logo

1918-1939 yillarda Yaponiya

Загружено в:

16.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1766 KB
  Reja:Reja:
1.1.
I jaxon urushudan so’ng Yaponiya.I jaxon urushudan so’ng Yaponiya.
2.2.
Umumjaxon iqtisodiy inqiroz Umumjaxon iqtisodiy inqiroz 
yillarida Yaponiya.yillarida Yaponiya.
3.3.
Yaponiyaning ichki va tashqi Yaponiyaning ichki va tashqi 
siyosati. siyosati. 
4.4.
II jaxon urush oldi harakatlari.II jaxon urush oldi harakatlari. Yaponiya Yaponiya 
xaritasixaritasiYaponiya Tinch Yaponiya Tinch 
okeanining okeanining 
g’arbiy g’arbiy 
qismidagi qismidagi 
orollarda orollarda 
joylashgan.joylashgan.
Eng katta Eng katta 
orollari: orollari: 
Xokkaydo, Xokkaydo, 
XonsyuXonsyu
, , 
SikokuSikoku
, , 
KyusyuKyusyu
.. Y aponiyaning  davlat  gerbiY aponiyaning  davlat  gerbi Y aponiyaning davlat  bayrog’iY aponiyaning davlat  bayrog’i Y aponiya haqida qisqacha Y aponiya haqida qisqacha 
ma’lumotma’lumot

Y aponiya gmniY aponiya gmni
 « «
Kimi ga yoKimi ga yo
» » 
..

Y aponiya e.avv. 660 yillarda  t ashkil t opa boshlagan.Y aponiya e.avv. 660 yillarda  t ashkil t opa boshlagan.

  
Davlat  t ili yapon t ili, lekin qonun bilan rasman t asdiqlab qo’yilmagan.Davlat  t ili yapon t ili, lekin qonun bilan rasman t asdiqlab qo’yilmagan.

Poyt ax t i Tokio.Poyt ax t i Tokio.

Kat t a shaharlari Tokio, Iokagama, Osaka, Kat t a shaharlari Tokio, Iokagama, Osaka, 

Davlat  boshqaruvi kanist it ut sion monarx iya.Davlat  boshqaruvi kanist it ut sion monarx iya.

Maydoni bo’yich dnyoda 60 .Maydoni bo’yich dnyoda 60 .

Umumiy yer maydoni Umumiy yer maydoni 
377 835 км ²377 835 км ²
. suvlik qismi 0.8 %. suvlik qismi 0.8 %

Umumiy ax olisi ( 2007 yilgi ma’lumot larga ko’ra)  127433494 kishi.Umumiy ax olisi ( 2007 yilgi ma’lumot larga ko’ra)  127433494 kishi.

