logo

Aholiga xizmat ko’rsatishning sohalari

Загружено в:

16.08.2023

Скачано:

0

Размер:

1959.517578125 KB
AHOLIGA X IZMAT KO’RSATISHNI NG SOHA LARI    •
Aholi uchun zarur bo’lgan xizmat larni guruhlash, t asnifl ash, 
shak llanishi, hududiy  t ashk il et ilishi, zamonav iy  holat i hamda k elajak  
riv ojlanishi masalalarini t adqiq et ish k at t a ilmiy  v a amaliy  ahamiy at  
k asb et adi. Key ingi o’n y illik da O’zbek ist onda ham mamlak at  
rahbariy at i t omonidan aholining t urmush sharoit larini y axshilash, 
ay niqsa, mamlak at  aholisining k at t a qismi y ashay digan qishloq 
joy larning ijt imoiy  v a iqt isodiy  infrast ruk t ura sharoit larini 
y uk salt irishga k at t a e’t ibor qarat ilmoqda. A holiga xizmat  k o’rsat ish 
sohalarini o’rganishda har bir sohaga xos t armoq fanlari, iqt isodiy ot , 
sot siologiy a v a boshqa fanlar bilan bir qat orda geografi y a ham 
alohida o’rinni egallay di •
Chunk i, x izmat  k o’rsat ish sohalari muassasalarining joy lashuvi v a x izmat  k o’rsat ish darajasini 
aholining joy lashuv i va e ht iy ojlari darajasiga mosligi orasidagi t af ov ut larni aniqlashda 
aholiga xizmat  k o’rsat ish sohalari ge ografi y asining roli k at t a. •
X izmat  k o’rsat ish sohalarini geografi k  jihat dan o’rganishning zarurligi X X  
asrning 60-y illarida V.V.Pok shishev sk iy, S.A .Kov alev lar t omonidan 
t a’k idlangan. X uddi shu dav rdan boshlab, sobiq It t ifoqning bir qat or mark aziy  
univ ersit et larida
•
« Aholiga xizmat  k o’rsat ish sohalari geografi y asi»  k ursi o’qit ila boshlandi. X X  
asr 70-y illardan boshlab xizmat  k o’rsat ish sohalari v a umuman ijt imoiy  
sohalarni geografi k  jihat dan ilmiy  t adqiq et ish y o’nalishi riv ojlana boshladi. 
Mamlak at imizda esa bu boradagi ishlarning jonlanishini X X  asrning 90-
y illardan boshlab k uzat ish mumk in.  •
Aholiga xizmat  k o’rsat ish sohalari geografi y asi bo’y icha bajariladigan 
t adqiqot larni ik k i y o’nalishga ajrat ish mumk in:
•
   birinchisi y o’nalish – xizmat  k o’rsat ish sohalarining alohida olingan 
holda o’rganilishi. Masalan, aholiga t ibbiy  xizmat  k o’rsat ish 
geografi y asi;
•
   ik k inchi y o’nalish – mint aqav iy  majmuali, y a’ni bunda xizmat  
k o’rsat ish sohalarining bir but un holda v a ma’lum bir hududda 
o’rganilishi v a h.k .
•
Muay y an bir hududning t abiiy, iqt isodiy, demografi k  v a aholi 
joy lashuv i shart -sharoit larini hisobga olgan holda, xizmat  k o’rsat ish 
sohalarining joy lashuv i v a zamonav iy  holat ini t av sifl ash v a baholash, 
shuningdek , xizmat lar majmuasi v a xizmat  k o’rsat ish t izimini 
t ak omillasht irish, eng av v alo, geografl arning v azifasidir. •
Aholiga xizmat  k o’rsat ish sohalari geografi y asi t a’rifi dan ma’lum 
bo’ladik i, bu sohada bajariladigan t adqiqot larda aholining x izmat larga 
bo’lgan eht iy ojlariga, xizmat  k o’rsat ishning darajasiga, xizmat  
k o’rsat ishning hududiy  t ashk il et ilishi masalalariga alohida e’t ibor 
qarat iladi.
•
Shuni alohida t a’k idlash joizk i, aholiga xizm at  k o’rsat ish sohalari 
geografi y asi ijt im oiy -iqt isodiy  geografi y aning aholi v a aholi 
manzilgohlari geografi y asi bilan chambarchas borliq. J umladan, 
aholining xizmat larga bo’lgan eht iy ojlari v a ularning qondirilish darajasi 
(y a’ni, xizm at  k o’rsat ishning fak t ik  darajasi) bev osit a aholi geografi y asi, 
aniqrog’i, aholining t urmush t arzi geografi y asi bilan bog’liq bo’lsa, xizmat  
k o’rsat ish sohalarining hududiy  t ashk il et ilishi esa aholi geografi y asining 
aholi joy lashuv i y ok i aholi m anzilgohlari geografi y asi bilan uzv iy  
aloqadorlik k a ega. Xizmat ko’rsatish muassasalari 
o’zining ta’sir zonasi bilan 
birgalikda-xizmat ko’rsatishning 
hududiy tizimlarini tashkil etadi. 
Ular esa muayyan xizmat turini 
doimiy iste’mol qiluvchi barcha 
aholi manzilgohlari va shu xizmat 
turining uncha katta bo’lmagan 
muassasalarini o’z ichiga oladi . FOY DALAN ILGAN  ADABIYOTLAR 
•
Убайдуллаева Р.А., Ата-Мирзаев О.Б., Умарова Н.О. Ўзбекистон   демографик жараёнлари ва 
аҳоли бандлиги (илмий-ўқув кўлланма).Т.,2006.
•
Jumaxanov Sh.Z., Toshpo’latov A.M. Iqtisodiy va ijtimoiy geografiya.
     Komilova N.Q., Jumaxanov Sh.Z., Mirzaaxmedov X.S., Toshpo’latov A.M. SOTSIAL VA MADANIY 
GEOGRAFIYA

