logo

SketchUp dasturida obekt yaratish

Загружено в:

11.11.2024

Скачано:

0

Размер:

3025.216796875 KB
SketchUp dasturida obekt yaratish 
Reja:
Kirish.
1. Scratch dasturi  yaratishga mo’ljallanagna dasturiy vositalar. 
2. Animatsiya yaratishga mo’ljallangan dasturda ishlash. 
Xulosa
Foydalanilgan adabiyotlar KIRISH
SketchUp - bu 3D dizayn va arxitektura dizayni uchun dastur. Asosan turar-
joy   binolari,   mebellar,   interyerlarni   modellashtirish   uchun   ishlatiladi.
Zinapoyalarni, elektr simlarini, sanitariya-tesisat  va uskunalarni loyihalash uchun
asboblar   mavjud.   Biroq,   unga   asoslangan   ancha   yirik   loyihalar   mavjud.   Misol
uchun, SketchUp geoma'lumotlari bilan Krasnoyarsk shahrining 3D modeli. 2006
yil mart oyida SketchUp Google va @Last Software deb nomlangan kichik firma
tomonidan   sotib   olindi.   2012-yil   aprel   oyida   Google   SketchUp-ni   Trimble
Navigation[3]   ga   oshkor   qilinmagan   summaga   sotdi.   Dasturning   ikkita   versiyasi
mavjud   -   notijorat   maqsadlarda   foydalanish   uchun   bepul,   SketchUp   Make
funksiyasi bilan cheklangan (ilgari boshqa formatlarga eksport qilish bilan bog'liq)
va pullik SketchUp Pro.  
SCRATCH DASTURI VA UNING UZLUKSIZ TA’LIMDAGI O’RNI.
Scratch   dasturi   maktab   “Informatika”   ta’lim   tizimiga   5   sinfdan   boshlab
o’qitish  tizimiga  kiritildi, bu dastur  “Scratch”-tirnash  degan ma’noga ega bo’lish
bilan birga o’z zaminida mushukcha obrazini qo’llashni o’z ichiga qamrab olgan,
uni   sahna   bo’ylab   harakat   qildirish   jarayonini   amalga   oshirish   bilan   birga   sahna
qirg’og’ig’a kelganda uni burilishini amalga oshirishni ham ko’zda tutiladi. Sahna
qahramoninin   esa   pastdaqi   mushukchaning   boshini   esslatuvchi   tugmaga   kirib
o’zgartirish mumkin bo’ladi. Undan tashqari shu yerda pastda o’ng tomonda sahna
manzaralarinin ham o’zgartirishga mo’ljallangan sohalar ham mavjud. 
Scratch   dasturida   bir   necha   blokli   konstruktsiyalar   yokli   dasturdagi
personajlarni   harakatga   keltiruvchi,   ular   yordamida   oddiy,   tarmoqlanuvchi   va
blokli   konstruktsiyalarni   amalga   oshiruvchi   bloklar   bo’lib,   ular   yordamida   biz
animatsiyalar   yaratamiz.   Ulardan   foydalanib   sahnamizda   animatsiyalarni,
ertaklarni, qolaversa qiziqarli jarayonlarni ekranda hosil qilishimiz mumkin. 
Scratch dasturi – bu ta’limga yangi kirib kelgan dastur uning yordamida biz
o’yinlarni   ham   yaratishimiz   mumkin.   Budasturni   o’qituvchilar   bolalar   bilan
birgalikda   o’rganib,   yetmagan   bilim   sarhatlarini   qo’shimcha   darslar   evasiga to’ldirishlari   mumkin.   Bu   dasturni   qo’llashdan   maqsad   bolalarni   birdaniga   kod
yozishga   emas,   balki   ularni   avval   mantiq   doirasini   rivojlantirish,   ularni   dunyo
qarashini shakllantirish, logik amallarni miyasida amalga oshirishni tashkillash va
undan   keyin   boshqa   dasturlar   “ko’prigi”   yordamida   boshqacharoq   blokli
konstruktsiyalarga   o’tib,   keyin   esa   undan   ham   kuchli   konstruktsiyalarga   o’tishni
amalda tutadi  va 9 sinfda esa  Python dasturlash tili  kodini  o’rganish bilimlarinin
egallshni   maktab   “Informatika”   kursi   maqsad   qilib   olgan.   Lekin   uni   o’rganishga
mo’ljallangan mavzular, dars soatlari Scratchni professional  darajada o’tganishga
yetarli bo’lmasada, o’qituvchi o’z ustida ishlab, kerakli ma’lumotlarni internetdan
o’rganib, videolarni tortib mustaqil o’;z ustida ishlab, o’rganishi mumkin bo’ladi. 
Scratch   dasturida   yozilgan   blokli   konstruktsiyalarni   ularga   mos   amallar
yordamida, ularga mos operatorlar yordamida yozishga o’rgatish esa Python, C++,
C#   kabi   dasturlash   tillarinin   kelgusi   ta’lim   bosqichlarida   o’rganishga   zamin
bo’ladi. Scratch dasturining o’ziga hos interfeysi, dastur yuklanganda o’ziga mos
chap   tomonda   blokli   konstruktsiyalar   to’plami   va   o’ng   tomonda   sahna,   dastur
personaji   “Tirnag’ich   mushukcha”,   o’ng   tomonda   esa   blokli   konstruktsiyalar
ro’yhati va ularga kirsangiz, bir necha hil buyruqlar konstruktsiyalari 
joylashgan.scratch,mdi.edu saytiga kirib,” Создавай ” bo’liminiu bosiladi va
Scratch muhitida ishlashga kiriladi. 
Rasm   56.   Scratch   dasturini   yuklash.   Onlayn   ishlash   versiyasi.   Scratch
dasturini scratch.mid.edu saytiga kirib yuklash va « Создать » buyrug’ini bosish. 
  Scratch   dasturi   orqali   ayiqni   harakatga   keltirish   animatsiyasi.   Ayiqni
personajlar   orasidan   topib,   quyiladi,   mushukchani   esa   uchiriladi,   sichqonchaning
o’ng   tomoniga   bosib,   delete   buyrug’I   amalga   oshiriladi,   keyin   esa   manazaralar
sohasidan  bir  nechta manzaralarni  topib, o’rmonn manzarasini  rasmga qo’yamiz.
Sahnadagi   ayiqchaning   pastda   rasmi   bor   o’sha   joyba   bosib   Kontekst   menyudan
Duplicate bo’limini bosib, Size sohasiga kiramiz va u yerdan ayiqchani o’lchovini
kamaytiramiz   va   natijada   bizda   katta   ayiqcha   va   kichkina   ayiqcha   paydo
bo’ladi.Ona ayiq va bolasining o’rmonda yurish animatsiyasini shu tariqa amalga
oshirishimiz   mumkin.   Bunday   animatsiyalarni   yaratishni   bola   fantaziyasiga
tashlab   qo’yishimiz   mumkin.   Bu   dasturni   bolalar   ota   onalari   bilan   yoki
qo’shimcha   ta’lim   to’garaklarida   va   kurslarda   yanada   chuqurroq   o’rganishlari
mumkin. 
 
