Истифода намудани стратегияи “Фрейм” дар омўзонидани фанни физика

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

107.685546875 KB

Скачать

МАВЗЎЪ :Истифода намудани
стратегияи “Фрейм” дар омўзонидани
фанни физика

МУНДАРИЖА
Сарсухан ............................................................................
БОБИ I. ДАР ОМЎЗИШИ ФАННИ ФИЗИКА
ТЕХНОЛОГИЯҲОИ ТАЪЛИМИ ИННОВАТСИОНИ ....
1.1. Таҳлили дастурҳои стандарти таълими давлати аз фанни физика дар мактабҳои таълими умуми миёнаи махсус ва ол ..........................ӣ
1.2. Намудҳо ва моҳияти асосҳои технологияҳои таълими инноватсион .....................................................................................................
ӣ
1. 3 . Такрори м а зўи гузашта ва услуби назораткунии дониш ва малакаи хонандагон. Системаи рейтинг. Усули тест .................................................

БОБИ II. АҲАМИЯТИ СТРАТЕГИЯИ “ФРЕЙМ” ДАР
ОМЎЗОНИДАНИ ФАННИ ФИЗИКА ...........................
2.1. Мав ҳум ва моҳияти стратегияи “Фрейм” дар фанни физика................
2.2. Структура ва ибораҳои стратегияи “Фрейм” дар ом зонидани физика...
ӯ
2.3. Истифодаи стратегияи “Фрейм” дар ом зиши мавз ъҳои физика..........
ӯ ӯ

ХУЛОСА ………… ...............................................................................
АДАБИЁТҲОИ ИСТИФОДАШУДА ..............................................

САРСУХАН
Ояндаи умҳурии мо, дурнамои он, пеш аз ҳама, ба тарбияи авонон, тарбияи насли наврас, тарбияи насли ҷ ҷ
навраси милл , идеологияи милл ва ватанд ст , татбиқи бомуваффақияти ин раванди мураккаб вобаста аст. яке аз
ӣ ӣ ӯ ӣ
вазифаҳои имр за. Аз ин лиҳоз, маорифи авонон имр з дар сиёсати давлатдории збекистон мустақил аст.Бозиҳои
ӯ ҷ ӯ Ӯ
мо стратегияи рушди збекистон, роҳбарии Шавкат Мирзиёевро дар пан самти асос қабул ва ҳамоҳанг намуд.
Ӯ ҷ ӣ
Нати аҳои амал, хусусият ва хусусиятҳои ин раванд дар ҳама анбаҳои ҳаёти мо, ва муҳимтар аз ҳама, дар ақл, ақл
ҷ ҷ
ва амалҳои халқи мо маълуманд.Стратегияи амалиёт ҳу ати тасдиқкунандаи збекистонест, ки роҳи бунёди
ҷҷ Ӯ
давлати демократ дар асоси қонун дорад. Қисми 4-и Стратегияи амалиёт, ки «Дастгирии рушди бахши и тимо »
ӣ ӣ ҷ ӣ
мебошад, мавз ъҳои «Рушди бахши маориф ва илм» -ро дар боби 4.4 баррас мекунад. Ин аст, ки минбаъд такмили
ӯ ӣ
системаи мунтазами маориф, баланд бардоштани сифати хизматрасониҳои таълим ва сиёсати такмили ихтисоси
ӣ
кадрҳои баландихтисос бо назардошти талаботи бозори меҳнат.Яке аз талаботи муҳимтарин барои ташкили
таҳсилоти муосир ноил шудан ба нати аҳои баланди к тоҳ, бе талоши физикии ва р ҳ мебошад. Дар муддати
ҷ ӯ ӯ ӣ
к тоҳ, муаллимон барои дониш ён ба донишҳои махсуси
ӯ ҷӯ назарий расонидани малакаҳо ва қобилият дар фаъолияти
муайян, инчунин назорат аз дониш ён, арзёбии дониш, малакаҳо ва малакаҳое, ки аз ониби муаллим
ҷӯ ҷ ӣ баланди
педагог ва муносибати нав таҳсил
ӣ дода мешавад .Имр з дар як қатор кишварҳои пешрафта та рибаи зиёде ба даст ӯ ҷ
оварда анд ва техникаҳои асосие, ки дар асоси ин та рибаи ташаккулёфта усулҳои интерактив номида мешаванд,
ҷ ӣ
кор бурда мебошанд. Дар поён мо оиди моҳият ва истифодаи баъзе усулҳои интерактив , ки дар амалияи таълим
ӣ ӣ
истифода мешаванд, с ҳбат хоҳем кард.
ӯ

Мақсади кори курси:
Мавз и ӯ ом зонидани фанни физика дар асоси стратегияи “Фрейм” ӯ
чунинҳоро дар бар мегирад:
1. Матни мавз ъ
ӯ
2. И рои ҳалли вазифаҳо
ҷ
3. Ҳалли масъалаҳо дар асоси стратегияи “Фрейм”
4. Пурра ом хтани мавз ъҳои фанни физика
ӯ ӯ
Вазифаҳои кори курси:
Дар асоси мавз ъ, вазифаҳои зерин муайян карда шуданд:
ӯ

Моҳияти мазмуни барномаи таълимии мавз ҳои фанни "Физика"-ро дар
ӯ
асоси стратегияи “ Фрейм ” фаҳмонида додан.

Тавсия ва таклифҳо додан оиди такмили минбаъдаи ом зиши
ӯ фанни
физика дар асоси стратегияи “Фрейм”.