    
Pul birligi IyenaPul birligi Iyena
  
    
¥¥ Y aponiyadgi betak r or  Y aponiyadgi betak r or  
inshootlarinshootlar Y uqori t exnologiy aga Y uqori t exnologiy aga 
asoslangan asoslangan 
elek t rot exnik a, robot ot exnik aelek t rot exnik a, robot ot exnik a
av t omobilsozlik  sohasi, av t omobilsozlik  sohasi, 
t emir y o’li sohalarit emir y o’li sohalari
Xizmat ko’rsatish sohasiXizmat ko’rsatish sohasi
 61 % 61 %
Ishlab chiqarishIshlab chiqarish
 37 % 37 %
Qishloq xo’jaligiQishloq xo’jaligi
 2 % 2 %Y aponiy a iqt isodiy ot ining y t ak chi soxalariY aponiy a iqt isodiy ot ining y t ak chi soxalari
:: Y aponi y a Tinch ok eanidagi 
germaniy aga qarashli Marshal l, 
Karolina, Mari ana oroll arini, 
Y angizell andiy a ek spi dit sion 
k uchlari  esa nemislarni ng y angi 
Gv iney a, y angi Brit aniy  v a 
Sal amon oroll aridagi bazal arini 
ishg’ol qiladi .  Y aponi y a birinchi jaxon urushida Ant ant at omonidan qat nashdi Y aponi y a birinchi jaxon urushida Ant ant at omonidan qat nashdi 
v a g’ol iblar qat orida bo’ldi. 1914 y il  Angliy aning chaqiruv i bilan 8 v a g’ol iblar qat orida bo’ldi. 1914 y il  Angliy aning chaqiruv i bilan 8 
av gust ning o’zida Tok iy o A ngliy a t arafi dan t urib urushga k iradi.av gust ning o’zida Tok iy o A ngliy a t arafi dan t urib urushga k iradi. Urush nat ijasida 
Y aponiya 2000 ga 
yaqin odamini 
yo’qotadi, shundan:  Har ak at dagi ar miyada 414 
kishi o’ldir iladi
1441 kishi yar ador 
bo’ladi
Dengiz fl ot idan  317 t a 
dengizchi halok  bo’ladi
76 kishi yar ador  bo’ladi 1915 yil 18 yanvar da Y aponiya X it oyga “21 t alab” nomli 
t alabnomani qo’yadi. Bu t alabnomadan A QSH bilan 
Angliya nor oziligini bildir adi. Y aponiya t alablar ni 
ayr imlar ini bek or  qiladi.
1916 yil Angliya Y aponiyadan 
dengizni ger man har biy 
kr eyser lar idan t ozalashni, 
kemalar  x avfsizligini 
t a’minlashni so’r aydi. Y aponlar  
Hind okeani va Filippin 
at r ofl ar ida pat r ul x izmat ini 
yo’lga qo’yish uchun Y ax agi, 
Nik t aka, Suma, Susima k abi 
kr eeser lar ini yubor adi.  1916 yil 3 iyulda 
Pet r ogr adda r us-yapon 
kelishuvini imzolaydi, 
bunga ko’r a t omonlar  
hududiy x avf-x at ar ni 
bir galik da hal qilishlar i 
kelishib olindi.
1917 yil Ant ant a davlat lar i x ox ishi bilan Y aponiya 11 
mar t da admir al Sat o Kadzo boshchiligidagi yapon harbiy 
kemalar ini O’r t a yer  dengiziga yubor adi. Bu yer da yapon 
kemalar i ur ush ox ir igacha 788 t a it t ifoqchilar  
t r anspor t ini, 700000 askar ni o’t k azib ber ishga x izmat  
qiladi, bundan t ashqari kemalar  x avfsizligini t a’minlaydi. 
Y aponlar bu yer da 1919 yilning may oyigacha qoladi. 1919 
yil 2 iyulida ular  vat anlar iga qayt adilar.  0	1	2	3	4	5	6	
4,5	
6	
5,5	
mashinasozlik
metallurgiya
to' qimachilik
Y aponiya urushdan so’ng X it oy va Tinch ok eani havzasi Y aponiya urushdan so’ng X it oy va Tinch ok eani havzasi 
davlat lari bozorini shit ob bilan egallay boshladi. Bu esa davlat lari bozorini shit ob bilan egallay boshladi. Bu esa 
yapon monopoliyalar i: Mit sui, Mit subisi, Y asuda, yapon monopoliyalar i: Mit sui, Mit subisi, Y asuda, 
Sumit omo kabi gigant  k ompaniyalarning daromadi yanada Sumit omo kabi gigant  k ompaniyalarning daromadi yanada 
ko’paydi. Urush yillari yapon  monopliyalari uchun “olt in ko’paydi. Urush yillari yapon  monopliyalari uchun “olt in 
davr” davr bo’ldi. davr” davr bo’ldi.  
Y aponiyada 1918 yil 3 avgust da Toyama Y aponiyada 1918 yil 3 avgust da Toyama 
pr efekt ur asida “sholi isyoni” bo’ldi. Bu isyonni pr efekt ur asida “sholi isyoni” bo’ldi. Bu isyonni 
bo’lishiga sabab chayqovchilar  tomonida sholining bo’lishiga sabab chayqovchilar  tomonida sholining 
nar x ini oshir ib yubor ishi bo’ldi. Tez or ada isyon nar x ini oshir ib yubor ishi bo’ldi. Tez or ada isyon 
Y aponiyaning 3\2 qismini egallab oldi. Isyon Y aponiyaning 3\2 qismini egallab oldi. Isyon 
shavqat sizlik bilan bost ir ildi isyonchilar ning ko’pi shavqat sizlik bilan bost ir ildi isyonchilar ning ko’pi 
sur gun qilinib, umr bot  qamoq jazosi ber ildi.sur gun qilinib, umr bot  qamoq jazosi ber ildi. 
1929-1933 yillardagi jax on iqt isodiy inqirozi 1929-1933 yillardagi jax on iqt isodiy inqirozi 
Y aponiya iqt isodiyot iga kat t a zar ba berdi, Y aponiya iqt isodiyot iga kat t a zar ba berdi, 
chunk i yapon iqt isodiyti tashqi savdo bilan chunk i yapon iqt isodiyti tashqi savdo bilan 
tir ik edi. Inqir oz ayniqsa qishloq x o’jaligida tir ik edi. Inqir oz ayniqsa qishloq x o’jaligida 
og’ir kechdi. Sanoat  max sulotlar i 1931 yilga og’ir kechdi. Sanoat  max sulotlar i 1931 yilga 
kelib 31%, ek sport  65%, import 72% ga kelib 31%, ek sport  65%, import 72% ga 
qisqar di. Ishsizlar soni 3 mln kishiga yet di. qisqar di. Ishsizlar soni 3 mln kishiga yet di. 

