Шумора ва навъҳои он
Шумора ва навъҳои он
Нақша Вазифаи синтаксисии шумора дар умлаҷ4 Мафҳуми шумора1 Хелҳои шумора.2 Шумораҳои микдор ӣ ва тартиб ӣ3
Мафҳуми шумора • Ҳиссаи номии нутқе, ки миқдор ва тартиби предметҳоро бо адад ифода мекунад ва инчунин ададҳои му аррадро номбар менамояд, шумора ном ҷ дорад. Шумора ба саволҳои «чанд», «ч қадар», ӣ «чандум» авоб мешавад: ҷ • як, се, ҳафт, даҳ; • ҳашт талаба, нўҳ дафтар; • дуто қалам, чордаҳто китоб; • боби сеюм, саҳифаи бистум...
• Ададҳои му аррад одатан дар ифодаҳои фанни ҷ риёз кор фармуда мешаванд: як, ду, сездаҳ, бисту ӣ ду, ҳазор, миллион... Пан карат пан - бисту пан . ҷ ҷ ҷ Шаш ба се тақсим мешавад. • Дар ибораҳои «пан дафтар» ва «524 р зи меҳнат» ҷ ӯ ададҳои «5» ва «524» миқдори предметҳоро ифода мекунанд. Дар ибораҳои «синфи нўҳум», «хонаи рақами даҳум» калимаҳои «нўҳум» ва «даҳум» тартиби шумори предметҳоро мефаҳмонанд.
• Ададҳои му аррад бо исмҳо омада миқдори мушаххаси ҷ шахс ва предметҳоро ба тариқи зайл ифода мекунанд: • а) бо адади том: даҳ мурғ, бист талаба, дусад ниҳол,дувоздаҳ дафтар...; • б)бо адади тахмин : пан -шаш гўсфанд, даҳ-понздаҳ ӣ ҷ гун ишк, ду-се кас, чор-пан гул...; ҷ ҷ • в) бо адад каср : ними нон, чоряки себ, шашяки ӣ ӣ дониш ўён, сеяки мурғон... ҷ