БОБИ I. ДАР ОМЎЗИШИ ФАННИ ФИЗИКА ТЕХНОЛОГИЯҲОИ ТАЪЛИМИ ИННОВАТСИОНИ
1.1. Таҳлили дастурҳои стандарти таълими давлати аз фанни физика дар мактабҳои таълими
умуми миёнаи махсус ва ол .ӣ
Дастурҳои стандартии таълими давлатии фанни физика дар асоси қонунҳои «Дастури
миллии тайёркунии мутахасисҳо» ва «Қонун дар бораи таълим», ки дар соли 1999 аз тарафи
Вазорати таълими халқи Республикаи Ўзбекистон тасдиқ гардидааст, барои мактабҳои таълими умуми
таъин карда шудааст.Мувафиқи ин дастур фанни физика дар мактабҳои миёна ба ду зина
омўзонида мешавапд. Зинаи аввал: дар синфҳои 6-7 ҳамаги 68-соат, дар давомии ҳафта 2-соати
гузашта мешавад. Дар ин зина фанни физика бо усули индиктуви гузашта мешавад ва бобҳои
зеринро дарбар мегирад: муққаддима, ҳаракат ва байни таъсири исмҳо, мувазинати исмҳо ва
ҷ ҷ
механизми одд , сохти модда, ҳодисаҳои гарми, машинаҳои гарми, ҳодисаҳои овоз, ҳодисаҳои
ӣ
рўшнои дар дастур. Дар дастур оиди ҳар як мавз ъ кори лабаратори ва та рибаи намоиши дода
ӯ ҷ
шудааст.
Дар синфи 8-ҳамаги 68-соат дода шуда, дар давомии ҳафта ду соати гузошта мешавад.
Мувафиқи дастур мавз ъҳои зеринро бояд гузаштан лозим аст.
ӯ
1. Зарядҳои электр, майдони электр. араёни электрик
Ҷ и . Зан ири электрик ҷ и . Майдони магнит,
ҳодисаҳои электромагнит. Нимноқилҳо. Асосҳои физики радиоалоқаҳо. Дар бораи ҳар як бобҳои
лабаратор и дода шудааст. Зинаи дуюм: синфи 8 ва 9-ро дарбар мегирад. Фанни физика бо усули
дедикутиви гузашта мешавад. Дар синфи 8- ҳамаги 68-соат дарс буда, дар як ҳафта ду соати дода
шудааст. Мавз ъҳои дар синфи 8-гузашта мешуда, инҳо мебошанд: қонунҳои нигоҳдори, асосҳои
ӯ
механикаи газ ва моеъ, асосҳои кинематика ва асосҳои динамака.

Дар синфи 9-низ 68-соат дода шуда, дар давомии ҳафта ду соати додашудааст. Асосҳои термодинамика
ва физикаи молекуляри, оптика, физикаи атом, физикаи коинот ва дигар мавз ъҳо гузашта мешавад.ӯ
Барои литсейҳои академики дастур аз фанни физика 12-уми августи соли 2000 аз ониби
ҷ
вазорати таълими махсуси миёна ва олии Республикаи Ўзбекистонтастиқгардидааст. Дар литсейҳои
академикиву коллежҳои касбу ҳунар ҳамаги 240-соат удо карда шудааст. Дар курси 1-уми литсей
ҷ
физикаи молекулави ва механика, дар курси 2- асосҳои электродинамика, дар курси 3-мавз ъҳо ва
ӯ
лаппишоптика, атом ва физикаи ядрови омўхта мешавад. Аз 240-соат 80-соат ба маърўза, 120-соат
барои ҳалли масъала ва 40-соат барои лабаратория удо карда шудааст.
ҷ
Услуби омўзонидани боби механика
Дар мактабҳои миёна боби механика ба ду қисм удо карда омўхта мешавад. Донишҳои
ҷ
назари ва амали, ки хонандадар қисми механика омўхтааст, дар араёни омўхтани фанни физика ба
ҷ
хонандагон кўмаки маънави медиҳад. Боби механика қонунҳои кинематика, динамика, статика,
энергияро дарбар мегирад. Дар боби кинетика ҳаракати нуқтаи модд омўхта мешавад. Тамоилҳои
ӣ
мистақили ва нисбигии ҳаракати механика аз ониби хонандагон ба мушкили азхуд карда мешавад.
ҷ
Тамоили мустақили ва нисбигии ҳаракати механика
Ҳаракати механики гуфта, дигаршавии вазъияти як исм нисбат ба исми дигар мувафиқи
ҷ ҷ
вақт дар ҳамвари ё дар фазо фаҳмида мешавад. Тамоили нисбигии ҳаракати физика аз ониби
ҷ
Г.Галилей ба фанни физика дохил карда шудааст. Ҳаракати механика нисби буда, бузургиҳое, ки ба
он алоқаманд аст, суръат, треакторияи тез ҳаракат намудан, энергияи кинетики нисбй ҳам ба шумор
меравад. Камбудиҳои тамоили нисбигии Галилей дар соли 1905 аз ониби А.Эйншитен бартараф
ҷ
карда шуд. Зеро ин олим назарияи нисбигии

умумиро сохта аст. исмҳои Ҷ
механики дар як вақт ба ду ва ё аз
он зиёт ҳаракатҳо иштирок намуда
метавананд. Аммо ҳар як ин
ҳаракатҳо ба ҳамдигар алоқаманд
нестанд. Масъалан: Ўаракати исмҳои
ҷ
механики дар газ ва моеъ ва
ғайраҳо.

