibdi.  Qishda  uyga 
kirib  bordik.  Chunki  och  bo‘lsak  ham  ota 
yurtimizda  bo‘laylik,  dedik.  Dunyoda  faqat  o‘zbek 
farzandlarigina ota uyim chirog‘ini yoqsam deydi.   O
1949-yili Qo‘qon pedagogika 
bilim yurtini, 1955-yili 
Toshkent davlat universiteti 
(hozirgi Milliy universitet)ni 
bitirgan. 
O
So‘ng bir necha yil Farg‘ona viloyatining 
Bag‘dod, O‘zbekiston tumanlaridagi 
maktablarda  o‘qituvchi, ilmiy bo‘lim mudiri, 
maktab direktori  lavozimlarida ishlagan.    Jamiyatdagi 
illatlarni fosh 
etuvchi  300  dan 
ortiq felyeton 
yozadi.O
Bo‘lg‘usi adib 1958-yili Toshkentga keladi. 
12 yil davomida turli gazetalarda ishlaydi, 
hozirjavob, qalami o‘tkir jurnalist sifatida 
elga taniladi.    Ilk hikoyalar 
to`plami
“ Shoshqaloq”  - 
1961-yil  
yozilgan   ASAR LARI 
„ Fely et ondan k ey in“  (1962)
„ Sir ochildi“  (1963)
„ Sehrli qalpoqcha“ (1964)
„ Muhabbat  qoʻshigʻi“  1967) 
„ J onginam, shart ingni ay t “  1969) 
„ Konizar y ulduzlari“  (1978) 
„ Omonboy  bilan Dav ronboy  sarguzasht i“  (1974) Qissalari:    « Sariq dev ni minib»  (1968-y il)
« Sariq dev ning o‘limi»  (1973-y il)
« Besh bolalik  y igit cha»  (1976-y il) 
« Qasosk orning olt in boshi»  (1981-y il) 
« Y illar v a y o‘llar»  (1983-y il)
« Shirin qov unlar mamlak at i»  (1986-
y il) « Mungli k o‘zlar»  (1988-y il)
« J annat i odamlar»  (1996-y il) Romanlari:    E’ TIROF
1982-yil - «O‘zbekistonda 
xizmat ko‘rsatgan madaniyat 
xodimi».
1991-yil - 
«O‘zbekiston xalq 
yozuvchisi».    “ Sariq devni 
minib”              
           romani      
   1968-yilda yozilgan;

   24 dan ortiq tilga 
tarjima qilingan.

   Italiyalik buyuk bolalar 
yozuvchisi Janni 
Rodarining tahsiniga 
sazovor bo‘lgan.