1927 yilda faol agressiv t ashqi siyosat  1927 yilda faol agressiv t ashqi siyosat  
tar afdor lar i hukumat i t uzildi. Y angi tar afdor lar i hukumat i t uzildi. Y angi 
hukumat o’z oldiga dunyoga hukmronlik hukumat o’z oldiga dunyoga hukmronlik 
bo’lishni maqsad qilib qo’yadi va bu bo’lishni maqsad qilib qo’yadi va bu 
maqsadlarni “Tanaka memorandumi” deb maqsadlarni “Tanaka memorandumi” deb 
at algan hujjatda ifoda et adi.1927 yilda bu at algan hujjatda ifoda et adi.1927 yilda bu 
hujjat  imper atorga t aqdim qilishuchun hujjat  imper atorga t aqdim qilishuchun 
yubor iladi.yubor iladi. 
1931 yilning sent abrida Y aponiya armiyasi X it oyning 1931 yilning sent abrida Y aponiya armiyasi X it oyning 
shimoli-sharqiga Manjuriyaga hujum qildi va 1932 yilning shimoli-sharqiga Manjuriyaga hujum qildi va 1932 yilning 
boshlar ida bosib oldi. 1932 yil bo’lib olingan yerlarda boshlar ida bosib oldi. 1932 yil bo’lib olingan yerlarda 
Manchjou-G o davlat ini t uzdi. 1932 yil yozida Jex e va Manchjou-G o davlat ini t uzdi. 1932 yil yozida Jex e va 
X ebey viloyat larini egalladi.X ebey viloyat larini egalladi.
  
