logo

Gul do’koni uchun ilova yaratish

Загружено в:

11.11.2024

Скачано:

0

Размер:

818.78515625 KB
Mavzu: “ Gul do’koni ”
MUNDARIJA
K IRISH ......................................................................................................................................................... 2
I. BOB. MOBIL ILOVALAR VA ULARNING AHAMIYATI .............................................................................. 3
1.1 M OBIL   ILOVALAR   HAQIDA   UMUMIY   TUSHUNCHA ............................................................................................ 3
1.2 M OBIL   ILOVALAR   YARATISH   TAMOYILLARI   VA   ZARURYATI . ................................................................................. 8
II. BOB. “ONLINE GUL DO’KONI” ILOVASINI YARATISH .......................................................................... 10
2.1 L OYIHANING   MAQSADI   VA   FUNKSIONAL   TALABLARI ....................................................................................... 10
2.2 I LOVANING   TEXNIK   TASNIF   VA   MODUL   DIZAYNI ............................................................................................ 12
XULOSA ............................................................................................................................................... 17
ADABIYOTLAR RO’YHATI ...................................................................................................................... 18
ILOVALAR ............................................................................................................................................ 20
ILOVA 1.M OBIL   ILOVA   BOSH   EKRAN   XML   KODI . ................................................................................................ 20 Kirish
So’nggi yillarda mobil texnologiyalar jadal rivojlanib, hayotimizning ajralmas
qismiga   aylanishdi.   Smartfon   va   planshetlar   turli   sohalarda   faol   qo’llanilmoqda   va
ular   orqali   turli   xil   xizmatlar   ko’rsatilmoqda.   Ayniqsa,   mobil   ilovalar   orqali   savdo-
sotiq,   bank   xizmatlari,   ta’lim   va   ko’ngilochar   dasturlar   juda   ommabop   bo’lib   ketdi.
Bu   ilovalar   hayotimizni   qulaylashtiradi,   vaqtimizni   tejaydi   va   samaradorlikni
oshiradi.
Mobil   ilovalarni   ishlab   chiqish   -   bu   smartfonlar   va   raqamli   vositalar   uchun
dasturiy ta’minot yaratish jarayoni. Dasturiy ta’minot qurilmaga oldindan o’rnatilishi,
mobil   ilovalar   do’konidan   yuklab   olinishi   yoki   mobil   veb-brauzer   orqali   kirishi
mumkin.   Mobil   ilovalar   ishlab   chiqish   jadal   rivojlanmoqda.   Chakana   savdo,
telekommunikatsiya   va   elektron   tijoratdan   tortib   sug’urta,   sog’liqni   saqlash   va
hukumatgacha,   turli   sohalardagi   tashkilotlar   real   vaqt   rejimida   tranzaktsiyalarni
amalga   oshirish   va   ma’lumotlarga   kirishning   qulay   usullari   bo’yicha   foydalanuvchi
kutganlarini qondirishi kerak. Bugungi kunda mobil qurilmalar va ularning qiymatini
ochadigan   mobil   ilovalar   odamlar   va   korxonalar   uchun   internetga   ulanishning   eng
mashhur   usuli   hisoblanadi.   Tegishli,   sezgir   va   muvaffaqiyatli   bo’lish   uchun
tashkilotlar   o’z   mijozlari,   hamkorlari   va   xodimlari   talab   qiladigan   mobil   ilovalarni
ishlab chiqishlari kerak.
Mobil  ilovalar  bozori  2026 yilga borib dasturiy ta’minot  sanoatining  umumiy
bozorining   yarmidan   oshib   ketadi   va   kelgusi   yillarda   tobora   ko’proq   odamlar   o’z
mobil qurilmalarida ilovalarni yanada qulayroq ishlatishadi.
Ushbu kurs ishining maqsadi - Java va Android platformalarida "Gul Do’koni"
mobil ilovasini  yaratishdir. Bu ilova orqali  foydalanuvchilar  turli  xil  gullarni  ko’rish,
ularga   buyurtma   berish   va   xarid   qilish   imkoniyatiga   ega   bo’ladilar.   Shuningdek,
ilovada foydalanuvchilarga  maxsus  chegirmalar, yangi   kelgan  gullar   haqida  xabardor
qilish va boshqa ko’plab qulayliklar taqdim etilishi rejalashtirilgan.
Java   -   bu   keng   qo’llaniladigan,   platformaga   bog’liq   bo’lmagan   dasturlash   tili
bo’lib, uning kuchli tomonlari qulay sintaksis va kengaytirilgan kutubxonalaridir. Java
dasturlash   tili   Android   ilovalari   uchun   asosiy   til   sifatida   tanlangan   va   u   yuqori
darajadagi xavfsizlik va ishonchlilikni ta’minlaydi. 
Android - Google tomonidan ishlab chiqilgan ochiq kodli mobil operatsion tizim
bo’lib, bugungi kunda eng keng tarqalgan operatsion tizimlardan biridir. Androidning
o’ziga xosligi shundaki, u ko’plab ishlab chiqaruvchilar tomonidan qo’llaniladi va turli
xil   qurilmalarda   ishlatiladi.   Android   Studio   esa   Android   ilovalarini   ishlab   chiqish
uchun eng qulay va funksional integratsiyalashgan dasturiy muhit (IDE) hisoblanadi.
Gul Do’koni  mobil  ilovasi  foydalanuvchilarga nafaqat  gullarni ko’rish va sotib
olish   imkoniyatini   beradi,   balki   ular   uchun   qulay   va   samarali   savdo   tajribasini
ta’minlaydi.   Bu   ilova   orqali   gul   do’konlari   o’z   mijozlariga   yanada   yaqin   bo’lib,
sotuvlar   hajmini   oshirish   imkoniyatiga   ega   bo’ladi.   Foydalanuvchilar   esa   istalgan
joydan va istalgan vaqtda gullarni  buyurtma qilishlari mumkin bo’ladi, bu esa ularga
vaqt va kuch tejaydi. I. BOB. MOBIL   ILOVALAR   VA   ULARNING   AHAMIYATI
1.1 Mobil   ilovalar   haqida   umumiy   tushuncha
Ko’pincha   ilova   deb   ataladigan   mobil   ilova   mobil   qurilmada,   masalan,
smartfon   yoki   planshet   kompyuterda   ishlashga   mo’ljallangan   amaliy   dasturiy
ta’minot   turidir.   Mobil   ilovalar   ko’pincha   foydalanuvchilarga   shaxsiy
kompyuterlarda   kiriladigan   xizmatlarga   o’xshash   xizmatlarni   taqdim   etadi.   Ilovalar
odatda   cheklangan   funksiyaga ega bo’lgan kichik, individual dasturiy birlikdir. Ilova
dasturiy ta’minotidan bunday foydalanish dastlab iPhone, iPad va iPod Touch uchun
minglab   ilovalarni   taklif   qiluvchi   “Apple   Inc”   va   uning   “App   Store”   do’koni
tomonidan ommalashgan.
Mobil   ilovalar   (yoki   mobil   dasturlar)   -   bu   smartfonlar,   planshetlar   va   boshqa
mobil   qurilmalarda   ishlash   uchun   yaratilgan   dasturiy   ta’minot   bo’lib,   u
foydalanuvchilarga turli xil xizmatlar va imkoniyatlarni taqdim etadi. Mobil ilovalar
foydalanuvchilar   uchun   juda   qulay   bo’lib,   ular   har   qanday   joyda   va   har   qanday
vaqtda   foydalanish   imkonini   beradi.   Mobil   ilovalar   turli   sohalarda   qo’llaniladi,
masalan, savdo, sog’liqni saqlash, ta’lim, ko’ngilochar dasturlar va boshqalar. 
Mobil   ilovalar   odatda   shaxsiy   kompyuterlarda   joylashgan   integratsiyalashgan
dasturiy   ta’minot   tizimlaridan   uzoqlashishdir.   Buning   o’rniga,   har   bir   ilova   o’yin,
kalkulyator   yoki   mobil   internetni   ko’rish   kabi   cheklangan   va   izolyatsiya   qilingan
funksiyalarni taqdim etadi. Ilovalar dastlabki mobil qurilmalarning apparat resurslari
cheklanganligi   sababli   ko’p   vazifalarni   bajarishdan   qochgan   bo’lsa-da,   ularning
o’ziga   xosligi   endi   ularning   afzalligining   bir   qismidir,   chunki   ular   iste’molchilarga
o’z qurilmalari nima qila olishini qo’lda tanlash imkonini beradi.
