Mahkumlarni huquqiy holati

Загружено в:

16.11.2024

Скачано:

0

Размер:

2894.6669921875 KB

Скачать

M A V Z U : M A H K U M L A R N I
H U Q U Q I Y H O L A T I

REJA:
•
Mahkumlarni huquqiy holati
•
Mahkumlarning huquqlari
•
Mahkumlarni himoya qilish
•
Qonunchilikdagi yangiliklar
•
Mahkumlarning ijtimoiy reabilitatsiyasi
•
O'zbekiston Respublikasidagi qonunchilik
•
Xalqaro tajribalar
•
Muammolar
•
Takliflar
•
Mahkumlarning huquqiy himoyasi
•
Kelajak istiqbollari

•
Mahkumlarning huquqiy holati – bu sud tomonidan jazoga
hukm qilingan shaxslarning huquq va majburiyatlarini
belgilovchi huquqiy holatdir. Mahkumlar jazo muddatini
o'tayotganda o'zlarining ayrim huquqlaridan cheklangan
bo'lsalar-da, ularga qonuniy kafolatlangan asosiy huquqlar
saqlanib qoladi.

MAHKUML ARNING
HUQUQL ARI
•
BMTning inson huquqlari bo'yicha konventsiyalari: Bu xalqaro hujjatlar
mahkumlar uchun asosiy huquqlarni belgilaydi.
•
Mahkumlar uchun muhim huquqlar:
•
O'qish huquqi: Mahkumlar ta'lim olish imkoniyatiga ega bo'lishlari kerak.
•
Sog'liqni saqlash huquqi: Ular sifatli tibbiy yordam olishlari shart.
•
O'z fikrini ifoda etish huquqi: Mahkumlar o'z fikrlarini erkin ifoda etish
imkoniyatiga ega bo'lishlari zarur.

MAHKUML ARNI HIMOYA
QILISH
•
Huquqiy himoya mexanizmlari: Mahkumlarning huquqlarini himoya qilish
uchun turli qonunlar va normativ hujjatlar mavjud.
•
Advokatlarning roli:
•
Mahkumlarga huquqiy yordam ko'rsatish.
•
Sud jarayonlarida ularning manfaatlarini himoya qilish.
•
Mahkumlarning huquqlarini to'g'ri tushunishlariga yordam berish

QONUNCHILIKDAGI
YANGILIKL AR
•
Mahkumlar huquqlarini himoya qilishdagi o'zgarishlar:
•
O'zbekiston Respublikasi qonunchiligida so'nggi yillarda mahkumlarning huquqlarini yanada
kengaytirish maqsadida o'zgarishlar kiritildi.
•
Yangi qonunlar va normativ hujjatlar, mahkumlarning huquqlarini himoya qilishga qaratilgan.
•
Yangiliklarning ahamiyati:
•
Ushbu o'zgarishlar mahkumlarning sharoitlarini yaxshilashga, ularning ijtimoiy reabilitatsiyasiga
yordam beradi.
•
Mahkumlar bilan muomala qilishda insonparvarlik tamoyillarini kuchaytiradi.

MAHKUML ARNING IJTIMOIY
REABILITATSIYASI
•
Reabilitatsiya dasturlari:
•
Kasb-hunar o'quv dasturlari: Mahkumlarga yangi kasb o'rgatish, ularni ish bilan ta'minlash.
•
Psixologik yordam: Mahkumlar uchun ruhiy salomatlikni qo'llab-quvvatlash, muammolarini hal
qilishda yordam berish.
•
Reabilitatsiya dasturlari mahkumlarga yangi ko'nikmalarni o'rgatadi, bu ularni jamiyatga
qaytishida yordam beradi.
•
Mahkumlar o'zlarini yaxshilash, kelajakda jinoyat qilmashlik uchun motivatsiya oladilar.
•
Bu dasturlar ularning ijtimoiy integratsiyasini ta'minlaydi, ya'ni jamiyatga muvaffaqiyatli
qaytishlariga yordam beradi .

O'ZBEKISTON RESPUBLIK ASIDAGI
QONUNCHILIK
•
O'zbek ist ondagi mahk umlarni huquqiy himoy a qiluv chi qonunlar:
•
Mahk umlar huquqlarini himoy a qilish uchun ishlab chiqilgan qonunlar v a normat iv
hujjat lar.
•
" J inoy at k odek si" v a " Qonunlar "da mahk umlarning huquqlari, majburiy at lari v a himoy a
mexanizmlari belgilangan.
•
O'zgarishlar v a y angilik lar:
•
So'nggi y illarda mahk umlar huquqlarini k engay t irish maqsadida qabul qilingan y angi
qonunlar.
•
Huquqiy himoy ani k uchay t irish v a mahk umlarning sharoit larini y axshilashga qarat ilgan
t ashabbuslar