A QSh bu harak at larni A QSh bu harak at larni 
qo’llab147 mln dollarlik  qurol yaroq yet kazib berdi. qo’llab147 mln dollarlik  qurol yaroq yet kazib berdi. 
X alqar o hamjamiyat  nazaridan qochish maqsadida 1933 X alqar o hamjamiyat  nazaridan qochish maqsadida 1933 
yil mart  oyida Millat lar ligasidan chiqdi. 1934 yil esa yil mart  oyida Millat lar ligasidan chiqdi. 1934 yil esa 
sharqiy Osiyoga huk umronlik  davosi bilan chiqib sharqiy Osiyoga huk umronlik  davosi bilan chiqib 
qurollanishini chek lagan Vashingt on shart nomasidan voz qurollanishini chek lagan Vashingt on shart nomasidan voz 
kechishini ma’lum qildi. Y aponiya fashist ik  G ermaniya kechishini ma’lum qildi. Y aponiya fashist ik  G ermaniya 
bilan yaqinlashish yo’lini t ut di. 1936 yil noyabrda ikki bilan yaqinlashish yo’lini t ut di. 1936 yil noyabrda ikki 
davlat  o’rt asida “Ant ik oment ern ahdnomasi” t uzildi.davlat  o’rt asida “Ant ik oment ern ahdnomasi” t uzildi. 
Ikkinchi jax on ur ushu boshlarida Y aponiya Ikkinchi jax on ur ushu boshlarida Y aponiya 
urushga ar alashmasligini aytadi. Lekin u urushga ar alashmasligini aytadi. Lekin u 
urushda qat nashadi. 1940 yil 23 sent abrda urushda qat nashadi. 1940 yil 23 sent abrda 
Y aponiya hindix it oyning shimoliga bost ir ib Y aponiya hindix it oyning shimoliga bost ir ib 
kirdi. 1941 yil13 aprelda Sovet  davlati bilan kirdi. 1941 yil13 aprelda Sovet  davlati bilan 
betarafl ik shart nomasini t uzdi, lekin betarafl ik shart nomasini t uzdi, lekin 
Kant okuen rejasini tuzib qulay fursat ni Kant okuen rejasini tuzib qulay fursat ni 
poyladi. Amiya 700 ming kishiga yet di. AQSh poyladi. Amiya 700 ming kishiga yet di. AQSh 
bilan munosabatlar yomonlashdi.bilan munosabatlar yomonlashdi. 

1941 yil7 dekabr da Y aponiya AQShning Pir l-1941 yil7 dekabr da Y aponiya AQShning Pir l-
X ar bor  bazasiga t o’sat dan hujum qilib, kemalar iga X ar bor  bazasiga t o’sat dan hujum qilib, kemalar iga 
t alofat  yet qazdi. Malayya, bir ma, Tailand, t alofat  yet qazdi. Malayya, bir ma, Tailand, 
indoneziya, Filippin hududlar ini egalladi.indoneziya, Filippin hududlar ini egalladi.  1942 yildan boshlab AQSh samarali urushlar ni olib bor di. U yaponlar 1942 yildan boshlab AQSh samarali urushlar ni olib bor di. U yaponlar 
hujumini t o’x t at ishga er ishdi. 1943 yil Salamon, Y angi G vineya, At t u va hujumini t o’x t at ishga er ishdi. 1943 yil Salamon, Y angi G vineya, At t u va 
Kska orollar i yaponlardan t ozalandi. 1943 yil Kairda Angliya, AQSh va Kska orollar i yaponlardan t ozalandi. 1943 yil Kairda Angliya, AQSh va 
X it oy davlat lari o’rt asida yapon siyosat ining kelajakdagi t aqdir i X it oy davlat lari o’rt asida yapon siyosat ining kelajakdagi t aqdir i 
yuzasidan shart noma imzolandi. Y aponiya bosib olgan hududlar idan yuzasidan shart noma imzolandi. Y aponiya bosib olgan hududlar idan 
ayr ila boshladi. 1944 yilning o’zida urush harakat lari Y aponiya ayr ila boshladi. 1944 yilning o’zida urush harakat lari Y aponiya 
hududida olib borildi. Ivadzima va Okinava or ollari egallandi. 1945 yil hududida olib borildi. Ivadzima va Okinava or ollari egallandi. 1945 yil 
AQSh, A ngliya va SSSR o’rt asida yaponiyaga qarshi SSSRning hujum AQSh, A ngliya va SSSR o’rt asida yaponiyaga qarshi SSSRning hujum 
qilishi t o’g’r isida shart noma imzolandi, SSSR shar qiy hududlarni qilishi t o’g’r isida shart noma imzolandi, SSSR shar qiy hududlarni 
qayt ar ilishi qayt ar ilishi  evaziga urushga k ir adi
. 9 avgust da SSSR  3 t omonlama . 9 avgust da SSSR  3 t omonlama 
fr ont  kuchlari bilan yaponiyaga urushni boshlaydi. 1945 yilda AQSh fr ont  kuchlari bilan yaponiyaga urushni boshlaydi. 1945 yilda AQSh 
X ir asima va Nagasak i shahar lariga at om bombasini t ashlaydi. 1945 yil X ir asima va Nagasak i shahar lariga at om bombasini t ashlaydi. 1945 yil 
2 sent abrda Y aponiya so’zsiz t aslim bo’lganligi haqidagi shar t nomani 2 sent abrda Y aponiya so’zsiz t aslim bo’lganligi haqidagi shar t nomani 
imzolaydi.  3 sent abrida Y aponiya ust ida qozonilgan g’alaba imzolaydi.  3 sent abrida Y aponiya ust ida qozonilgan g’alaba 
nishonlanadi. nishonlanadi.  E’t ibor lar ingiz E’t ibor lar ingiz 
uchun t ashakkur .uchun t ashakkur .