Eng   oddiy   mobil   ilovalar   kompyuterga   asoslangan   ilovalarni   oladi   va   ularni
mobil qurilmaga o’tkazadi. Mobil ilovalar yanada mustahkamroq bo’lgani uchun bu
texnika biroz etishmaydi. Murakkabroq yondashuv mobil muhit uchun maxsus ishlab
chiqish, uning cheklovlari va afzalliklaridan foydalanishni o’z ichiga oladi. Masalan,
joylashuvga   asoslangan   funksiyalardan   foydalanadigan   ilovalar,   foydalanuvchi
shaxsiy kompyuterda bo’lgani kabi, biror joyga bog’lanmagan bo’lsa, avvaldan mobil
qurilmaga qarab yaratilgan.
Ilovalar   ikkita   keng   toifaga   bo’linadi:   mahalliy   ilovalar   va   veb-ilovalar.
Mahalliy   ilovalar   ma’lum   mobil   operatsion   tizim,   odatda   iOS   yoki   Android   uchun
yaratilgan.   Mahalliy   ilovalar   yanada   yaxshi   ishlash   va   yanada   nozik   sozlangan
foydalanuvchi   interfeysi   (UI)   ga   ega   va   ular   chiqarilishidan   oldin   odatda   ancha
qattiqroq ishlab chiqish va sifat kafolati jarayonidan o’tishi kerak.
Veb-ilovalar   HTML5   yoki   CSS-da   qo’llaniladi   va   ular   brauzer   orqali   ishga
tushirilgani uchun minimal qurilma xotirasini talab qiladi. Foydalanuvchi ma’lum bir
veb-sahifaga   yo’naltiriladi   va   barcha   ma’lumotlar   serverga   asoslangan   ma’lumotlar
bazasida saqlanadi. Veb-ilovalar foydalanish uchun barqaror ulanishni talab qiladi.
Hozirda   bir   nechta   turdagi   ilovalar   mavjud.
 O’yin   ilovalari:   kompyuter   video   o’yinlariga   teng,   ular   eng   mashhur   ilovalar
turlaridan biridir. Ular barcha ilovalarni yuklab olishning uchdan bir qismini va
barcha iste’mol xarajatlarining to’rtdan uch qismini tashkil qiladi.
 Hizmat   ko’rsatish   ilovalari:   Bular   elektron   pochta   xabarlarini   yuborish,   ish
jarayonini   kuzatish,   mehmonxonalarni   bron   qilish   va   boshqalar   kabi   turli vazifalarni yengillashtirish orqali biznes samaradorligini oshirishga  qaratilgan.
 Turmush   tarzi   va   ko ngilochar   ilovalar:   Borgan   sari   ommalashib   borayotganʻ
bular   shaxsiy   turmush   tarzi   va   ijtimoiylashuvning   ko plab	
ʻ   jihatlarini   qamrab
oladi,   masalan,   tanishish,   ijtimoiy   tarmoqlarda   muloqot   qilish,   shuningdek,
videolarni  baham  ko rish (va tomosha qilish). Netflix, Facebook yoki  TikTok	
ʻ
kabi eng mashhur ilovalardan ba’zilari ushbu toifaga kiradi.
Boshqa   ilova   turlariga   Amazon   yoki   eBay   kabi   onlayn   tovarlarni   xarid   qilish
uchun   foydalaniladigan   mobil   tijorat   (M-commerce)   ilovalari,   sayohatchiga   ko p	
ʻ
jihatdan   yordam   beradigan   sayohat   ilovalari   (turlar   va   chiptalarni   bron   qilish,
xaritalar  va  geolokatsiya  orqali   yo l  topish,   sayohat  kundaliklari   va  h.k.)   kiradi.)   va	
ʻ
sog’liq uchun ilovalar va shtrix-kod skanerlari kabi yordamchi dasturlar.
Mobil   ilovalar   asosan   shaxsiy   kompyuterlarda   joylashgan   muvofiqlashtirilgan
dasturlash   tizimlaridan   uzoqlashishdir.   Hamma   narsa   bir   xil   bo’lsa,   har   bir   ilova
o’yin,   raqamlar   kalkulyatori   yoki   mobil   veb-brauzer   kabi   cheklangan   va   izolyatsiya
qilingan   foydalilikni   beradi.   Ilovalar   dastlabki   uyali   telefonlarning   cheklangan
uskunalari   tufayli   bir   nechta   vazifalarni   bajarishdan   qochgan   bo’lsa-da,   ularning
aniqligi   ularning   jozibador   sifati   uchun   juda   muhim,   chunki   ular   xaridorlarga   o’z
gadjetlari nima qila olishini tanlashga imkon beradi
Ish   stoli   kompyuterlari   uchun   mo’ljallangan   ilovalardan   farqli   o’laroq,   mobil
ilovalar o’rnatilgan dasturiy ta’minot tizimlaridan uzoqlashadi. Hamma narsa bir xil
bo’lsa, har bir ko’p qirrali dastur ajratilgan va cheklangan foydalilikni beradi. Misol
uchun,   u   o’yin,   raqam   qirqish   yoki   portativ   internet   brauzeri   bo’ladi.
Dastlabki mobil ilova global tarmoqda elektron pochta, kalendar, fond bozori,
listing   va   ob-havo   ma lumotlarini   o z   ichiga   olgan   umumiy   maqsadli   ma lumot   va	
ʼ ʻ ʼ
axborot   xizmatlarini   taqdim   etdi.   Biroq,   mobil   qurilma   foydalanuvchilarining   talabi
mobil   ilovani   ishlab   chiqish   qobiliyati   bilan   bir   qatorda   mobil   o’yinlar,   zavod
avtomatizatsiyasi,   GPS   kabi   boshqa   toifalarga   ham   tarqaladi. Ilovalar   soni   va   xilma-
xilligidagi   portlash   katta   va   xilma-xil   sohalarga   aylandi.   Hozirgi   kunda   ko’plab
xizmatlar   mobil   ilovalar   texnologiyasi   yordamiga   muhtoj,   masalan,   joylashuvni
aniqlash   va   internet-banking,   kuzatish,   chiptalarni   sotib   olish   va   hatto   mobil   tibbiy
xizmatlar.
Eng   oson   mobil   ilovalar   kompyuterga   asoslangan   ilovalarni   oladi   va   ularni
mobil   qurilmaga   o’tkazadi.   Mobil   ilovalar   rivojlanayotganligi   sababli,   bu   strategiya
juda   kam.   Keyinchalik   zamonaviy   metodologiya   mobil   muhit   uchun   aniq   o’sishni,
uning   cheklovlari   va   afzalliklaridan   foydalanishni   o’z   ichiga   oladi.   Misol   uchun,
mijozning shaxsiy kompyuterdan foydalanish kabi hududga ulanmaganligini hisobga
olsak,   funktsional   hududga   asoslangan   diqqatga   sazovor   joylar   birinchi   bosqichdan
boshlab mobil qurilmalarga xos tarzda ishlaydi.
Ilovalar   uchta   umumiy   toifaga   bo’linadi:   mahalliy   ilovalar,   veb-ilovalar   va
gibrid  ilovalar.
Mahalliy mobil  ilova - bu maxsus kodlash tilidan foydalangan holda Android
yoki   IOS   kabi   ma’lum   turdagi   qurilmalar   platformalari   uchun   yaratilgan   va   ishlab
chiqilgan   ilova   turi.   Mahalliy   dasturni   yaratish   uchun   ishlab   chiquvchilar   tanlagan
kodlash   tiliga   qurilma   platformasi   ruxsat   berishi   kerak.   Ushbu   turkum   uchun   odatiy
ilovalar   xususiyatlari   oflayn   mobil   o’yinlar,   lug’at   ilovalari   va   boshqalar   bo’lishi
mumkin. Mahalliy ilovalarning asosiy afzalligi ularning yuqori va ajoyib foydalanuvchi
tajribasidir.   Hamma   narsani   hisobga   olsak,   ularni   yaratgan   dizaynerlar   mahalliy   UI
qurilmalaridan   foydalanadilar.   Kengaytirilgan   API-ga   kirish,   shuningdek,   ishlab
chiqish   ishlarini   tezlashtirishga   yordam   beradi   va   ilovalardan   foydalanish
chegaralarini   kengaytiradi.   Mahalliy   ilovalar   ilovalar   do’konlaridan   yuklab   olinishi
va   to’g’ridan-   to’g’ri   qurilmalarga   kiritilishi   kerak.   Shuning   uchun   ular   birinchi
navbatda jiddiy tarqatish jarayonidan o’tishlari kerak.
Odatda, o’yinda barcha tasvirlar, tovushlar va darajalar yuklab olinadi, shuning
uchun foydalanuvchi o’yinni internetga ulanmasdan o’ynashi mumkin (ba’zi o’yinlar
sizdan   internetga   ulanishni   talab   qiladi,   chunki   ular   tizimga   kirishi,   ichidagi
narsalarni   sotib   olishi   yoki   sotishi   kerak   yoki   yoki   chunki   ular   onlayn   o’yinlar).