Rasm 57. O’rmonda ayiq ona va bola haqida ertak .  Mushukchani sahnada sakrashga doir animatsiya va boshqa animatsiyalarni
amalga   oshirish   mumkin,   bunda   sahnda   birta,   ikkita   va   undan   ham   ko’proq
personajlarni harakatga keltirish mumkin. 
 
Scratchda   ertaklar,   animatsiyalar   va   o’tinlar   yaratish   mumkin.   Scratch   ham
ob’ektga   yp’naltirilgan   dasturlash   muhiti   bo’lib,   blokli   konstruktsiyalari
yordamida   dasturlashtirshni   mo’tgatishga   mo’ljallangan,   kod   yozishdan   avvalgi
qadamni shakllantiradi, maniqni, qolaversa mantiqiy jarayonlarni tasavvur etishga,
tarmoq va 
takrorlanish   kabi   jarayonlarni,   bulargaois   tarmoqlanuvchi   va   takrorlanuvchi
jarayonlarni,   ularning   konstruktsiyalarini   amalga   oshirishda   katta   ahamiyatga
ega.Algoritmni   o’ziga   hos   blokli   shemasidan   yoki   blokli   konstruktsiyani   amalga
osgiradi.   Scratch   yordamida   siz   o’zingizning   interaktiv   hikoyalaringizni,
o’yinlaringizni   va   multfilmlaringizni   dasturlashingiz,   so’ngra   o’z   ijodlaringizni
onlayn hamjamiyatning boshqa a’zolari bilan baham ko’rishingiz mumkin. Scratch
yoshlarga 21-asrda yashash uchun zarur bo’lgan ijodiy fikrlash, tizimli fikr yuritish
va   hamkorlikda   ishlashni   o’rganishga   yordam   beradi.   Scratch   notijorat   tashkiloti
Scratch   Foundation  tomonidan   ishlab   chiqilgan,  ishlab   chiqilgan   va   moderatorlik qilgan.   Bu   bepul   taqdim   etiladi.   Scratch   8-16   yoshdagi   bolalar   uchun
mo’ljallangan, ammo barcha yoshdagi odamlar tomonidan qo’llaniladi. Millionlab
odamlar turli xil sharoitlarda - uyda, maktablarda, muzeylarda, kutubxonalarda va
jamoat markazlarida Scratch loyihalarini yaratadilar. 
 