1.2. Намудҳо ва моҳияти асосҳои технологияҳои таълими инноватсионӣ
Фаҳмиши мазмуни “ технологияҳои таълими инноватсион ”.
ӣ Аз 1 иҳати луғавий ҷ
фаҳмиши “инноватсия” аз забони англис
ӣ (“innovation”) тар има карда шуда, маънои ҷ “навигари даровардан” ро
дорад. Мазмуни фаҳмиши “инновация” бошад фаъолияти дигаргун кардани сохти таркибии маълум як
сохторро ифода мекунад.
Намудҳои асосии таркибии инноватсия зеринҳо шуморида мешавад.:
-
Ғояҳои нав
-
Мақсадҳои аниқи ба дигаргун кунии сохтор ёки фаъолият нигаронда шуда.
-
Шур ъкуниҳои ноанъанав .
ӯ ӣ
-
Ташаббусҳои одатий набуда.
-
Услубҳои кори илғор . Инноватсияҳои таълим – дар соҳаи таълим ёки дар араёни хондан будаги муамморо дар
ҷ
асоси шур и нав ҳал намуданро дастгири кардан, шакли нати аи аз аввала анча самаранокро кафолат
ӯ ҷ
мекардаг технология ва методҳо.
ӣ Инноватсияҳои таълм “инновацион таълим” ҳам меноманд. Фаҳмиши
“инновацион таълим” бори аввал соли 1979 дар “клуби Рим” дастгир карда шудааст. Инноватсияҳои таъли ба
якчанд намуд удо мешавад. Онҳо:
ҷ
1. Ба равиши фаъолият нигоҳ карда: инноватсияҳои араёни таълим ёки сохти таълимро идора мекардаг .
ҷ ӣ
2. Ба тавсифи дигаргуниҳо нигоҳ карда: инновацияҳои комбинацияшуда ва модификацияшуда.
3. Ба намуди дигаргуниҳо нигоҳ карда: инновацияҳои сохтор (локаль), модул ва сохтор.
4. Аз манбаи омада баромадан: инновацияҳои бевосита аз тарафи амоа офарида ёки хусуси кардашуда
ҷ .

Дар фаъолияти хониш ёки сохтори таълим маблағ ва қувваи барои инноватсия сарф
шуда бо қадри имкон нати аи енг баланро гирифтан дида мешавад. Фарқи инноватсия аз ҷ
ҳама гуна навигариҳо дар ҳамин аст, ки он бамеханизми дигаргуншавандаи идоракун
ӣ
ва назораткун соҳиб шуданаш зарур.
ӣ
Мисли дигар соҳаҳо дар соҳаи таълим ҳам дар бораи “новатсия”, “инноватсия” ва
фаъолияти моҳияти ифодакунандаи он сухан ронда мешавад.
Агар фаъолият к тоҳмуддат, ба хусусияти тизими яхлит соҳиб буда, танҳо ба дигар
ӯ
кардани баъзе элементҳои тизим хизмат кунад
ӯ новация (навшав ) ӣ гуфта мешавад.
Аммо агар фаъолият дар асоси равияи маълуми консептуали ба амал бароварда шавад ва
дар нати аи он риво ёбии як тизими муайян ва ё аз таг дигаршавии он хизмат кунад, дар
ҷ ҷ
он ҳол
ӯ инновация (даровардани навигар ) ӣ гуфта мешавад .

Фарқҳои асоси
Нова ц ия Иннова ц ия
1) Дар доираи назарияи дар амал
буда истифода мешавад;
2) Барои к лам ва вақт чегара ӯ
кунонида мешавад;
3) Методҳо нав карда мешавад;
нати а тизими авваларо
ҷ
такомул медиҳад 1) Тизимнок, яхлит ва давомнок
мешавад;
2) Дар амалиёти маълума
фаъолияти нави тизимнокро
лойиҳакунонида мешавад;
3) Фаъолияти субэктҳо пурра нав
карда мешавад;
4) Технологияҳои нав офарида
мешавад;
5) Дар фаъолият ба сифати нави
нати аҳо сазовор мешавад;
ҷ
6) Худи амалиёт ҳам нав карда
мешавад

Иннова ц ияи таълим ба дигаргуниҳои зерин оварда мерасонад (И. П. Подлас ый );
– Батамом дигаршавии тизими педагог ;ӣ
– Дигаршавии араёни хониш;
ҷ
– Дигаршавии назарияи педагог ;
ӣ
– Навшавии фаъолияти хонанда (талаба); – Дигаршавии технологияи педагог ;
ӣ
– Навшавии мазмуни таълим; – Шакли хонондан, дигаршавии метод ва воситаҳо;
– Дигаршавии идоракунии тизими таълим;
– Дигаршавии мақсад ва нати аҳои таълим.
ҷ Фаъолияти инновационии педагог. Фаъолияти инновацион
– дуруст наомадани ғояҳои анъанав ба ғояҳои талабҳои и тимои ёки дар нати аи инкор кардани ғояҳои
ӣ ҷ ҷ
нави шаклгирифта нисбати ғояҳои мав уд буда. Нисбати онҳо фаъолияти кушодани муаммоҳои ма муав
ҷ ҷ ӣ
мебошад. Фаъолияти инновацион .
ӣ Кофтукобҳои илм , офаридани ишланмаҳо, бурдани та рибаҳои ӣ ҷ
синов, истифодабарии ютуқҳои фан – техника дар асоси араёнҳои нав технолог ва ё ки аз ихтирои
ҷ ӣ ӣ
маҳсулоти такомулёфтаи нав иборат аст. Фаъолияти иннова ционии педагог:
- Тайёргари нисбат ба истифодабарии навигарь;
- Қабулкунии навигариҳои педагог ;
ӣ
- Даражаи новатор ;
ӣ
- Риво ёфтани қобилияти коммуникатив ;
ҷ ӣ
- Бо ижодкориаш истифода бурда мешавад. Фаъолияти инновацион
ӣ ҳолати руҳ , ақл , исмонии педагог ӣ ӣ ҷ
ба мақсади муайян равона карда шуда дар асоси он донишҳои назар , маҳорати амал ва малакаҳояшро
ӣ ӣ
соҳиб мешавад. Фаъолияти амалии худро бо донишҳои назар бой кунонидан, донистан,
ӣ
лойиҳакунонидан,

