CHORVACHILIK

CHORVACHILIK

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

9126.8212890625 KB

CHORVACHILIK Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Qishloq xo‘jaligining chorvachilik tarmog‘i: qoramol-chilik, qo‘ychilik,
pillachilik, yilqichilik va parranda-chilikka bo‘linadi. Unga asalarichilik,
cho‘chqachilik va baliqchilik ham kiritiladi.

Qishloq xo‘jalik yerlarining 2/3 qismidan chorvachilikda foydalaniladi.

Mamlakatimizning dasht va cho‘llaridagi o‘tloq va butazorlar qorako‘l
qo‘ylari va tuya boqish uchun qulay. Tog‘ va tog‘oldi mintaqalarida
anchagina sero‘t yaylovlar bor.

Bu mintaqalarda qo‘y, mayin junli echki, go‘sht-sut uchun qoramol boqiladi
hamda yilqichilik rivojlangan.

Chorvachilik paxtachilik bilan ko‘p tomonlama bog‘liq. Buni fermer
xo‘jaliklarda paxtachilikdan olinadigan (kunjara, sheluxa singari) ozuqa
yemdan foyda lanishda yaqqol ko‘rish mumkin.
kunjara
sheluxa

Paxtani beda va jo‘xori bilan almashlab ekish go‘sht-sutnchorvachiligini
ozuqa bilan ham ta’minlaydi.

Mamlakatimizda qo‘y va echkilar ning umumiy soni 16 mln dan ortiq,
ularning asosiy qismi qorako‘l qo‘ylardir (59-rasm).

Qorako‘l qo‘ylari (Toshkent,Andijon, Farg‘ona, Namangan viloyatlaridan
tashqari) barcha viloyatlarda boqiladi. Ulardan asosan teri, jun hamda go‘sht
olinadi.

Echkilar respublikaning deyarli barcha viloyatlarida, asosan, mayin tivit va
jun uchun boqiladi (60-rasm).

Qoramol ham barcha viloyatlarda boqiladi. Qoramollar go‘sht va sut
mahsulotlarini olish maqsadida boqiladi.

Mamlakatimizda qoramollarning jami soni 9,6 mln boshdan
ortiq.

Yilqilar Samarqand, Qashqadaryo, Xorazm viloyatlari va Qoraqalpog‘istonda
boqiladi. Ularning soni 150 ming boshga yaqinlashadi.
1
234

Ilgari paxtachilikdagi ko‘pgina yumush (yuk tashish, paxtaga ishlov berish va
hokazo)larni bajarishda otlardan foydalanilgan. Zero, yilqichilik bilan
paxtachilik o‘zaro aloqador bo‘lgan.

Bu ishlar endilikda texnika vositasida bajarilayotganligi tufayli bugungi
kunda otlar turli sport o‘yinlari, shaxsiy xo‘jalikda foydalanish, go‘sht va
qimiz olish maqsadida boqilmoqda.

Cho‘llarda tuya boqiladi. Tuyadan ishchi hayvon sifatida foydalaniladi,
shuningdek, ulardan jun, sut olinadi.
Baqtriya tuyasi Dromedar tuyasi

Pillachilik ham mamlakatimiz qishloq xo‘jaligining eng qadimgi
tarmoqlaridan biri bo‘lib, paxtachilik bilan bog‘liq.

Ipak qurtining ozuqasi – tut daraxti paxta paykallari chekkalarida, ariq va
kanallar hamda yo‘l yoqalarida o‘stiriladi. Tut daraxti g‘o‘zani kuchli
shamoldan, ariq va kanallar qirg‘og‘ini yuvilishdan saqlaydi.

Pillachilikning paxtachilik bilan bog‘liqligi shu bilangina cheklanmaydi.
Ma’lumki, ipak qurti aprel–may oylarida boqiladi. Bu vaqtda paxtachilikda
ishlar kamayib, bo‘shagan ishchi kuchidan qurt boqishda foydalaniladi.

Parrandachilik inkubator stansiyalari, go‘sht va tuxum yetishtirishga
ixtisoslashgan parrandachilik fermalarida tashkil etilgan.

Toshkent, Buxoro va Xorazm viloyatlarida, Qoraqal-pog‘iston
Respublikasining ko‘l va suv omborlarida baliq urchitilmoqda hamda suv
parranda fermalari tashkil etilmoqda.

Suv havzalarida, daryo bo‘ylarida qimmatbaho mo‘ynali kichik hayvonlar –
nutriya va ondatra qo‘riqxonalari tashkil etilgan.
nutriya
ondatra

Foydalanilgan adabiyotlar:
•
P. Musayev, J. Musayev – Geogragfiya (O‘zbekiston
ijtimoiy-iqtisodiy geografiyasi) – umumiy o‘rta ta’lim
maktablarining 8-sinfi uchun darslik – “Sharq” nashriyoti –
Toshkent – 2014,2019 / www.eduportal.uz

CHORVACHILIK Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Qishloq xo‘jaligining chorvachilik tarmog‘i: qoramol-chilik, qo‘ychilik, pillachilik, yilqichilik va parranda-chilikka bo‘linadi. Unga asalarichilik, cho‘chqachilik va baliqchilik ham kiritiladi.

Qishloq xo‘jalik yerlarining 2/3 qismidan chorvachilikda foydalaniladi.

Mamlakatimizning dasht va cho‘llaridagi o‘tloq va butazorlar qorako‘l qo‘ylari va tuya boqish uchun qulay. Tog‘ va tog‘oldi mintaqalarida anchagina sero‘t yaylovlar bor.

Bu mintaqalarda qo‘y, mayin junli echki, go‘sht-sut uchun qoramol boqiladi hamda yilqichilik rivojlangan.

Похожие

Chorvachilik va uning ixtisoslashuvi

Jahon chorvachiligi va baliqchiligi geografiyasi

Ibtidoiy tarixni davrlashtirish

Janubiy iqtisodiy rayon

Qishloq xo’jaligini davlat tomonidan tartibga solish,O’zbkistonda agrar siyosatni takomillashtirish yo’llari