XI-XV ASRLARDA AMERIKA XALQLARI
XI-XV ASRLARDA AMERIKA XALQLARI REJA: 1. Xo’alik taraqqiyoti. 2. Mayyalar davlati. 3. Inklar davlati.
X o‘jaIik taraqqiyoti. Olimlarning fikricha, Amerika qit’ asiga dastlabki odamlar Shimoliy Osiyodan hozirgi Bering bo'gozi orqali buyuk muzlik davrida, bundan 40 ming yil awal o ‘ta boshlagan va bu jarayon uzoq vaqt davom etgan. Natijada bu yerlarga yevropaliklar kelguniga qadar ham ko‘ psonli qabila va elatlar shakllangan. Bu qabilalarning asosiy qismi ovchilik va baliqchilik bilan shug‘ ul- langan. Ammo Markaziy va Janubiy Amerikaning tog4 va tog‘ oldi hududlarida dehqonchilik x o ‘jaligi vujudga kelib, keng taraqqiy etgan. Bu hududlarda kechua, riiayya, astek, olmek va tolteklar yashaganlar. Ular tosh boltalar bilan o ‘ rmondagi daraxtlami kesib, sox- shabbalarini yondirib kulidan o ‘g ‘ it sifatida foydalanishgan. Bu yerlarda yevropa- liklarga ma’ lum boimagan makkajo‘ xori, kartoshka, kungaboqar, po- midor, какао, tamaki ekinlari o ‘ stirilgan
Amerikaning katta qismida xonakilashtirilgan hayvonlar boima gan. Ot, sigir, qo'y va echkilar qit’ aga keyichalik Yevropadan olib kel- ingan. Ular uy hayvonlaridan shimolda itni, janubda tuyasimon hayvon - lamani boqishgan. Parrandalardan kurka va o ‘ rdak saqlangan. Temir, omoch, gildirak, o ‘ t ochar qurollarni amerikalik hindular bilishmagan. Ularning mehnat va ov qurollari tosh, je z va yog'ochdan yasalgan. Aholining katta qismi urug ‘ chi lik jamoas ida yashagan. Faqat dehqonchilik bilan shug‘ ullangan mayya, astek va kechualar o ‘ zlarin- ing davlatini barpo qilganlar
Mayyalar Markaziy amerikaning Yukatan yarim orolida (hozirgi Meksika) chakalarzorlar bilan qoplangan togc oldi hududlarida qadim- dan mayya xalqlari yashab kelgan.
Mayyalarda yer jamoa mulki hisoblangan. Qishloq jamoasi ekin maydonlari har bir oilaga taqsimlangan. Jamoa a’ zolari yetishtirgan hosilning bir qismi zodagonlar va kohinlarga berilgan Dehqonlar soliq to’lashdan tashqari, zodagonlaming yerlarini ishlab berishda iboatxonalar va yo’llar qurilishida qatnashganlar .