X ALQARO TA JRIBAL AR
•
Boshqa mamlakatlardagi tajribalar:
•
Turli davlatlarda mahkumlar huquqlarini himoya qilish va
reabilitatsiya qilish bo'yicha muvaffaqiyatli dasturlar mavjud.
•
Masalan, ko'plab rivojlangan mamlakatlar, mahkumlarga kasb
o'rgatish va psixologik yordam ko'rsatish orqali ularni jamiyatga
qaytishiga yordam berishadi.
•
O'zbekistonga qo'llanilishi mumkin bo'lgan misollar:
•
Xalqaro tajribalarni o'rganib, O'zbekistonda ham shunga o'xshash
dasturlarni joriy qilish mumkin.
•
Mahkumlar uchun ta'lim va kasb-hunar o'qitish, shuningdek, ruhiy
salomatlikni qo'llab-quvvatlash bo'yicha dasturlarni rivojlantirish.

MUAMMOL AR
•
Mahkumlarning huquqlarini ta'minlashdagi muammolar:
•
Ishonchning yo'qligi: Ba'zi mahkumlar o'z huquqlarini bilmaydi yoki ular to'g'risida ma'lumotga
ega emas.
•
Stereotiplar: Jamiyatda mahkumlarga nisbatan mavjud salbiy stereotiplar, ularning
reabilitatsiyasini qiyinlashtiradi.
•
Ijtimoiy stereotiplar va ularning ta'siri:
•
Mahkumlar jamiyatda ko'pincha kamsitiladi va ularning qayta ijtimoiylashtirilishi qiyinlashadi.
•
Bunday stereotiplar mahkumlarning o'zlarini baholashlariga va kelajakda ijtimoiy hayotga
qaytishlariga salbiy ta'sir ko'rsatadi.

TAKLIFL AR
•
Huquqiy tizimni takomillashtirish uchun takliflar:
•
Qonunchilikni yangilash: Mahkumlarning huquqlarini himoya qilish uchun mavjud
qonunlarni zamonaviylashtirish.
•
Ta'lim dasturlarini rivojlantirish: Mahkumlarga kasb-hunar o'qitish dasturlarini
kengaytirish va ularga yangi ko'nikmalarni o'rgatish.
•
Mahkumlar bilan ishlashda yangi yondashuvlar:
•
Psixologik yordamni kuchaytirish: Mahkumlar uchun ruhiy salomatlikni qo'llab-
quvvatlash dasturlarini joriy qilish.
•
Ijtimoiy integratsiyani ta'minlash: Mahkumlarni jamiyatga muvaffaqiyatli qaytarish
uchun reabilitatsiya va ijtimoiy qo'llab-quvvatlash tizimlarini rivojlantirish.

MAHKUML ARNING HUQUQIY
HIMOYASI
•
O'zbekiston huquq tizimidagi kamchiliklar:
•
Mahkumlarning huquqlarini to'liq himoya qiluvchi mexanizmlarning yetishmasligi.
•
Advokatlar va huquq himoyachilarining resurslari cheklangan bo'lishi mumkin.
•
Huquqiy himoyani kuchaytirish uchun zarur chora-tadbirlar:
•
Advokatlarning roligini oshirish: Mahkumlarga sifatli huquqiy yordam ko'rsatish uchun
advokatlar sonini ko'paytirish.
•
O'qitish va treninglar: Huquq himoyachilarini mahkumlar huquqlari bo'yicha o'qitish va ularni
tayyorlash.
•
Davlat va jamoatchilikning ishtiroki: Mahkumlarning huquqlarini himoya qilishda davlat va
jamoatchilik tashkilotlari o'rtasida hamkorlikni rivojlantirish

KEL A JAK ISTIQBOLL ARI
•
Kelajakda mahkumlarning huquqlari:
•
Mahkumlar huquqlarini himoya qilishda yangiliklar va o'zgarishlar
davom etishi kutilmoqda.
•
Huquqiy himoya va reabilitatsiya tizimlari zamonaviylashtiriladi.
•
Ularni himoya qilishdagi o'zgarishlar:
•
Qonunchilikdagi yangiliklar: Mahkumlar uchun yangi huquqiy kafolatlar
joriy etilishi.
•
Ijtimoiy integratsiya: Mahkumlar uchun jamiyatga qaytishni
osonlashtirishga qaratilgan yangi dasturlar.
•
Ijtimoiy integratsiya va reabilitatsiya:
•
Reabilitatsiya dasturlari yanada kengayadi va sifatli bo'ladi.
•
Jamiyatda mahkumlarga nisbatan salbiy stereotiplarni bartaraf etish
uchun ijtimoiy tashabbuslar kuchayadi

