logo

IMOM AL-BUXORIY BUYUK MUHANDDIS ALLOMA

Загружено в:

15.08.2023

Скачано:

0

Размер:

2121.24609375 KB
MAVZU:IMOM AL-BUXORIY BUYUK 
MUHANDDIS ALLOMA 
REJA

1.IMOM AL-BUXORIY ILMIY MEROSI

2.IMOM AL-BUXORIY MUHANDDISLAR 
INOMI

3.IMOM AL-BUXORIY MADANIY MEROS 
OBYEKTLARI                 
Buxoriy, Imom al-Buxoriy (asl ismi Abu Abdulloh 
Muhammad ibn Ismoil ibn Ibrohim al Buxoriy) 
(810.21.7,  Buxoro  — 870.31.8,  Samarqand
 yaqinidagi Hartang qishlog i) — ʻ islom  olamining 
yirik mutafakkiri.  Muhaddislar  imomi,  hadis
 ilmining sultoni deb ham yuritiladi.Otasi Ismoil 
o z davrining yetuk muhaddislaridan, Malik ibn 	
ʻ
Alasning shogirdi va yaqinlaridan biri bo lib, tijorat 	
ʻ
ishlari bilan shug ullangan. Onasi taqvodor, 	
ʻ
diyonatli, oqila ayol edi. Otasi vafot etgach, uning 
tarbiyasi volidasi zimmasiga tushgan. U 5-6 
yoshidan islomiy ilmlarni,  Muhammadning
 hadislarini o rganishga va yodlashga kirishadi.	
ʻ                                  
Taniqli muhaddislar — Doxiliy, 
Muhammad ibn Salom Poykandiy, 
Muhammad ibn Yusuf Poykandiy, 
Abdulloh ibn Muhammad Masnadiy va 
boshqalardan saboq olgan. Azaldan 
muhaddislar safarga chiqishdan oldin 
o z yurtidagi roviylardan birorta ham ʻ
hadis qoldirmasdan yozib olgan 
bo lishi va shundan keyingina boshqa 	
ʻ
shahar yoki mamlakatga safarga 
otlanishi mumkin edi.                                  
Buxoriy 16 yoshga yetguncha, o z yurtidagi ʻ
mashoyixlardan hadis eshitib, yozib olib, 
xalifalikning  turli viloyatlari tomon yo l oladi. 825-	
ʻ
yil Buxoriy onasi va akasi Ahmad bilan  Makkaga
 kelib, haj ibodatini ado etadi. Onasi va akasini 
Buxoroga qaytarib, o zi Makkada qoladi. Bu yerda 	
ʻ
faoliyat ko rsatayotgan olimlarning ilmiy yig inida 	
ʻ ʻ
qatnashadi. 827-yil  Madinaga  boradi. Madinadagi 
mashhur ulamolardan Ibrohim ibn Munzir, Mutrif 
ibn Abdulloh, Ibrohim ibn Hamza va boshqalar bilan 
muloqotda bo lib, ulardan hadislar bo yicha saboq 	
ʻ ʻ
oladi. Bu vaqtda Rasulullohning  sahobalari , 
sahobalarning izdoshlari turli mamlakatga tarqab 
ketgan edilar. Shunday sharoitda Muhammadning 
hadislarini to plash turli shahar va mamlakatlarga 
ʻ
borishni taqozo qilar edi.                                  
  Imom Buxoriy  Hijoz , Makka, Madina,  Toif ,  Jiddaga  qilgan 
safarlari 6 yil davom etgan. So ng ʻ Basra ,  Kufa  va  Bag dodga	ʻ  safar 
qiladi.  Shom  va  Misrga  o tadi. Bundan tashqari 	
ʻ Xuroson ,  Marv , 
Balx ,  Hirot ,  Nishopur ,  Ray , Jibol kabi shaharlarda bo lib, bu 	
ʻ
shaharlardagi olimlardan saboq oldi va hadislar to pladi.Imom 	
ʻ
Buxoriyning asarlari orasida eng mashhur bo lgani 	
ʻ "Al- jome	ʼ  as-
Sahih"dir . Undan tashqari tarixiy voqealar va shaxslarni chuqur 
tahlil qiladigan, hadis ilmining asoslaridan bo lgan ilmlarga oid 	
ʻ
bir qator o ta ahamiyatli kitoblar yozdi. Imom Buxoriyning ilmiy 	
ʻ
ahamiyati yuksak bo lgan bir nechta asarlar tasnif qildi: „Al-	
ʻ
jome  as-sahih“, 	
ʼ „Al- adab  al- mufrad “ , „At-tarix al-kabir“, „At-
tarix as-sag ir“, „At-tarix al-avsat“, „At-tafsir al-kabir“ „Birrul 	
ʻ
volidayn“, „Asmo as-sahoba“, „Kunyalar“ va boshqalar. Ular 
orasidagi „Al-jome  as-sahih“ asari islom olamida 	
ʼ Qur’ondan
 keyingi eng muhim manba sifatida e zozlanuvchi manba 	
ʼ
hisoblanadi.                                  
O zbekistonda Buxoriyning xotirasi munosib ʻ
tarzda abadiylashtirilgan.  Toshkent  Islom  
institutiga  Buxoriy nomi berilgan. Buxoriyning 
hayoti va ijodiga bag ishlab bir necha tillarda 	
ʻ
kitob-albom, 2 qismli film (1995), „Hadis 
ilmining sultoni“ 4 qismli kinoqissa (1998) 
yaratilgan.VA u vafot etagldi O‘zbekiston 
Respublikasi Prezidenti Islom Karimov 
boshchiligida amalga oshirilgan. Majmua 
qurilishida Samarqand, Buxoro, Xiva, Toshkent, 
Andijon, Qo‘qon va Shahrisabzning xalq 
hunarmandlari va ishbilarmonlari qatnashdilar. 
Maqbara, masjid, ma’muriy bino va boshqalar 
milliy me’morchilik an’analarida barpo etilgan.                                  FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR 
RO’YXATI