AHOLIGA X IZMAT KO’RSATISHNI NG SOHA LARI

• Aholi uchun zarur bo’lgan xizmat larni guruhlash, t asnifl ash, shak llanishi, hududiy t ashk il et ilishi, zamonav iy holat i hamda k elajak riv ojlanishi masalalarini t adqiq et ish k at t a ilmiy v a amaliy ahamiy at k asb et adi. Key ingi o’n y illik da O’zbek ist onda ham mamlak at rahbariy at i t omonidan aholining t urmush sharoit larini y axshilash, ay niqsa, mamlak at aholisining k at t a qismi y ashay digan qishloq joy larning ijt imoiy v a iqt isodiy infrast ruk t ura sharoit larini y uk salt irishga k at t a e’t ibor qarat ilmoqda. A holiga xizmat k o’rsat ish sohalarini o’rganishda har bir sohaga xos t armoq fanlari, iqt isodiy ot , sot siologiy a v a boshqa fanlar bilan bir qat orda geografi y a ham alohida o’rinni egallay di

• Chunk i, x izmat k o’rsat ish sohalari muassasalarining joy lashuvi v a x izmat k o’rsat ish darajasini aholining joy lashuv i va e ht iy ojlari darajasiga mosligi orasidagi t af ov ut larni aniqlashda aholiga xizmat k o’rsat ish sohalari ge ografi y asining roli k at t a.

• X izmat k o’rsat ish sohalarini geografi k jihat dan o’rganishning zarurligi X X asrning 60-y illarida V.V.Pok shishev sk iy, S.A .Kov alev lar t omonidan t a’k idlangan. X uddi shu dav rdan boshlab, sobiq It t ifoqning bir qat or mark aziy univ ersit et larida • « Aholiga xizmat k o’rsat ish sohalari geografi y asi» k ursi o’qit ila boshlandi. X X asr 70-y illardan boshlab xizmat k o’rsat ish sohalari v a umuman ijt imoiy sohalarni geografi k jihat dan ilmiy t adqiq et ish y o’nalishi riv ojlana boshladi. Mamlak at imizda esa bu boradagi ishlarning jonlanishini X X asrning 90- y illardan boshlab k uzat ish mumk in.