нутқи коммуникатив ва маҳорати ташкилотчигии худро риво додан талаб карда мешавад.ӣ ҷ
Ба фикри иннова ционии В. Сластен;
-
Фаъолнокии и од ;
ҷ ӣ
-
Навигарии фаъолият (дигаршав ) даровардан, тайёргар аз иҳати технолог ва методолог ;
ӣ ӣ ҷ ӣ ӣ
-
Фикркунии нав;
-
Ба маданияти муомилаи баланд соҳиб буданро ифода мекунад.
Аз р и эътирофи М. Жуманиёзов, фаъолияти инновационии педагог аз р и
ӯ ӣ ӯ белгиҳои зерин
намоён мешавад:
-
Ҳаракат кардан ва соҳиб шудан ба фалсафаи фаъолияти и од ;
ҷ ӣ
-
Соҳиб шудан ба методҳои тадқиқоти педагог ;
ӣ
-
Қобилияти муаллифии консепсиониро офаридан;
-
Ре акунии корҳои та риба – синов ва онҳоро ба амал бароварда тавонистан;
ҷ ҷ
-
Ҳамкори бо ҳамкасбон;
-
Дигаргункунии фикркун ва ёрии методи нишон дода тавонистан4
ӣ
-
Та рибаҳои дигар тадқиқотчи – педагогро истифода бурда тавонистан4
ҷ
-
Пешгири ва бартараф намудани зиддиятҳо;
-
Кофта ёфтани навигариҳо ва онҳоро ба шароити худ мост кунонидан.
Татбиқ намудани инновацияҳои таълим ба араёнҳои педагог аз якчанд
ҷ ӣ зина мегузарад.
Онҳо зеринанд:
1. Аниқ намудани муамморо дар асоси таҳлил.
2. Лойиҳакунонии тизими таълими м л алкардашуда.
ӯ ҷ
3. Ре акунонии дигаршав ва навигариҳо.
ҷ ӣ
4. Ба амал баровардани дигаршавиҳо.
Дар замони ҳозира ба фаъолияти инновациони ва малака соҳиб шудани педагогҳо аҳамияти муҳим
дорад. Аз тарафи педагогон барои азхудкунии фаъолияти инновациони ва малака аз онҳо ба

такягоҳи инноватсион соҳиб буданашон талаб карда мешавад. Ба моҳияти ӣ
худ назар карда аз тарафи педагогон азхудкунии фаъолияти инновациони ва
малака дар асоси дар онҳо қарор ёфтани шур и инноватсион мек чад. Яъне:
ӯ ӣ ӯ
1. Зина : аз тавсияномаи методикии тайёр истифода мешавад.
2. Зина : ба сохтори мав уд метод ва ғояҳои навро медарорад.
ҷ
3. Зина : педагог мазмун шакл ва методҳои ба амал баровардани ғояи навро
месозад.
4. Зина : педагог методика ёки консепсияи шахсии худро барои хонондан ва тарбия
кардан меофарад.
Намудҳои таълими ба шахс нигаронидашуда. Дар шароити замонави ба
тамоми имконияти араёни таълим нигоҳ карда риво кунонии шахс,
ҷ ҷ
и тимоийкунонидан ва дар он қобилияти тақиди, мустақил фикрронии озод
ҷ
барои ривоқ додан равона кардан талаб карда мешавад. Дар худ ана ҳамин намуд
имкониятҳоро намоён кунонодаги таълимтаълими ба шахс нигаронидашуда
гуфта мешавад.

таълими ба шахс нигаронидашуда – Стратегияи ҳаракат ва
фикрронии талабаро ба инобат гирифта шахси он,
хусусиятҳои ба худ хос ва барои риво додани қобилят равон ҷ
карда шудаги таълим мебошад .
Ин таълим дар миёни талаба ва педагог будаги
муносабати байни ҳам, ҳамкор ва ба ҳуқуқи озод
ӣ
интихоб асос карда, талабаро ба сифати қадрият етироф
ӣ
кардан шароит карда медиҳад.

1. 3 . Такрори м а зўи гузашта ва услуби назораткунии дониш ва малакаи хонандагон. Системаи рейтинг. Усули
тест

Дар араёни таълим баробари додани матреали таълими мустаҳкам ва такророн ҳам аҳамияти калон ҷ
дорад, зеро мустаҳкамкунии дониши хонандагон ба амали такрори ба даст меояд. Такрор и ин такрори мавз ъи
ӯ
гузашта набуда, балки ба мавз ъи нав замина офаридан аст.
ӯ
Усули самарадории такрори ин кор кардани масъалаҳо ва гузаронидани лабараторияҳо мебошад. Зеро
дар араёни кор кардани масъалаҳо дониши назарии хонанда дар амал такрор мегардад. Такрори пеш аз мавз ъи
ҷ ӯ
нав, дар давомии дарс ва охири он ҳам гузаронида мешавад. Усули назораткунии дониш ва малакаи хонандагон . Бо
баробари ба дониши хонандагон, хотираи онҳо мустаҳкам гардида савияи дониши онҳо меафзояд. Бо усули
назораткунии малакаи хонанда муаллим хатоҳои худро ислоҳ мекунад.
Дар фанни физика усули назораткунии дониши хонандогон гуногун маънидод карда мешавад: Усули
даҳони: ин усул ниҳоят сермаҳсул буда, ба воситаи ин усул дар байни муаллим ва хонанда алоқа ба ву уд меояд.
ҷ
Пурсиши даҳониро дар ав в али дарс, давомии дарс ва охири дарс гузаронидан мумкин аст.
Саволро на танҳо ба хонандаи ба боло даст бардошта, балки ба хонандаи хомўнишаста ҳам додан
лозим аст. Ҳамин тавр диққати ҳамаи хонандагонро ба мавз ъ алб намудан мумкин аст.
ӯ ҷ
Усули пурсиш Фронтал (умуми) дар ин усул мадакаи хонанда ба воситаи кори назорати гирифтан муайян
карда мешавад. Корҳои назорати дар давомии 15-20 дақиқа ва ё дар давомии дарс гузаронида мешавад. Аз
гузаронидани кори назорати мақсд он аст, кидар муддати кўтоҳ савияи хонандагони умумиро муайян кардан аст.
Усули гузаронидани тест бо