Kompyuter   dasturlarini   yaratish   qobiliyati   zamonaviy   jamiyatda   savodxonlikning
muhim qismidir. Odamlar Scratch-da dasturlashni o’rganganda, ular muammolarni
hal qilish, loyihalarni ishlab chiqish va fikr almashish  uchun muhim strategiyalar
bilan tanishadilar. 
Scratch 150 dan ortiq turli mamlakatlarda qo’llaniladi va 60 dan ortiq tillarda
mavjud.   Tilni   o’zgartirish   uchun   ushbu   sahifaning   pastki   qismidagi   menyuni
bosing.   Loyiha   muharririda   tilni   o’zgartirish   uchun   sahifaning   yuqori   qismidagi
globus belgisini bosing. Tarjima qo’shish yoki yaxshilash uchun tarjima sahifasiga
o’ting. 
Maktabda   bolalar   va   oliy   o ’ quv   yurtida   talabalar   barcha   darajalarda  ( boshlang ’ ich
maktabdan   kollejgacha )   va   fanlar   bo ’ yicha   ( masalan ,   matematika ,   informatika ,   til
san ’ ati ,  ijtimoiy   fanlar )  Scratch   bilan   o ’ rganmoqdalar .  Pedagoglar uchun manbalar
Scratch for Educationers sahifasida mavjud. 
Scratch   jamoasi   yoshlar,   ota-onalar   va   o’qituvchilardan   Scratchga   ko’plab
tashakkurnomalar   oldi.   Odamlar   bizga   nima   yozishlarini   bilmoqchimisiz?   Bizga
kelgan   xatlar   tanlovi   bilan   havola   orqali   tanishishingiz   mumkin.   O’qituvchilar
uchun   scratch:Talabalaringiz   o’zlarining   interaktiv   hikoyalari,   animatsiyalari   va
o’yinlarini   dasturlash   uchun   Scratch-dan   foydalanishlari   mumkin.   Ta’lim
jarayonida   ular   ijodiy   fikrlashni,   tizimli   fikrlashni   va   birgalikda   ishlashni o’rganadilar   -   bu   zamonaviy   jamiyatdagi   har   bir   kishi   uchun   muhim
ko’nikmalardir.   O’qituvchilar   Scratchni   ko’plab   mavzular   va   yosh   guruhlari
bo’yicha birlashtiradi. 
 
Scratch in Practice (SiP) butun dunyo bo’ylab Scratch Team va o’qituvchilarning
g’oyalari va resurslari bilan o’rtoqlashadi. Har oyda SiP veb-saytida o’rganish va
muhokama qilish uchun yangi mavzu paydo bo’ladi. 
Scratch bolalar uchun qanday ishlaydi? 
Ta’lim 
Yoshlar Scratch bilan nimani o’rganayotgani haqida bir sahifali umumiy ma’lumot
uchun {learningWithScratch} sahifasiga qarang.  Maqolani 
{creativeLearningApproach} da o qing. ʻ
Jamiyat 
Biz   barcha   sayt   a zolaridan   Hamjamiyat   yo riqnomalariga   amal   qilishlarini	
ʼ ʻ
so raymiz.   Biz   shaxsiy   hisob   ma’lumotlariga   kirishni   ta’minlamaymiz.	
ʻ
Qo’shimcha ma’lumot olish uchun Maxfiylik siyosatiga qarang. 
Scratch bolalar uchun qanday ishlaydi? 
Scratch 8 yoshdan 16 yoshgacha bo’lgan bolalar va o’smirlar uchun maxsus ishlab
chiqilgan, ammo barcha yoshdagi odamlar Scratch loyihalarini yaratishi va baham
ko’rishi   mumkin.   Kichik   yoshdagi   bolalar   5-7   yoshdagi   bolalar   uchun
mo ljallangan 
ʻ Scratchning soddalashtirilgan versiyasi bo lgan ScratchJr ni sinab ko rishlari ʻ ʻ
mumkin. 
Ta’lim 
Yoshlar Scratch bilan nimani o’rganayotgani haqida bir sahifali umumiy ma’lumot
uchun {learningWithScratch} sahifasiga qarang. Maqolani 
{creativeLearningApproach} da o qing. 	
ʻ
Jamiyat 
Biz   barcha   sayt   a zolaridan   Hamjamiyat   yo riqnomalariga   amal   qilishlarini	
ʼ ʻ
so raymiz.   Biz   shaxsiy   hisob   ma’lumotlariga   kirishni   ta’minlamaymiz.	
ʻ
Qo’shimcha ma’lumot olish uchun Maxfiylik siyosatiga qarang. 
Scratch   turli   o’rganish   uchun   mavzular   bor,   ularni   o’rganib,   o’z   ustida   ishlab
o’qituvchilar   yoki   ota   onalar   bolalariga   Scratchda   loyihalar   yaratishni
o’rgatisghlari mumkin. 
 