F O Y D A L A N I L G A N A D A B I Y O T L A R
1 . B M T I N S O N H U Q U Q L A R I K E N G A S H I . ( 1 9 8 9 ) . M A H K U M L A R H U Q U Q L A R I B O ' Y I C H A A S O S I Y T A M O Y I L L A R .
H T T P S : / / W W W . O H C H R . O R G / E N / P R O F E S S I O N A L I N T E R E S T / P A G E S / B A S I C P R I N C I P L E S T R E A T M E N T O F P R I S O N E R S . A S P X
2 . O ' Z B E K I S T O N R E S P U B L I K A S I J I N O Y A T K O D E K S I . ( 2 0 1 7 ) . O ' Z B E K I S T O N R E S P U B L I K A S I Q O N U N C H I L I G I . H T T P : / / L E X . U Z / D O C S / 2 6 2 1 1 8 1
3 . O ' Z B E K I S T O N R E S P U B L I K A S I " J I N O I Y J A Z O L A R N I O ' T A S H T I Z I M I T O ' G ' R I S I D A " Q O N U N I . ( 2 0 2 0 ) . H T T P : / / L E X . U Z / D O C S / 5 8 0 1 2 0 0
4 . O ' Z B E K I S T O N R E S P U B L I K A S I A D L I Y A V A Z I R L I G I . ( 2 0 2 3 ) . M A H K U M L A R H U Q U Q L A R I N I H I M O Y A Q I L I S H B O ' Y I C H A C H O R A - T A D B I R L A R . H T T P S : / / W W W . M I N J U S T . U Z /
5 . O ' Z B E K I S T O N R E S P U B L I K A S I D A G I M A H K U M L A R V A U L A R N I N G H U Q U Q L A R I . ( 2 0 2 2 ) . I N S O N H U Q U Q L A R I O ' Z B E K I S T O N 2 0 2 2 . O ' Z B E K I S T O N I N S O N H U Q U Q L A R I B O ' Y I C H A M I L L I Y M A R K A Z I .
H T T P S : / / W W W . U Z H R C . U Z /
6 . X A L Q A R O R E A B I L I T A T S I Y A T A S H K I L O T I . ( 2 0 2 1 ) . M A H K U M L A R N I R E A B I L I T A T S I Y A Q I L I S H : T A J R I B A L A R V A T A K L I F L A R . H T T P S : / / W W W . I N T E R N A T I O N A L R E H A B I L I T A T I O N . O R G /
7 . G U L N O R A T A S H K E N T O V A . ( 2 0 2 1 ) . M A H K U M L A R H U Q U Q L A R I : O ' Z B E K I S T O N V A X A L Q A R O T A J R I B A L A R . O ' Z B E K I S T O N D A V L A T H U Q U Q I Y U N I V E R S I T E T I .
8 . B M T I N S O N H U Q U Q L A R I K E N G A S H I . ( 2 0 1 5 ) . X A L Q A R O J I N O Y A T L A R N I J A Z O L A S H V A M A H K U M L A R N I H I M O Y A Q I L I S H : E N G Y A X S H I A M A L I Y O T L A R .
H T T P S : / / W W W . O H C H R . O R G / E N / H R B O D I E S / U P R / P A G E S / U P R M A I N . A S P X

M A V Z U : M A H K U M L A R N I H U Q U Q I Y H O L A T I

REJA: • Mahkumlarni huquqiy holati • Mahkumlarning huquqlari • Mahkumlarni himoya qilish • Qonunchilikdagi yangiliklar • Mahkumlarning ijtimoiy reabilitatsiyasi • O'zbekiston Respublikasidagi qonunchilik • Xalqaro tajribalar • Muammolar • Takliflar • Mahkumlarning huquqiy himoyasi • Kelajak istiqbollari

• Mahkumlarning huquqiy holati – bu sud tomonidan jazoga hukm qilingan shaxslarning huquq va majburiyatlarini belgilovchi huquqiy holatdir. Mahkumlar jazo muddatini o'tayotganda o'zlarining ayrim huquqlaridan cheklangan bo'lsalar-da, ularga qonuniy kafolatlangan asosiy huquqlar saqlanib qoladi.

MAHKUML ARNING HUQUQL ARI • BMTning inson huquqlari bo'yicha konventsiyalari: Bu xalqaro hujjatlar mahkumlar uchun asosiy huquqlarni belgilaydi. • Mahkumlar uchun muhim huquqlar: • O'qish huquqi: Mahkumlar ta'lim olish imkoniyatiga ega bo'lishlari kerak. • Sog'liqni saqlash huquqi: Ular sifatli tibbiy yordam olishlari shart. • O'z fikrini ifoda etish huquqi: Mahkumlar o'z fikrlarini erkin ifoda etish imkoniyatiga ega bo'lishlari zarur.

MAHKUML ARNI HIMOYA QILISH • Huquqiy himoya mexanizmlari: Mahkumlarning huquqlarini himoya qilish uchun turli qonunlar va normativ hujjatlar mavjud. • Advokatlarning roli: • Mahkumlarga huquqiy yordam ko'rsatish. • Sud jarayonlarida ularning manfaatlarini himoya qilish. • Mahkumlarning huquqlarini to'g'ri tushunishlariga yordam berish

Mahkumlarni huquqiy holati

16.11.2024

0

2894.6669921875 KB

Похожие