Hammaga   ma’lum   bo’lgan   mahalliy   mobil   ilovalarning   yana   bir   keng   tarqalgan
namunasi   -   bu   Facebook.   Mahalliy   ilovalarning   birinchi   va   eng   katta   afzalligi
shundaki,   u   foydalanuvchilarga   barcha   funktsiyalarga   osongina   kirish   va   ulardan
foydalanish   imkonini   beradi.   Shu   bilan   birga,   agar   u   butunlay   ishlab   chiqilgan
bo’lsa,   xatolarni   ko’rish   juda   kam.   Mahalliy   ilovalarga   kirish   xususiyatlari   kamera,
GPS, yozib olish   qurilmasi   va   boshqalar   kabi   apparatlarni   o’z   ichiga   oladi;   Telefon
xotirasidagi   fayllarni   nusxalash,   yaratish,   yozish,   o’qish,   qo’ng’iroq   qilish,   matnli
xabarlar   va   boshqalar   kabi
shaxsiy   huquqlar.
Foydalanuvchi   tajribasi:   Aksariyat   foydalanuvchilar   texnologiyaga   unchalik
ahamiyat   bermaydilar,   ular   faqat   ilovaning   oson   va   silliq   ishlashi   yoki   yo’qligini
bilishlari   kerak.   Equation   Reach   bo yicha   tadqiqot:   79%   foydalanuvchilar   ilovaniʻ
birinchi   marta   ishlamasa,   faqat   bir   yoki   ikki   marta   qayta   urinib   ko rishadi.   Native	
ʻ
ilovasi   esa   boshqa   turdagi   mobil   ilovalarga   qaraganda   foydalanuvchilarni   ko’proq
xursand qilish qobiliyatini isbotladi.
Mahalliy   ilovalar   yuqori   unumdorlikni   talab   qiladigan   va   platforma   bilan
hamkorlik qiladigan maxsus xususiyatlarga ega mahsulotlar uchun juda yaxshi.
Umumiy   funksionallik:   Ilova   qurilmaning   apparat   xususiyatlarini   va   turli
ma’lumotlar   bazalariga   ulanish   uchun   muhim   imkoniyatlarga   ega   bo’ladi.   Hech
qanday qo’shimcha plaginlar yoki vositalar kerak emas.
Veb-ilovalar   mahalliy   mobil   ilovalarga   mos   keladigan   va   mobil   qurilmalarda
ishlaydigan dasturiy ilovalar. Biroq, mahalliy ilovalar va veb-ilovalar o’rtasida jiddiy
farqlar   mavjud.   Yangi   boshlanuvchilar   uchun   veb-ilovalar   ishlash   uchun
brauzerlardan foydalanadi   va   ular   odatda   CSS,   HTML5   yoki   JavaScript-da   yozilgan.
Bunday   ilovalar   mijozni   URL   manziliga   yo’naltiradi   va   keyin   ularga   ilovani
tanishtirish   imkoniyatini   beradi.   Natijada,   veb-ilovalar   mijozlarni   kelajakda   ko’rish
uchun   bunday   sahifada   xatcho’p   qo’yishga   majbur   qiladi.   Shuning   uchun   ular   eng
kam xotirani talab qiladi.
Veb-ilovalar   mahalliy   ilovalar   bilan   solishtirganda   bir   xil   tashkil   etish   usulini
amalga   oshiradi,   ammo   mobil   qurilmangizdagi   veb-sayt   brauzeri   orqali   kirish
mumkin.   Ular   qurilmangizga   kodni   yuklab   olish   va   o’rnatish   nuqtai   nazaridan
mustaqil ilovalar emas. Ular haqiqatan ham sezgir veb-saytlar  bo’lib, foydalanuvchi
interfeysini mijozning qurilmasiga moslashtiradi.
Gibrid   ilova   mobil   veb   va   mahalliy   ilovaning   afzalliklarini   birlashtiradi.   U   mobil WebView-da   ishlaydigan   HTML,   CSS,   Javascript   yordamida   yaratilgan.   Biroq,
gibrid   ilova   hali   ham   qurilmaning   suratga   olish,   GPS,   tebranish   va   boshqalar   kabi
xususiyatlaridan foydalanishi mumkin.
Bu   mahalliy   ilovalarga   juda   o’xshash   veb-ilovalar.   Ular   uy   ekranidagi   ilova
belgisiga,   sezgir   dizaynga,   tezkor   ishlashga   ega   bo’lishi   mumkin,   hatto   o’chirilgan
holda ishlash imkoniyatiga ega bo’lishi mumkin, ammo ular haqiqatan ham mahalliy
ko’rinish uchun yaratilgan veb-ilovalardir.
Gibrid   ilovalar   o zaroʻ   platformalar   asosida   yoziladi:   Cordova,   Phonegap,   Ionic.
Biz ushbu ramka taqdim etgan API orqali mobil telefonning funksiyalarini Javascript
ko rinishida	
ʻ   chaqiramiz.   Siz   faqat   bir   marta   yozishingiz   kerak,   bu   ramkalar   ushbu
dasturni Android va iOS uchun o’rnatish fayllariga avtomatik ravishda tarjima qiladi.
Ishlashda   unchalik   og’ir   bo’lmagan   va   qurilmaning   funksional   imkoniyatlaridan
foydalanishi kerak bo’lgan ba’zi ilovalar ushbu ishlab chiqish usulini tanlaydi.
Gibrid   ilovani   yaratish   mahalliy   dasturga   qaraganda   ancha   tez   va   amaliyroq.
Shunga ko’ra, ushbu turdagi mobil ilovaning funktsiyasi mahalliy dasturdan unchalik
farq  qilmaydi   -   bu  gibrid  ilovani   yaratishning  oqilonaligini   ko’rsatadigan   xususiyat.
Ular   tez   yuklanadi,   veb   tezligi   sekin   bo’lgan   mamlakatlarda   foydalanish   uchun   ideal
va   mijozlarga   doimiy   foydalanuvchi   tajribasini   beradi.   Nihoyat,   ular   yakka   kod
bazasidan foydalanganligi sababli, davom etish uchun ancha kam kod mavjud.
Kross-platforma   ilovalarining   maqsadi   har   bir   mobil   platforma   uchun   turli   xil
ona   tillarini   yozishda   gibrid   ishlash   muammosi   va   xarajat   muammosini   hal   qilishdir.
Garchi  biz ko’pincha Gibrid ilova va Cross-platform ilovasini chalkashtirib yuborsak
ham,   aslida   ular   butunlay   boshqacha.   Ehtimol,   ular   orasidagi   yagona   umumiy
xususiyat   manba   kodini   almashish   qobiliyatidir.   Dasturchilar   faqat   bir   marta
dasturlashlari   va   har bir platformaga mos keladigan ko’plab Native ilova versiyalarini
kompilyatsiya qilishlari yoki tarjima qilishlari kerak.
Native   ilova   yoki   boshqa   ilova   mukammal   versiya   emas.   Afzalliklardan
tashqari,   ulardan   foydalanish   qiyin   bo’lishi   mumkin   bo’lgan   bir   nechta   kichik
kamchiliklar  mavjud.
Mahalliy   dastur   faqat   ma’lum   bir   operatsion   tizimda   ishlashi   mumkin.   Har   bir
operatsion  tizim   uchun  dasturchi  o’z  kodini   yozishi  kerak,  bu  esa  dastur  versiyalari
o’rtasidagi   nomuvofiqliklarga,   yuqori   xarajatlarga   olib   keladi   va   dasturchidan   bir
nechta dasturlash tillarini o’zlashtirishni talab qiladi.
Operatsion tizimning versiya xilma-xilligi mahalliy ilovalarni ommalashtirishga
to’sqinlik   qiladi,   bu   esa   eski   operatsion   tizimda   ishlaydigan   qurilmalarni
o’rnatmaslikka olib keladi.
O’zaro   platformali   amaliy   loyihalarni   amalga   oshirishning   eng   muhim   vositasi
bu o’zaro   platformalar   ramkalari.   U   erda   ko’plab   o’zaro   faoliyat   platformalar   mavjud.
Har   bir   turning   kuchli   va   zaif   tomonlari   bo’ladi.   Ilovani   yaratish   maqsadiga   qarab,
dasturchi mos ramkani tanlaydi.