Ismini yozish, harflarini burish hamda ularni turli ranglarda yonishini hosil qilish
amallariga, unga oid konstruktsiyalarni topib qo’yishni amalga oshirsa bo’ladi.   
 
Harflarni turli ranglar olishini va personajlarni harakatga keltirish uchun 
konstruktsiyalarni tanlab kon struktsiyalardan iborat kod yozadigan ekranga sudrab 
quyiladi. Har bir harf ham personaj vazifasini o’taydi, ularni tugmani bosib. Bi 
sphaning ohirida harflarni tanlash mumkin, harflarning ham turli variantlari va 
ko’rinishlari mavjud. Turli blokli konstr uktsiyalardan bloklarni tanlab qo’yamiz, 
ismdagi harflar ham turli ranglarga o’zgaradi:  
 
Har birta harf uchun shunday konstruktsiyalarni yozib chiqiladi va natijada shunday 
harakatli va ranglar jilosidagi ism animatsiyasi hosil bo’ladi.     G   harfining   blokli   konstruktsiyalariga   bloklarni   qushin   G   harfini   aylanishini
amalga   oshirishimiz   mumkin,   shunga   o’hshash   L,H,D   harfklarini   ham   harakatga
keltirish mumkin. 
Blokli konstruktsiyalarga yana konstruktsiyalarni qo’shib, uni harakatga harflarni
aylanishini,   burilishini   amalga   oshirish   hamda   ovoz   berish   mumkin,   musiqa
quyish mumkin bo’ladi.   
   
Har   bir   spriteni   bosilganda   undan   ovoz   yoki   musiqa   chiqishini   amalga   oshirish
mumkin bo’ladi. 
Sahna fonini tanlaymiz va orqaga fon qo’yamiz: 
 
Mana endi yana blokli konstruktsiyamizga musiqa chiqaruvchi bloklarni qo’shib,
animatsiyamizga   yanada   ko’proq   effekt   berishga,   musiqa   qo’yishga   erishishimiz
mumkin. 
Mana blokli konstruktsiyamizning ko’rinishi: 
 
Harflarni o’zgartirish ham mumkin:   
Rasmdagi quyidagi blokli konstruktsiyadan so’ng esa biz harflarni kattalshtirish va
kichiklashtirish   imkoniga   ega   bo’lamiz.   Hamda   harfni   oldingi   shakliga   ham
keltirish b;okini ohirda yozishimiz mumkin. 
 