1. баробари муваффақиятҳо якқатор камбудиҳо дорад. Зеро хонандаро аз фикр намудан боз медорад.
Назорат намудани малака ва дониши хонанда бо усули тест
Назорат намудани малакаи хонандагон аз ду усул иборат аст: Усулҳои объективи ва субъективи.
Дар усули субективи муаллим дар асоси дониши худи хонанда малакаи онро муайян мекунад. Усули
объективй дар замони ҳозира усули тестро дарбар мегирад. Дар ин усул дониши хонанда дар асоси тест
муайян карда мешавад. Тест аз ониби аъзоёни комиссияҳо эксперти сохта мешавад. Дар нати а фанне ҷ ҷ
ба вучуд омад, ки бо роҳу усулҳои тест машғул мешавад. Тести аз ониби аъзоёни комиссия ва эксперт
ҷ
сохта шуда аввал аз апрабатсия гузаронда шуда, пас ба омўхтан рухсат дода мешавад. Усули аз сан иш
ҷ
гузаронидани тестҳо гуногун аст. Масъалан: 30-саволҳои тести тартиб дода шуд. Пас ба хонандагон барои
кор кардан супорида шуд, аммо се саволро ҳеч кас нодуруст кор кард. Ин се савол нодуруст ё ки ба
дастури таълими мувафиқат накардааст. Аз ин рў ин се саволро бояд дигар кард. Супориши тести аз
иҳати мураккабии худ ба 4- гуруҳ удо мешаванд:
ҷ ҷ
1. авоби дуруст дар худи тест мешавад, хонанда онро интихоб мекунад, ё ин ки бо авобҳои «ҳа»
Ҷ ҷ
ё « не» авоб доданаш мумкин аст.
ҷ
2. Дар ин гурўҳ ибораҳои асоси ва ё тавсияҳо дода мешавад. Хонанда дар асоси дониш ва малакаи
худ камбудии ҷ умла ва ё формуларо пурра мекунад.
3. Дар тест авоби тайёр дода намешавад, хонанда дар нати аи
ҷ ҷ ҷ усту ҷ ў онро меёбад.
Барои ҳалли ин масъала аз хонанда таҳлил, ситез ва муқоисакун и аз он талаб карда мешавад.

4. Дар ин гурўҳ аз хонанда э одкорҷ и талаб карда мешавад. Ин басо муаммови буда , хонанда дар асоси
истифода бурдани услубҳои ноанъанави ба мақсади худ мерасад.
Дар асоси саволҳои тести назорат намудани дониш ва малакаи хонандагон бо баробари муваффақиятҳои
боз як гурўҳ камбудиҳо доранд, ки инҳо гуногунанд:
1. Ноадакватии (нодуруст и ) баҳогузор и дар асоси тест ба дониши хонандагон .
2. Мақсади хонишро (матив) дигар месозад .
3. Кўтоҳ намудани мазмуни предмети хониш .
4. Муаллим аз араёни назораткун
ҷ и дур мегардад .
5. Тенденсияи п а сив гардидани малакаи хонанда .
6. Тест бисёр сарфу харо ҷ от талаб мекунад .
7. Усули тест агар чи замонав ва адолатноки бошад, ҳам аз нуқсонҳои дар боло оварда хол шуданаш зарур
ӣ ӣ
аст.
Асосҳои дидпктикии рейтин ги дар араёни сан
ҷ ҷ идани дониши хонандагон
Усули рейтинг аз усулҳои анъанави чи гунна фарқ мекунад. Мо ба ин савол то қадри имкон ба
авоб додан кўшиш хоҳем кард. Дар усули аввала ба дониши хонанда «5» бал гузошта мешавад, яъне баҳо
ҷ
дода мешавад. Камбудии ин дар ҳамин аст, ки дар араёни боҳо додан ба дониши
ҷ хонанда ба хатог и роҳ
дода мешавад. Масъалан: агар дар синф 10-нафар хонандаи аълочи бошад, ба ҳамаи он баҳои «5» гузошта
мешуд. Агарчи савияи дониши ин 10-хонанда гуногун бошад ҳам ба онҳо «5» гузошта мешуд. Ба мисли
ҳамин бо баҳоҳои «3» ва «4» ҳам як чанд нафар хонанда рағбатноконида мешуданд. Аз ин сабаб усули
рейтинг ба вучуд омад. Ин усул дар мактабҳои ол пурра истифода гардида бошад, ҳам дар мактабҳои
ӣ
таълими миёна акнун мавриди истифода қарор гирифта истодааст .

Муайян намудани дониши хонанда бо усули рейтинги асосан бо роҳи тестгири ба роҳ монда мешавад. Дар
асоси балҳои рейтинги хонандагон ба мактабҳои ол қабул гардида истодаанд. ӣ Ва ҳам чун дар асоси он бо
талабҳои ступендияҳо таъин мегарданд. Донишчўён бо балҳои дар қисми бакалавр и амъ намудаи худ ба
ҷ
курсҳои магстратура қабул мегарданд. Аммо усули рейтинг ҳам аз камбудиҳо хол нестанд. Бояд ин
ӣ
камбудиҳоро бартараф намуд.
Усули системави ва асосҳои дидактики он дар араёни сохти саволҳои тест
ҷ
Назорат намудани дониши хонанда яке аз принсипҳои асосии таълим буда, ин усул бештар бо
роҳи усули тест амали мегардад. Дар араёни сохтани саволҳои тест усули системави хусусияти дидактив
ҷ и
касб мекунад. Саволномаҳои тест нафақат савияи дониши хонандагонро муайян мекунад, балки ба хонанда
хусусияти э одкорир
ҷ и ва озодфикриро бедор мекунад.
Соҳаи кинематика қонунҳои нуқтаи моддиро меомўзад. Каталокҳои кинематика: ин бузургиҳо дар
шакли аналитик график намоён мешавад. Дар дарси амъбастй бузургиҳои кинематикй ба система дароварда
ҷ
мешавад. Ва ба воситаиусули системави саволномаҳо тартиб дода шуда, дониш ва малакаи хонандагон
сан ида мешавад. Тестҳои бо ин усул тартиб дода шуда бо баробари афзудани самарадории таълим якчанд
ҷ
вазифаҳои дидактикиро ҳам адо мекунад. Дар поён бузургиҳои кнетики оварда шудааст: бо саволномаҳои тест,
ки бо роҳ ва суръат ва ҳамчун ҳаракати тез сохта шудааст шинос мегардем. Саволҳое, ки бо ин услуб
сохта шудаанд, саволҳои мураккаб ба шумор мераванд. Хонанда ба савол дуруст авоб дода таванад. Доир ба
ҷ
ҳар як бузургии кнематики 5-тоги савол додан мумкин аст. Аммо ба ҳар як савол як то авоби дуруст
ҷ
дода мешавад. Схема