Reja:Reja: 1.1. I jaxon urushudan so’ng Yaponiya.I jaxon urushudan so’ng Yaponiya. 2.2. Umumjaxon iqtisodiy inqiroz Umumjaxon iqtisodiy inqiroz yillarida Yaponiya.yillarida Yaponiya. 3.3. Yaponiyaning ichki va tashqi Yaponiyaning ichki va tashqi siyosati. siyosati. 4.4. II jaxon urush oldi harakatlari.II jaxon urush oldi harakatlari.

Yaponiya Yaponiya xaritasixaritasiYaponiya Tinch Yaponiya Tinch okeanining okeanining g’arbiy g’arbiy qismidagi qismidagi orollarda orollarda joylashgan.joylashgan. Eng katta Eng katta orollari: orollari: Xokkaydo, Xokkaydo, XonsyuXonsyu , , SikokuSikoku , , KyusyuKyusyu ..

Y aponiyaning davlat gerbiY aponiyaning davlat gerbi Y aponiyaning davlat bayrog’iY aponiyaning davlat bayrog’i

Y aponiya haqida qisqacha Y aponiya haqida qisqacha ma’lumotma’lumot  Y aponiya gmniY aponiya gmni « « Kimi ga yoKimi ga yo » » ..  Y aponiya e.avv. 660 yillarda t ashkil t opa boshlagan.Y aponiya e.avv. 660 yillarda t ashkil t opa boshlagan.  Davlat t ili yapon t ili, lekin qonun bilan rasman t asdiqlab qo’yilmagan.Davlat t ili yapon t ili, lekin qonun bilan rasman t asdiqlab qo’yilmagan.  Poyt ax t i Tokio.Poyt ax t i Tokio.  Kat t a shaharlari Tokio, Iokagama, Osaka, Kat t a shaharlari Tokio, Iokagama, Osaka,  Davlat boshqaruvi kanist it ut sion monarx iya.Davlat boshqaruvi kanist it ut sion monarx iya.  Maydoni bo’yich dnyoda 60 .Maydoni bo’yich dnyoda 60 .  Umumiy yer maydoni Umumiy yer maydoni 377 835 км ²377 835 км ² . suvlik qismi 0.8 %. suvlik qismi 0.8 %  Umumiy ax olisi ( 2007 yilgi ma’lumot larga ko’ra) 127433494 kishi.Umumiy ax olisi ( 2007 yilgi ma’lumot larga ko’ra) 127433494 kishi.  Pul birligi IyenaPul birligi Iyena ¥¥