8-sinf Algebra: “ Sonli tengsizliklar “mavzusi bo‘yicha dars ishlanmasi Darsning maqsadi: 1. Sonli tengsizliklar haqida tushuncha hosil qilish. 2. Tengsizliklarni yechish usullarini o‘rgatish. 3. Tengsizliklar bilan bog‘liq amaliy masalalarni echish ko‘nikmalarini rivojlantirish. Darsning maqsadiga erishish uchun o‘quvchilarda quyidagi kompetensiyalarni shakllantirish: 1. Tengsizliklar bilan ishlashni o‘rganish. 2. Tengsizliklarni yechish jarayonida matematik ifodalarni to‘g‘ri qo‘llash. 3. Tengsizliklarning xossalarini amalda qo‘llay olish. Darsning tuzilishi: 1. Darsning kirish qismi (5-7 daqiqa):  “Tengsizlik” so‘zining ma’nosini tushuntirish: Tengsizlik – bu sonlar orasidagi nisbatan o‘zgaruvchanlikni ifodalovchi matematik ibora (masalan: <, >, ≤, ≥).  Tengsizliklar bilan bog‘liq oldingi bilimlarni aniqlash, suhbat tarzida savollar berish: 1 .Tengsizliklar qanday ifodalanadi? 2. Tengsizlikni qanday tushunasiz? 3 .O‘quvchilarga darsning mavzusi va maqsadi haqida qisqacha ma’lumot berish. 2. Yangi mavzu: Sonli tengsizliklar (20 daqiqa):  Tengsizliklarning ta'rifi: Tengsizliklar ikki son orasidagi nisbiy o‘rin yoki kattalikni ko‘rsatadi.  Tengsizlik turlari:

> (katta): 10 > 5, bu 10 soni 5dan katta ekanligini bildiradi. < (kichik): 5 < 10, bu 5 soni 10dan kichik ekanligini bildiradi. ≥ (katta yoki teng): 5 ≥ 3, bu 5 soni 3dan katta yoki unga teng ekanligini bildiradi. ≤ (kichik yoki teng): 3 ≤ 5, bu 3 soni 5dan kichik yoki unga teng ekanligini bildiradi. Tengsizliklarni yechish qoidalari: Agar tengsizlikning ikki tomoni bir xil musbat yoki manfiy son bilan ko‘paytirilsa yoki bo‘linadigan bo‘lsa, tengsizlik yo‘nalishi o‘zgarmaydi. Agar tengsizlikning ikki tomoni manfiy son bilan ko‘paytirilsa yoki bo‘linadigan bo‘lsa, tengsizlik yo‘nalishi o‘zgaradi. Misollar: 1. X-5>4 X>9 2. 2X-8>0 X>4 3. 3X-16>2 X>6 Tengsizlikni yechish jarayonida har bir bosqichni tushuntirish va o‘quvchilarga misollarni birgalikda yechish. 3. Amaliy mashg‘ulot (15 daqiqa):  Kitobdagi misollarni yechish  O‘quvchilarga tengsizliklarni yechishni mustaqil bajarishga imkon berish. Bir necha tengsizliklar berish va har birini yechishni so‘rash. 4. Savol-javob va mustahkamlash (10 daqiqa):

 O‘quvchilardan tushunmagan joylarini so‘rashingiz mumkin. Savollar:  Agar tengsizlikning ikki tomonini manfiy son bilan ko‘paytirsak, nima bo‘ladi?  Tengsizlikning yechimini qanday aniqlaymiz?  Tengsizliklar bilan bog‘liq masalalarni qanday yechish mumkin?  Mavzuni umumlashtirib, o‘quvchilarning bilimlarini mustahkamlash. 5. Uyga vazifa (3-5 daqiqa):  O‘quvchilarga tengsizliklar bo‘yicha amaliy masalalarni uyga berish.  Darslikning 71-betida berilgan 179-182 – topshiriqlarni bajarish 6. Darsni yakunlash (2-3 daqiqa):  Darsni umumlashtirish va o‘quvchilarning o‘rganganlarini baholash.  Darsni yakunlashda o‘quvchilarning darsdan olgan natijalari haqida qisqacha fikrlarini olish. Materiallar:  Taxta va markerlar  Hisoblash va diagramma chizish uchun qog‘ozlar  Darslik yoki qo‘shimcha o‘quv materiallari Darsning baholash mezonlari: 1 . Tengsizliklarning turlarini bilish. 2. Tengsizliklarni to‘g‘ri yechish.

3 . Tengsizliklar bilan bog‘liq masalalarni yechishda faollik. Darsning tugatish qismi: O‘quvchilarga darsni yakunlashga chaqirib, dars davomida nimalarni o‘rgandiklari haqida qisqacha fikrlarini so‘rashingiz mumkin.