Harfni kattalshtirsh va kichiklashtirish animatsiyasini amalga oshiramiz.    Turli   manzara   va   sahna   orqasiga   fon   tanlab,   turli   personajlarni   tanlab,   ularni
harakatga   keltirish   mumkin.   Turli   hikoyalar   va   ertaklar,   qolaversa   animatsiyalar
hamda o’yinlar yaratish mumkin bo’lgan dastur o’quvchi va talabalarda qiziqishni
hosil qiladi, bolalar real narsani dasturlashtirish natijasi sifatida ko’ra olishadi. 
7- mavzu. Ta’lim resurslarini ishlab chiqishda audio materiallarga ishlov 
berish.  
             Reja: 
1. Audio tushunchalari va audio qurilmalar. 
2.Audio tushunchalari va audio qurilmalar. 
3. Audio fayllarni yaratish va ularning formatlari. 
4. Ta’lim   jarayonida   qo’llaniladigan   audio   materiallarga   ishlov   berishning
dasturiy vositalari. 
Asosiy matn: 
Audio-bu ovozli axborot. Audio yaratuvchi dasturiy vositalar orasida Sound 
Forge dasturi ingliz tili darslarida listening darslarida audio yaratishga va ulardan
foydalanishda qo’llanilishi mumkin.Sound Forge dasturi haqida bayon qilamiz:  Sound   Forge   ovozni   tahrirlash   ilova   dasturi   bo’lganligi   uchun,berilganlarni
saqlash   uchun   unda   o’zining   formati   yo’q,   chunki   ovozli   berilganlarni   turli
formatlarda   qo’llash   mumkin.Ikkita   juda   mashhur   formatlar   sifatida
WAV(Windows   platformasida)   va   AIFF(Macintosh   platformasida)
hisoblanadi..Bu   formatlar   shunchalik   mashhurki,   ular   standart   bo’lib   qoldi,   lekin
boshqa shunday masalalar bajaruvchi dasturlar ham bor, ukar ham bu dasturlarga
nisbatan kamchiliklarga va yuqori imkoniyatlarga ega. Bunday formatlar hisobiga
MRZ, Window Media va RealAudio kiradi. Sound Forge yani ACM formatlardan
tashqari 13dan ortiq formatli fayllarni ochishi va saqlashi mumkin... 
Ishchi fazo 
Sound Forge dasturida audio fayllar bilan ishlash uchun (Workspace) ishchi
fazo joylashadi.Bu dasturning asosiy interfeysi, unda har bir ochilgan audiofayllar
uchun berilganlar oynasi joylashadi, Sound Forge dasturida bir vaqtning o’zida bir
necha ochilgan audiofayllarga ega bo’lish mumkin.  Sound   Forge   dasturida   audiofayllar   bilan   siz   ishlaydigan   joy,   ishchi   fazo
hisoblanadi   Ishchi   fazoda   ovozni   qayd   etish   indikatorlari   mavjud,   siz   qayd
etiluvchi   audiberilganlarni   chiquvchi   sathini   ko’rasiz.Siz   ishchi   fazoning
elementlarning   ishchi   fazoning   mahsus   fayllariga   joylashuvini   ko’rishingiz
mumkin, keyinchalik ularni yuklab, bu esa har bir loyihamiz uchun Sound Forgeni
oddiy va tez sozlashning,uslubi hisoblanadi. 
 Berilganlar Oynasi 
  Sound   Forgeda   audiofaylni   ochganingizda,   uning   berilganlari   berilganlar
oynasida chiqariladi (Data Window). Bir necha fayllar bir vaqtning o’zida ochilsa,
har   biri   uchun   o’zining   berilganlar   oynasi   mavjud.   Agar   siz   audiofayl   bilan
ishlasangiz,   bu   fayldan   berilganlarni   tasvir   etuvchi   siz   ovozli   tulqinlarning
tasvirini ko’rishingiz mumkin,. 
  Oyna nafaqat  audiofayl  berilganlarini  ko’rishga bizga imkon beradi, balki
ularni   tahrir   etish   va   ishlov   berishni   ham   imkonini   beradi.Berilganlar   oynasi
audiofayl berilganlarinigina ko’rish imkonini bermay, balki ularni tahrir qilish va
ishlov   berishni   ham   imkonini   beradi.Unda   tashqari   effektlarni   ha   qushish
mumkin.Bu maqolada berilganlar oynasi va unda ishlash haqida bayon etamiz. 
  Sound Forgeda ochilgan har bir audiofayl, o’zining brilganlar oynasida ochiladi 
Menyu 
Barcha   tahrir   etish   va   ishlov   berish   va   effejtlarni   qushish   funksiyalarga
menyu orqali dustup-ruhsat olish mumkin. Sizga ko’proq Special, Process, Effects
va Tools menyulardan foydalanish tug’ri keladi. 
Sound Forge funksiyalarning katta qismi menyu orqali ishlatilishi mumkin 
Har bir menyu o’zining funksiyalar  guruhiga ega. Menyu Special  menyusi
navigatsiya,   yozuv,   va   yozuvni   qayd   qilish   funksiyalarining   katta   qismiga   ega.
Process   menyusi   ovozni   qayta   ishlash,   ishlov   berish   fuksiyalaridan   iborat,   misol
uchun,   ekvalayzer   va   amplitude   bilan   boshqaruv.   Effects,   menyusida,   nomidan
ma’lumki,   turli   effektlar   mavjud.   Nihoyat,   Tools   menyusi   qushimcha
imkoniyatlarga ega, ularni yuqorida qayd etilga kategoriyalarga qushib bo’lmaydi.