   Bosh qahramon – 
Hoshimjon.B	i	l	i	b	 	
o	l	i	n	g	!   DIQQAT!
1972-yili   Rimda Janni Rodari  Xalqaro 
bolalar adabiyoti forumi o‘tkazadi. 
Ko‘p qatori borgan  «Volshebnaya 
shapka»  unga ma’qul tushadi. 
Asarning bir bobini tarjima qildirib, 
so‘zboshi yozib, mashhur  «Unito» 
gazetasida e’lon qildiradi. 
So‘zboshisida shunday jumla bor: 
«quvnoq yumordan italyan bolalari ham 
bahra olsin dedim».   Janni Rodari vafotiga                    
XUDOYI
O
“ Janni Rodarining vafotini eshitib bir 
boshqacha bo‘lib qoldim. Yaxshiliklari 
xayolimdan o‘tdi. Uyda dasturxon yozib,  Janni 
akamning ruhiga  bag‘ishlab xudoyi o‘tkazdim. 
O
Mulla  «marhum qaysi tomondan xesh bo‘ladi?» , 
deb so‘radi.  «Tog‘amiz»,  dedim. «Ko‘rdingizmi, 
inim, aslida ism-shariflarimiz milliycha, bu «-ov», 
«-vich»lar ularni ko‘p yomon buzdi-da», dedi 
soddagina mulla qo‘shnim”.   O
—  O‘tgan  asrning  80-yillari  yozida  Litvada  yozuvchilar  kengashida 
«Sariq  devning  o‘limi»  kitobim  mukofot  oldi.  CHaqirishdi.  CHillaki, 
handalak,  bodring  —  20  kilogrammcha  yuk  bilan  Kaunasga  chipta 
topolmay,  avtobusda  boraman  deb  Rigaga  uchdim.  Borsam,  chelaklab 
yomg‘ir  quymoqda,  avtobusga  kechikibman.  Mehmonxonalarda  joy 
yo‘q.  Yarim  kechada  izg‘ib,  militsiyaxonaga  kirib  qoldim.  Ular  ham 
yordam berisholmadi. So‘ng «Hushyorxona»da o‘zlariga atalgan o‘ringa 
joylashtirishdi.  Yarim  kecha.  Ko‘zim  ilingan  ekan,  «Bu  alkashni  nega 
echintirmading!»,  degan  hayqiriq  eshitildi.  «Kapitan  olib  keldi, 
yozuvchi»,  deyishdi.  «Hammani  melisa  olib  kelgan,  bu  erda  hamma 
yozuvchi.  Qani,  echintir!  Unga  qo‘shimcha  jazo»,  dedi.  Shlankada 
sovuq  suvga  pishishdi.  Kapitan  kelguncha  bo‘larim  bo‘ldi…  To‘g‘ri 
kengashga  kirib  bordim.  Prezidiumga  taklif  etishgandi,  «Yo‘q,  avval, 
haroratimni  o‘lchang¬lar»,  dedim.  40  darajaga  chiqibdi.  Kasalxonaga 
yotdim.  Taqdirlashda  ukrainalik  bir  yozuvchi  «Hushyorxona»dan  omon 
chiqqani uchun», deb mukofot topshirdi. BU QIZI Q!   “ Sehrli qalpoqcha”  k inosi

2012-yilda ishlangan.

Rejissor – Sarvar Karimov.

Ushbu film  Moskvadagi Xalqaro XV 
“Skazka” kinofestivalida “Ertakdagi yumor 
uchun” yo‘nalishida g‘olib bo‘ldi va               
      “Billur kalitcha”  sovrini topshirildi. 

Hoshimjon rolni ijro etgan yosh aktyor 
Bunyod Rahmatullaev  “Eng yaxshi aktyor” 
nominatsiyasida g‘olib deb topildi.         BI LI MI N GI ZN I  SI N A N G!
O
Hoshimjon qalpoqchani qayerdan topadi? 
O
Hoshimjon qalpoqchaning sehrini qanday sinaydi?
O
Qalpoqchaning sehri bilan dastlab kimni fosh etadi?
O
Maktab direktori Otajon Azizovich va maktab 
o’qituvchilari aybni kimga qo’yishadi? 
O
Uyidan chiqib ketgan Hoshimjon dastlab qayerga 
boradi?
O
Mirzacho’ldagi fermerchilik tashkil etilgan maktab 
direktori  kim ?
O
Hoshimjon birinchi bo’lib do’stlashgan Hayitvoy kim 
edi?
O
“ Sariq devni minib” asari g’oyasi?   E’TIB ORING IZDAN 
XUR SAN DMIZ !

X UDAY BERDI TO` X TABOY EV (1932)

O 193 2 -yil 17-dekabrda Farg‘ona viloyatining Katta tagob qishlog‘ida tug‘ilgan.

O Otadan juda erta yetim qolgan Xudoyberdi bobosi Erkaboy va buvisi Robiyabibi larning tarbiyasida o‘sadi.

Yo z uv chi bolaligi haqida O 1943 - yili Toshkent «detdom»iga majburlab keltirilgan qo‘qonlik 13 bola uyga qochdik. Qo‘qongacha piyoda ketdik. Qishloqma-qishloq tilanchilik qildik. Duch kelgan joyda tunadik. Bir qizcha yo‘lda o‘ldi, yana bir sherigimiz non olib kelaman deb qaytmadi. Sentyabrda yo‘lga chiqqandik, so‘nggi kecha bir chuqurda tunadik — uyg‘onsak, ustimizga qor yog‘ibdi. Qishda uyga kirib bordik. Chunki och bo‘lsak ham ota yurtimizda bo‘laylik, dedik. Dunyoda faqat o‘zbek farzandlarigina ota uyim chirog‘ini yoqsam deydi.