Саволҳои тестие, ки дар асоси методи системави сохта шудааст, аз 5-то зиёд ҳам шуданаш мумкин аст:
дар графикаш алоқаи фунгсионали S=S(t) 10-то савол дар графикаш пайвандшави 9=9(t)9-то савол ва дар
графики пайванди а=а (t) 5-то савол дода шуданаш мумкин. Ба монанди ҳамин қонунҳои нигаҳдор и ,
статика, динамика ва мафҳумҳои энергияи дар боби механика бударо ифода кардан мумкин аст.
Дар бораи ин бузургиҳои физик тартиб додани саволҳои тестиро ба худи хонандагон ба таври ӣ
мустақилона тавсиянамудан мумкин аст. Формула
2.Аз муносибатҳои зерин кадоме ба адибатики тааллуқ дорад?
3.Аз ин муносибатҳо массаи молекуларо муайян кунед. Муносибатро нишон диҳед?
Намунаҳои тест доир ба боби электр ва магнитизм.
1. Аз муносибати зерин шиддатнокии майдони заряди нуқтавиро муайян кунед?
2. Аз графики поён бо воситаи ҳаракат дигаршавии муқобилияти омехтагии металҳои реалиро нишон
диҳед? Сихема
Намунаҳои тест аз боби обтика:
1.Аз ин нақша нормали аз сарҳади ду муҳит гузаронда шударо ёбед?
2. Аз муносибатҳои зерин кадоме формулаи линзаи пош менамударо ифода мекунад? Формула
3. Аз ин муносибатҳои назарияи нисб и кадоме ба суръат алоқаманд будани дарозиро ифода мекунад?
Формула
Намунаҳои тест доир ба боби атом ва физикаи ядро
3. Аз муносибатҳои зерин радиуси орибатаи атомро ифода мекунад? Формула:
4. Аз ин муносибатҳо кадоме коҳиши а-ро ифода мекунад?

БОБИ II. АҲАМИЯТИ СТРАТЕГИЯИ “ФРЕЙМ” ДАР
ОМЎЗОНИДАНИ ФАННИ ФИЗИКА
Мав ҳум ва моҳияти стратегияи “Фрейм” дар фанни физика
Дар давраи фарогирии таҳсилот, шумораи мактабҳо дар мактаб бештар ба назар
мерасад. Дар айни замон, дар бораи солимии ояндаи кишвар изҳори бори вазнини к дакон дар ӯ
марҳилаи қабл , ки боиси коҳиши мавз ъҳои асос , аз умла шумораи соатҳое, ки дар физика
ӣ ӯ ӣ ҷ
истифода мешуданд, кам гардиданд. Дар гузашта, дар як ҳафта ду ё се соат, ба ивази чор ё пан
ҷ
ои технологияи нав, нати аҳои дилхоҳ намерасонанд.
ҷ ҷ Илова бар ин, талабот ба хонандагон
ва дониш ён ҳамзамон на кам аз он коҳиш ёфтааст, балки ба таври назаррас афзоиш ёфт.
ҷӯ
Проблемаҳое, ки мо бо онҳо р ба р мешавем, ба мо муро иат кардан мехоҳем, ки ба раванди
ӯ ӯ ҷ
таълим нигарем. Барои кам кардани ин ихтилофҳо шумо метавонед технологияро дар асоси
технологияи дар бизнеси худ истифодашударо истифода баред . Усули фрейм сохтани
маводҳои таълим (консепсия) ва вақти ом зиш (сенариари асос ) дар шароитҳои додашуда,
ӣ ӯ ӣ
ом зиши маводҳои консентрат , э оди сохтори универсал ин маънои онро дорад.
ӯ ӣ ҷ ӣ Ом зиши ӯ
маводҳои ом зиш дар марҳилаҳо (фрейм ҳамчун конспект), (фрейм ҳамчун сенария) дар асоси
ӯ ӣ
технологияи педагог аст.
ӣ Хусусияти асосии бо технологияи фрейм дар миқёси дониш,
ки дар давоми ом зиш ом зонида мешавад. Бинобар ин, технологияи фрейм метавонад густариш
ӯ ӯ
ёбад. Ман дар таълимоти кор бо технологияҳои таълим додан ба стратегияи таълим омадам,
зеро ҳадафи таълими ман ин аст, ки дониш ён ба донишгоҳ дохил шаванд, новобаста аз он ки
ҷӯ
дигарон дар бораи қобилияти худ фикр мекунанд. Намунаи асосии таълим дарс аст.
Педагог курсро ҳамчун тарзи мунтазами ташкили фаъолиятҳои муаллимон ва
ӣ
дониш ён муайян мекунад,
ҷӯ

