Olmeklar va tolteklar ma’daniyati
Mavzu: Olmeklar va tolteklar ma’daniyati
Amerika qit’asiga odamlar olimlar fikricha buyuk muzlik davrida ko’chib o’tishgan
Amerik ada y ev ropalik lar borguncha ham juda k o’plab ma’daniy at lar shak llangan edi
Olmek madaniyati — Meksikaning Verakrus va Tavasko shtatlari hududida qadimda yashagan nomaʼlum indeys xalqi madaniyati. Olmek madaniyati miloddan avvalgi 8 —4-asrlarda ravnaq topgan. Olmek madaniyati nomi bu hududda keyinchalik, milodiy 11 — 14-asrlarda yashagan kichik qabilalar guruhi (olmeklar) nomi bilan shartli atalgan. Olmek madaniyati iqtisodiyoti dehqonchilik va baliqchilikka asoslangan. Olmeklar hozirgi meksika hududida joylashgan
Olmek madaniyatini yaratgan xalq Amerikada ilk bor sinfiy taraqqiyot yoʻliga oʻtgan xalklardan biri boʻlgan. Uning miloddan avvalgi 8—2- asrlardagi madaniyati va sanʼati Markaziy Amerikaning qoʻshni indeys xalqlari (mayya va boshqalar) madaniyatiga katta taʼsir koʻrsatgan. Olmek haykaltaroshligining ajoyib obidalari, jumladan, ulkan inson kallalari, koʻplab haykallar Olmek madaniyati aholisining bosh maʼbudi — yaguarni ifodalaydi. Turli diniy in- shootlar: ehromlar, supalar va boshqa qoldiqlari saklangan. Milodiy 3-asrda nomaʼlum sabablarga koʻra olmeklar gʻoyib boʻlishgan; ehtimol, bu yirik etnik koʻchishlar bilan bogʻliq boʻlishi mumkin.