Misol uchun, spectral analiz (Spectrum Analysis).   Record Dialogli Oyna 
Mavjud   ovozli   fayllarni   ochish   va   saqlashdan   tashqari,   siz   Sound   Forge
dasturini  yangi  fayllarni  yaratish va  yozish uchun qo’llashingiz mumkin. Ovozni
yozish uchun Record dialogli oyna mo’ljallangan. 
Record   dialogli   oyna   yordamida   Sound   Forgeda   yangi   audiofayllarni
yozishingiz mumkin 
  Sound   Forge   dasturi   64gacha   razryadli   va   8Gtsdan   192   kGtsgacha
semplirlashtirilgan chastotalar to’plamida ovozni yozish imkonini beradi. Dialogli   oyna   Record   kiritsh   signal   sathidagi   indikatorlar   to’plamifa   ega,   MTC/SMPTE
sinhronisatsiyasiga ega. 
Spektral Analiz 
Sound   Forgeda   mavjud   bo’lgan   eng   kuchli   funksiyalardan   biri,   bu   Sound
Forgeda   mavjud   bo’lgan   eng   kuchli   funksiyalardan   biri,   bu   (Spectrum   Anaysis)
hisoblanadi.   Spektral   analizning   funksiyasi   murakkab   tuyulsada,   uni   qo’llash
murakkab   emas.Uning   qanday   ishlashini   tushunish   uchun   qandaydir   vaqtni   sarf
qilish   ma’noga   ega.Yani   spektral   analizning   funksiyasi   sizning
audioberilganlaringizni   berilganlada   kuzatilgan   amplituda   va   chastotlarda
chiqariladigan mahsus diagrammalar yordamida tadqiq qilishga yordam beradi Bu
berilganlarni ishloviga yordam beradi, ishlovning effektini real ko’rishga yordam
beradi. Bu juda kuchli funksiya, uning haqida keyinroq to’htalamiz. 
Sound Forge va Sound Forge XP Studio dasturlari orasidagi farq 
Har kimda ham Sound Forge raqamli ovozni tahrir etishning bunday kuchli
ilovasini   ishlatish   ehtiyoji   bo’lavermaydi.   Yangi   ish   boshlaganlarga   yoki   musiqa
faqat   hobbi,   qiziqish   bo’lganlarga   bu   dasturning   oilasiga   mansub   boshqa:   Sound
Forge XP Studio.dasturdan foydalanish  kifoya.Hususiyati  buyicha , Sound Forge
XP Studio Sound Forge dasturining kesib tashlangan  versiyasidan  iborat. U ham
asosiy funksionalligiga ega. Lekin unda bir necha ilg’or imkoniyatlar yo’q. 
  Sound   Forge   XP   Studio   dasturi   ovozni   tahrirlash   qiziquvchi   yoki   yarim
professional   darajada   kerak   bo’lgan   foydalanuvchilarga   mo’ljallangan.
Tahrirlashning   asosiy   imkoniyatlari   va   ovozga   ishlov   berishi   unda   yuqori
quvvatga   ega,   lekin   unda   DirectX   yoqilishi   mumkin   modular   yo’q,ishlovni
oldindan   ko’rish   imkoni   ha   mavju   emas.Ishlov   funksiyalarini   ishlovi   soni   unda
cheklanagan,   misol   uchun   faqat   8ta   effektlar   mavjud,   (Sound   Forgedagi   17ta
effektga   nisbatan)   va   faqat   grafikk   ekvalizatsiya   bor   (grafik,parametrik   va
paragrafik Sound Forgedagi). 
 Sound Forge XP Studio funksiyalarining Sound Forge bilan taqqoslaganda
bir  nechta funksiyalarini  ko’rgik holos. Batafsil  taqqoslash  uchun Sonic Foundry kompaniya bu  productlarda  mavjud funksiyalarning  to’liq  royhatini   chiqardi,  uni
siz 
Sonic  Foundry  kompaniyasinig  Web-serverida  topishingiz  mumkin 
(   http://www.sonicfoundry.com   ). 
Sound   Forge   dasturida   mavjud   bo’lgan   eng   kuchli   funksiyalardan   biri
spectral   analiz   (Spectrum   Analysis)   hisoblanai.   Spektral   analiz   funksiyasi
murakkab   bo’lganiga   qaramay,   undan   foydalanish   aslida   murakkab   emas.Uning
ishlashini   o’rganishga   ozgina   vaqtni   tug’ri   keladi(   http://www.lider    -   gsm.ru    )     .
Berilganlarda   aniqlangan   amplituda   va   chasotalarni   chiqaradigan   mahsus
diagrammalar   orqali   Spektral   Analiz   funksiyasi   tadqiq  etishga   yordam   beradi.Bu
esa   berilganlarni   ishlab   chiqishga   imkon   berai,   ishlov   efektini   real   ko’rishga
yordam beradi.  Adabiyotlar
1. Evans V., Dooley J., Wright S. Information Technology.  Express 
Publishing 
2. Gromov YU.YU. Informatsionn ы e texnologii.  Tambov 2015 
3. Zaxarova I.G. Informatsionn ы e texnologii v obrazovanii.  Moskva ACADEM’A 
2003 
4. David Watson and Helen Williams Computer Science//IGCSE is the registered 
trademark of Cambridge International Examinations. Buyuk Britaniya/ Hodder 
Education. An Hachette UK Company London NW1 3BH 2014, 278p. 
5. Stelle Cottrell, Neil Morris Study Skills Connected. Buyuk Britaniya /Palgrave 
Macmillan 2013, 183p.