Агар стратегияи фрейм маводҳои ом зиш ба ақидаи дониш ён пурра машғул шавад, он ӯ ӣ ҷӯ
ба таври худкор ба онҳо муро иат карда мешавад ва фаъолияти истеҳсол фаъолияти
ҷ ӣ
репродуктивиро бозмедорад.Дар марҳилаи якум, муаллим як расонандаи фаъол ва дониш
ҷӯ
аст.Дуюм, муаллимон ва дониш ён метавонанд як оя кор кунанд.Дар марҳилаи сеюм,
ҷӯ ҷ
дониш ён омодаанд, ки мустақилона кор кунанд.Дар марҳилаи чорум, дониш ён
ҷӯ ҷӯ
омодаанд, ки ба шерикони худ дар ом зиши маводи нав к мак кунанд.
ӯ ӯ Та рибаи кории ҷ
понздаҳсолаи ман дар соҳаи педагог ба технологияи фрейм , ки баъд аз бист соли педагог
ӣ ӣ
кор кардам, вақте ки ман технология ва нати аҳои онро мебинам: ом згорони мунтазам бо
ҷ ӯ
қобилияти истифодаи технология шумо метавонед. Ман бо ин хеле миннатдорам ва
мехоҳам та рибаи худро бифаҳмам.
ҷ Ҳангоми истифодаи ин технология, "мавз ъ" ӯ
таъмин карда шудааст, ки физик дар ҳар як синф ву уд дорад. Ин стратегияи фрейм аз
ӣ ҷ
схемаҳои зерин иборат аст (аз умла барномаи таълим , ки аз он иборат аст):1. Ба даст
ҷ ӣ
овардани маводҳои нав.Бозгашти маводи ом зиш .3. Ҳалли мушкилот.4. Зеркаш .Дар
ӯ ӣ ӣ
навбати худ, "Мазмуни маводи нав" фрейми зеринро дар бар мегирад:1. Бо мавзуъи мавз ъ
ӯ
(хондани оқилона) шинос шавед.2. Банақшагир .3. Таъсири мавз ъҳои беназир (тарроҳ ).
ӣ ӯ ӣ
Мехоҳам таъкид намоям, ки дар доираи маводҳои нав, ба ом зиши стратегияи
ӯ
фрейм илова мекунам. На ҳама дониш ён аз тарафи дониш ён ом хтаанд, аммо
ҷӯ ҷӯ ӯ
ҳама кор танҳо кори муаллим аст. Ин дар навбати худ боиси норозигии интизор ва диққати
ӣ
дониш ён мегардад, аммо қобилияти вақт ва маҳдудияти вақти кор дар муддати т лон
ҷӯ ӣ ӯ ӣ
бояд як хулосаи комилан оқилона бошад. Истифодаи матнҳои оқилона барои корбари аз
стратегияи фрейм имкон медиҳад, ки хатмкардагони мо дар таҳсилоти ол қарор гиранд
ӣ .

ХУЛОСА
Дар ва қти ҳозира ом зиши фанни физика дар асоси техналогияи педагогики, услубият, ӯ
стратегияҳо бо тамоми хонандагони мактаби миёнаи таълим, академик литсей, КХК барои ба
даргоҳи олий дохил шудан роли асоси барои фаҳмиши тамоми фанҳоро мебозад.
Аз ин ониб ом зиши фанни физика дар асоси техналогияҳои педагогики ва
ҷ ӯ
стратегияҳо бисёр дуруст мебошад. Габ дар ин аст, ки дар асоси метод хоноидани тамоми
мавз ъҳои фанни физика батамом пурра азхуд мегардад ва бо хонандагону дониш ёни
ӯ ҷӯ
даргоҳ олий зинаҳои нав нави азхудкуниро медиҳад.
ӣ
Корбарии стратегияҳо дар фанни физика барои ҳалли масъала, и рои кори лаборатори
ҷ
ва пурра азхуд кардани матни мавз ъҳоро медиҳад.
ӯ
Дар ҳамин асос стратегияи “Фрейм” барои матнҳои мавз ъҳои фанни физикаро
ӯ
ом хтан бисёр соддатарин ва фаҳмотарин башумор меравад.
ӯ
Ин стратегияи “ФРЕЙМ” асосан чунин маъноро медиҳад:
1. Матн
2. Ҳалли масъалаҳо бо роҳҳои бисёр соддатар
3. Дар асоси пурра амъ овардани далелҳо оиди мавз ъ
ҷ ӯ
4. Бо якдигар вобаста намуда ом хтани тамоми мавз ъҳои фанни физика мебошад.
ӯ ӯ

АДАБИЁТҲО
1. “ Barkamol avlod-O’zbekiston taraqqiyotining poydevori” T.
1997.
2. K удревцев П . С . “ Курс истори физики ” M . 1982.
3. Колеченко А.К. Энциклопедия педагогических технологий:
Пособие для преподавателей._СПб.: КАРО, 2005 – 368с.
4. Гузеев В.В., Дахин А.Н., Кульбеда Н.В., Новожилова Н.В.
Образовательная технология XXI века: деятельность,
ценности, успех. – М.: Центр “Педагогический поиск”,
2004г. – 96с.- (Серия “Библиотека образовательных
технологий”.

МАВЗЎЪ :Истифода намудани стратегияи “Фрейм” дар омўзонидани фанни физика

МУНДАРИЖА Сарсухан ............................................................................ БОБИ I. ДАР ОМЎЗИШИ ФАННИ ФИЗИКА ТЕХНОЛОГИЯҲОИ ТАЪЛИМИ ИННОВАТСИОНИ .... 1.1. Таҳлили дастурҳои стандарти таълими давлати аз фанни физика дар мактабҳои таълими умуми миёнаи махсус ва ол ..........................ӣ 1.2. Намудҳо ва моҳияти асосҳои технологияҳои таълими инноватсион ..................................................................................................... ӣ 1. 3 . Такрори м а зўи гузашта ва услуби назораткунии дониш ва малакаи хонандагон. Системаи рейтинг. Усули тест ................................................. БОБИ II. АҲАМИЯТИ СТРАТЕГИЯИ “ФРЕЙМ” ДАР ОМЎЗОНИДАНИ ФАННИ ФИЗИКА ........................... 2.1. Мав ҳум ва моҳияти стратегияи “Фрейм” дар фанни физика................ 2.2. Структура ва ибораҳои стратегияи “Фрейм” дар ом зонидани физика... ӯ 2.3. Истифодаи стратегияи “Фрейм” дар ом зиши мавз ъҳои физика.......... ӯ ӯ ХУЛОСА ………… ............................................................................... АДАБИЁТҲОИ ИСТИФОДАШУДА ..............................................