Moziydan taralgan ziyo. Imom al Buxoriy, T., 1998;

Uvatov U., Imom alBuxoriy, T., 1998;

Madaminov S, Imom Buxoriy ta rifi, T., 1996;ʼ

Imom alBuxoriy — muhaddislar sultoni [nashrga 
tayyorlovchilar Usmonhoji Temurxon o g li, Baxtiyor 	
ʻ ʻ
Nabixon ugli], T., 1998;

Dushan Fayziy Zarafshoniy, Imom alBuxoriy, T., 1998;

Babaxanov Sh.Z., Velikiye muxaddisi o mire i drujbe 
mejdu narodami, T., 1998;

Ma naviyat yulduzlari [2nashri], T., 2001.Ubaydulla 	
ʼ
Uvatov.

MAVZU:IMOM AL-BUXORIY BUYUK MUHANDDIS ALLOMA REJA  1.IMOM AL-BUXORIY ILMIY MEROSI  2.IMOM AL-BUXORIY MUHANDDISLAR INOMI  3.IMOM AL-BUXORIY MADANIY MEROS OBYEKTLARI

 Buxoriy, Imom al-Buxoriy (asl ismi Abu Abdulloh Muhammad ibn Ismoil ibn Ibrohim al Buxoriy) (810.21.7,  Buxoro  — 870.31.8,  Samarqand  yaqinidagi Hartang qishlog i) — ʻ islom  olamining yirik mutafakkiri.  Muhaddislar  imomi,  hadis  ilmining sultoni deb ham yuritiladi.Otasi Ismoil o z davrining yetuk muhaddislaridan, Malik ibn ʻ Alasning shogirdi va yaqinlaridan biri bo lib, tijorat ʻ ishlari bilan shug ullangan. Onasi taqvodor, ʻ diyonatli, oqila ayol edi. Otasi vafot etgach, uning tarbiyasi volidasi zimmasiga tushgan. U 5-6 yoshidan islomiy ilmlarni,  Muhammadning  hadislarini o rganishga va yodlashga kirishadi. ʻ

 Taniqli muhaddislar — Doxiliy, Muhammad ibn Salom Poykandiy, Muhammad ibn Yusuf Poykandiy, Abdulloh ibn Muhammad Masnadiy va boshqalardan saboq olgan. Azaldan muhaddislar safarga chiqishdan oldin o z yurtidagi roviylardan birorta ham ʻ hadis qoldirmasdan yozib olgan bo lishi va shundan keyingina boshqa ʻ shahar yoki mamlakatga safarga otlanishi mumkin edi.