logo

Olmosh

Загружено в:

10.08.2023

Скачано:

0

Размер:

763.490234375 KB
Olmosh  Bugungi darsimizda Olmosh so‘z turkumi

Ot sifat son fe‘l so‘z turkumi o‘rnida 
qo‘llanuvchi va ularga ishora qiluvchi 
so‘zlar olmosh deyiladi.

olmosh boshqa so‘zlar shuningdek so‘z 
birikmasi va gap o‘rnida almashtirib 
qo‘llanuvchi  ularga ishora qiluvchi yoki 
so‘roq bildiruvchi so‘zlar olmosh deyiladi.   OLMOSHLARNING BOSHQA SO‘ZLAR 
O‘RNIDA QO‘LLANISHI

Ot o‘rnida:   Gul ochildi. Uning ochilishi 
kishilarga rohat bag‘ishlaydi.

Sifat o‘rnida: Gullarning ko‘po pushti 
rangda. Ana shu rang menga juda yoqadi.

son o‘rnida: O‘g‘iloy to‘rtta kitob oldi. Men 
ham shuncha kitob oldim.

fe‘l o‘rnida: Azamat  olmalarni  uza boshladi. 
Bu esa bog‘bon amakining jahlini chiqardi. OLMOSHLARNING SO‘Z SO‘Z 
BIRIKMASI GAP O‘RNIDA QO‘LLANISHI

so‘z o‘rnida: Kim kitobni ko‘p o‘qisa, undan 
ko‘p hikmat topadi.

so‘z birikmasi: Bizning o‘quv markazimiz 
chiroyli. unda o‘qish bizga juda yoqadi.

Gap o‘rnida: Istagim shuki, barcha 
abituriyentlar lar talaba bo‘lsin. Olmoshning xususiyatlari

Olmoshda atash ma‘nosi bo‘lmaydi. 

olmoshlar qaysi ma‘noda kelishi matn yoki 
gap o‘rnida almashib  qo‘llanishiga ko‘ra 
aniqlanadi. 

olmoshlar tashlamaydi yasalish uchun 
asos bo‘ladi. 

olmoshlar "Ichi bo‘sh so‘zlar " deyiladi. Olmosh yasalish uchun asos bo‘ladigan 
turkumlar

o‘zlik / ot

o‘zboshimcha manman o‘zbilarmon/ sifat

sizlamoq sensiramoq o‘zidan ketmoq 
o‘ziga kelmoq / fe‘l 

o‘zicha o‘zimcha o‘zingcha / ravish olmosh so‘z turkumi ma‘no turlari

Kishilik olmosh 

Ko‘rsatish olmosh 

o‘zlik Olmosh 

belgilash olmosh 

bo‘lishsizlik olmosh 

so‘roq olmosh 

gumon olmosh  KISHILIK OLMOSHLARI

Narsa va shaxslarni 3 shaxsdan biriga 
tegishli ekanligini ifodalab keladi.

men I shaxs so‘zlovchi-biz 

sen II shaxs tinglovchi -Siz 

u III shaxs o‘zga-ular

nutqdan tashqaridagi shaxs narsa voqea 
hodisaga ishora qiladi KISHILIK OLMOSHLARI 

ko‘plik sonda qo‘llanuvchi KISHILIK 
OLMOSHLARI birlik son o‘rnida 
qo‘llanganda quyidagicha uslubiy vazifa 
bajaradi.

biz /men o‘rnida kamtarlik ta‘kidlamaslik 
ma‘mosini bildiradi. masalan men birinchi 
o‘rinni oldim / buz birinchi o‘rinni oldik kabi. 

siz/ ular so‘zi hurmat ma‘nosida qo‘llanadi. 

sen kelding . Siz keldingiz  onam keldilar. 
Ular ko‘p narsa olib keldilar.  eslatma: siz hurmat ma‘nosida qo‘llanganda 
ko‘pincha -lar qo‘shimchasi qo‘llanadi. 

sizlarga baxt yor bo‘lsin. 

sizlar kelgusida talabalik baxtiga er 
ishingiz.  men KISHILIK olmoshi eski o‘zbek tilida 

kamtarlik ma‘nosida qo‘llanib KAMINA 
FAQIR QULINGIZ KAMINAYI KAMTARIN 
BANDAYI OJIZINGIZ kabi so‘z va so‘z 
birikmalari qo‘llanadi. 

yuqoridagi so‘zlar EGA vazifasida kelganda 
KESIMI III SHAXS BIRLIKDA VA BA‘ZAN 
ESA  I SHAXSDA BO‘LADI.

ESLATMA I shaxsni bildirsa ham ma‘nosi III 
SHAXS ma‘nosida bo‘ladi.

Olmosh

Bugungi darsimizda Olmosh so‘z turkumi  Ot sifat son fe‘l so‘z turkumi o‘rnida qo‘llanuvchi va ularga ishora qiluvchi so‘zlar olmosh deyiladi.  olmosh boshqa so‘zlar shuningdek so‘z birikmasi va gap o‘rnida almashtirib qo‘llanuvchi ularga ishora qiluvchi yoki so‘roq bildiruvchi so‘zlar olmosh deyiladi.

OLMOSHLARNING BOSHQA SO‘ZLAR O‘RNIDA QO‘LLANISHI  Ot o‘rnida: Gul ochildi. Uning ochilishi kishilarga rohat bag‘ishlaydi.  Sifat o‘rnida: Gullarning ko‘po pushti rangda. Ana shu rang menga juda yoqadi.  son o‘rnida: O‘g‘iloy to‘rtta kitob oldi. Men ham shuncha kitob oldim.  fe‘l o‘rnida: Azamat olmalarni uza boshladi. Bu esa bog‘bon amakining jahlini chiqardi.

OLMOSHLARNING SO‘Z SO‘Z BIRIKMASI GAP O‘RNIDA QO‘LLANISHI  so‘z o‘rnida: Kim kitobni ko‘p o‘qisa, undan ko‘p hikmat topadi.  so‘z birikmasi: Bizning o‘quv markazimiz chiroyli. unda o‘qish bizga juda yoqadi.  Gap o‘rnida: Istagim shuki, barcha abituriyentlar lar talaba bo‘lsin.

Olmoshning xususiyatlari  Olmoshda atash ma‘nosi bo‘lmaydi.  olmoshlar qaysi ma‘noda kelishi matn yoki gap o‘rnida almashib qo‘llanishiga ko‘ra aniqlanadi.  olmoshlar tashlamaydi yasalish uchun asos bo‘ladi.  olmoshlar "Ichi bo‘sh so‘zlar " deyiladi.