SketchUp dasturida obekt yaratish Reja: Kirish. 1. Scratch dasturi yaratishga mo’ljallanagna dasturiy vositalar. 2. Animatsiya yaratishga mo’ljallangan dasturda ishlash. Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar

KIRISH SketchUp - bu 3D dizayn va arxitektura dizayni uchun dastur. Asosan turar- joy binolari, mebellar, interyerlarni modellashtirish uchun ishlatiladi. Zinapoyalarni, elektr simlarini, sanitariya-tesisat va uskunalarni loyihalash uchun asboblar mavjud. Biroq, unga asoslangan ancha yirik loyihalar mavjud. Misol uchun, SketchUp geoma'lumotlari bilan Krasnoyarsk shahrining 3D modeli. 2006 yil mart oyida SketchUp Google va @Last Software deb nomlangan kichik firma tomonidan sotib olindi. 2012-yil aprel oyida Google SketchUp-ni Trimble Navigation[3] ga oshkor qilinmagan summaga sotdi. Dasturning ikkita versiyasi mavjud - notijorat maqsadlarda foydalanish uchun bepul, SketchUp Make funksiyasi bilan cheklangan (ilgari boshqa formatlarga eksport qilish bilan bog'liq) va pullik SketchUp Pro. SCRATCH DASTURI VA UNING UZLUKSIZ TA’LIMDAGI O’RNI. Scratch dasturi maktab “Informatika” ta’lim tizimiga 5 sinfdan boshlab o’qitish tizimiga kiritildi, bu dastur “Scratch”-tirnash degan ma’noga ega bo’lish bilan birga o’z zaminida mushukcha obrazini qo’llashni o’z ichiga qamrab olgan, uni sahna bo’ylab harakat qildirish jarayonini amalga oshirish bilan birga sahna qirg’og’ig’a kelganda uni burilishini amalga oshirishni ham ko’zda tutiladi. Sahna qahramoninin esa pastdaqi mushukchaning boshini esslatuvchi tugmaga kirib o’zgartirish mumkin bo’ladi. Undan tashqari shu yerda pastda o’ng tomonda sahna manzaralarinin ham o’zgartirishga mo’ljallangan sohalar ham mavjud. Scratch dasturida bir necha blokli konstruktsiyalar yokli dasturdagi personajlarni harakatga keltiruvchi, ular yordamida oddiy, tarmoqlanuvchi va blokli konstruktsiyalarni amalga oshiruvchi bloklar bo’lib, ular yordamida biz animatsiyalar yaratamiz. Ulardan foydalanib sahnamizda animatsiyalarni, ertaklarni, qolaversa qiziqarli jarayonlarni ekranda hosil qilishimiz mumkin. Scratch dasturi – bu ta’limga yangi kirib kelgan dastur uning yordamida biz o’yinlarni ham yaratishimiz mumkin. Budasturni o’qituvchilar bolalar bilan birgalikda o’rganib, yetmagan bilim sarhatlarini qo’shimcha darslar evasiga