САРСУХАН Ояндаи умҳурии мо, дурнамои он, пеш аз ҳама, ба тарбияи авонон, тарбияи насли наврас, тарбияи насли ҷ ҷ навраси милл , идеологияи милл ва ватанд ст , татбиқи бомуваффақияти ин раванди мураккаб вобаста аст. яке аз ӣ ӣ ӯ ӣ вазифаҳои имр за. Аз ин лиҳоз, маорифи авонон имр з дар сиёсати давлатдории збекистон мустақил аст.Бозиҳои ӯ ҷ ӯ Ӯ мо стратегияи рушди збекистон, роҳбарии Шавкат Мирзиёевро дар пан самти асос қабул ва ҳамоҳанг намуд. Ӯ ҷ ӣ Нати аҳои амал, хусусият ва хусусиятҳои ин раванд дар ҳама анбаҳои ҳаёти мо, ва муҳимтар аз ҳама, дар ақл, ақл ҷ ҷ ва амалҳои халқи мо маълуманд.Стратегияи амалиёт ҳу ати тасдиқкунандаи збекистонест, ки роҳи бунёди ҷҷ Ӯ давлати демократ дар асоси қонун дорад. Қисми 4-и Стратегияи амалиёт, ки «Дастгирии рушди бахши и тимо » ӣ ӣ ҷ ӣ мебошад, мавз ъҳои «Рушди бахши маориф ва илм» -ро дар боби 4.4 баррас мекунад. Ин аст, ки минбаъд такмили ӯ ӣ системаи мунтазами маориф, баланд бардоштани сифати хизматрасониҳои таълим ва сиёсати такмили ихтисоси ӣ кадрҳои баландихтисос бо назардошти талаботи бозори меҳнат.Яке аз талаботи муҳимтарин барои ташкили таҳсилоти муосир ноил шудан ба нати аҳои баланди к тоҳ, бе талоши физикии ва р ҳ мебошад. Дар муддати ҷ ӯ ӯ ӣ к тоҳ, муаллимон барои дониш ён ба донишҳои махсуси ӯ ҷӯ назарий расонидани малакаҳо ва қобилият дар фаъолияти муайян, инчунин назорат аз дониш ён, арзёбии дониш, малакаҳо ва малакаҳое, ки аз ониби муаллим ҷӯ ҷ ӣ баланди педагог ва муносибати нав таҳсил ӣ дода мешавад .Имр з дар як қатор кишварҳои пешрафта та рибаи зиёде ба даст ӯ ҷ оварда анд ва техникаҳои асосие, ки дар асоси ин та рибаи ташаккулёфта усулҳои интерактив номида мешаванд, ҷ ӣ кор бурда мебошанд. Дар поён мо оиди моҳият ва истифодаи баъзе усулҳои интерактив , ки дар амалияи таълим ӣ ӣ истифода мешаванд, с ҳбат хоҳем кард. ӯ

Мақсади кори курси: Мавз и ӯ ом зонидани фанни физика дар асоси стратегияи “Фрейм” ӯ чунинҳоро дар бар мегирад: 1. Матни мавз ъ ӯ 2. И рои ҳалли вазифаҳо ҷ 3. Ҳалли масъалаҳо дар асоси стратегияи “Фрейм” 4. Пурра ом хтани мавз ъҳои фанни физика ӯ ӯ Вазифаҳои кори курси: Дар асоси мавз ъ, вазифаҳои зерин муайян карда шуданд: ӯ  Моҳияти мазмуни барномаи таълимии мавз ҳои фанни "Физика"-ро дар ӯ асоси стратегияи “ Фрейм ” фаҳмонида додан.  Тавсия ва таклифҳо додан оиди такмили минбаъдаи ом зиши ӯ фанни физика дар асоси стратегияи “Фрейм”.

БОБИ I. ДАР ОМЎЗИШИ ФАННИ ФИЗИКА ТЕХНОЛОГИЯҲОИ ТАЪЛИМИ ИННОВАТСИОНИ 1.1. Таҳлили дастурҳои стандарти таълими давлати аз фанни физика дар мактабҳои таълими умуми миёнаи махсус ва ол .ӣ Дастурҳои стандартии таълими давлатии фанни физика дар асоси қонунҳои «Дастури миллии тайёркунии мутахасисҳо» ва «Қонун дар бораи таълим», ки дар соли 1999 аз тарафи Вазорати таълими халқи Республикаи Ўзбекистон тасдиқ гардидааст, барои мактабҳои таълими умуми таъин карда шудааст.Мувафиқи ин дастур фанни физика дар мактабҳои миёна ба ду зина омўзонида мешавапд. Зинаи аввал: дар синфҳои 6-7 ҳамаги 68-соат, дар давомии ҳафта 2-соати гузашта мешавад. Дар ин зина фанни физика бо усули индиктуви гузашта мешавад ва бобҳои зеринро дарбар мегирад: муққаддима, ҳаракат ва байни таъсири исмҳо, мувазинати исмҳо ва ҷ ҷ механизми одд , сохти модда, ҳодисаҳои гарми, машинаҳои гарми, ҳодисаҳои овоз, ҳодисаҳои ӣ рўшнои дар дастур. Дар дастур оиди ҳар як мавз ъ кори лабаратори ва та рибаи намоиши дода ӯ ҷ шудааст. Дар синфи 8-ҳамаги 68-соат дода шуда, дар давомии ҳафта ду соати гузошта мешавад. Мувафиқи дастур мавз ъҳои зеринро бояд гузаштан лозим аст. ӯ 1. Зарядҳои электр, майдони электр. араёни электрик Ҷ и . Зан ири электрик ҷ и . Майдони магнит, ҳодисаҳои электромагнит. Нимноқилҳо. Асосҳои физики радиоалоқаҳо. Дар бораи ҳар як бобҳои лабаратор и дода шудааст. Зинаи дуюм: синфи 8 ва 9-ро дарбар мегирад. Фанни физика бо усули дедикутиви гузашта мешавад. Дар синфи 8- ҳамаги 68-соат дарс буда, дар як ҳафта ду соати дода шудааст. Мавз ъҳои дар синфи 8-гузашта мешуда, инҳо мебошанд: қонунҳои нигоҳдори, асосҳои ӯ механикаи газ ва моеъ, асосҳои кинематика ва асосҳои динамака.

Истифода намудани стратегияи “Фрейм” дар омўзонидани фанни физика

10.08.2023

0

107.685546875 KB

Похожие