logo

Berilgan burchakka teng burchakni yasash

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

4701.5 KB
Mavzu: Berilgan 
burchakka teng 
burchakni 
yasash 1-masala. 	A burchak berilgan. 	O  nurga	
A 
burchakka teng burchak qo ` ying.  Yasash:	
1-qadam	. Markazi 	A  nuqtada 
bo ` lgan ixtiyoriy
aylana chizamiz   . 
Bu aylana berilgan 	
A
burchak tomonlarini 	
B  va 	C 
nuqtalarda kesib o ` tsin.   2-qadam	. Radiusi chizilgan 
aylana radiusiga
teng va markazi 	
O  nuqtada 
bo ` lgan aylana chizami z . Bu 
aylananing 	
O  nur bilan 
kesishish
nuqtasini 	
C  bilan belgilaymiz. 	₁  3-qadam.	 Markazi 	C  	₁
nuqtada, radiusi esa 	
BC	  ga 
teng bo ` lgan aylana chizamiz .  
         
    Uning   avvalgi aylana bilan 
kesishgan nuqtalaridan birini	
B
 bilan belgilaymiz. 	₁  4-qadam. 	OB nurni 	₁
o ` tkazamiz .
Hosil bo ` lgan 
B	₁	 	OC	₁  
burchak 	
O  nurga qo ` yilgan
va berilgan 	
A  burchakka 
teng bo ` ladi.   Asoslash:    	ABC
va    	
OB  C	₁ ₁  uchburchaklarda yasashga ko ` ra:	
AB
= 	OB	₁ , 	AC = 	OC	₁  va 	BC  = 	B  C	₁ ₁ .
Demak, uchburchaklar tengligining TTT
alomatiga ko ` ra    	
ABC  =    	OB  C	₁ ₁ . Xususan,
    	
B  OC	₁ ₁  =    	A .	
Eslatma: 
Bu masala ikkita yechimga ega bo ` lib,
ular 3-qadamda 	
B  	₁ nuqta 	OC	₁  nurning qaysi 
tomonida
olinishiga bog ` liq .  2-masala.	 Berilgan ikkita 
burchak yig ` indisiga teng 
bo ` lgan burchak yasang .	
Yasash: 
1-qadam.  Avval 
birinchi burchakka teng 
bo ` lgan 	
BAC  burchakni
yasaymiz 	
.    2-qadam. AC  nurga ikkinchi 
burchakka teng bo ` lgan 	
CAD 
burchakni 	
B  va 	D
nuqtalar 	
AC  nurga nisbatan turli 
yarimtekislikda yotadigan qilib 
qo ` yamiz. Hosil
bo ` lgan 
BAD  burchak berilgan 
burchaklar yig ` indisiga teng 
burchak bo ` ladi.  3-masala. Berilgan ikkita burchak 
ayirmasiga   teng burchakni yasang.
Yasash: 
Berilgan burchaklar 	E  va 	F 
bo ` lib     	
F >    	E  bo ` lsin 	. AB  nur 
yasaymiz. 	
AB nurga nisbatan bitta 
yarim tekislikda joylashadigan
qilib    	
BAC =    	E  va    	BAD =    	F 
burchaklarni   qo ` yamiz	
.	
 
  	CAD  - berilgan ikki burchak 
ayirmasi bo ` ladi.   Atrofimizda teng 
burchaklar  Mustahkamlash  
  1 .  a) 30 ⁰    ; b) 60 ⁰ ; c) 15 ⁰ ; d)12 ⁰ ; e) 45 ⁰  li 
burchaklar   berilgan. Ularga teng burchaklarni 
yasang.
2 . A = α  va    	B = β    burchaklar berilgan 
( α>β). O ` lchovi: a) 2 α   ; b)  α-β;  c) 2 α+β  bo ` lgan  
burchaklarni yasang.
3 .  45 ⁰  va 30 ⁰  li burchaklar berilgan.O ` lchovi:
a) 15 ⁰ ; b) 75 ⁰ ; c) 105 ⁰ ; d) 120 ⁰  ga teng 
burchaklarni yasang . 
  4 .  30 ⁰  li burchak berilgan. Unga 
teng burchak va   biror nur yasang. 
Shu nurga yasalgan burchakni  
qo ` ying.
5 .  Biror burchak va biror nur 
yasang. Shu nurga yasalgan 
burchakni qo ` ying. 1.	Uchburchakning  nechta burchagi to’g’ri bo’lishi 	
     mumkin?	
a) 2 ta 	b) 3 ta	s) 1 	
ta 	
2.	Uchburchakning  nechta burchagi o’tmas bo’lishi 	
mumkin?	
a) 1 ta 	b) 2 ta	s) 3 	
ta	
3. O’tkir burchakli uchburchakning nechta burchagi 	
O’tkir bo’ladi?	
a) 3 ta 	b) 2 ta	s) 1 	
ta	
4. Agar uchburchakning 2 ta burchagi 60	0 va 40	0 	
bo’lsa, uchinchi burchagini toping?	
a) 150	0	b) 100	0	s) 80	0	
5. Agar uchburchakning ikkita burchagi 90	0 va 45	0 	
bo’lsa, uchinchi burchagini toping? 	
a) 135	0	b) 55	0	s) 45	0 1. Ikki qo`shni burchakning ayirmasi 24  ga ⁰
teng bo`lsa, ulardan kichigini toping:
 A) 72 ; B) 76 ; D) 78 ; E) 82 . 	
⁰ ⁰ ⁰ ⁰
2. Ikki to`g`ri chiziqning kesishishidan hosil 
bo`lgan burchaklardan uchtasining yig`indisi 
200  ga teng. Burchaklardan kichigini toping: 	
⁰
A) 20 ; B) 40 ; D) 60 ; E) 80 . 	
⁰ ⁰ ⁰ ⁰
3. Burchak bissektrisasi uning tomoni bilan 60  	
⁰
li burchak hosil qiladi. Berilgan burchakka 
qo`shni bo`lgan burchakni toping:
 A) 30 ; B) 60 ; D) 90 ; E) 120	
⁰ ⁰ ⁰ ⁰ .  E`TIBORINGIZ 
UCHUN  RAHMAT

Mavzu: Berilgan burchakka teng burchakni yasash

1-masala. A burchak berilgan. O nurga A burchakka teng burchak qo ` ying.

Yasash: 1-qadam . Markazi A nuqtada bo ` lgan ixtiyoriy aylana chizamiz . Bu aylana berilgan A burchak tomonlarini B va C nuqtalarda kesib o ` tsin.

2-qadam . Radiusi chizilgan aylana radiusiga teng va markazi O nuqtada bo ` lgan aylana chizami z . Bu aylananing O nur bilan kesishish nuqtasini C bilan belgilaymiz. ₁