Mintaqalar ekalogiyasi fanining rivojlanishiga o'z hissasini qo'shgan olimlar
Mavzu:Mintaqalar ekalogiyasi fanining rivojlanishiga o'z hissasini qo'shgan olimlar Reja: I.Kirish. 1.1.Yer yuzi mintaqalarining o'rganilish tarixi II.Asosiy qism 2.1.Dastlabki mintaqaviy o'rganishlar haqida tushuncha 2.2.O'rta Osito mintaqasining o'rganilishiga hissa qo shgan olimlarʻ 2.3.Mintsqalar ekologiyasi fanining rivojlanishi III.Xulosa. IV.Foydalanilgan adabiyotlar
Yer yuzi mintaqalarining o'rganilish tarixi O‘rganilish tarixi Yevrosiyo eng qadimgi sivilizatsiya markazi hisoblanadi. Dastlabki geografik xaritalar, globuslar ham shu hududda kashf etilgan. Eratosfen va Ptolemey tuzgan xaritalarda Yevrosiyo va Shimoliy Afrika aks ettirilgan.
O‘rganilish tarixi Yer yuzi mintaqalari to‘g‘risidagi dastlabki ma’lumotlar qadimgi faylasuf tabiatshunos allomalardan Gerodot (er. av. 485 - 425- yillar), Geraklit (er. av. IV asr), Strabon, Aflotun, Ptolemey va boshqalarning asarlarida berilgan. Gerodot Geraklit Strabon Aflotun
Mintaqalarning ichki o‘lkalari tabiatini o‘rganishda o‘rtaosiyolik geograf olimlarning xizmatlari juda katta. Muhammad ibn Muso al-Xorazmiy (783 - 850- y.) O‘rta Osiyo va arab geografiyasiga asos slogan. Xorazmiy ilmiy faoliyati davomida tabiiy fanlarni rivojlantirishga, tabiatni o‘rganishga alohida e’tibor bergan. Uning boshchiligida 70 ga yaqin olimlar “Jahon xaritalari”ni tuzishgan. Bu xaritalar asosida Xorazmiy “Kitob surat al-arz” (Yerning surati) kitobini yozgan.Muhammad ibn Muso al-Xorazmiy “ Kitob surat al-arz” (Yerning surati)
U Amudaryo misolida “daryolar keltirayotgan tog‘ jinslarining massasi (katta-kichikligi) suv oqimining tezligiga to‘g‘ri proporsional” ekanligini aniqladi. Bu, keyinchalik, Beruniy qonuni deb aytiladigan bo‘ldi. Abu Rayhon Beruniy Abu Rayhon Beruniy (973 - 1048- y.) Hindistonda yashagan davrida o‘lkaning daryolari, tog‘lari, o‘simlik va hayvonot olamini batafsil o‘rganib, “Hindiston” asarini yaratdi.