Mobil ilovalar ko’p shakl va o’lchamlarda bo’ladi. Mobil sahnadagi eng so’nggi
narsalarni tushunishga yordam beradigan   eng mashhur mobil ilovalar turlari :
Bu   portativ   ilovalarning   eng   mashhur   tasnifi.   Telefonlariga   o’yin   o’rnatadigan
mijozlar  sonini  bilsangiz hayratda qolasiz.  Tashkilotlar  o’yinlar  va taniqli  statsionar
o’yinlarning   mobil   versiyalarini   yaratish   uchun   katta   miqdorda   vaqt   va   aktivlarni
sarmoya   qiladilar   /   foydalanadilar,   chunki   bu   juda   daromadli   bozor.   Sensor Towerning yangi hisobotiga ko’ra, mobil o’yinlarni yuklab olishlar soni 12 milliardga
etadi,   bu   Google   Play’da   ikkinchi   eng   ko’p   yuklab   olingan   kategoriyadan   deyarli   7
baravar yuqori. Mobil o yinlar ulushi 2020-yilda yuklab olingan jami mobil ilovaningʻ
40   foizini   tashkil   qiladi.   Barcha   yuklab   olingan   ilovalarning   84%   tasodifiy   o yinlar	
ʻ
yuklab   olingan,   qolganlari   esa   asosiy   o yin   mobil   ilovalariga   sarflangan.   Candy	
ʻ
Crush   Saga   yoki   Angry   Birds   kabi   eng   yaxshi   mobil   o’yinlar   dunyoning   hamma
joyida ma’lum  bo’ldi. 1.2 Mobil   ilovalar   yaratish   tamoyillari   va   zaruryati.
Mobil ilovalar zamonaviy texnologik rivojlanishning muhim qismi bo’lib, 
ko’plab biznes va tashkilotlar uchun yangi imkoniyatlar yaratadi. Ilova yaratish 
jarayoni o’ziga xos qadamlar va tamoyillarga ega bo’lib, samarali va muvaffaqiyatli 
mahsulot yaratishga yordam beradi.
Maqsad va strategiyani aniqlash bu  i lova yaratishdan oldin uning maqsadini 
aniqlash zarur. Bu ilovaning qanday muammolarni hal qilishi va kim uchun 
mo’ljallanganligini tushunishni talab qiladi.  Mavjud ilovalarni tahlil qilish va ularning 
kamchiliklarini aniqlash ham muhimdir.
Jamoani tanlash - i lova yaratish uchun malakali jamoa kerak bo’ladi. Agar ichki
jamoa   mavjud   bo’lsa,   turli   bo’limlardan   mutaxassislar   jalb   qilinadi.   Aks   holda,
dasturchi va dizaynerlarni yollash zarur.
Prototiplash   -   i lovaning   dastlabki   prototipini   yaratish   muhimdir.   Bu   jarayon
ilovaning   asosiy   funksiyalari   va   foydalanuvchi   interfeysini   aniqlashga   yordam   beradi.
Prototiplash uchun InVision, Balsamiq yoki Adobe XD kabi vositalar ishlatiladi.
Yo’l   xaritasini   ishlab   chiqish   -   i lovaning   yo’l   xaritasini   ishlab   chiqish,   qadam-
baqadam jarayonni rejalashtirish imkonini beradi. Bu orqali ustuvorliklar aniqlanadi va
natijalar baholanadi.
Ilovani   ishlab   chiqish   -   ilovani   ishlab   chiqish   jarayonida   tezkor   va   samarali
usullar qo’llaniladi. DevOps yondashuvi yordamida avtomatlashtirish, bulut xizmatlari
va ochiq manba vositalaridan foydalanish orqali ilova tez va sifatli yaratiladi.
Testlash   va   baholash   -   ilovaning   dastlabki   prototipi   investorlar   va   manfaatdor
tomonlar   bilan   baham   ko’riladi.   Ularning   fikr-mulohazalari   asosida   ilova
takomillashtiriladi. Keyinchalik ilova beta-testerlarga taqdim etiladi va ularning fikrlari
asosida yanada yaxshilanadi.
Ilova   sinovlardan   muvaffaqiyatli   o’tgandan   so’ng,   uni   ilovalar   do’konlariga
joylashtirish   va   marketing   strategiyasini   amalga   oshirish   zarur.   Foydalanuvchilarning
fikr-mulohazalarini qabul qilish va doimiy qo’llab-quvvatlash kanallarini yaratish ham
muhimdir. Ishga tushirish va qo’llab-quvvatlash jarayonida:
 Marketing kampaniyasi : ilovani targ’ib qilish va foydalanuvchilarni jalb qilish.
 Foydalanuvchi qo’llab-quvvatlash : Foydalanuvchilarga yordam ko’rsatish va 
ularning savollariga javob berish.
 Ilovani yangilash : foydalanuvchi fikrlariga asoslangan yangilanishlarni amalga 
oshirish va yangi funksiyalar qo’shish.
Mobil ilovalar zamonaviy biznesning ajralmas qismiga aylangan. Ular 
foydalanuvchi talablarini qondirish, mijoz sodiqligini oshirish va raqobatda ustunlikka 
erishishga yordam beradi. Ilova yaratish jarayoni o’ziga xos tamoyillar va qadamlarni 
talab qiladi. Maqsad va strategiyani aniqlash, jamoani tanlash, prototiplash, yo’l 
xaritasini ishlab chiqish, ilovani ishlab chiqish, testlash va baholash, ishga tushirish va 
qo’llab-quvvatlash kabi qadamlar muvaffaqiyatli mahsulot yaratishga yordam beradi.  Mobil ilovalar orqali biznesingizni rivojlantiring va zamonaviy texnologiyalarning 
barcha imkoniyatlaridan foyda oling.
Bundan tashqari, mobil ilovalar quyidagi afzalliklarni taqdim etadi:
 Foydalanuvchilar bilan aloqa : Ilovalar orqali foydalanuvchilar bilan tez va oson 
aloqada bo’lish mumkin.
 Brandning yaxshilanishi : Mobil ilova kompaniyaning brendini kuchaytiradi va 
foydalanuvchilar orasida ishonchni oshiradi.
 Ma'lumotlarni to’plash : Ilovalar orqali foydalanuvchi xatti-harakatlarini tahlil 
qilish va ularning ehtiyojlarini aniqlash osonlashadi.
 Interaktiv funksiyalar : Mobil ilovalar orqali interaktiv funksiyalar, masalan, push 
xabarnomalar va geolokatsiya xizmatlari taqdim etish mumkin.
Yuqoridagi tamoyillar va qadamlar muvaffaqiyatli mobil ilova yaratishga yordam 
beradi. Mobil ilovalar zamonaviy biznes uchun muhim vositadir va ular orqali mijozlar 
bilan samarali aloqa o’rnatish, sotishni oshirish va brendni rivojlantirish mumkin.
Mobil ilovalar yaratish zamonaviy biznesning ajralmas qismiga aylangan. Ular 
foydalanuvchi talablarini qondirish, mijoz sodiqligini oshirish va raqobatda ustunlikka 
erishishga yordam beradi. Ilova yaratish jarayoni o ’ ziga xos tamoyillar va qadamlarni 
talab qiladi. Maqsad va strategiyani aniqlash, jamoani tanlash, prototiplash, yo ’ l 
xaritasini ishlab chiqish, ilovani ishlab chiqish, testlash va baholash, ishga tushirish va 
qo ’ llab-quvvatlash kabi qadamlar muvaffaqiyatli mahsulot yaratishga yordam beradi. 
Mobil ilovalar orqali biznesingizni rivojlantiring va zamonaviy texnologiyalarning 
barcha imkoniyatlaridan foyda oling. 0
II. BOB. “Online Gul Do’koni” ilovasini yaratish
2.1 Loyihaning maqsadi va funksional talablari
Online gul do’koni mobil ilovasining asosiy maqsadi foydalanuvchilarga qulay va
samarali   tarzda   gullarni   tanlash,   sotib   olish   va   yetkazib   berishni   tashkil   etish
imkoniyatini berishdir. Bu ilova orqali mijozlar istalgan joydan turib gullarni buyurtma
qilishlari   va   ular   uchun   qulay   vaqtda   qabul   qilishlari   mumkin   bo’ladi.   Ilovaning
maqsadi mijozlarga qulaylik yaratish, sotib olish jarayonini osonlashtirish va mijozlarga
yuqori sifatli xizmat ko’rsatishni ta’minlashdir.
Funksional   balablar   bu   o nline   gul   do’koni   ilovasi   bir   qator   asosiy   funksiyalarga
ega bo’lishi kerak. Ushbu funksiyalar quyidagilardan iborat:
1. Gullarni ko’rish va tanlash:
 Foydalanuvchilar   ilova   orqali   turli   xil   gullarni   ko ’ rishlari   va   tanlashlari
mumkin .