to’ldirishlari mumkin. Bu dasturni qo’llashdan maqsad bolalarni birdaniga kod yozishga emas, balki ularni avval mantiq doirasini rivojlantirish, ularni dunyo qarashini shakllantirish, logik amallarni miyasida amalga oshirishni tashkillash va undan keyin boshqa dasturlar “ko’prigi” yordamida boshqacharoq blokli konstruktsiyalarga o’tib, keyin esa undan ham kuchli konstruktsiyalarga o’tishni amalda tutadi va 9 sinfda esa Python dasturlash tili kodini o’rganish bilimlarinin egallshni maktab “Informatika” kursi maqsad qilib olgan. Lekin uni o’rganishga mo’ljallangan mavzular, dars soatlari Scratchni professional darajada o’tganishga yetarli bo’lmasada, o’qituvchi o’z ustida ishlab, kerakli ma’lumotlarni internetdan o’rganib, videolarni tortib mustaqil o’;z ustida ishlab, o’rganishi mumkin bo’ladi. Scratch dasturida yozilgan blokli konstruktsiyalarni ularga mos amallar yordamida, ularga mos operatorlar yordamida yozishga o’rgatish esa Python, C++, C# kabi dasturlash tillarinin kelgusi ta’lim bosqichlarida o’rganishga zamin bo’ladi. Scratch dasturining o’ziga hos interfeysi, dastur yuklanganda o’ziga mos chap tomonda blokli konstruktsiyalar to’plami va o’ng tomonda sahna, dastur personaji “Tirnag’ich mushukcha”, o’ng tomonda esa blokli konstruktsiyalar ro’yhati va ularga kirsangiz, bir necha hil buyruqlar konstruktsiyalari joylashgan.scratch,mdi.edu saytiga kirib,” Создавай ” bo’liminiu bosiladi va Scratch muhitida ishlashga kiriladi. Rasm 56. Scratch dasturini yuklash. Onlayn ishlash versiyasi. Scratch dasturini scratch.mid.edu saytiga kirib yuklash va « Создать » buyrug’ini bosish.

Scratch dasturi orqali ayiqni harakatga keltirish animatsiyasi. Ayiqni personajlar orasidan topib, quyiladi, mushukchani esa uchiriladi, sichqonchaning o’ng tomoniga bosib, delete buyrug’I amalga oshiriladi, keyin esa manazaralar sohasidan bir nechta manzaralarni topib, o’rmonn manzarasini rasmga qo’yamiz. Sahnadagi ayiqchaning pastda rasmi bor o’sha joyba bosib Kontekst menyudan Duplicate bo’limini bosib, Size sohasiga kiramiz va u yerdan ayiqchani o’lchovini kamaytiramiz va natijada bizda katta ayiqcha va kichkina ayiqcha paydo bo’ladi.Ona ayiq va bolasining o’rmonda yurish animatsiyasini shu tariqa amalga oshirishimiz mumkin. Bunday animatsiyalarni yaratishni bola fantaziyasiga tashlab qo’yishimiz mumkin. Bu dasturni bolalar ota onalari bilan yoki qo’shimcha ta’lim to’garaklarida va kurslarda yanada chuqurroq o’rganishlari mumkin. Rasm 57. O’rmonda ayiq ona va bola haqida ertak .

Mushukchani sahnada sakrashga doir animatsiya va boshqa animatsiyalarni amalga oshirish mumkin, bunda sahnda birta, ikkita va undan ham ko’proq personajlarni harakatga keltirish mumkin. Scratchda ertaklar, animatsiyalar va o’tinlar yaratish mumkin. Scratch ham ob’ektga yp’naltirilgan dasturlash muhiti bo’lib, blokli konstruktsiyalari yordamida dasturlashtirshni mo’tgatishga mo’ljallangan, kod yozishdan avvalgi qadamni shakllantiradi, maniqni, qolaversa mantiqiy jarayonlarni tasavvur etishga, tarmoq va takrorlanish kabi jarayonlarni, bulargaois tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi jarayonlarni, ularning konstruktsiyalarini amalga oshirishda katta ahamiyatga ega.Algoritmni o’ziga hos blokli shemasidan yoki blokli konstruktsiyani amalga osgiradi. Scratch yordamida siz o’zingizning interaktiv hikoyalaringizni, o’yinlaringizni va multfilmlaringizni dasturlashingiz, so’ngra o’z ijodlaringizni onlayn hamjamiyatning boshqa a’zolari bilan baham ko’rishingiz mumkin. Scratch yoshlarga 21-asrda yashash uchun zarur bo’lgan ijodiy fikrlash, tizimli fikr yuritish va hamkorlikda ishlashni o’rganishga yordam beradi. Scratch notijorat tashkiloti Scratch Foundation tomonidan ishlab chiqilgan, ishlab chiqilgan va moderatorlik