 Har   bir   gulning   rasmi,   narxi   va   boshqa   muhim   ma’lumotlari   bilan
ta’minlangan bo’lishi kerak.
2. Gullarni saralash va filtr qilish:
 Foydalanuvchilar gullarni narxi bo’yicha saralashlari mumkin.
 Yangi qo’shilgan gullarni ko’rish imkoniyati mavjud bo’lishi kerak.
 Gullarni turli mezonlar bo’yicha (rangi, turi, narxi va boshqalar) filtr qilish
imkoniyati bo’lishi kerak.
3. To’lovni amalga oshirish:
 Foydalanuvchilar to’lovni onlayn ravishda amalga oshirishlari mumkin.
 Payme kabi to’lov tizimlari bilan integratsiya qilingan bo’lishi kerak.
 Naqd to’lov imkoniyati ham mavjud bo’lishi kerak.
4. Xabar yuborish va mijoz bilan bog’lanish:
 Foydalanuvchilar   savol   yoki   murojaatlari   bo’lsa,   tizim   orqali   xabar
yuborish imkoniyatiga ega bo’lishlari kerak.
 Xabarlar   tizim   egalari   tomonidan   ko’riladi   va   mijozlar   bilan   bog’lanish
uchun foydalaniladi.
 Xabar yuborish jarayoni avtomatlashtirilgan bot orqali amalga oshiriladi.
5. Yetkazib berish xizmati:
 Foydalanuvchilar gullarni yetkazib berishni buyurtma qilishlari mumkin.
 Yetkazib   berishning   qulay   vaqti   va   manzilini   tanlash   imkoniyati   mavjud
bo’lishi kerak.
6. Foydalanuvchi profili: 1
 Foydalanuvchilar   shaxsiy   profil   yaratishlari   va   o’z   ma’lumotlarini
yangilashlari mumkin.
 Buyurtma tarixi va to’lovlar haqida ma’lumotlar saqlanadi.
7. Push-xabarnomalar:
 Foydalanuvchilarga   yangi   gullar,   chegirmalar   va   maxsus   takliflar   haqida
xabarnomalar yuborish.
8. Mahsulot sharhlari va reytinglari:
 Foydalanuvchilar   gullar   haqida   sharhlar   qoldirishlari   va   reyting   berishlari
mumkin.
Bu   funksional   talablar   ilovaning   mijozlarga   qulay   va   samarali   xizmat   ko’rsatishini
ta’minlaydi.   Mobil   ilova   orqali   foydalanuvchilar   osongina   gullarni   tanlash,   sotib  olish
va  yetkazib  berishni  tashkil   qilishlari   mumkin  bo’ladi,  bu  esa   mijozlarning  qiziqishini
oshiradi va do’konning muvaffaqiyatli ishlashini ta’minlaydi. 2
2.2 Ilovaning texnik tasnif va modul dizayni
Bu   bo’limda   online   gul   do’koni   ilovasining   texnik   tasnifi,   dasturiy   tuzilishi,
umumiy   kelib   chiqishi   va   dizayn   xususiyatlarini   batafsil   ko’rib   chiqamiz.   Bu   ilova
orqali   foydalanuvchilar   turli   xil   gullarni   osongina   sotib   olishlari   va   qulay   vaqtda
yetkazib   olishlari   mumkin.   Ilova   quyidagi   asosiy   funksional   komponentlarga   ega:
Dasturiy   tuzilma   bu   online   gul   do’koni   ilovasi   uch   darajali   arxitektura   asosida
yaratilgan:
1. Foydalanuvchi interfeysi (UI/UX) :
 UI   (User   Interface) :   Foydalanuvchi   interfeysi   dizayni   intuitiv   va
foydalanish   uchun   qulay   bo’lishi   kerak.   UI   dizayni   foydalanuvchilarning
ilova bilan o’zaro aloqasini qulay va yoqimli qilish uchun mo’ljallangan.
 UX   (User   Experience) :   Foydalanuvchi   tajribasi   dizayni
foydalanuvchilarning ilova bilan o’zaro aloqasini oson va samarali qilishga
qaratilgan. UX dizayni orqali foydalanuvchilar ilova funksiyalarini intuitiv
ravishda tushunib, ulardan foydalanishlari mumkin.
1.1-rasm Bosh sahifa
2. Ma’lumotlar bazasi va server qismi :
 Ma’lumotlar   bazasi   ilovaning   barcha   ma’lumotlarini   saqlaydi,   jumladan
gullar   katalogi,   foydalanuvchi   ma’lumotlari,   buyurtmalar   va   to’lovlar
haqida ma’lumotlar. 3
 Server qismi ilovaning ma’lumotlarni qayta ishlash va foydalanuvchilarga
xizmat  ko’rsatish  uchun javob beradi. Server  ilova va  ma’lumotlar  bazasi
o’rtasidagi vositachi vazifasini bajaradi.
1.2-rasm Ma’lumotlar bazasi
3. Asosiy Modullar :
 Gul katalogi va qidiruv funksiyasi : Foydalanuvchilar turli xil gullarni ko’rish va
qidirishlari mumkin.   Gullarni narx, sana va boshqa parametrlarga ko’ra saralash
imkoniyati mavjud. 4
1.3-rasm Gullar kategoriyasi
 Buyurtma   berish   va   to’lov   tizimi :   Foydalanuvchilar   gullarni   buyurtma   qilishlari
va   to’lovni   amalga   oshirishlari   mumkin.   To’lov   tizimi   Payme   bilan
integratsiyalangan bo’lib, naqd pul bilan to’lash imkoniyati ham mavjud.
1.4-rasm To’lov qismi 5
1.5-rasm Kategoriyalar
Ilovaning   bosh   ekrani   foydalanuvchi   uchun   qulay   bo’lishi   kerak.   Bu   ekran
foydalanuvchilarni   ilovaning   asosiy   funksiyalari   bilan   tanishtiradi   va   ularni   osonlik
bilan foydalanishga yo’naltiradi.  Bosh ekran quyidagi elementlarni o’z ichiga oladi:
 Gul katalogi : Eng yangi va mashhur gullarni ko’rsatadi(1.1-rasm).
 Qidiruv   paneli :   Foydalanuvchilar   o’zlari   istagan   gullarni   qidirishlari   uchun(1.5-
rasm).
 To’lov   imkoniyatlari :   Onlayn   to’lov   tizimi   va   naqd   pul   bilan   to’lash
imkoniyatlari haqida ma’lumot beradi(1.4-rasm).
 Xabar   yuborish   qismi :   Foydalanuvchilar   ilova   orqali   sotuvchilar   bilan
bog’lanishlari   mumkin.   Bu   xabarlar   bot   orqali   tizim   egalariga   yetkaziladi(1.6-
rasm). 6
1.6-rasm Xabar yuborish qismi
Ilovaning   dizayni   zamonaviy   va   intuitiv   bo’lishi,   foydalanuvchilarning   ilovadan
foydalanish   tajribasini   yaxshilashga   qaratilgan.   Bu   dasturiy   tuzilma   va   dizayn
foydalanuvchilarga   qulaylik   yaratib,   gullarni   osongina   sotib   olish   va   yetkazib   berish
imkoniyatini   taqdim   etadi.   Ilovaning   barcha   komponentlari   birgalikda   ishlash   orqali
foydalanuvchilarga yuqori sifatli xizmat ko’rsatadi. 7
Xulosa
Hozirgi   tezkor   taraqqiyot   davrida   zarur   deb   qaralgan   texnika   va   texnologiyalar
shiddat   bilan   rivojlanishidan,zamondan   bir   zum   orqaga   qolmasdan   harakat   qilishni
talab qilmoqda.   Ko’rinishidan,   dunyo   mobil   bo’lib   bormoqda,   har   kuni   millionlab
yangi
Mobil   ilovalar   yaratish   tamoyillari   va   zaruriyati   bugungi   kunda   biznes   va
texnologiya sohalarida juda muhim ahamiyatga ega. Ular foydalanuvchilarga qulaylik
va   samaradorlik   taqdim   etadi,   bizneslarga   esa   yangi   imkoniyatlar   va   rivojlanish
yo'llarini ochadi. "Gul Do'koni" mobil ilovasi loyihasi bu tamoyillar va zaruriyatlarni
amalda qo'llash va o'rganish uchun ajoyib imkoniyatdir.
Mobil ilovalarga bo’lgan ehtiyoj barcha korporatsiyalarga taalluqli emas, shuning
uchun   siz   har   qanday   natijani   yaratganingiz   uchun   siz   o’zingizning   biznesingizning
haqiqiy   talablariga   yo’naltirishni   talab   qilasiz.   Agar   sizga   katta   funksionallikka   ega
biror narsa kerak bo lsa va iste molchilar tizimga kirishi kerak bo lgan veb-saytingizʻ ʼ ʻ
bo lsa, mobil ilova yuqorida aytib o tilgan taqdimot foydasi tufayli qimmatli bo ladi.	
ʻ ʻ ʻ
Ilovalar,   shuningdek,   faol   iste’molchi   aloqasi   va   majburiyatiga   ega   bo’lgan
korxonalar   uchun   ham   qimmatlidir.   Oxirgi   5   yildan   ortiq   vaqt   mobaynida   mobil
aloqa   sanoati   rivojlanmoqda   -   yangi   yirik   bozor   sifatida   shakllandi   deask   to’g’ri
bo’ladi.   Bugungi   bozor   mobil   bozorga   aylandi   va   unga   bo’lgan   yondashuvingiz
o’zingizning   mobil   ilovangizdir.   Mobil   ilovalarga   bo’lgan   ehtiyoj   eng   katta   o’sib
borayotgan   talablardan   biridir.   Mobil   ilovalar   endi   faqat   aloqa   o’rnatish   va   o’yin-
kulgi   uchun   emas.   Milliardlab   odamlar   o’zlari   bilan   olib   yuradigan   mahsulotlar
bo’lgani   uchun   ham   bozori   chaqqon.Shu   sababli   ham   hozirgi   ishlab   chiqilayotgan
mobil   aloqa   vositalar   imkonyatlari   unch   muncha   kompyuter   imkoniyatidan   past
emas.shunday zamon mobil ilovalar ham yangi bosqichga chiqmoqda va har qanday
avtomatlashtirilgan tizimning mobil ilovi yaratilmoqda. 
Mobil   ilovalar   yaratish   zamonaviy   biznesning   ajralmas   qismiga   aylangan.   Ular
foydalanuvchi   talablarini   qondirish,   mijoz   sodiqligini   oshirish   va   raqobatda
ustunlikka erishishga yordam beradi. Ilova yaratish jarayoni o'ziga xos tamoyillar va
qadamlarni   talab   qiladi.   Maqsad   va   strategiyani   aniqlash,   jamoani   tanlash,
prototiplash, yo'l xaritasini ishlab chiqish, ilovani ishlab chiqish, testlash va baholash,
ishga   tushirish   va   qo'llab-quvvatlash   kabi   qadamlar   muvaffaqiyatli   mahsulot
yaratishga   yordam   beradi.   Mobil   ilovalar   orqali   biznesingizni   rivojlantiring   va
zamonaviy texnologiyalarning barcha imkoniyatlaridan foyda oling. 8
Adabiyotlar   ro’yhati
1. Leonid   Bugaev.   Mobil   marketing.   Mobil   dunyoda   biznesingizni   qanday
to’lash kerak. Alpina nashriyoti. 2012. 214 b.
2. Bill   Fillips,   Brayan   Xardi.   Android   dasturlash:   Big   Nerd   Ranch   Big.   Nerd
Ranch Guides, 2013 yil.
3. Varakin   M.V.   Android   uchun   mobil   ilovalarni   ishlab   chiqish.   MSTU
im. "Mutaxassis" UTs. N. E. Bauman, 2012 yil.
4. Jon   Uayli   va   o’g’illari.   Reto   Meier   Professional   Android   4   ilovalarini
ishlab chiqish. Wrox, 2012 yil.
5. Android™   ilovalarini   ishlab   chiqish   kitobi:   Yutuqli   ilovalarni   yaratish   uchun
93   ta   retsept   Mualliflik   huquqi   ©   2013   John   Wiley   &   Sons,   Inc.,   Indianapolis,
Indiana   bir   vaqtning   o’zida   Kanadada   nashr   etilgan   ISBN:   978-1-118-17767-9
ISBN:   978-1- 118- 22729-9 (ebk)
6. Professional   Android™   4   ilovalarini   ishlab   chiqish   John   Wiley   &   Sons,
Inc.   tomonidan   nashr   etilgan.   10475   Crosspoint   Boulevard   Indianapolis,   IN
46256
7. Karl   I.   Vigers,   Joy   Bitti.   Dasturiy   ta’minot   talablarini   ishlab   chiqish.
BHV- Peterburg, rus nashri, 2016. 736 p. 9
Foydalanilgan   elektron   manzillar
1. https://developer.android.com/studio/
2. https://www.javatpoint.com/android-alert-dialog-example        
3. https://github.com/Balaviknesh/Android-Java-Firebase-   
Login-Example   
4. https://www.geeksforgeeks.org/java-for-android-building-   
your-first-android-app/
5. https://abhiandroid.com/java/#gsc.tab=0    0
ILOVALAR
ILOVA 1.Mobil ilova bosh ekran xml kodi.
<?xml version="1.0" encoding="utf-8"?>
<RelativeLayout xmlns:android="http://schemas.android.com/apk/res/android"
    android:layout_width="match_parent"
    android:layout_height="match_parent"
    android:background="#F2F2F2"
    android:orientation="vertical">
    <!-- Toolbar Section -->
    <LinearLayout
        android:layout_width="match_parent"
        android:layout_height="wrap_content"
        android:orientation="horizontal"
        android:padding="16dp"
        android:background="#FFFFFF">
        <TextView
            android:layout_width="wrap_content"
            android:layout_height="wrap_content"
            android:text="Samarqandgullari"
            android:textSize="18sp"
            android:textStyle="bold"
            android:layout_gravity="center_vertical" />
        <ImageView
            android:layout_width="24dp"
            android:layout_height="24dp"
            android:layout_gravity="center_vertical"
            android:layout_marginStart="auto"
            android:src="@drawable/ic_shopping_cart" />
        <ImageView
            android:layout_width="24dp"
            android:layout_height="24dp"
            android:layout_gravity="center_vertical"
            android:layout_marginStart="16dp"
            android:src="@drawable/ic_menu" />
    </LinearLayout> 1
    <!-- Main Content Section -->
    <LinearLayout
        android:layout_width="match_parent"
        android:layout_height="match_parent"
        android:layout_below="@id/toolbar"
        android:orientation="vertical"
        android:padding="16dp">
        <TextView
            android:layout_width="wrap_content"
            android:layout_height="wrap_content"
            android:text="Yangi Kolleksiya"
            android:textSize="24sp"
            android:textStyle="bold"
            android:layout_gravity="center_horizontal"
            android:marginBottom="16dp" />
        <TextView
            android:layout_width="wrap_content"
            android:layout_height="wrap_content"
                       android:text="Eng so'nggi  buketlar va yangi ko'rinishgai gullar bilan
tanishing!   Bizning   yangi   kollektsiyamiz   sizning   yaqinlaringizga   baxt   va   quvonch
ulashadi. Tabiatni sevganlar uchun eng yaxshi gullar uchun Samarqandgullari!"
            android:textSize="16sp"
            android:layout_gravity="center_horizontal"
            android:gravity="center"
            android:marginBottom="16dp" />
        <Button
            android:layout_width="wrap_content"
            android:layout_height="wrap_content"
            android:text="DO'KON BILAN TANISHING"
            android:backgroundTint="#E53935"
            android:textColor="#FFFFFF"
            android:layout_gravity="center_horizontal" />
    </LinearLayout>
    <!-- Bottom Section -->
    <LinearLayout
        android:layout_width="match_parent"
        android:layout_height="wrap_content" 2
        android:layout_alignParentBottom="true"
        android:orientation="horizontal"
        android:padding="16dp"
        android:background="#000000">
        <ImageView
            android:layout_width="24dp"
            android:layout_height="24dp"
            android:layout_gravity="center_vertical"
            android:layout_marginStart="auto"
            android:src="@drawable/ic_credit_card"
            android:tint="#FFFFFF" />
    </LinearLayout>
</RelativeLayout>

Mavzu: “ Gul do’koni ” MUNDARIJA K IRISH ......................................................................................................................................................... 2 I. BOB. MOBIL ILOVALAR VA ULARNING AHAMIYATI .............................................................................. 3 1.1 M OBIL ILOVALAR HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA ............................................................................................ 3 1.2 M OBIL ILOVALAR YARATISH TAMOYILLARI VA ZARURYATI . ................................................................................. 8 II. BOB. “ONLINE GUL DO’KONI” ILOVASINI YARATISH .......................................................................... 10 2.1 L OYIHANING MAQSADI VA FUNKSIONAL TALABLARI ....................................................................................... 10 2.2 I LOVANING TEXNIK TASNIF VA MODUL DIZAYNI ............................................................................................ 12 XULOSA ............................................................................................................................................... 17 ADABIYOTLAR RO’YHATI ...................................................................................................................... 18 ILOVALAR ............................................................................................................................................ 20 ILOVA 1.M OBIL ILOVA BOSH EKRAN XML KODI . ................................................................................................ 20

Kirish So’nggi yillarda mobil texnologiyalar jadal rivojlanib, hayotimizning ajralmas qismiga aylanishdi. Smartfon va planshetlar turli sohalarda faol qo’llanilmoqda va ular orqali turli xil xizmatlar ko’rsatilmoqda. Ayniqsa, mobil ilovalar orqali savdo- sotiq, bank xizmatlari, ta’lim va ko’ngilochar dasturlar juda ommabop bo’lib ketdi. Bu ilovalar hayotimizni qulaylashtiradi, vaqtimizni tejaydi va samaradorlikni oshiradi. Mobil ilovalarni ishlab chiqish - bu smartfonlar va raqamli vositalar uchun dasturiy ta’minot yaratish jarayoni. Dasturiy ta’minot qurilmaga oldindan o’rnatilishi, mobil ilovalar do’konidan yuklab olinishi yoki mobil veb-brauzer orqali kirishi mumkin. Mobil ilovalar ishlab chiqish jadal rivojlanmoqda. Chakana savdo, telekommunikatsiya va elektron tijoratdan tortib sug’urta, sog’liqni saqlash va hukumatgacha, turli sohalardagi tashkilotlar real vaqt rejimida tranzaktsiyalarni amalga oshirish va ma’lumotlarga kirishning qulay usullari bo’yicha foydalanuvchi kutganlarini qondirishi kerak. Bugungi kunda mobil qurilmalar va ularning qiymatini ochadigan mobil ilovalar odamlar va korxonalar uchun internetga ulanishning eng mashhur usuli hisoblanadi. Tegishli, sezgir va muvaffaqiyatli bo’lish uchun tashkilotlar o’z mijozlari, hamkorlari va xodimlari talab qiladigan mobil ilovalarni ishlab chiqishlari kerak. Mobil ilovalar bozori 2026 yilga borib dasturiy ta’minot sanoatining umumiy bozorining yarmidan oshib ketadi va kelgusi yillarda tobora ko’proq odamlar o’z mobil qurilmalarida ilovalarni yanada qulayroq ishlatishadi. Ushbu kurs ishining maqsadi - Java va Android platformalarida "Gul Do’koni" mobil ilovasini yaratishdir. Bu ilova orqali foydalanuvchilar turli xil gullarni ko’rish, ularga buyurtma berish va xarid qilish imkoniyatiga ega bo’ladilar. Shuningdek, ilovada foydalanuvchilarga maxsus chegirmalar, yangi kelgan gullar haqida xabardor qilish va boshqa ko’plab qulayliklar taqdim etilishi rejalashtirilgan. Java - bu keng qo’llaniladigan, platformaga bog’liq bo’lmagan dasturlash tili bo’lib, uning kuchli tomonlari qulay sintaksis va kengaytirilgan kutubxonalaridir. Java dasturlash tili Android ilovalari uchun asosiy til sifatida tanlangan va u yuqori darajadagi xavfsizlik va ishonchlilikni ta’minlaydi. Android - Google tomonidan ishlab chiqilgan ochiq kodli mobil operatsion tizim bo’lib, bugungi kunda eng keng tarqalgan operatsion tizimlardan biridir. Androidning o’ziga xosligi shundaki, u ko’plab ishlab chiqaruvchilar tomonidan qo’llaniladi va turli xil qurilmalarda ishlatiladi. Android Studio esa Android ilovalarini ishlab chiqish uchun eng qulay va funksional integratsiyalashgan dasturiy muhit (IDE) hisoblanadi. Gul Do’koni mobil ilovasi foydalanuvchilarga nafaqat gullarni ko’rish va sotib olish imkoniyatini beradi, balki ular uchun qulay va samarali savdo tajribasini ta’minlaydi. Bu ilova orqali gul do’konlari o’z mijozlariga yanada yaqin bo’lib, sotuvlar hajmini oshirish imkoniyatiga ega bo’ladi. Foydalanuvchilar esa istalgan joydan va istalgan vaqtda gullarni buyurtma qilishlari mumkin bo’ladi, bu esa ularga vaqt va kuch tejaydi.

I. BOB. MOBIL ILOVALAR VA ULARNING AHAMIYATI 1.1 Mobil ilovalar haqida umumiy tushuncha Ko’pincha ilova deb ataladigan mobil ilova mobil qurilmada, masalan, smartfon yoki planshet kompyuterda ishlashga mo’ljallangan amaliy dasturiy ta’minot turidir. Mobil ilovalar ko’pincha foydalanuvchilarga shaxsiy kompyuterlarda kiriladigan xizmatlarga o’xshash xizmatlarni taqdim etadi. Ilovalar odatda cheklangan funksiyaga ega bo’lgan kichik, individual dasturiy birlikdir. Ilova dasturiy ta’minotidan bunday foydalanish dastlab iPhone, iPad va iPod Touch uchun minglab ilovalarni taklif qiluvchi “Apple Inc” va uning “App Store” do’koni tomonidan ommalashgan. Mobil ilovalar (yoki mobil dasturlar) - bu smartfonlar, planshetlar va boshqa mobil qurilmalarda ishlash uchun yaratilgan dasturiy ta’minot bo’lib, u foydalanuvchilarga turli xil xizmatlar va imkoniyatlarni taqdim etadi. Mobil ilovalar foydalanuvchilar uchun juda qulay bo’lib, ular har qanday joyda va har qanday vaqtda foydalanish imkonini beradi. Mobil ilovalar turli sohalarda qo’llaniladi, masalan, savdo, sog’liqni saqlash, ta’lim, ko’ngilochar dasturlar va boshqalar. Mobil ilovalar odatda shaxsiy kompyuterlarda joylashgan integratsiyalashgan dasturiy ta’minot tizimlaridan uzoqlashishdir. Buning o’rniga, har bir ilova o’yin, kalkulyator yoki mobil internetni ko’rish kabi cheklangan va izolyatsiya qilingan funksiyalarni taqdim etadi. Ilovalar dastlabki mobil qurilmalarning apparat resurslari cheklanganligi sababli ko’p vazifalarni bajarishdan qochgan bo’lsa-da, ularning o’ziga xosligi endi ularning afzalligining bir qismidir, chunki ular iste’molchilarga o’z qurilmalari nima qila olishini qo’lda tanlash imkonini beradi. Eng oddiy mobil ilovalar kompyuterga asoslangan ilovalarni oladi va ularni mobil qurilmaga o’tkazadi. Mobil ilovalar yanada mustahkamroq bo’lgani uchun bu texnika biroz etishmaydi. Murakkabroq yondashuv mobil muhit uchun maxsus ishlab chiqish, uning cheklovlari va afzalliklaridan foydalanishni o’z ichiga oladi. Masalan, joylashuvga asoslangan funksiyalardan foydalanadigan ilovalar, foydalanuvchi shaxsiy kompyuterda bo’lgani kabi, biror joyga bog’lanmagan bo’lsa, avvaldan mobil qurilmaga qarab yaratilgan. Ilovalar ikkita keng toifaga bo’linadi: mahalliy ilovalar va veb-ilovalar. Mahalliy ilovalar ma’lum mobil operatsion tizim, odatda iOS yoki Android uchun yaratilgan. Mahalliy ilovalar yanada yaxshi ishlash va yanada nozik sozlangan foydalanuvchi interfeysi (UI) ga ega va ular chiqarilishidan oldin odatda ancha qattiqroq ishlab chiqish va sifat kafolati jarayonidan o’tishi kerak. Veb-ilovalar HTML5 yoki CSS-da qo’llaniladi va ular brauzer orqali ishga tushirilgani uchun minimal qurilma xotirasini talab qiladi. Foydalanuvchi ma’lum bir veb-sahifaga yo’naltiriladi va barcha ma’lumotlar serverga asoslangan ma’lumotlar bazasida saqlanadi. Veb-ilovalar foydalanish uchun barqaror ulanishni talab qiladi. Hozirda bir nechta turdagi ilovalar mavjud.  O’yin ilovalari: kompyuter video o’yinlariga teng, ular eng mashhur ilovalar turlaridan biridir. Ular barcha ilovalarni yuklab olishning uchdan bir qismini va barcha iste’mol xarajatlarining to’rtdan uch qismini tashkil qiladi.  Hizmat ko’rsatish ilovalari: Bular elektron pochta xabarlarini yuborish, ish jarayonini kuzatish, mehmonxonalarni bron qilish va boshqalar kabi turli

vazifalarni yengillashtirish orqali biznes samaradorligini oshirishga qaratilgan.  Turmush tarzi va ko ngilochar ilovalar: Borgan sari ommalashib borayotganʻ bular shaxsiy turmush tarzi va ijtimoiylashuvning ko plab ʻ jihatlarini qamrab oladi, masalan, tanishish, ijtimoiy tarmoqlarda muloqot qilish, shuningdek, videolarni baham ko rish (va tomosha qilish). Netflix, Facebook yoki TikTok ʻ kabi eng mashhur ilovalardan ba’zilari ushbu toifaga kiradi. Boshqa ilova turlariga Amazon yoki eBay kabi onlayn tovarlarni xarid qilish uchun foydalaniladigan mobil tijorat (M-commerce) ilovalari, sayohatchiga ko p ʻ jihatdan yordam beradigan sayohat ilovalari (turlar va chiptalarni bron qilish, xaritalar va geolokatsiya orqali yo l topish, sayohat kundaliklari va h.k.) kiradi.) va ʻ sog’liq uchun ilovalar va shtrix-kod skanerlari kabi yordamchi dasturlar. Mobil ilovalar asosan shaxsiy kompyuterlarda joylashgan muvofiqlashtirilgan dasturlash tizimlaridan uzoqlashishdir. Hamma narsa bir xil bo’lsa, har bir ilova o’yin, raqamlar kalkulyatori yoki mobil veb-brauzer kabi cheklangan va izolyatsiya qilingan foydalilikni beradi. Ilovalar dastlabki uyali telefonlarning cheklangan uskunalari tufayli bir nechta vazifalarni bajarishdan qochgan bo’lsa-da, ularning aniqligi ularning jozibador sifati uchun juda muhim, chunki ular xaridorlarga o’z gadjetlari nima qila olishini tanlashga imkon beradi Ish stoli kompyuterlari uchun mo’ljallangan ilovalardan farqli o’laroq, mobil ilovalar o’rnatilgan dasturiy ta’minot tizimlaridan uzoqlashadi. Hamma narsa bir xil bo’lsa, har bir ko’p qirrali dastur ajratilgan va cheklangan foydalilikni beradi. Misol uchun, u o’yin, raqam qirqish yoki portativ internet brauzeri bo’ladi. Dastlabki mobil ilova global tarmoqda elektron pochta, kalendar, fond bozori, listing va ob-havo ma lumotlarini o z ichiga olgan umumiy maqsadli ma lumot va ʼ ʻ ʼ axborot xizmatlarini taqdim etdi. Biroq, mobil qurilma foydalanuvchilarining talabi mobil ilovani ishlab chiqish qobiliyati bilan bir qatorda mobil o’yinlar, zavod avtomatizatsiyasi, GPS kabi boshqa toifalarga ham tarqaladi. Ilovalar soni va xilma- xilligidagi portlash katta va xilma-xil sohalarga aylandi. Hozirgi kunda ko’plab xizmatlar mobil ilovalar texnologiyasi yordamiga muhtoj, masalan, joylashuvni aniqlash va internet-banking, kuzatish, chiptalarni sotib olish va hatto mobil tibbiy xizmatlar. Eng oson mobil ilovalar kompyuterga asoslangan ilovalarni oladi va ularni mobil qurilmaga o’tkazadi. Mobil ilovalar rivojlanayotganligi sababli, bu strategiya juda kam. Keyinchalik zamonaviy metodologiya mobil muhit uchun aniq o’sishni, uning cheklovlari va afzalliklaridan foydalanishni o’z ichiga oladi. Misol uchun, mijozning shaxsiy kompyuterdan foydalanish kabi hududga ulanmaganligini hisobga olsak, funktsional hududga asoslangan diqqatga sazovor joylar birinchi bosqichdan boshlab mobil qurilmalarga xos tarzda ishlaydi. Ilovalar uchta umumiy toifaga bo’linadi: mahalliy ilovalar, veb-ilovalar va gibrid ilovalar. Mahalliy mobil ilova - bu maxsus kodlash tilidan foydalangan holda Android yoki IOS kabi ma’lum turdagi qurilmalar platformalari uchun yaratilgan va ishlab chiqilgan ilova turi. Mahalliy dasturni yaratish uchun ishlab chiquvchilar tanlagan kodlash tiliga qurilma platformasi ruxsat berishi kerak. Ushbu turkum uchun odatiy ilovalar xususiyatlari oflayn mobil o’yinlar, lug’at ilovalari va boshqalar bo’lishi mumkin.

Mahalliy ilovalarning asosiy afzalligi ularning yuqori va ajoyib foydalanuvchi tajribasidir. Hamma narsani hisobga olsak, ularni yaratgan dizaynerlar mahalliy UI qurilmalaridan foydalanadilar. Kengaytirilgan API-ga kirish, shuningdek, ishlab chiqish ishlarini tezlashtirishga yordam beradi va ilovalardan foydalanish chegaralarini kengaytiradi. Mahalliy ilovalar ilovalar do’konlaridan yuklab olinishi va to’g’ridan- to’g’ri qurilmalarga kiritilishi kerak. Shuning uchun ular birinchi navbatda jiddiy tarqatish jarayonidan o’tishlari kerak. Odatda, o’yinda barcha tasvirlar, tovushlar va darajalar yuklab olinadi, shuning uchun foydalanuvchi o’yinni internetga ulanmasdan o’ynashi mumkin (ba’zi o’yinlar sizdan internetga ulanishni talab qiladi, chunki ular tizimga kirishi, ichidagi narsalarni sotib olishi yoki sotishi kerak yoki yoki chunki ular onlayn o’yinlar). Hammaga ma’lum bo’lgan mahalliy mobil ilovalarning yana bir keng tarqalgan namunasi - bu Facebook. Mahalliy ilovalarning birinchi va eng katta afzalligi shundaki, u foydalanuvchilarga barcha funktsiyalarga osongina kirish va ulardan foydalanish imkonini beradi. Shu bilan birga, agar u butunlay ishlab chiqilgan bo’lsa, xatolarni ko’rish juda kam. Mahalliy ilovalarga kirish xususiyatlari kamera, GPS, yozib olish qurilmasi va boshqalar kabi apparatlarni o’z ichiga oladi; Telefon xotirasidagi fayllarni nusxalash, yaratish, yozish, o’qish, qo’ng’iroq qilish, matnli xabarlar va boshqalar kabi shaxsiy huquqlar. Foydalanuvchi tajribasi: Aksariyat foydalanuvchilar texnologiyaga unchalik ahamiyat bermaydilar, ular faqat ilovaning oson va silliq ishlashi yoki yo’qligini bilishlari kerak. Equation Reach bo yicha tadqiqot: 79% foydalanuvchilar ilovaniʻ birinchi marta ishlamasa, faqat bir yoki ikki marta qayta urinib ko rishadi. Native ʻ ilovasi esa boshqa turdagi mobil ilovalarga qaraganda foydalanuvchilarni ko’proq xursand qilish qobiliyatini isbotladi. Mahalliy ilovalar yuqori unumdorlikni talab qiladigan va platforma bilan hamkorlik qiladigan maxsus xususiyatlarga ega mahsulotlar uchun juda yaxshi. Umumiy funksionallik: Ilova qurilmaning apparat xususiyatlarini va turli ma’lumotlar bazalariga ulanish uchun muhim imkoniyatlarga ega bo’ladi. Hech qanday qo’shimcha plaginlar yoki vositalar kerak emas. Veb-ilovalar mahalliy mobil ilovalarga mos keladigan va mobil qurilmalarda ishlaydigan dasturiy ilovalar. Biroq, mahalliy ilovalar va veb-ilovalar o’rtasida jiddiy farqlar mavjud. Yangi boshlanuvchilar uchun veb-ilovalar ishlash uchun brauzerlardan foydalanadi va ular odatda CSS, HTML5 yoki JavaScript-da yozilgan. Bunday ilovalar mijozni URL manziliga yo’naltiradi va keyin ularga ilovani tanishtirish imkoniyatini beradi. Natijada, veb-ilovalar mijozlarni kelajakda ko’rish uchun bunday sahifada xatcho’p qo’yishga majbur qiladi. Shuning uchun ular eng kam xotirani talab qiladi. Veb-ilovalar mahalliy ilovalar bilan solishtirganda bir xil tashkil etish usulini amalga oshiradi, ammo mobil qurilmangizdagi veb-sayt brauzeri orqali kirish mumkin. Ular qurilmangizga kodni yuklab olish va o’rnatish nuqtai nazaridan mustaqil ilovalar emas. Ular haqiqatan ham sezgir veb-saytlar bo’lib, foydalanuvchi interfeysini mijozning qurilmasiga moslashtiradi. Gibrid ilova mobil veb va mahalliy ilovaning afzalliklarini birlashtiradi. U mobil